ἀρτάβη: Difference between revisions

From LSJ

ἐκ τῆς θαλάττης ἅπασα ὑμῖν ἤρτηται σωτηρίαyour safety altogether depends upon the sea

Source
(3)
mNo edit summary
 
(26 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=artavi
|Transliteration C=artavi
|Beta Code=a)rta/bh
|Beta Code=a)rta/bh
|Definition=ἡ, Persian measure, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">artaba</b>, = <span class="bibl">1</span> medimnus + <span class="bibl">3</span> choenices, <span class="bibl">Hdt.1.192</span>; or exactly <span class="bibl">1</span> medimnus, Suid., Hsch. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> Egvptian measure of capacity, varying from <span class="bibl">24</span> to <span class="bibl">42</span> <b class="b3">χοίνικες</b>, <span class="title">OGI</span>90.30 (Rosetta), <span class="bibl"><span class="title">PLond.</span>2.265</span> (i A. D.), <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span>9v8</span> (iii/iv A.D.), etc.</span>
|Definition=ἡ, [[Persian]] [[measure]],<br><span class="bld">A</span> [[artab]], [[artaba]], = 1 [[medimnus]] + 3 [[choenix|choenices]], [[Herodotus|Hdt.]]1.192; or exactly 1 [[medimnus]], Suid., [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]<br><span class="bld">II</span> [[Egyptian]] [[measure]] of [[capacity]], varying from 24 to 42 [[choenix|choenices]], OGI90.30 (Rosetta), PLond.2.265 (i A. D.), POxy.9v8 (iii/iv A.D.), etc.
}}
}}
{{ls
{{DGE
|lstext='''ἀρτάβη''': , [[μέτρον]] Περσικὸν χωροῦν κατὰ τὸν Ἡρόδ. ἕνα μέδιμνον Ἀττικὸν καὶ [[τρεῖς]] χοίνικας, ἡ δὲ [[ἀρτάβη]], [[μέτρον]] ἐὸν Περσικὸν χωρέει μεδίμνου Ἀττικῆς πλεῖον χοίνιξι τρισὶ Ἀττικῇσι Ἡρόδ. 1. 192· κατὰ Σουΐδ., καὶ Ἡσύχ. «[[ἀρτάβη]]· [[μέτρον]] Μηδικὸν σίτου, Ἀττικὸς [[μέδιμνος]]». - Ὑπάρχει [[ὡσαύτως]] καὶ Αἰγυπτία [[ἀρτάβη]] = Ἀττ. μετρητῇ Ἐπιγρ. Αἰγ. ἐν τῇ Συλλ. Ἐπιγρ. 4697. 30, 4862 β, Ἐπιγρ. Κυρήν. [[αὐτόθι]] 5109 πρβλ. Sturz Μακεδ. Διαλ. σ. 87, Rawlinson Ἡρόδ. ἔνθ’ ἀνωτ.
|dgtxt=-ης, <br />[[artaba]]<br /><b class="num">1</b> medida persa de capacidad (1 medimno y 3 quénices) equivalente a 201 cótilas, unos 56 litros, Hdt.1.192<br /><b class="num">•</b>equivalente a 192 cótilas (1 medimno), Polyaen.4.3.32, Hsch., Sud.<br /><b class="num">2</b> medida egipcia de capacidad que oscila entre 24 y 42 quénices, equivalente a unos 39 litros, Plb.5.89.4, <i>PCair.Zen</i>.113.5, 124.7 (III a.C.), <i>IPh</i>.12<i>bis</i>.5 (II a.C.), <i>OGI</i> 90.30 (Roseta), <i>PLond</i>.24ue.18 (II a.C.), <i>PIFAO</i> 1.1.12 (I d.C.), <i>PVindob.Salomons</i> 5.18 (II d.C.), <i>POxy</i>.9ue.8, 9 (III/IV d.C.), <i>PMasp</i>.6ue.102 (IV d.C.), Epiph.Const.<i>Mens</i>.M.43.272B, Isid.<i>Etym</i>.16.26.16.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Préstamo quizá de origen iranio cf. aram. <i>’rdb</i>, babilonio <i>ardabu</i>, elam. <i>irtiba</i>.
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=ης (ἡ) :<br />artabe, mesure persane de 1 médimne et 3 chénices attiques, environ 56 litres.
|btext=ης (ἡ) :<br />artabe, mesure persane de 1 médimne et 3 chénices attiques, environ 56 litres.
}}
}}
{{DGE
{{pape
