μεταβολή

English (LSJ)

ἡ,

   A change, changing, μεταβολαὶ ἱστίων Pi.P.4.292; ἱματίων μεταβολαί X.Lac.2.1.    2 exchange, barter, ἐπὶ μεταβολῇ with a view to traffic, Th.6.31: metaph., οὔ τιν' ἀπαλλαγὴν τῶν κακῶν ἀλλὰ μ. μειζόνων Epicur.Fr.479.    3 turnover in business, PSI5.495.20 (iii B. C.).    4 payment by transfer in an account, PLond.3.1129b7 (ii A. D.).    II (from Med.) transition, change, ἀρχὰ κινήσιος καὶ μεταβολᾶς [Philol.] 21, cf. Chrysipp.Stoic.2.160; μετάστασις καὶ μ. D.2.13; ἐκ μεταβολῆς Men.712, Plb.1.61.7, D.S.13.24; πάλιν ἐκ μ. Aeschin. 2.9: freq. in pl., changes, vicissitudes, τῶν ὡρέων Hdt.2.77, cf. Arist.HA596b23; τῆς τύχης E.Fr.554; αἱ μ. κάτω τε καὶ ἄνω γιγνόμεναι Pl.Phlb.43b, cf. Antipho 2.4.9; αἱ πλεῖσται μ. μάλιστα τέρπουσιν Hp.Vict.1.18; ἦμαρ <ἕν> τοι μ. πολλὰς ἔχει E.Fr.549; τῆς γῆς ἡ ἀρίστη αἰεὶ τὰς μ. τῶν οἰκητόρων εἶχεν Th.1.2: c. gen. objecti, change from a thing, μεταβολὰ κακῶν E.HF735; rarely, change to... ἀπραγμοσύνης μ. Th.6.18: more freq. with Preps., μ. ἐκ φιλοτίμου εἰς φιλοχρήματον Pl.R.553d; ἐκ προστάτου ἐπὶ τύραννον ib.565d; ἐκ τοῦ εἶναι ἐπὶ τὸ μὴ εἶναι Id.Prm.162c; ἡ ἐπὶ τὸ χεῖρον μ. Diph.104; ἡ ἐναντία μ. change to the contrary, Th.2.43; ἅμα τῇ μ. τῇ ἐς Ἕλληνας their going over to the Greeks, Hdt.1.57; ἡ πρὸς Ῥωμαίους μ. Plb.9.26.2; μ. μεταβάλλειν Pl.R.404a, Arist.Po.1449a14: prov., μ. πάντων γλυκύ E.Or.234, cf. Arist.Rh.1371a28, Antiph.207.5.    2 eclipse, Hdt.1.74; but μ. ἄστρων καὶ ἡλίου reversal of motion, Pl.Plt.271c.    3 αἱ μ. τῶν πολιτειῶν changes of government, Arist.Pol.1292b18; πολιτῶν (v.l. -ειῶν) Th.6.17.    4 migration, [τὰ ζῷα] ποιούμενα τὰς μ. Arist. HA597a3: euphemism for death, Philostr.VA8.31, Corp.Herm.11.15,12.6.    5 as Military term, wheeling about, being a double κλίσις, ἡ εἰς τοὔπισθεν μ. Plb.18.30.4.    6 of literary style, variety, Caecil.Calact. ap. Quint.9.3.38; μ. καὶ ποικίλον D.H.Pomp.3: pl., Longin.5, 23.1.    7 in Music, modulation, e.g. of τόνος or γένος, Aristox.Harm.p.38 M., Cleonid.Harm.13, Bacch.Harm.50, Aristid. Quint.1.11, Ptol.Harm.2.6.

German (Pape)

[Seite 145] ἡ, das Umwerfen, Umsetzen, die Veränderung; μεταβολαὶ ἱστίων, wenn der Wind sich ändert, Pind. P. 4, 292; κακῶν, Eur. Herc. Fur. 734; λίαν διδοῦσα μεταβολάς I. T. 722, öfter; αἱ μεταβολαὶ τῶν ὡρέων, bes. plötzlicher Witterungswechsel, Her. 2, 77; ἡ μεταβολὴ ἡ ἐς Ἕλληνας, 1, 57, bezieht sich auf die Veränderung der Volksnamen in den der Hellenen; κακοῦ εἰς ἀγαθόν Plat. Ax. 366 b, öfter; ἐκ φιλοτίμου εἰς φιλοχρήματον Rep. VIII, 553 d; ἐκ προστάτου ἐπὶ τύραννον 565 d, öfter, s. auch μεταβάλλω. Oft bei den Oratt.; μεταβολὴ πολλή μοι ἐγένετο, Is. 1, 1; καὶ μετάστασις, Dem. 2, 13; Sp., ἡ περὶ τὸν βίον μετ., Plut. Them. 3; ἡ πρὸς τὸ βέλτιον μετ., Luc. V. H. 1, 30, wie εἰς τοὐναντίον, Pol. 6, 3, 1; ἐπὶ τὸ χεῖρον, 18, 6, 6; auch ἡ πρὸς τοὺς Ῥωμαίους μετ., der Abfall zu den Römern, 9, 26, 2 u. öfter; Pol. braucht es auch oft von tactischen Bewegungen und Schwenkungen, 11, 18. 1, 50. 51; ἐκ μεταβολῆς, umgekehrt, 1, 61, 7; D. Sic. 13, 24. – Veränderlichkeit, im plur., Xen. Hell. 2, 3, 33.