Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

turgesco: Difference between revisions

From LSJ

Ubi idem et maximus et honestissimus amor est, aliquando praestat morte jungi, quam vita distrahi → Where indeed the greatest and most honourable love exists, it is much better to be joined by death, than separated by life.

Valerius Maximus, De Factis Dictisque
(3)
m (Text replacement - "(?s)({{Lewis.*?}}\n)({{.*}}\n)({{LaEn.*?}}$)" to "$3 $1$2")
Line 1: Line 1:
{{LaEn
|lnetxt=turgesco turgescere, -, - V :: begin to swell
}}
{{Lewis
{{Lewis
|lshtext=<b>turgesco</b>: ĕre,<br /><b>I</b> v. [[inch]]. n. [[turgeo]], to [[begin]] to [[swell]], to [[swell]] up, [[swell]].<br /><b>I</b> Lit.: ne [[aqua]] in eorum corpore turgescat, Varr. R. R. 8, 9, 13: hoc (umore) [[aetas]] [[illa]] ([[puerilis]]) turgescit, Quint. 11, 3, 28: prima [[Ceres]] docuit turgescere [[semen]] in agris, Ov. Am. 3, 10, 11: [[brassica]] valido caule, Col. poët. 10, 325: virgulta, Plin. 8, 50, 76, § 200: hic [[satur]] irriguo mavult turgescere somno, i. e. to [[grow]] [[fat]] or [[stout]], Pers. 5, 56: bullatis nugis Pagina turgescit, i. e. is [[full]], id. 5, 18.—<br /><b>II</b> Trop.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> To [[swell]] [[with]] [[passion]]: sapientis [[animus]] [[numquam]] turgescit, [[numquam]] tumet, Cic. Tusc. 3, 9, 19: cor turgescit tristibus iris, id. poët. id. ib. 3, 9, 18: turgescit vitrea [[bilis]], Pers. 3, 8.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Of [[speech]], to be [[inflated]], [[turgid]]: [[genus]] dicendi, [[quod]] immodico tumore turgescit, Quint. 12, 10, 73.
|lshtext=<b>turgesco</b>: ĕre,<br /><b>I</b> v. [[inch]]. n. [[turgeo]], to [[begin]] to [[swell]], to [[swell]] up, [[swell]].<br /><b>I</b> Lit.: ne [[aqua]] in eorum corpore turgescat, Varr. R. R. 8, 9, 13: hoc (umore) [[aetas]] [[illa]] ([[puerilis]]) turgescit, Quint. 11, 3, 28: prima [[Ceres]] docuit turgescere [[semen]] in agris, Ov. Am. 3, 10, 11: [[brassica]] valido caule, Col. poët. 10, 325: virgulta, Plin. 8, 50, 76, § 200: hic [[satur]] irriguo mavult turgescere somno, i. e. to [[grow]] [[fat]] or [[stout]], Pers. 5, 56: bullatis nugis Pagina turgescit, i. e. is [[full]], id. 5, 18.—<br /><b>II</b> Trop.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> To [[swell]] [[with]] [[passion]]: sapientis [[animus]] [[numquam]] turgescit, [[numquam]] tumet, Cic. Tusc. 3, 9, 19: cor turgescit tristibus iris, id. poët. id. ib. 3, 9, 18: turgescit vitrea [[bilis]], Pers. 3, 8.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Of [[speech]], to be [[inflated]], [[turgid]]: [[genus]] dicendi, [[quod]] immodico tumore turgescit, Quint. 12, 10, 73.
Line 7: Line 10:
{{Georges
{{Georges
|georg=turgēsco, ere (Inchoat. v. [[turgeo]]), I) intr. [[aufschwellen]], [[anfangen]] zu [[strotzen]], -zu [[schwellen]], u. [[zwar]] [[durch]] den Andrang innerer Säfte, 1) eig.: [[Cyclopis]] [[venter]] [[vel]] ut [[olim]] turserat [[alte]] carnibus humanis [[distentus]], Enn. fr.: ne [[aqua]] turgescat in corpore, [[Varro]]: [[semen]] turgescit in agris, Ov.: [[virgulta]] turgescentia, Plin. – 2) übtr.: a) [[leidenschaftlich]] [[aufschwellen]], [[aufwallen]], in [[Zorn]] [[geraten]], [[ergrimmen]], sapientis [[animus]] [[numquam]] turgescit, [[numquam]] [[tumet]], Cic.: [[cor]] [[meum]] [[penitus]] turgescit tristibus [[iris]], Cic. poët.: turgescit vitrea [[bilis]], Pers. – b) [[von]] der [[Rede]] = [[schwülstig]] [[werden]], [[genus]] dicendi, [[quod]] immodico tumore turgescit, Quint. 12, 10. 73. – II) tr. [[schwellen]] [[machen]], [[hic]] [[prolapsus]] aquae terga procelloso turgescit Caspia fluctu, Avien. descr. orb. 85. – / Perf. [[tursi]], wov. turserat, Enn. ann. 321 (so [[oben]] no. I, 1).
|georg=turgēsco, ere (Inchoat. v. [[turgeo]]), I) intr. [[aufschwellen]], [[anfangen]] zu [[strotzen]], -zu [[schwellen]], u. [[zwar]] [[durch]] den Andrang innerer Säfte, 1) eig.: [[Cyclopis]] [[venter]] [[vel]] ut [[olim]] turserat [[alte]] carnibus humanis [[distentus]], Enn. fr.: ne [[aqua]] turgescat in corpore, [[Varro]]: [[semen]] turgescit in agris, Ov.: [[virgulta]] turgescentia, Plin. – 2) übtr.: a) [[leidenschaftlich]] [[aufschwellen]], [[aufwallen]], in [[Zorn]] [[geraten]], [[ergrimmen]], sapientis [[animus]] [[numquam]] turgescit, [[numquam]] [[tumet]], Cic.: [[cor]] [[meum]] [[penitus]] turgescit tristibus [[iris]], Cic. poët.: turgescit vitrea [[bilis]], Pers. – b) [[von]] der [[Rede]] = [[schwülstig]] [[werden]], [[genus]] dicendi, [[quod]] immodico tumore turgescit, Quint. 12, 10. 73. – II) tr. [[schwellen]] [[machen]], [[hic]] [[prolapsus]] aquae terga procelloso turgescit Caspia fluctu, Avien. descr. orb. 85. – / Perf. [[tursi]], wov. turserat, Enn. ann. 321 (so [[oben]] no. I, 1).
}}
{{LaEn
|lnetxt=turgesco turgescere, -, - V :: begin to swell
}}
}}