|dgtxt=-ης, <br />[[artaba]]<br /><b class="num">1</b> medida persa de capacidad (1 medimno y 3 quénices) equivalente a 201 cótilas, unos 56 litros, Hdt.1.192<br /><b class="num">•</b>equivalente a 192 cótilas (1 medimno), Polyaen.4.3.32, Hsch., Sud.<br /><b class="num">2</b> medida egipcia de capacidad que oscila entre 24 y 42 quénices, equivalente a unos 39 litros, Plb.5.89.4, <i>PCair.Zen</i>.113.5, 124.7 (III a.C.), <i>IPh</i>.12<i>bis</i>.5 (II a.C.), <i>OGI</i> 90.30 (Roseta), <i>PLond</i>.24ue.18 (II a.C.), <i>PIFAO</i> 1.1.12 (I d.C.), <i>PVindob.Salomons</i> 5.18 (II d.C.), <i>POxy</i>.9ue.8, 9 (III/IV d.C.), <i>PMasp</i>.6ue.102 (IV d.C.), Epiph.Const.<i>Mens</i>.M.43.272B, Isid.<i>Etym</i>.16.26.16.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Préstamo quizá de origen iranio cf. aram. <i>’rdb</i>, babilonio <i>ardabu</i>, elam. <i>irtiba</i>.
|ptext=, ein <i>persisches Maß</i>, = 1 Medimnus und 3 Chöniken, also fast 1 [[Berliner]] [[Scheffel]], Her. 1.192; vgl. DS. 20.96; nach Polyaen. 4.3.32 = Medimnus.
}}
{{elru
|elrutext='''ἀρτάβη:''' ἡ [[артаба]] (персидская мера емкости = 1 + 1/16 атт. медимна, т. е. ок. 56 л) Her.
}}
{{ls
|lstext='''ἀρτάβη''': ἡ, [[μέτρον]] Περσικὸν χωροῦν κατὰ τὸν Ἡρόδ. ἕνα μέδιμνον Ἀττικὸν καὶ [[τρεῖς]] χοίνικας, ἡ δὲ [[ἀρτάβη]], [[μέτρον]] ἐὸν Περσικὸν χωρέει μεδίμνου Ἀττικῆς πλεῖον χοίνιξι τρισὶ Ἀττικῇσι Ἡρόδ. 1. 192· κατὰ Σουΐδ., καὶ Ἡσύχ. «[[ἀρτάβη]]· [[μέτρον]] Μηδικὸν σίτου, Ἀττικὸς [[μέδιμνος]]». - Ὑπάρχει [[ὡσαύτως]] καὶ Αἰγυπτία [[ἀρτάβη]] = Ἀττ. μετρητῇ Ἐπιγρ. Αἰγ. ἐν τῇ Συλλ. Ἐπιγρ. 4697. 30, 4862 β, Ἐπιγρ. Κυρήν. [[αὐτόθι]] 5109 πρβλ. Sturz Μακεδ. Διαλ. σ. 87, Rawlinson Ἡρόδ. ἔνθ’ ἀνωτ.
}}
}}
{{grml
{{grml
Line 24: Line 30:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ἀρτάβη:''' [ᾰ], ἡ, Περσική [[μονάδα]] όγκου, [[αρτάβη]], = 1 [[μέδιμνος]] και 3 χοίνικες, σε Ηρόδ.
|lsmtext='''ἀρτάβη:''' [ᾰ], ἡ, Περσική [[μονάδα]] όγκου, [[αρτάβη]], = 1 [[μέδιμνος]] και 3 χοίνικες, σε Ηρόδ.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: a Persian and Egyptian measure (Hdt.).<br />Other forms: Also [[ἀρτέβη]]<br />Origin: LW [a loanword which is (probably) not of Pre-Greek origin] Egypt.?<br />Etymology: Perhaps of Egyptian origin, Hultsch RE s. v., cf. Demotic '[[rtb]]; but see Sethe GGN 1915, 112-118. Old Persian, Schmitt, Glotta 49 (1971) 100-102.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=a Persian [[measure]], [[artaba]], = 1 medimnus + 3 choenices, Hdt.
}}
{{FriskDe
|ftr='''ἀρτάβη''': {artábē}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': N. eines persischen und ägyptischen Maßes (Hdt., Pap.).<br />'''Derivative''': Davon in den Papyri mehrere Ableitungen: ἀρτάβιος ‘eine A. messend', ἀρταβιαῖος ib. (nach den Maßadjektiven auf -(ι)αῖος Chantraine Formation 49), [[ἀρταβίειος]] od. -ιεῖος ib.; vgl. zur Bildung κοτυλίειος (-ιεῖος), von [[κοτύλη]], usw. (Mayser Pap. I 3, 95); Abstraktum ἀρταβιεία (-βεία, -[[βία]]) [[Abgabe von einer Artabe]].<br />'''Etymology''': Das Wort ist wahrscheinlich ägyptischen Ursprungs. Vgl. Hultsch P.-W. s. v.<br />'''Page''' 1,153
}}
}}

