Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

construo: Difference between revisions

From LSJ
(2)
m (Text replacement - "(?s)({{Lewis.*?}}\n)({{.*}}\n)({{LaEn.*?}}$)" to "$3 $1$2")
Line 1: Line 1:
{{LaEn
|lnetxt=construo construere, construxi, constructus V TRANS :: heap/pile/load (up); make/build/construct; arrange (in group); amass, collect
}}
{{Lewis
{{Lewis
|lshtext=<b>con-strŭo</b>: struxi, structum, 3 (<br /><b>I</b> [[part]]. fut. constrŭĭtūra, Ven. Carm. 2, 10 fin.), v. a.<br /><b>I</b> To [[heap]], [[bring]], or [[gather]] [[together]], to [[heap]] or [[pile]] up ([[class]].): acervos nummorum [[apud]] aliquem, Cic. Phil. 2, 38, 97; cf.: omnibus rebus et modis constructā et coacervatā pecuniā, id. Agr. 1, 5, 14; and acervum, Hor. S. 1, 1, 44: divitias, id. ib. 2, 3, 96: carros, to [[make]] a [[barricade]], Sisenn. ap. Non. p. 195, 29: has omnes multas magnificasque res, Cic. de Or. 1, 35, 161; cf.: copiam ornamentorum uno in [[loco]], id. ib. § 162: [[super]] prela congeriem, Plin. 18, 31, 74, § 318.—<br /><b>II</b> (Like [[compono]], II.) To [[make]] by piling up, to [[make]], [[fabricate]], [[construct]], [[build]] ([[class]].; [[most]] freq. in Cic.).<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> In gen.: construere [[atque]] aedificare [[mundum]], Cic. N. D. 1, 8, 19: ut navem, ut [[aedificium]] [[idem]] destruit facillime qui construxit, id. Sen. 20, 72; cf. delubra, id. Leg. 2, 8, 19: arces, Sil. 8, 145: [[sepulcrum]] saxo quadrato, Liv. 1, 26, 14; cf.: horrea saxeo [[muro]] constructa, Suet. Ner. 38; and: pilam saxeam magnis molibus, Verg. A. 9, 712: cubilia sibi nidosque (aves), Cic. N. D. 2, 52, 129; cf. nidos, id. de Or. 2, 6, 23; and: nidum sibi, Ov. M. 15, 397: dentibus in [[ore]] constructis manditur [[cibus]], arranged, Cic. N. D. 2, 54, 134: [[large]] multiplici constructae sunt dape mensae, furnished, * Cat. 64, 304.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Esp., in gram. lang., to [[connect]] grammatically, [[construct]], Prisc. p. 1099 sq. P. et saep.
|lshtext=<b>con-strŭo</b>: struxi, structum, 3 (<br /><b>I</b> [[part]]. fut. constrŭĭtūra, Ven. Carm. 2, 10 fin.), v. a.<br /><b>I</b> To [[heap]], [[bring]], or [[gather]] [[together]], to [[heap]] or [[pile]] up ([[class]].): acervos nummorum [[apud]] aliquem, Cic. Phil. 2, 38, 97; cf.: omnibus rebus et modis constructā et coacervatā pecuniā, id. Agr. 1, 5, 14; and acervum, Hor. S. 1, 1, 44: divitias, id. ib. 2, 3, 96: carros, to [[make]] a [[barricade]], Sisenn. ap. Non. p. 195, 29: has omnes multas magnificasque res, Cic. de Or. 1, 35, 161; cf.: copiam ornamentorum uno in [[loco]], id. ib. § 162: [[super]] prela congeriem, Plin. 18, 31, 74, § 318.—<br /><b>II</b> (Like [[compono]], II.) To [[make]] by piling up, to [[make]], [[fabricate]], [[construct]], [[build]] ([[class]].; [[most]] freq. in Cic.).<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> In gen.: construere [[atque]] aedificare [[mundum]], Cic. N. D. 1, 8, 19: ut navem, ut [[aedificium]] [[idem]] destruit facillime qui construxit, id. Sen. 20, 72; cf. delubra, id. Leg. 2, 8, 19: arces, Sil. 8, 145: [[sepulcrum]] saxo quadrato, Liv. 1, 26, 14; cf.: horrea saxeo [[muro]] constructa, Suet. Ner. 38; and: pilam saxeam magnis molibus, Verg. A. 9, 712: cubilia sibi nidosque (aves), Cic. N. D. 2, 52, 129; cf. nidos, id. de Or. 2, 6, 23; and: nidum sibi, Ov. M. 15, 397: dentibus in [[ore]] constructis manditur [[cibus]], arranged, Cic. N. D. 2, 54, 134: [[large]] multiplici constructae sunt dape mensae, furnished, * Cat. 64, 304.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Esp., in gram. lang., to [[connect]] grammatically, [[construct]], Prisc. p. 1099 sq. P. et saep.
