ἐκπνευματόω: Difference between revisions

m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)<b class="b3">(\w+), (\w+)<\/b>" to "$1, $2")
m (Text replacement - "Theophrastus" to "Thphr.")
Tags: Mobile edit Mobile web edit
 
(16 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=ekpnevmatoo
|Transliteration C=ekpnevmatoo
|Beta Code=e)kpneumato/w
|Beta Code=e)kpneumato/w
|Definition=<span class="sense"><span class="bld">A</span> [[turn into vapour]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>866a3</span>, Thphr. ap. Plu.2.292d ; [[fan into wind]], prob. in <span class="bibl">Epicur.<span class="title">Ep.</span>2p.48U.</span>:—Pass., to [[be so turned]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>897b1</span>, al. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[deflate]], metaph., [[οἴημα]], [[τῦφον]], Plu.2.39d. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> in Pass., to [[be inflated]], <span class="bibl">Thphr.<span class="title">CP</span>4.9.3</span>: metaph., ὑπὸ κτήσεως <span class="bibl">Phld.<span class="title">Vit.</span>p.27J.</span></span>
|Definition=<span class="bld">A</span> [[turn into vapour]], Arist.''Pr.''866a3, [[Theophrastus|Thphr.]] ap. Plu.2.292d; [[fan into wind]], prob. in Epicur.''Ep.''2p.48U.:—Pass., [[ἐκπνευματοῦσθαι]] = to [[be turned into vapour]], [[be vaporised]], Arist.''Pr.''897b1, al.<br><span class="bld">II</span> [[deflate]], metaph., [[οἴημα]], [[τῦφον]], Plu.2.39d.<br><span class="bld">III</span> in Pass., to [[be inflated]], [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[De Causis Plantarum|CP]]'' 4.9.3: metaph., ὑπὸ κτήσεως Phld.''Vit.''p.27J.
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">I</b> tr.<br /><b class="num">1</b> [[evaporar]] τὸ δὲ θερμὸν ἐκπνευματοῖ (τὸ ὑγρὸν) el calor evapora (la humedad)</i> Arist.<i>Pr</i>.866<sup>a</sup>3, en v. pas. Arist.<i>Pr</i>.897<sup>b</sup>1, 902<sup>a</sup>3, <i>Spir</i>.482<sup>b</sup>31, Thphr.<i>CP</i> 2.9.10, Thphr. en Plu.2.292d.<br /><b class="num">2</b> [[transformar en viento]] ἐδάφη ... ἐκπνευματοῦντα τὸν πεπιλημένον ἀέρα masas de tierra que (al caer) convierten en viento el aire comprimido en cavernas subterráneas</i>, Epicur.<i>Ep</i>.[3] 105.<br /><b class="num">3</b> [[hacer salir]], [[expulsar]] malos humos o aires, en sent. fig. [[δεῖ]] τῶν νέων ... ἐκπνευματοῦν τὸ [[οἴημα]] καὶ τὸν τῦφον hay que [[expulsar]] el [[engreimiento]] y la [[vanidad]] de los jóvenes</i> Plu.2.39d.