ἀγορανόμος
ξένῳ δὲ σιγᾶν κρεῖττον ἢ κεκραγέναι → it's better for a stranger to keep silence than to shout (Menander)
English (LSJ)
ὁ, A clerk of the market, who regulated buying and selling, Hp.Epid.4.24, Ar.Ach.723, al., Lys.22.16, Arist.Pol.1299b17, IG2.192c12, etc. 2 public notary, PGrenf.2.23aii 2 (ii B. C.), POxy.99.2 (i A.D.), etc. II = Lat. aedilis, D.H.7.14, IG14.719, etc.
German (Pape)
[Seite 21] ὁ (νέμω), Marktmeister, der die Aufsicht über die Waaren und den Handel auf dem Markte führt, VLL. οἱ τὰ κατὰ τὴν ἀγορὰν ὤνια διοικοῦντες ἄρχοντες; Ar. Ach. 723, τῆς ἀγορᾶς, 824. 968 Vesp. 1406; Plat. Legg. XI, 917 ae 913 d 920 c (wo sie mit ἀστυνόμοι u. ἀγρονόμοι verb. stehen); Xen. An. 5, 7, 1u. 14 ff. Conv. 2, 20; Dem. 24, 112. Aus Lys. 22, 16 geht hervor, daß sie über alle andere Waaren außer dem Getreide gesetzt waren, u. aus Theophr. bei Harpocr. p. 107, 20, daß sie auf Ordnung (τῆς ἐν ἀγορᾷ εὐκοσμίας) sehen u. Täuschungen beim Handel verhüten sollten (τοῦ ἀψευδεῖν μὴ μόνον τοὺς κατὰ ἀγορὰν πιπράσκοντας, ἀλλὰ καὶ τοὺς ὠνουμένους); vgl. Dem. Lept. 9; einen weiteren Wirkungskreis giebt ihnen Plat. Legg. VI, 764 b VIII. 849 a. Andere Geschäfte haben die ἀγ. der Inder, Strab. XV, 707. Da dies zum Theil die Geschäfte der röm. Aedilen waren, wurden diese nach Dionys. H. A. R. 6, 90 ἀγορανόμοι genannt. So oft Plut.
Greek (Liddell-Scott)
ἀγορᾱνόμος: ὁ, ἄρχων τῆς ἀγορᾶς, ὁ ὁποῖος ἐκανόνιζε τὰς ἐν αὐτῇ ἀγορὰς καὶ πωλήσεις, Ἀριστοφ. Ἀχ. 723, καὶ ἀλλ., Λυσ. 165. 34, συχν. ἐν τῇ Συλλ. Ἐπιγρ. ἴδε Ind IV. πρβ. Böckh Ρ Ε. 1. 67, ἴδ. Λεξ. τῶν Ἑλλην. καὶ Ῥωμ. ἀρχαιοτ. Smith, μετάφρ. Τσιβανοπούλου. ΙΙ. μετάφρασις τοῦ λατ. Aedilis, ἄρχοντος ἔχοντος παρόμοια καθήκοντα, Διον. Ἁλ. 6. 90, Πλούτ. 2. 658D.
French (Bailly abrégé)
ου (ὁ) :
1 en Grèce, agoranome, inspecteur des marchés;
2 en Égypte lagide, espèce de notaire;
3 à Rome, édile.
Étymologie: ἀγορά, νόμος.
Spanish (DGE)
(ἀγορᾱνόμος) -ου, ὁ
• Alolema(s): ἀγορηνόμος Hp.Epid.4.24
• Prosodia: [ᾰ-]
1 comisario del ágora o del mercado, almotacén Hp.Epid.4.24, Ar.Ach.723, Lys.22.16, Arist.Pol.1299b17, Ath.51.1, IG 22.380.13 (IV a.C.), Alciphr.1.9.3.
2 en Egipto notario público, ptol. funcionario no litúrgico PGrenf.2.23a.2.2, PTor.Choachiti 9.2 (ambos II a.C.)
•rom. funcionario litúrgico comunal POxy.99.2 (I d.C.), PLeit.7.11 (III d.C.).
3 en Roma y en el Imperio edil τὸ τῶν ἀγορανόμων ταμιεῖον Plb.3.26.1, cf. 10.4.6, 10.5.3, IGDS 189.7 (Centuripa II a.C.), D.H.7.14, IEphesos 5102.5 (II d.C.), τοῦ πλήθους D.C.47.40.6, cf. INap.6.9 (I d.C.).
Greek Monotonic
ἀγορᾱνόμος: ὁ (νέμω), αξιωματούχος της αγοράς, ο οποίος ρύθμιζε τις αγορές και τις πωλήσεις σε αυτήν, σε Αριστοφ.· ως μεταφραστική απόδοση του Λατ. Aedilis, σε Πλούτ.
Russian (Dvoretsky)
ἀγορᾱνόμος: ὁ
1) агораном, смотритель рынка (в Афинах и Парее их было 10; на их обязанности лежало наблюдение за торговлей всеми товарами, кроме хлебных) Arph., Lys., Xen., Plat., Dem.;
2) (лат. aedilis) эдил (в Риме) Polyb., Plut.
Middle Liddell
νέμω
a clerk of the market, who regulated buying and selling there, Ar.; used to translate Lat. Aedilis, Plut.