διερευνάω
τὰ σῦκα σῦκα, τὴν σκάφην δὲ σκάφην ὀνομάζειν → call a spade a spade | speak the truth | speak straight from the shoulder | give it straight from the shoulder | give the straight goods | not to mince matters | not to mince words | not mince words | call things by their right names | call a spade a spade and a shovel a shovel | call a shovel a shovel | call a spade a spade, not a big spoon
English (LSJ)
A track down, Pl.Sph.241b; search, examine, CPHerm. 8ii5 (ii A. D.), Jul.Or.7.222c, etc.:—freq. in Med., Pl.Phd.78a, Mx. 240b, Onos.6.7, Plu.Them.10, etc.; δ. τί ἐστὶν ἑκάτερον Pl.R.368c:— Pass., Plb.14.2.1.
Greek (Liddell-Scott)
διερευνάω: ἐρευνῶ, ἐξετάζω ἀκριβῶς, Πλάτ. Σοφ. 241Β, κτλ.· συχνὸν ὡσαύτως ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, ὁ αὐτ. Φαίδωνι 78Α, Πολ. 368C, κτλ.
French (Bailly abrégé)
-ῶ :
chercher partout avec soin, explorer, fouiller soigneusement;
Moy. διερευνάομαι-ῶμαι m. sign.
Étymologie: διά, ἐρευνάω.
Spanish (DGE)
• Grafía: graf. διεραυν- Didym.Gen.233.20, PMasp.166.22, 167.34 (ambos VI d.C.)
1 examinar a fondo, investigar, explorar αὐτόν Pl.Sph.241b, τι Epicur.Fr.[34.31] 20, τὰ λεγόμενα Plb.14.3.7, τὰ περὶ τοὺς τόπους Plb.5.5.15, τὰς βουλάς LXX Sap.6.3, ἕκαστα Ph.1.382, τοὺς τῶν χρημάτων ἀναλογισμούς I.BI 2.18, cf. Aesop.27, 74, πάντα τὰ ἐμὰ δικαιώματα PMasp.167.34, c. interr. indir. διεραυνῆσαι εἰ ... PMasp.166.22, en v. pas. οὐ ... ἂν ἐπακολουθήσειε λόγῳ διερευνωμένῳ; ¿no podría seguir un argumento examinado a fondo? Pl.Tht.168e, cf. Epicr.10.5, τῷ δὲ Σκιπίωνι πάντα διηρεύνητο Plb.14.2.1
•en v. med. mism. sent. πάντας Pl.Phd.78a, cf. Clidem. uel Clitodem.21, Didym.l.c., τὸ λεληθός el sentido oculto de los mitos, Iul.Or.7.222c, c. interr. indir. τί τέ ἐστιν ἑκάτερον Pl.R.368c, cf. Charito 3.9.5, abs. ἄλλους προόδους διερευνωμένους προηγεῖσθαι mandar delante otros exploradores que hagan la exploración X.Eq.Mag.4.5.
2 concr. examinar, registrar οἰκίαν D.H.4.57, τοὺς προσίοντας, μή τις ἔχοι σίδηρον D.Chr.6.38
•tb. en v. med. τὴν χώραν Pl.Mx.240b.
3 interrogar μὴ διερεύνω μ' ὦ πόλις Orác. en ITralleis 1.7 (II/III d.C.).