<br /><b class="num">II</b> intr. en v. med.<br /><b class="num">1</b> [[llenarse de gases o de espuma]], [[hincharse]], [[inflarse]] συμβαίνει τὰς κοιλίας [[ἐκπνευματοῦσθαι]] Thphr.<i>CP</i> 4.9.3, cf. <i>HP</i> 7.4.11.<br /><b class="num">2</b> fig. [[ensoberbecerse]] τοῦ δ' ὑπερηφάνου τὸ ... ἐκπνευματούμενον ὑπὸ κτήσεως ὑπερορᾶν ἑτέρους y es propio del [[soberbio]] [[menospreciar]] a otros ensoberbecido por su [[riqueza]]</i> Aristo Phil.13.6.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0774.png Seite 774]] 1) in Luft od. Wind verwandeln, Theophr. bei Plut. qu. gr. 7. – 2) auslüften, übtr. austreiben, τῦφον Plut. de audit. 4. – 3) durch Wind in Bewegung setzen, aufblähen, Arist. probl. 5, 17.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0774.png Seite 774]] 1) in Luft od. Wind verwandeln, Theophr. bei Plut. qu. gr. 7. – 2) auslüften, übtr. austreiben, τῦφον Plut. de audit. 4. – 3) durch Wind in Bewegung setzen, aufblähen, Arist. probl. 5, 17.
}}
{{bailly
|btext=[[ἐκπνευματῶ]] :<br /><b>1</b> [[changer en vapeur]], [[faire évaporer]];<br /><b>2</b> chasser l'air (d'une vessie, <i>etc.</i>).<br />'''Étymologie:''' [[ἐκ]], [[πνεῦμα]].
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ἐκπνευματόω''': [[μεταβάλλω]] εἰς [[πνεῦμα]], ἀτμὸν ἢ ἀέριον, Ἀριστ. Προβλ. 1. 53, Θεόφρ. παρὰ Πλουτ. 2. 292D. - Παθ., μεταβάλλομαι εἰς ἀτμόν, Ἀριστ. Προβλ. 10. 54., 26. 33., 33. 15, κ. ἀλλ. ΙΙ. [[κάμνω]] ἢ ἀφίνω νὰ ἐξέλθῃ ὁ ἀήρ, ὡς π.χ. ἐκ κύστεως ἢ ἀσκοῦ, Πλούτ. 2. 39D. ΙΙΙ. ἐν τῷ παθ., φουσκώνομαι διὰ τοῦ φυσήματος, Θεόφρ. π. Φυτ. Αἰτ. 4. 9, 3.
|lstext='''ἐκπνευματόω''': [[μεταβάλλω]] εἰς [[πνεῦμα]], ἀτμὸν ἢ ἀέριον, Ἀριστ. Προβλ. 1. 53, Θεόφρ. παρὰ Πλουτ. 2. 292D. - Παθ., μεταβάλλομαι εἰς ἀτμόν, Ἀριστ. Προβλ. 10. 54., 26. 33., 33. 15, κ. ἀλλ. ΙΙ. [[κάμνω]] ἢ ἀφίνω νὰ ἐξέλθῃ ὁ ἀήρ, ὡς π.χ. ἐκ κύστεως ἢ ἀσκοῦ, Πλούτ. 2. 39D. ΙΙΙ. ἐν τῷ παθ., φουσκώνομαι διὰ τοῦ φυσήματος, Θεόφρ. π. Φυτ. Αἰτ. 4. 9, 3.
}}
}}
{{bailly
{{elru
|btext=-ῶ :<br /><b>1</b> changer en vapeur, faire évaporer;<br /><b>2</b> chasser l’air (d’une vessie, <i>etc.</i>).<br />'''Étymologie:''' [[ἐκ]], [[πνεῦμα]].
