εὐρώεις: Difference between revisions
ἤ με φίλει καθαρὸν θέμενος νόον, ἤ μ' ἀποειπών ἐχθαιρ' ἀμφαδίην νεῖκος ἀειράμενος → either love me with a pure heart, or reject and hate me, and openly pick a fight
(6_8) |
(Bailly1_2) |
||
| Line 15: | Line 15: | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''εὐρώεις''': εσσα, εν, (εὐρὼς) [[πλήρης]] εὐρῶτος, «μουχλιασμένος», ὑγρὸς καὶ [[σκοτεινός]], παρ᾿ Ὁμ. ἐπὶ τοῦ [[κάτω]] κόσμου, [[οἰκία]]... εὐρώεντα (τὸ τοῦ Οὐεργιλ. loca senta situ) Ἰλ. Υ. 65· εἰς Ἀΐδεω δόμον εὐρώεντα Ὀδ. Κ. 512, Ψ. 322, πρβλ. Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 152· εὐρώεντα κέλευθα Ὀδ. Ω. 10· ὑπὸ ζόφῳ εὐρώεντι Ὁμ. Ὑμν. εἰς Δήμ. 482· τάφον εὐρώεντα Σοφ. Αἴ. 1167· ἐν Ἡσ. Θ. 731, 739, ἐπὶ τοῦ Ταρτάρου, [[ἔνθα]] ἦσαν καθειργμένοι οἱ Τιτᾶνες, χώρῳ ἐν εὐρώεντι, πελώρης ἔσχατα γαίης. ― Γραμματικοί τινες ἑρμηνεύουσι τὴν λεξιν οὐ μόνον διὰ τοῦ [[σκοτεινός]], ἀλλὰ καὶ διὰ τοῦ [[πλατύς]], = [[ἀναπεπταμένος]], [[ὅπερ]] παριστᾷ τὴν λέξιν ὡς ἱσοδύναμον τῷ εὐρὺς (πρβλ. [[εὐρώδης]]), Ἀπολλ. Λεξ. σ. 374, Ἡσυχ. 1. 1528 (ἐκδ. Albert.), Ἐτυμολ. Μ. 397. 57: ἀλλὰ τὰ χωρία ἐν οἷς ἀπαντᾷ παρ᾿ Ὁμ. καὶ Ἡσ. ὑποδηλοῦσι καὶ ἰδέαν τινὰ ἀποστροφῆς καὶ ὅτι [[οὕτως]] ἐξελάμβανον τὴν λέξ. οἱ ἀρχαῖοι φαίνεται ἐκ τοῦ οὐσιαστ. [[εὐρώς]], ὡς μετεχειρίσθησαν αὐτὸ ὁ Θέογνις, ὁ [[Σιμωνίδης]], κλ. Μεταγεν. ποιηταὶ (ὡς ὁ Ὀππ. ἐν Ἁλ. 5. 3, Νόνν. ἐν Δ. 25. 476) ἀναμφιβόλως μετεχειρίσθησαν τὸ [[εὐρώεις]] ὡς ταυτόσημον τῷ [[εὐρύς]], πρβλ. [[εὐρώδης]]· ἀλλὰ τοῦτο δυνάμεθα νὰ παραδεχθῶμεν χωρὶς νὰ ἀναμίξωμεν τὸν Ὁμηρον. | |lstext='''εὐρώεις''': εσσα, εν, (εὐρὼς) [[πλήρης]] εὐρῶτος, «μουχλιασμένος», ὑγρὸς καὶ [[σκοτεινός]], παρ᾿ Ὁμ. ἐπὶ τοῦ [[κάτω]] κόσμου, [[οἰκία]]... εὐρώεντα (τὸ τοῦ Οὐεργιλ. loca senta situ) Ἰλ. Υ. 65· εἰς Ἀΐδεω δόμον εὐρώεντα Ὀδ. Κ. 512, Ψ. 322, πρβλ. Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 152· εὐρώεντα κέλευθα Ὀδ. Ω. 10· ὑπὸ ζόφῳ εὐρώεντι Ὁμ. Ὑμν. εἰς Δήμ. 482· τάφον εὐρώεντα Σοφ. Αἴ. 1167· ἐν Ἡσ. Θ. 731, 739, ἐπὶ τοῦ Ταρτάρου, [[ἔνθα]] ἦσαν καθειργμένοι οἱ Τιτᾶνες, χώρῳ ἐν εὐρώεντι, πελώρης ἔσχατα γαίης. ― Γραμματικοί τινες ἑρμηνεύουσι τὴν λεξιν οὐ μόνον διὰ τοῦ [[σκοτεινός]], ἀλλὰ καὶ διὰ τοῦ [[πλατύς]], = [[ἀναπεπταμένος]], [[ὅπερ]] παριστᾷ τὴν λέξιν ὡς ἱσοδύναμον τῷ εὐρὺς (πρβλ. [[εὐρώδης]]), Ἀπολλ. Λεξ. σ. 374, Ἡσυχ. 1. 1528 (ἐκδ. Albert.), Ἐτυμολ. Μ. 397. 57: ἀλλὰ τὰ χωρία ἐν οἷς ἀπαντᾷ παρ᾿ Ὁμ. καὶ Ἡσ. ὑποδηλοῦσι καὶ ἰδέαν τινὰ ἀποστροφῆς καὶ ὅτι [[οὕτως]] ἐξελάμβανον τὴν λέξ. οἱ ἀρχαῖοι φαίνεται ἐκ τοῦ οὐσιαστ. [[εὐρώς]], ὡς μετεχειρίσθησαν αὐτὸ ὁ Θέογνις, ὁ [[Σιμωνίδης]], κλ. Μεταγεν. ποιηταὶ (ὡς ὁ Ὀππ. ἐν Ἁλ. 5. 3, Νόνν. ἐν Δ. 25. 476) ἀναμφιβόλως μετεχειρίσθησαν τὸ [[εὐρώεις]] ὡς ταυτόσημον τῷ [[εὐρύς]], πρβλ. [[εὐρώδης]]· ἀλλὰ τοῦτο δυνάμεθα νὰ παραδεχθῶμεν χωρὶς νὰ ἀναμίξωμεν τὸν Ὁμηρον. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ώεσσα, ῶεν;<br />moisi, humide.<br />'''Étymologie:''' [[εὐρώς]]. | |||
}} | }} | ||
Revision as of 19:29, 9 August 2017
English (LSJ)
εσσα, εν, (εὐρώς)
A mouldy, dank, οἰκία . . εὐρώεντα, of the nether world, Il.20.65; εἰς Ἀΐδεω δόμον εὐρώεντα Od.10.512,23.322, cf. Hes.Op.153; πείρατα, of Tartarus, Id.Th.739; εὐρώεντα κέλευθα Od. 24.10; ὑπὸ ζόφῳ εὐρώεντι h.Cer.482; τάφον εὐρώεντα S.Aj.1167 (anap.); later, dank, slimy, ἰλύς, πηλός, Opp.H.1.781, 2.89. (Expld. as = εὐρέα or πλατέα, ἀναπεπταμένα (cf. εὐρύς) by Apollon.Lex., Hsch., EM 397.57, and possibly so used in late Poets, κόλπος θαλάσσης Opp.H. 5.3, βέρεθρον Nonn.D.26.107; of a monster's throat, ib.25.476.)