Line 7: Line 10:
{{Georges
{{Georges
|georg=cōn-[[struo]], strūxī, strūctum, ere, I) zusammenschichten, A) im allg., [[zusammen]]- od. aufschichten, a) übh.: [[fenum]], Plin.: [[ligna]] concisa [[arte]] ([[mit]] [[Kunst]]), Ov.: dentes in ore constructi, zusammengereiht, in [[Reihen]] geordnet, Cic. – b) aufsammelnd, divitias, Hor.: constructa et coacervata [[pecunia]], Cic.: [[copia]] ornamentorum constructa [[uno]] in [[loco]], Cic. – c) übtr., [[als]] gramm. t. t., [[verbinden]], [[konstruieren]], Prisc. 17, 156 u.a. [[spät]]. Gramm. – B) prägn.: 1) [[Schicht]] [[auf]] [[Schicht]], [[Lage]] [[auf]] [[Lage]] fügend [[zusammensetzen]], [[zusammenfügen]], a) bauend [[zusammen]]- od. aufschichten = [[bauen]], [[aufbauen]], [[erbauen]], [[errichten]] (Ggstz. destruere), favos (v. Bienen), Plin.: navem, [[aedificium]], Cic.: [[rogum]], Plin.: aggeres, Plin.: cubilia [[sibi]] nidosque (v. Tieren), Cic. – [[fabrica]] [[illa]] [[tanti]] operis, quā construi a deo [[atque]] aedificari [[mundum]] facit ([[Plato]]), Cic. – c. [[nidum]] [[luto]] od. turis surculis (v. Vögeln), Plin.: casas [[luto]] pennisque, Plin.: horrea saxeo [[muro]], Suet.: alci [[sepulcrum]] saxo quadrato, Liv.: lignis congestis pyram, Auct. b. Afr. – b) aufhäufend aufschichten, [[auftürmen]], acervum, Hor.: [[tanti]] acervi nummorum [[apud]] istum construuntur, ut etc., Cic. – 2) [[hoch]] [[besetzen]], [[large]] multiplici constructae sunt dape mensae, Catull. 64, 305. – / Vulg. [[Fut]]. [[Akt]]. construiturus, Ven. [[Fort]]. 2, 9, 64 u. 3, 9, 25.
|georg=cōn-[[struo]], strūxī, strūctum, ere, I) zusammenschichten, A) im allg., [[zusammen]]- od. aufschichten, a) übh.: [[fenum]], Plin.: [[ligna]] concisa [[arte]] ([[mit]] [[Kunst]]), Ov.: dentes in ore constructi, zusammengereiht, in [[Reihen]] geordnet, Cic. – b) aufsammelnd, divitias, Hor.: constructa et coacervata [[pecunia]], Cic.: [[copia]] ornamentorum constructa [[uno]] in [[loco]], Cic. – c) übtr., [[als]] gramm. t. t., [[verbinden]], [[konstruieren]], Prisc. 17, 156 u.a. [[spät]]. Gramm. – B) prägn.: 1) [[Schicht]] [[auf]] [[Schicht]], [[Lage]] [[auf]] [[Lage]] fügend [[zusammensetzen]], [[zusammenfügen]], a) bauend [[zusammen]]- od. aufschichten = [[bauen]], [[aufbauen]], [[erbauen]], [[errichten]] (Ggstz. destruere), favos (v. Bienen), Plin.: navem, [[aedificium]], Cic.: [[rogum]], Plin.: aggeres, Plin.: cubilia [[sibi]] nidosque (v. Tieren), Cic. – [[fabrica]] [[illa]] [[tanti]] operis, quā construi a deo [[atque]] aedificari [[mundum]] facit ([[Plato]]), Cic. – c. [[nidum]] [[luto]] od. turis surculis (v. Vögeln), Plin.: casas [[luto]] pennisque, Plin.: horrea saxeo [[muro]], Suet.: alci [[sepulcrum]] saxo quadrato, Liv.: lignis congestis pyram, Auct. b. Afr. – b) aufhäufend aufschichten, [[auftürmen]], acervum, Hor.: [[tanti]] acervi nummorum [[apud]] istum construuntur, ut etc., Cic. – 2) [[hoch]] [[besetzen]], [[large]] multiplici constructae sunt dape mensae, Catull. 64, 305. – / Vulg. [[Fut]]. [[Akt]]. construiturus, Ven. [[Fort]]. 2, 9, 64 u. 3, 9, 25.
}}
{{LaEn
|lnetxt=construo construere, construxi, constructus V TRANS :: heap/pile/load (up); make/build/construct; arrange (in group); amass, collect
}}
}}