|elrutext='''ἐκπνευμᾰτόω:'''<br /><b class="num">1</b> [[превращать в воздух или ветер]], [[испарять]] (τὸ θερμὸν ἐκπνευματοῖ Arst.); pass. испаряться, улетучиваться (ἡ [[ὕλη]] οὐκ ἐξυδατουμένη, οὔτ᾽ ἐκπνευματουμένη Plut.);<br /><b class="num">2</b> (о воздухе), [[выпускать]] (τὸν ἀέρα τῶν ἀσκῶν Plut.);<br /><b class="num">3</b> досл. выветривать, перен. изгонять, удалять (τὸ [[οἴημα]] καὶ τὸν τῦφον τῶν [[νέων]] Plut.).
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">I</b> tr.<br /><b class="num">1</b> [[evaporar]] τὸ δὲ θερμὸν ἐκπνευματοῖ (τὸ ὑγρὸν) el calor evapora (la humedad)</i> Arist.<i>Pr</i>.866<sup>a</sup>3, en v. pas. Arist.<i>Pr</i>.897<sup>b</sup>1, 902<sup>a</sup>3, <i>Spir</i>.482<sup>b</sup>31, Thphr.<i>CP</i> 2.9.10, Thphr. en Plu.2.292d.<br /><b class="num">2</b> [[transformar en viento]] ἐδάφη ... ἐκπνευματοῦντα τὸν πεπιλημένον ἀέρα masas de tierra que (al caer) convierten en viento el aire comprimido en cavernas subterráneas</i>, Epicur.<i>Ep</i>.[3] 105.<br /><b class="num">3</b> [[hacer salir]], [[expulsar]] malos humos o aires, en sent. fig. [[δεῖ]] τῶν νέων ... ἐκπνευματοῦν τὸ οἴημα καὶ τὸν τῦφον hay que expulsar el engreimiento y la vanidad de los jóvenes</i> Plu.2.39d.<br /><b class="num">II</b> intr. en v. med.<br /><b class="num">1</b> [[llenarse de gases o de espuma]], [[hincharse]], [[inflarse]] συμβαίνει τὰς κοιλίας ἐκπνευματοῦσθαι Thphr.<i>CP</i> 4.9.3, cf. <i>HP</i> 7.4.11.<br /><b class="num">2</b> fig. [[ensoberbecerse]] τοῦ δ' ὑπερηφάνου τὸ ... ἐκπνευματούμενον ὑπὸ κτήσεως ὑπερορᾶν ἑτέρους y es propio del soberbio menospreciar a otros ensoberbecido por su riqueza</i> Aristo Phil.13.6.
}}
}}
{{elru
{{grml
|elrutext='''ἐκπνευμᾰτόω:'''<br /><b class="num">1)</b> превращать в воздух или ветер, испарять (τὸ θερμὸν ἐκπνευματοῖ Arst.); pass. испаряться, улетучиваться ([[ὕλη]] οὐκ ἐξυδατουμένη, οὔτ᾽ ἐκπνευματουμένη Plut.);<br /><b class="num">2)</b> (о воздухе) выпускать (τὸν ἀέρα τῶν ἀσκῶν Plut.);<br /><b class="num">3)</b> досл. выветривать, перен. изгонять, удалять (τὸ [[οἴημα]] καὶ τὸν τῦφον τῶν [[νέων]] Plut.).
|mltxt=[[ἐκπνευματῶ]] ([[ἐκπνευματόω]]) (Α)<br /><b>1.</b> [[μεταβάλλω]] σε [[αέριο]], [[εξαερώνω]]<br /><b>2.</b> [[μεταβάλλω]] τον αέρα σε άνεμο<br /><b>3.</b> [[αφαιρώ]] τον αέρα από ασκό, [[ξεφουσκώνω]]<br /><b>4.</b> [[αφήνω]] [[κάτι]] να βγει σαν [[αέρας]] («δεῖ τῶν νέων ἐκπνευματοῦν τὸ [[οἴημα]]», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>5.</b> (παθ. ή μέσ.) [[φυσώ]] σαν [[άνεμος]]<br /><b>6.</b> (μέσ. και παθ.) εξογκώνομαι, [[φουσκώνω]] με [[φύσημα]].
}}
}}

