κάρπασον
Οὐ γὰρ ἀργίας ὤνιον ἡ ὑγίεια καὶ ἀπραξίας, ἅ γε δὴ μέγιστα κακῶν ταῖς νόσοις πρόσεστι, καὶ οὐδὲν διαφέρει τοῦ τὰ ὄμματα τῷ μὴ διαβλέπειν καὶ τὴν φωνὴν τῷ μὴ φθέγγεσθαι φυλάττοντος ὁ τὴν ὑγίειαν ἀχρηστίᾳ καὶ ἡσυχίᾳ σῴζειν οἰόμενος → For health is not to be purchased by idleness and inactivity, which are the greatest evils attendant on sickness, and the man who thinks to conserve his health by uselessness and ease does not differ from him who guards his eyes by not seeing, and his voice by not speaking
Greek Monolingual
κάρπασον, τὸ (Α)
1. το φυτό λευκός ελλέβορος
2. ο δηλητηριώδης χυμός του ελλέβορου.
[ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολ. Πρόκειται για δάνεια, πιθ. μεσογειακή, λέξη όπως επιβεβαιώνεται από την εναλλαγή s και th οδοντικού: Καρπασία / Κάρπαθος (πρβλ. λατ. carpasum / carpathum). Η αναγωγή της λ. σε καρπός και επίθημα -άσον είναι προφανώς εσφαλμένη. Στη Μυκηναϊκή μαρτυρούνται τα θηλ. ονόματα kapasija και kapatija].
Russian (Dvoretsky)
κάρπᾰσον: τό тж. pl. карпас (тонкая льняная ткань) Anth.
Frisk Etymological English
Grammatical information: n.
Meaning: name of a plant with poisonous sap, white hellebore, Veratrum album (med., Orph.);
Dialectal forms: Myc. women's names Kapasija, Kapatija
Compounds: ὀπο-κάρπασον (Dsc.; Lat. opocarpathon) = ὀπὸς καρπάσου (= Lat. sucus carpathi, Plin.), after ὀπο-βάλσαμον; ξυλο-κάρπασον (Gal.) after ξυλο-βάλσαμον (Risch IF 59, 287).
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]
Etymology: Lat. carpathum with th for -σ- points to foreign (mediterranean ) origin; both forms already in Myc. A form with dental is found also in the name of the island Κάρπαθος, which was named after the plant (Bogiatzides Ἀθ. 29, 72ff.); here also the PlN Καρπασία (Cyprus). The s-form also came in Latin (carpasum, carbasa). - Derivation from καρπός (Brugmann Sächs. Ber. 1899, 185) is of course unthinkable. - The variation θ \/ σ is typical for Pre-Greek and points to a -ty-.
Frisk Etymology German
κάρπασον: 2.
{kárpason}
Grammar: n.
Meaning: N. eines Gewächses mit giftigem Safte, weißer Helleborus, Veratrum album (Med., Orph.);
Composita : ὀποκάρπασον (Dsk.; lat. opocarpathon) = ὀπὸς καρπάσου (= lat. sucus carpathi, Plin.), nach ὀποβάλσαμον; ξυλοκάρπασον (Gal.) nach ξυλοβάλσαμον (Risch IF 59, 287).
Etymology : Lat. carpathum mit th für -σ- läßt fremde (mediterrane) Herkunft vermuten. Eine Form mit Dental liegt übrigens auch in dem Namen der nach der Pflanze benannten Insel Κάρπαθος vor (Bogiatzides Ἀθ. 29, 72ff.); hierher noch der ON Καρπασία (Kypros). Die s-Form ist auch ins Latein gekommen (carpasum, carbasa). — An Ableitung von καρπός mit ασο-Suffix (Brugmann Sächs. Ber. 1899, 185) ist selbstverständlich nicht zu denken, aber volksetymologische Umbildung ist nicht ausgeschlossen.
Page 1,792