Revision as of 11:25, 19 October 2022

Latin > English

construo construere, construxi, constructus V TRANS :: heap/pile/load (up); make/build/construct; arrange (in group); amass, collect

Latin > English (Lewis & Short)

con-strŭo: struxi, structum, 3 (
I part. fut. constrŭĭtūra, Ven. Carm. 2, 10 fin.), v. a.
I To heap, bring, or gather together, to heap or pile up (class.): acervos nummorum apud aliquem, Cic. Phil. 2, 38, 97; cf.: omnibus rebus et modis constructā et coacervatā pecuniā, id. Agr. 1, 5, 14; and acervum, Hor. S. 1, 1, 44: divitias, id. ib. 2, 3, 96: carros, to make a barricade, Sisenn. ap. Non. p. 195, 29: has omnes multas magnificasque res, Cic. de Or. 1, 35, 161; cf.: copiam ornamentorum uno in loco, id. ib. § 162: super prela congeriem, Plin. 18, 31, 74, § 318.—
II (Like compono, II.) To make by piling up, to make, fabricate, construct, build (class.; most freq. in Cic.).
   A In gen.: construere atque aedificare mundum, Cic. N. D. 1, 8, 19: ut navem, ut aedificium idem destruit facillime qui construxit, id. Sen. 20, 72; cf. delubra, id. Leg. 2, 8, 19: arces, Sil. 8, 145: sepulcrum saxo quadrato, Liv. 1, 26, 14; cf.: horrea saxeo muro constructa, Suet. Ner. 38; and: pilam saxeam magnis molibus, Verg. A. 9, 712: cubilia sibi nidosque (aves), Cic. N. D. 2, 52, 129; cf. nidos, id. de Or. 2, 6, 23; and: nidum sibi, Ov. M. 15, 397: dentibus in ore constructis manditur cibus, arranged, Cic. N. D. 2, 54, 134: large multiplici constructae sunt dape mensae, furnished, * Cat. 64, 304.—
   B Esp., in gram. lang., to connect grammatically, construct, Prisc. p. 1099 sq. P. et saep.

Latin > French (Gaffiot 2016)

cōnstrŭō,¹² strūxī, strūctum, ĕre, tr.,
1 entasser par couches (avec ordre), ranger : dentes in ore constructi Cic. Nat. 2, 134, les dents rangées dans la bouche ; acervi nummorum apud istum construuntur Cic. Phil. 2, 97, on empile chez lui les écus || garnir : constructæ dape mensæ Catul. 64, 304, tables garnies de mets
2 bâtir, édifier : navem Cic. CM 72, construire un vaisseau || [gramm.] construire : Prisc. Gramm. 17, 156.

Latin > German (Georges)

cōn-struo, strūxī, strūctum, ere, I) zusammenschichten, A) im allg., zusammen- od. aufschichten, a) übh.: fenum, Plin.: ligna concisa arte (mit Kunst), Ov.: dentes in ore constructi, zusammengereiht, in Reihen geordnet, Cic. – b) aufsammelnd, divitias, Hor.: constructa et coacervata pecunia, Cic.: copia ornamentorum constructa uno in loco, Cic. – c) übtr., als gramm. t. t., verbinden, konstruieren, Prisc. 17, 156 u.a. spät. Gramm. – B) prägn.: 1) Schicht auf Schicht, Lage auf Lage fügend zusammensetzen, zusammenfügen, a) bauend zusammen- od. aufschichten = bauen, aufbauen, erbauen, errichten (Ggstz. destruere), favos (v. Bienen), Plin.: navem, aedificium, Cic.: rogum, Plin.: aggeres, Plin.: cubilia sibi nidosque (v. Tieren), Cic. – fabrica illa tanti operis, quā construi a deo atque aedificari mundum facit (Plato), Cic. – c. nidum luto od. turis surculis (v. Vögeln), Plin.: casas luto pennisque, Plin.: horrea saxeo muro, Suet.: alci sepulcrum saxo quadrato, Liv.: lignis congestis pyram, Auct. b. Afr. – b) aufhäufend aufschichten, auftürmen, acervum, Hor.: tanti acervi nummorum apud istum construuntur, ut etc., Cic. – 2) hoch besetzen, large multiplici constructae sunt dape mensae, Catull. 64, 305. – / Vulg. Fut. Akt. construiturus, Ven. Fort. 2, 9, 64 u. 3, 9, 25.