εικόνα: Difference between revisions

From LSJ

πολλὰ μεταξὺ πέλει κύλικος καὶ χείλεος ἄκρου → there is many a slip twixt cup and lip, there's many a slip twixt cup and lip, there's many a slip 'twixt cup and lip, there's many a slip twixt the cup and the lip, there's many a slip 'twixt the cup and the lip

Source
m (Text replacement - "τοῡ" to "τοῦ")
m (Text replacement - "<b>πρβλ.</b>" to "πρβλ.")
Line 1: Line 1:
{{grml
{{grml
|mltxt=η (AM [[εἰκών]], Μ και εἰκόνα)<br /><b>1.</b> [[ομοίωμα]], [[αναπαράσταση]] αντικειμένου από ζωγράφο ή γλύπτη («εἰκὼν γεγραμμένη», Πλουτ. Ηθ.)<br /><b>2.</b> [[αναπαράσταση]] μορφών, αντικειμένων ή γεγονότων στον νου («έρχεται [[συνέχεια]] στο [[μυαλό]] μου η [[εικόνα]] του ατυχήματος»)<br /><b>3.</b> παραστατική [[περιγραφή]] με λόγο («πιστή [[εικόνα]] της πραγματικότητας»)<br /><b>4.</b> [[σύγκριση]], [[παρομοίωση]] («μιλά με εικόνες»)<br /><b>5.</b> [[καθετί]] αισθητό που εκφράζει μια [[ιδέα]] («τοῦ Χριστοῦ, ὅς ἔστιv εἰκὼν τοῦ Θεοῡ», ΠΔ)<br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br />[[αναπαράσταση]] άγιων προσώπων, [[εικόνισμα]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[φωτογραφία]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[είδωλο]] σε [[κάτοπτρο]]<br /><b>2.</b> [[φάντασμα]]<br /><b>3.</b> (η αιτ. ως επίρρ.) <i>εἰκόνα</i><br />όπως, με τρόπο.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Σχηματισμός σε -<i>ων</i> <span style="color: red;"><</span> [[έοικα]], από ΙΕ ρ. <i>weik</i>- «[[αληθεύω]], [[ομοιάζω]]» (<b>[[πρβλ]].</b> [[είκελος]]). Η λ. [[εικών]] [[είναι]] ιων.-αττ. [[τύπος]]<br />στην Κυπριακή απαντά τ. αιτιατικής <i>Fεικόνα</i> με <i>F</i>- που δικαιολογεί την [[αναγωγή]] σε ρ. <i>Fεικ</i>-, στη δε ιωνική [[ποίηση]] απαντά τ. αιτιατικής εν. <i>εικώ</i> και πληθ. <i>εικούς</i>.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[εικονίδιον]], [[εικονίζω]], [[εικόνιον]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> <i>εικονοστάσιον</i><br /><b>αρχ.</b><br /><i>εικονολογώ</i>, <i>εικονόμορφος</i>, <i>εικονοφόρος</i><br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[εικονοποιός]]<br /><b>μσν.</b><br /><i>εικονογλύφος</i>, [[εικονοθραύστης]], <i>εικονοκαύστης</i>, [[εικονοκλάστης]], <i>εικονομανία</i>, <i>εικονοπερίγραπτος</i>, <i>εικονοτύπος</i>, <i>εικονούργημα</i>, <i>εικονουργία</i><br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br />[[εικονόδουλος]], <i>εικονοειδής</i>, [[εικονολάτρης]], [[εικονολατρία]], [[εικονομάχος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><i>εικονογόνον</i>, [[εικονογράφος]], [[εικονολήπτης]], [[εικονολογία]], <i>εικονόμετρο</i>, [[εικονόφιλος]]].
|mltxt=η (AM [[εἰκών]], Μ και εἰκόνα)<br /><b>1.</b> [[ομοίωμα]], [[αναπαράσταση]] αντικειμένου από ζωγράφο ή γλύπτη («εἰκὼν γεγραμμένη», Πλουτ. Ηθ.)<br /><b>2.</b> [[αναπαράσταση]] μορφών, αντικειμένων ή γεγονότων στον νου («έρχεται [[συνέχεια]] στο [[μυαλό]] μου η [[εικόνα]] του ατυχήματος»)<br /><b>3.</b> παραστατική [[περιγραφή]] με λόγο («πιστή [[εικόνα]] της πραγματικότητας»)<br /><b>4.</b> [[σύγκριση]], [[παρομοίωση]] («μιλά με εικόνες»)<br /><b>5.</b> [[καθετί]] αισθητό που εκφράζει μια [[ιδέα]] («τοῦ Χριστοῦ, ὅς ἔστιv εἰκὼν τοῦ Θεοῡ», ΠΔ)<br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br />[[αναπαράσταση]] άγιων προσώπων, [[εικόνισμα]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[φωτογραφία]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[είδωλο]] σε [[κάτοπτρο]]<br /><b>2.</b> [[φάντασμα]]<br /><b>3.</b> (η αιτ. ως επίρρ.) <i>εἰκόνα</i><br />όπως, με τρόπο.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Σχηματισμός σε -<i>ων</i> <span style="color: red;"><</span> [[έοικα]], από ΙΕ ρ. <i>weik</i>- «[[αληθεύω]], [[ομοιάζω]]» ([[πρβλ]]. [[είκελος]]). Η λ. [[εικών]] [[είναι]] ιων.-αττ. [[τύπος]]<br />στην Κυπριακή απαντά τ. αιτιατικής <i>Fεικόνα</i> με <i>F</i>- που δικαιολογεί την [[αναγωγή]] σε ρ. <i>Fεικ</i>-, στη δε ιωνική [[ποίηση]] απαντά τ. αιτιατικής εν. <i>εικώ</i> και πληθ. <i>εικούς</i>.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[εικονίδιον]], [[εικονίζω]], [[εικόνιον]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> <i>εικονοστάσιον</i><br /><b>αρχ.</b><br /><i>εικονολογώ</i>, <i>εικονόμορφος</i>, <i>εικονοφόρος</i><br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[εικονοποιός]]<br /><b>μσν.</b><br /><i>εικονογλύφος</i>, [[εικονοθραύστης]], <i>εικονοκαύστης</i>, [[εικονοκλάστης]], <i>εικονομανία</i>, <i>εικονοπερίγραπτος</i>, <i>εικονοτύπος</i>, <i>εικονούργημα</i>, <i>εικονουργία</i><br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br />[[εικονόδουλος]], <i>εικονοειδής</i>, [[εικονολάτρης]], [[εικονολατρία]], [[εικονομάχος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><i>εικονογόνον</i>, [[εικονογράφος]], [[εικονολήπτης]], [[εικονολογία]], <i>εικονόμετρο</i>, [[εικονόφιλος]]].
}}
}}

