πρυμνήσιος
English (LSJ)
α, ον,
A of a stern, κάλως E.HF479. II mostly neut. pl. πρυμνήσια (sc. δεσμά), stern-cables, κατὰ . . π. ἔδησαν Il.1.436; ἀνάψαι Od.9.137; ἀνά . . π. λῦσαι 9.178, cf. 2.418, al.: metaph., ἐν σοὶ τἀμὰ βίου πρυμνήσι' ἀνῆπται AP12.159 (Mel.), cf. PMag.Berol.1.346.
German (Pape)
[Seite 801] zum Schiffshintertheile gehörig; bes. τὰ πρυμνήσια, sc. δεσμά od. σχοινία, die Taue, mit denen das Schiff vom Hintertheile aus am Lande befestigt wurde; ἐκ δ' εὐνὰς ἔβαλον, κατὰ δὲ πρυμνήσι' ἔδησαν, Il. 1, 436 Od. 15, 498; πρυμνήσι' ἔλυσαν, 2, 418; im Ggstz von πρυμνήσι' ἀνάψαι, 9, 137; πρυμνησίων ξυνεμβόλοις, Aesch. Ag. 957; ἀνημμένοι κάλως πρυμνησίοισιν, Eur. Herc. F. 479; τὰ πρ. τῶν νεῶν ἀποκόπτειν, Plut. Lucull. 12. Uebtr. sagt Mel. 44 (XII, 159) ἐν σοὶ τἀμὰ βίου πρυμνήσι' ἀνῆπται.
Greek (Liddell-Scott)
πρυμνήσιος: -α, -ον, (πρύμνα) ὁ ἀνήκων εἰς τὴν πρύμναν πλοίου, κάλως Εὐρ. Ἡρακλ. Μαιν. 479· πρβλ. πρυμνήτης ΙΙ. ΙΙ. κατὰ τὸ πλεῖστον κατ’ οὐδ. πληθ., (ἐξυπ. δεσμά, σχοινία, καλῴδια ἀπὸ τῆς πρύμνης τοῦ πλοίου ἐκτεινόμενα, καὶ εἰς τὴν ξηρὰν προσδενόμενα, Λατ. retinacula navis, συχν. παρ’ Ὁμ. (μάλιστα ἐν τῇ Ὀδ.), πρ. καταδῆσαι Ἰλ. Α. 436, Ὀδ. Ο. 498· ἀνάψαι Ι. 137· ἀντίθ. τῷ πρ. λῦσαι Β. 418, Ο. 286, 552· ἀναλῦσαι Ι. 178, κτλ.· - μεταφ., ἐν σοὶ τἀμὰ βίου πρυμνησι’ ἀνῆπται Ἀνθ. Π. 12. 159, πρβλ. Εὐρ. ἔνθ’ ἀνωτ.· - σπανίως ἐν τῷ ἑνικῷ, Συνέσ. 228Α.
French (Bailly abrégé)
α, ον :
de la poupe : τὰ πρυμνήσια (σχοινία) les amarres d’un navire.
Étymologie: πρύμνα.
Spanish
Greek Monolingual
-α, -ο / πρυμνήσιος, -ία, -ον, ΝΑ
1. αυτός που βρίσκεται ή ανήκει στην πρύμνη, πρυμναίος («κάλως πρυμνησίοισι», Ευρ.)
2. (το ουδ. πληθ. ως ουσ.) τα πρυμνήσια
ναυτ. το σύνολο τών σχοινιών ή συρματόσχοινων, σήμερα, με τα οποία προσδένεται η πρύμνη πλοίου στην ακτή, στις δέστρες της προκυμαίας ή της προβλήτας, αλλ. πρυμάτσες
αρχ.
1. το ουδ. ως ουσ. τὸ πρυμνήσιον
μτφ. οδήγηση, διακυβέρνηση
2. (το θηλ ως κύριο όν.) Πρυμνησία
πόλη της βόρειας Φρυγίας.
[ΕΤΥΜΟΛ. < πρύμνη + κατάλ. -ήσιος (μέσω του τ. πρυμνήτης), πρβλ. ικετ-ήσιος (βλ. και -ήσιος)].
