διχότομος
Σαυτὸν φύλαττε τοῖς τροποῖς ἐλεύθερον → Te liberum ipse moribus praesta tuis → Bewahre deine Freiheit dir durch deine Art
English (LSJ)
ον, cut in half, divided equally, μυκτήρ Arist. HA 492b17; δ. σελήνη the half-moon, Id. Pr. 911b36, Aristarch. Sam. Hyp. 3, Gem. 9.8, prob. in Plu. 2.929f; σελήνης σύμβολον τὸ δ. Porph. ap. Eus. PE 3.11; μέχρι διχοτόμου till the second quarter, Antyll. ap. Orib. 9.3.2; κατ' ἀμφοτέρας τὰς διχοτόμους (sc. φάσεις) at the first and third quarters, Ptol. Alm. 5.1.
German (Pape)
[Seite 647] halbirt, getheilt; μυκτήρ Arist. H. A. 1, 11; σελήνη, Halbmond, Arist. probl. 15, 6; Plut. fac. in orb. lun. – Aber διχοτόμος, halbirend, Ammon.
French (Bailly abrégé)
ος, ον :
coupé en deux ; διχότομος σελήνη premier ou dernier quartier de la lune.
Étymologie: δίχα, τέμνω.
Spanish (DGE)
-ον
1 dividido en dos partes de la ventana de la nariz ὁ μυκτὴρ δ. Arist.HA 492b17, cf. Ammon.Diff.138, fig. ἡ δ. δόξα ref. al nestorianismo, Leont.H.Nest.M.86.1400A.
2 astr. partido por la mitad
•de la luna semicircular ὅταν ᾖ δ. Arist.Pr.911b36, cf. Cael.292a4, Thphr.Sign.38, Aristarch.Sam.Hyp.3, Posidon.122, Vett.Val.102.10, Str.3.5.8, Gem.9.8, Ph.2.240 (p.43), Luc.Icar.20, Ach.Tat.Intr.Arat.21, Gal.9.908, Vett.Val.101.22, κατ' ἀμφοτέρας τὰς διχοτόμους (φάσεις) en el primer y tercer cuarto de luna Ptol.Alm.5.1
•fem. y neutr. sg. subst. ἡ δ., τὸ δ. partición por la mitad, ref. la media luna Plu.2.929e, σελήνης δὲ σύμβολον τό τε δ. καὶ ἀμφίκυρτον Porph.Fr.360 (p.434), μέχρι διχοτόμου hasta la media luna Antyll. en Orib.9.3.2
•plu. fem. subst. αἱ διχότομοι nonas en el calendario romano τὰς νουμηνίας ... καλάνδας, τὰς δὲ διχοτόμους νόννας D.H.16.3.
3 bot., otro n. de la peonía, Paeonia officinalis L., Ps.Apul.Herb.65.9 (ap. crít.).
Russian (Dvoretsky)
διχότομος: рассеченный пополам, раздвоенный (μυκτήρ Arst.): δ. σελήνη Arst. половина луны, полумесяц.