κελεύω

English (LSJ)

Ep. impf.

   A κέλευον Il.23.767: fut. κελεύ-σω, Ep. inf. -σέμεναι Od. 4.274: aor. ἐκέλευσα, Ep. κέλ- Il.20.4: pf. κεκέλευκα Lys.1.34, Luc. Demon.44:—Med., aor. ἐκελευσάμην Hp.Nat.Puer.13: more freq. in compds. δια-, ἐπι-, παρα-κελεύομαι (q.v.):—Pass., fut. -ευσθήσομαι D.C.68.9: aor. ἐκελεύσθην Hdt.7.9.ά, S.OC738, Th.7.70: pf. κεκέλευσμαι X.Cyr.8.3.14, Luc.Sacr.11: plpf. ἐκεκέλευστο D.C.78.4 (ἐκελεύθην v.l. in Hdt.7.9.ά, and κεκέλευμαι IG22.1121.13 (iv A.D.), v.l. in App.BC5.141 are later forms). (A lengthd. form of κέλομαι, q.v.):—prop. urge, drive on, [ἵππους] ὁ γέρων ἐφέπων μάστιγι κέλευε . . κατὰ ἄστυ Il.24.326: hence, exhort, bid,    1 c.acc. pers. et inf., order one to do, σ' ἔγωγε . . κελεύω ἐς πληθὺν ἰέναι 17.30, cf. 2.11, al., Hdt.1.8,24, etc.; ἐκέλευσε τὸν παῖδα περιμεῖναί ἑ κελεῦσαι he bade the lad bid us to wait for him, Pl.R.327b; ὁ νόμος τὸν ἐπιβουλεύσαντα κελεύει φονέα εἶναι, i.e. bids that he be held guilty, Antipho 4.2.5; ὁ τὸν νόμον κελεύων ἄρχειν δοκεῖ κελεύειν ἄρχειν τὸν θεὸν καὶ τὸν νοῦν Arist. Pol.1287a29; ἐς τὴν Μίλητον ἔπεμπον κελεύοντες σφίσι τὸν Ἀστύοχον βοηθεῖν Th.8.38; request, Lys.16.16; opp. ἐπιτάττειν, IG12.76.33.    2 c. acc. pers. et rei, σφῶϊ μὲν οὔ τι κελεύω Il.4.286; τά με θυμὸς . . κελεύει (sc. εἰπεῖν) 7.68, etc.: with inf. subjoined, τί με ταῦτα κελεύεις . . μάχεσθαι; 20.87.    3 c. acc. pers. only, εἰ μὴ θυμός με κελεύοι (sc. φείδεσθαι) Od.9.278; ὥς με κελεύεις (sc. μυθεῖσθαι) 11.507: in Prose, ἐκέλευσε τοὺς ἕνδεκα ἐπὶ τὸν Θηραμένην ordered them [to go] against him, ordered them to seize him, X.HG2.3.54; κ. τινὰς ἐπὶ τὰ ὅπλα ib.20:—Pass., receive orders, Arist.Pol.1253b34.    4 c.acc. rei only, ὃ μὴ κελεύσαι Ζεύς (Herm. for -σει) A.Eu. 618; ὁ νόμος τὰ μὲν κελεύων τὰ δ' ἀπαγορεύων Arist.EN1129b24:— Pass., τὸ κελευόμενον commands, orders, Hdt.7.16, Antipho Soph. 61, X.Cyr.4.1.3: pl., Pl.R.340a.    5 c. dat. pers. folld. by inf., urge or order one to do, κηρύκεσσι . . κέλευσε κηρύσσειν . . Il.2.50, Od. 2.6, etc.; ἀλλήλοισι κέλευον ἅπτεσθαι νηῶν . . Il.2.151; ἑτάροισι . . ἐκέλευσα ἐμβαλέειν Od.9.488: in later Prose, D.S.19.17, Ceb.32.4 codd., Luc.DMort.1.1, Phalar.Ep.121.1, etc.    6 rarely c. dat. pers. et acc. rei, τί δ' ἐστὶν ὃ κελεύεις ἐμοί; Men.Pk.224, cf. Ael.NA 9.1.    7 c. dat. pers. only, ἵπποισι καὶ Αὐτομέδοντι κελεύσας Il. 16.684; cf.infr.111.    8 abs., freq. in Hom., ὡς σὺ κελεύεις Il.23.96, al.; λέξω, κελεύεις γάρ A.Ch.107; κελεύων, opp. αὐτοχειρίῃ, Democr.260; κελευούσης τῆς Πυθίης Hdt.6.36; κελεύοντος καὶ δεομένου Lys.5.1.    9 c. inf. only, σιγᾶν κελεύω I order silence, S.Ph. 865; οὐκ ἂν κελεύσαιμ' εὐσεβεῖν Id.Ant.731; recommend, propose, Lys. 12.25, D.4.21, etc.; opp. οὐκ ἐάω, Hdt.6.109, X.Ath.2.18.    II of inferiors, urge, entreat, Il.24.599, Od.10.17, Hdt.1.116.    III of the boatswain, give time to rowers, c.dat., Pl.R.396b: abs., Ath.12.535d.    2 sing a chanty, S.E.M.6.24.