Revision as of 08:45, 23 August 2021

Greek Monolingual

η (AM εἰκών, Μ και εἰκόνα)
1. ομοίωμα, αναπαράσταση αντικειμένου από ζωγράφο ή γλύπτη («εἰκὼν γεγραμμένη», Πλουτ. Ηθ.)
2. αναπαράσταση μορφών, αντικειμένων ή γεγονότων στον νου («έρχεται συνέχεια στο μυαλό μου η εικόνα του ατυχήματος»)
3. παραστατική περιγραφή με λόγο («πιστή εικόνα της πραγματικότητας»)
4. σύγκριση, παρομοίωση («μιλά με εικόνες»)
5. καθετί αισθητό που εκφράζει μια ιδέα («τοῦ Χριστοῦ, ὅς ἔστιv εἰκὼν τοῦ Θεοῡ», ΠΔ)
μσν.- νεοελλ.
αναπαράσταση άγιων προσώπων, εικόνισμα
νεοελλ.
φωτογραφία
αρχ.
1. είδωλο σε κάτοπτρο
2. φάντασμα
3. (η αιτ. ως επίρρ.) εἰκόνα
όπως, με τρόπο.
[ΕΤΥΜΟΛ. Σχηματισμός σε -ων < έοικα, από ΙΕ ρ. weik- «αληθεύω, ομοιάζω» (πρβλ. είκελος). Η λ. εικών είναι ιων.-αττ. τύπος
στην Κυπριακή απαντά τ. αιτιατικής Fεικόνα με F- που δικαιολογεί την αναγωγή σε ρ. Fεικ-, στη δε ιωνική ποίηση απαντά τ. αιτιατικής εν. εικώ και πληθ. εικούς.
ΠΑΡ. εικονίδιον, εικονίζω, εικόνιον.
ΣΥΝΘ. εικονοστάσιον
αρχ.
εικονολογώ, εικονόμορφος, εικονοφόρος
αρχ.-μσν.
εικονοποιός
μσν.
εικονογλύφος, εικονοθραύστης, εικονοκαύστης, εικονοκλάστης, εικονομανία, εικονοπερίγραπτος, εικονοτύπος, εικονούργημα, εικονουργία
μσν.- νεοελλ.
εικονόδουλος, εικονοειδής, εικονολάτρης, εικονολατρία, εικονομάχος
νεοελλ.
εικονογόνον, εικονογράφος, εικονολήπτης, εικονολογία, εικονόμετρο, εικονόφιλος].