German (Pape)
[Seite 1096] εσσα, εν, schimmelig, moderig, bei Hom. nur von der Unterwelt, οἰκία εὐρώεντα Il. 20, 65, εἰς Ἀΐδεω δόμον εὐρώεντα Od. 10, 512. 23, 322, wie Hes. O. 152; εὐρώεντα κέλευθα Od. 24, 10, wobei zugleich an das Finstere, Dumpfige zu denken ist; vom Tartarus, Hes. Th. 731. 739, wie auch τάφος O. 152; Qu. Sm. 14, 241 u. Soph. Ai. 1146. Doch haben schon alte Erkl. es auf εὐρύς zurückgeführt, Apoll. L. H. erll. εὐρέα, ἀνατεταμένα, Schol. Il. 20, 65 ὅτι πάντα χωρεῖ, also geräumig, wofür sich Herm. zu Soph. erkl., u. wie es sp. D. auch wirklich brauchten, κόλπον ἀν' εὐρώεντα θαλάσσης Opp. H. 5, 3, δένδρεον εὐρώεντι κατέκρυφεν ἀνθερεῶνι Nonn. D. 25, 476, die aber entweder von εὐρύς wirklich ein solch neues Wort bilden konnten, vgl. Lob. zu Phryn. 541, od. die homerischen Stellen wie oft falsch deuteten. Für die erste Bdtg sprechen die dabei stehenden Ausdrücke σμερδαλέα, τά τε στυγέουσι θεοί περ.
Greek (Liddell-Scott)
εὐρώεις: εσσα, εν, (εὐρὼς) πλήρης εὐρῶτος, «μουχλιασμένος», ὑγρὸς καὶ σκοτεινός, παρ᾿ Ὁμ. ἐπὶ τοῦ κάτω κόσμου, οἰκία... εὐρώεντα (τὸ τοῦ Οὐεργιλ. loca senta situ) Ἰλ. Υ. 65· εἰς Ἀΐδεω δόμον εὐρώεντα Ὀδ. Κ. 512, Ψ. 322, πρβλ. Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 152· εὐρώεντα κέλευθα Ὀδ. Ω. 10· ὑπὸ ζόφῳ εὐρώεντι Ὁμ. Ὑμν. εἰς Δήμ. 482· τάφον εὐρώεντα Σοφ. Αἴ. 1167· ἐν Ἡσ. Θ. 731, 739, ἐπὶ τοῦ Ταρτάρου, ἔνθα ἦσαν καθειργμένοι οἱ Τιτᾶνες, χώρῳ ἐν εὐρώεντι, πελώρης ἔσχατα γαίης. ― Γραμματικοί τινες ἑρμηνεύουσι τὴν λεξιν οὐ μόνον διὰ τοῦ σκοτεινός, ἀλλὰ καὶ διὰ τοῦ πλατύς, = ἀναπεπταμένος, ὅπερ παριστᾷ τὴν λέξιν ὡς ἱσοδύναμον τῷ εὐρὺς (πρβλ. εὐρώδης), Ἀπολλ. Λεξ. σ. 374, Ἡσυχ. 1. 1528 (ἐκδ. Albert.), Ἐτυμολ. Μ. 397. 57: ἀλλὰ τὰ χωρία ἐν οἷς ἀπαντᾷ παρ᾿ Ὁμ. καὶ Ἡσ. ὑποδηλοῦσι καὶ ἰδέαν τινὰ ἀποστροφῆς καὶ ὅτι οὕτως ἐξελάμβανον τὴν λέξ. οἱ ἀρχαῖοι φαίνεται ἐκ τοῦ οὐσιαστ. εὐρώς, ὡς μετεχειρίσθησαν αὐτὸ ὁ Θέογνις, ὁ Σιμωνίδης, κλ. Μεταγεν. ποιηταὶ (ὡς ὁ Ὀππ. ἐν Ἁλ. 5. 3, Νόνν. ἐν Δ. 25. 476) ἀναμφιβόλως μετεχειρίσθησαν τὸ εὐρώεις ὡς ταυτόσημον τῷ εὐρύς, πρβλ. εὐρώδης· ἀλλὰ τοῦτο δυνάμεθα νὰ παραδεχθῶμεν χωρὶς νὰ ἀναμίξωμεν τὸν Ὁμηρον.
French (Bailly abrégé)
ώεσσα, ῶεν;
moisi, humide.
Étymologie: εὐρώς.