German (Pape)

[Seite 1415] aor. pass. ἐκελεύσθην, bei D. Hal. 1, 84 ἐκελεύθην, eigtl. (vgl. κέλλω) in Bewegung setzen, antreiben, μάστιγι κελεύειν, Il. 23, 642; gew. auffordern wozu; bei Hom. meist von Höheren u. Mächtigern, gebieten, befehlen (vgl. κέλομαι); θωρῆξαί ἑ κέλευε Ἀχαιούς Il. 2, 11, καὶ ἐπιτέλλομαι 19, 192; aber auch von Gleichstehenden, Freunden, auffordern, rathen, selten von Niedrigerstehenden, wünschen, flehen, Od. 10, 17. 345 Il. 24, 599; – τινί, Einem zurufen, ihn zu Etwas antreiben, μάλα δὲ σπεύδοντι κέλευον Il. 23, 767, Πάτροκλος δ' ἕπετο σφεδανὸν Δαναοῖσι κελεύων 16, 372, öfter; selten bei Sp., wie Plat. Rep. III, 396 a; auch absolut, Ἀτρείδης δ' ἀν' ὅμιλον ἐφοίτα πολλὰ κελεύων Il. 5, 529, vgl. 11, 65; wie Aesch. λέξω, κελεύεις γάρ, Ch. 105, wo man aus dem Zusammenhang leicht ἐμὲ λέγειν ergänzen kann; vgl. Eum. 170; auch τινί c. inf., αὐτὰρ ὁ κηρύκεσσι λιγυφθόγγοισι κέλευσεν κηρύσσειν Il. 2, 50, τοὶ δ' ἀλλήλοισι κέλευον ἅπτεσθαι νηῶν ib. 151, vgl. 9, 658 Od. 2, 6. 9, 488; einzeln bei Sp., wie D. Sic. 19, 17. Seltener mit dem bloßen accus. der Person, Einen auffordern, antreiben, befehligen, Od. 9, 278. 11, 507, wie Soph. Phil. 1181 βᾶθί νυν ὥς σε κελεύομεν; auch τινά τι, Einen zu Etwas aufmuntern, τί με ταῦτα καὶ οὐκ ἐθέλοντα κελεύεις ἀντία Πηλείωνος μάχεσθαι Il. 20, 87, vgl. Od. 7, 183; acc. cum inf., κελεύω σὲ εἰς πληθὺν ἰέναι, ich ermahne dich, unter die Menge zu gehen, Il. 17, 30, vgl. 11, 781. 14, 62; dies ist nach Hom. die gew. Construction; Pind. Ol. 7, 64 N. 4, 80; πῶς με κελεύεις κακότητ' ἀσκεῖν Aesch. Prom. 1068; Eum. 644. 684; τοῦτον κελεύω πάντα σημαίνειν ἐμοί Soph. O. R. 226; u. so folgde Dichter u. in Prosa, wobei der accus. oft aus dem Zusammenhang zu ergänzen ist; sowohl inf. praes. als aor.; Her. 1, 8; κελεύει ὑμᾶς περιμεῖναι Plat. Rep. I, 327 b. Auch pass., τὰ κελευόμενα ποιεῖν ib. 340 a, κελευόμενοι τὴν αὑτῶν εὐχὴν εἰπεῖν Legg. IV, 709 d, κελεύομαι ὑπὸ τοῦ θεοῦ Xen. Oec. 17, 2; Thuc. 1, 145 u. Sp. – Auch von den Rednern, die ein Gesetz vorschlagen, Dem. u. A. – Bei Ath. XII, 535 d, wie S. Emp. adv. mus. 24, ist es = den Takt zum Rudern angeben.