Revision as of 15:40, 19 October 2022

Latin > English

turgesco turgescere, -, - V :: begin to swell

Latin > English (Lewis & Short)

turgesco: ĕre,
I v. inch. n. turgeo, to begin to swell, to swell up, swell.
I Lit.: ne aqua in eorum corpore turgescat, Varr. R. R. 8, 9, 13: hoc (umore) aetas illa (puerilis) turgescit, Quint. 11, 3, 28: prima Ceres docuit turgescere semen in agris, Ov. Am. 3, 10, 11: brassica valido caule, Col. poët. 10, 325: virgulta, Plin. 8, 50, 76, § 200: hic satur irriguo mavult turgescere somno, i. e. to grow fat or stout, Pers. 5, 56: bullatis nugis Pagina turgescit, i. e. is full, id. 5, 18.—
II Trop.
   A To swell with passion: sapientis animus numquam turgescit, numquam tumet, Cic. Tusc. 3, 9, 19: cor turgescit tristibus iris, id. poët. id. ib. 3, 9, 18: turgescit vitrea bilis, Pers. 3, 8.—
   B Of speech, to be inflated, turgid: genus dicendi, quod immodico tumore turgescit, Quint. 12, 10, 73.

Latin > French (Gaffiot 2016)

turgēscō,¹⁴ ĕre, intr.,
1 se gonfler, s’enfler : Ov. Am. 3, 10, 11 ; Plin. 8, 200 || ne aqua in eorum corpore turgescat Varro R. 3, 9, 14, pour empêcher l’eau de s’amasser dans leur corps
2 [fig.] a) sapientis animus numquam turgescit Cic. Tusc. 3, 19, l’âme du sage ne se soulève jamais [comme une mer agitée] = n’a jamais les bouillonnements des passions ; b) devenir enflé, boursouflé, emphatique : Quint. 12, 10, 73 ; c) se remplir de : nugis pagina turgescit Pers. 5, 18, les pages [du livre] se gonflent de niaiseries
3 tr., faire gonfler : Avien. Perieg. 85. pf. tursi Enn. Ann. 321.

Latin > German (Georges)

turgēsco, ere (Inchoat. v. turgeo), I) intr. aufschwellen, anfangen zu strotzen, -zu schwellen, u. zwar durch den Andrang innerer Säfte, 1) eig.: Cyclopis venter vel ut olim turserat alte carnibus humanis distentus, Enn. fr.: ne aqua turgescat in corpore, Varro: semen turgescit in agris, Ov.: virgulta turgescentia, Plin. – 2) übtr.: a) leidenschaftlich aufschwellen, aufwallen, in Zorn geraten, ergrimmen, sapientis animus numquam turgescit, numquam tumet, Cic.: cor meum penitus turgescit tristibus iris, Cic. poët.: turgescit vitrea bilis, Pers. – b) von der Rede = schwülstig werden, genus dicendi, quod immodico tumore turgescit, Quint. 12, 10. 73. – II) tr. schwellen machen, hic prolapsus aquae terga procelloso turgescit Caspia fluctu, Avien. descr. orb. 85. – / Perf. tursi, wov. turserat, Enn. ann. 321 (so oben no. I, 1).