Latest revision as of 20:53, 20 September 2024

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: ἀρτάβη Medium diacritics: ἀρτάβη Low diacritics: αρτάβη Capitals: ΑΡΤΑΒΗ
Transliteration A: artábē Transliteration B: artabē Transliteration C: artavi Beta Code: a)rta/bh

English (LSJ)

ἡ, Persian measure,
A artab, artaba, = 1 medimnus + 3 choenices, Hdt.1.192; or exactly 1 medimnus, Suid., Hsch.
II Egyptian measure of capacity, varying from 24 to 42 choenices, OGI90.30 (Rosetta), PLond.2.265 (i A. D.), POxy.9v8 (iii/iv A.D.), etc.

Spanish (DGE)

-ης, ἡ
artaba
1 medida persa de capacidad (1 medimno y 3 quénices) equivalente a 201 cótilas, unos 56 litros, Hdt.1.192
equivalente a 192 cótilas (1 medimno), Polyaen.4.3.32, Hsch., Sud.
2 medida egipcia de capacidad que oscila entre 24 y 42 quénices, equivalente a unos 39 litros, Plb.5.89.4, PCair.Zen.113.5, 124.7 (III a.C.), IPh.12bis.5 (II a.C.), OGI 90.30 (Roseta), PLond.24ue.18 (II a.C.), PIFAO 1.1.12 (I d.C.), PVindob.Salomons 5.18 (II d.C.), POxy.9ue.8, 9 (III/IV d.C.), PMasp.6ue.102 (IV d.C.), Epiph.Const.Mens.M.43.272B, Isid.Etym.16.26.16.
• Etimología: Préstamo quizá de origen iranio cf. aram. ’rdb, babilonio ardabu, elam. irtiba.

French (Bailly abrégé)

ης (ἡ) :
artabe, mesure persane de 1 médimne et 3 chénices attiques, environ 56 litres.

German (Pape)

ἡ, ein persisches Maß, = 1 Medimnus und 3 Chöniken, also fast 1 Berliner Scheffel, Her. 1.192; vgl. DS. 20.96; nach Polyaen. 4.3.32 = Medimnus.

Russian (Dvoretsky)

ἀρτάβη:артаба (персидская мера емкости = 1 + 1/16 атт. медимна, т. е. ок. 56 л) Her.

Greek (Liddell-Scott)

ἀρτάβη: ἡ, μέτρον Περσικὸν χωροῦν κατὰ τὸν Ἡρόδ. ἕνα μέδιμνον Ἀττικὸν καὶ τρεῖς χοίνικας, ἡ δὲ ἀρτάβη, μέτρον ἐὸν Περσικὸν χωρέει μεδίμνου Ἀττικῆς πλεῖον χοίνιξι τρισὶ Ἀττικῇσι Ἡρόδ. 1. 192· κατὰ Σουΐδ., καὶ Ἡσύχ. «ἀρτάβη· μέτρον Μηδικὸν σίτου, Ἀττικὸς μέδιμνος». - Ὑπάρχει ὡσαύτως καὶ Αἰγυπτία ἀρτάβη = Ἀττ. μετρητῇ Ἐπιγρ. Αἰγ. ἐν τῇ Συλλ. Ἐπιγρ. 4697. 30, 4862 β, Ἐπιγρ. Κυρήν. αὐτόθι 5109 πρβλ. Sturz Μακεδ. Διαλ. σ. 87, Rawlinson Ἡρόδ. ἔνθ’ ἀνωτ.

Greek Monolingual

ἀρτάβη, η (Α)
είδος περσικού και αιγυπτιακού μέτρου χωρητικότητας.
[ΕΤΥΜΟΛ. Η λ. είναι δάνειο ανατολικής προελεύσεως και συνδέεται με το αραμ. 'rdb και το μτγν. βαβυλ. αrdαbu. Παλαιότερα εθεωρείτο ότι προήλθε από την Αίγυπτο, σύμφωνα όμως με νεώτερη άποψη η λ. είναι αρχαία περσική και ανάγεται πιθ. σε τ. ŗd--. Πρόκειται δηλ. για τεχνικό όρο της διοικήσεως των Αχαιμενιδών, και μάλιστα πριν επιβληθεί η Αραμαϊκή ως επίσημη γλώσσα της αυτοκρατορίας].

Greek Monotonic

ἀρτάβη: [ᾰ], ἡ, Περσική μονάδα όγκου, αρτάβη, = 1 μέδιμνος και 3 χοίνικες, σε Ηρόδ.

Frisk Etymological English

Grammatical information: f.
Meaning: a Persian and Egyptian measure (Hdt.).
Other forms: Also ἀρτέβη
Origin: LW [a loanword which is (probably) not of Pre-Greek origin] Egypt.?
Etymology: Perhaps of Egyptian origin, Hultsch RE s. v., cf. Demotic 'rtb; but see Sethe GGN 1915, 112-118. Old Persian, Schmitt, Glotta 49 (1971) 100-102.

Middle Liddell

a Persian measure, artaba, = 1 medimnus + 3 choenices, Hdt.

Frisk Etymology German

ἀρτάβη: {artábē}
Grammar: f.
Meaning: N. eines persischen und ägyptischen Maßes (Hdt., Pap.).
Derivative: Davon in den Papyri mehrere Ableitungen: ἀρτάβιος ‘eine A. messend', ἀρταβιαῖος ib. (nach den Maßadjektiven auf -(ι)αῖος Chantraine Formation 49), ἀρταβίειος od. -ιεῖος ib.; vgl. zur Bildung κοτυλίειος (-ιεῖος), von κοτύλη, usw. (Mayser Pap. I 3, 95); Abstraktum ἀρταβιεία (-βεία, -βία) Abgabe von einer Artabe.
Etymology: Das Wort ist wahrscheinlich ägyptischen Ursprungs. Vgl. Hultsch P.-W. s. v.
Page 1,153