Latest revision as of 07:39, 2 November 2024

English (LSJ)

A turn into vapour, Arist.Pr.866a3, Thphr. ap. Plu.2.292d; fan into wind, prob. in Epicur.Ep.2p.48U.:—Pass., ἐκπνευματοῦσθαι = to be turned into vapour, be vaporised, Arist.Pr.897b1, al.
II deflate, metaph., οἴημα, τῦφον, Plu.2.39d.
III in Pass., to be inflated, Thphr. CP 4.9.3: metaph., ὑπὸ κτήσεως Phld.Vit.p.27J.

Spanish (DGE)

I tr.
1 evaporar τὸ δὲ θερμὸν ἐκπνευματοῖ (τὸ ὑγρὸν) el calor evapora (la humedad) Arist.Pr.866a3, en v. pas. Arist.Pr.897b1, 902a3, Spir.482b31, Thphr.CP 2.9.10, Thphr. en Plu.2.292d.
2 transformar en viento ἐδάφη ... ἐκπνευματοῦντα τὸν πεπιλημένον ἀέρα masas de tierra que (al caer) convierten en viento el aire comprimido en cavernas subterráneas, Epicur.Ep.[3] 105.
3 hacer salir, expulsar malos humos o aires, en sent. fig. δεῖ τῶν νέων ... ἐκπνευματοῦν τὸ οἴημα καὶ τὸν τῦφον hay que expulsar el engreimiento y la vanidad de los jóvenes Plu.2.39d.
II intr. en v. med.
1 llenarse de gases o de espuma, hincharse, inflarse συμβαίνει τὰς κοιλίας ἐκπνευματοῦσθαι Thphr.CP 4.9.3, cf. HP 7.4.11.
2 fig. ensoberbecerse τοῦ δ' ὑπερηφάνου τὸ ... ἐκπνευματούμενον ὑπὸ κτήσεως ὑπερορᾶν ἑτέρους y es propio del soberbio menospreciar a otros ensoberbecido por su riqueza Aristo Phil.13.6.

German (Pape)

[Seite 774] 1) in Luft od. Wind verwandeln, Theophr. bei Plut. qu. gr. 7. – 2) auslüften, übtr. austreiben, τῦφον Plut. de audit. 4. – 3) durch Wind in Bewegung setzen, aufblähen, Arist. probl. 5, 17.

French (Bailly abrégé)

ἐκπνευματῶ :
1 changer en vapeur, faire évaporer;
2 chasser l'air (d'une vessie, etc.).
Étymologie: ἐκ, πνεῦμα.

Greek (Liddell-Scott)

ἐκπνευματόω: μεταβάλλω εἰς πνεῦμα, ἀτμὸν ἢ ἀέριον, Ἀριστ. Προβλ. 1. 53, Θεόφρ. παρὰ Πλουτ. 2. 292D. - Παθ., μεταβάλλομαι εἰς ἀτμόν, Ἀριστ. Προβλ. 10. 54., 26. 33., 33. 15, κ. ἀλλ. ΙΙ. κάμνω ἢ ἀφίνω νὰ ἐξέλθῃ ὁ ἀήρ, ὡς π.χ. ἐκ κύστεως ἢ ἀσκοῦ, Πλούτ. 2. 39D. ΙΙΙ. ἐν τῷ παθ., φουσκώνομαι διὰ τοῦ φυσήματος, Θεόφρ. π. Φυτ. Αἰτ. 4. 9, 3.

Russian (Dvoretsky)

ἐκπνευμᾰτόω:
1 превращать в воздух или ветер, испарять (τὸ θερμὸν ἐκπνευματοῖ Arst.); pass. испаряться, улетучиваться (ἡ ὕλη οὐκ ἐξυδατουμένη, οὔτ᾽ ἐκπνευματουμένη Plut.);
2 (о воздухе), выпускать (τὸν ἀέρα τῶν ἀσκῶν Plut.);
3 досл. выветривать, перен. изгонять, удалять (τὸ οἴημα καὶ τὸν τῦφον τῶν νέων Plut.).

Greek Monolingual

ἐκπνευματῶ (ἐκπνευματόω) (Α)
1. μεταβάλλω σε αέριο, εξαερώνω
2. μεταβάλλω τον αέρα σε άνεμο
3. αφαιρώ τον αέρα από ασκό, ξεφουσκώνω
4. αφήνω κάτι να βγει σαν αέρας («δεῖ τῶν νέων ἐκπνευματοῦν τὸ οἴημα», Πλούτ.)
5. (παθ. ή μέσ.) φυσώ σαν άνεμος
6. (μέσ. και παθ.) εξογκώνομαι, φουσκώνω με φύσημα.