λαχαίνω
English (LSJ)
(from λαχάν-yω, cf. λάχανον) dig, μεγάλην ἐλάχαινε… τάφρον Mosch.4.96, cf. Opp.H.3.121; κρῆναι ἃς ἐλάχηνεν A.R.3.222; λαχαινέμεν ἔργα σιδήρου dig iron mines, Call.Fr.305; σκαπανῇ λ. αἶαν Orph.Fr.280 (prob.).
German (Pape)
[Seite 19] hacken, graben, umgraben; τάφρον μεγάλην ἐλάχηνε Mosch. 4, 96; κρῆναι, ἃς ἐλάχηνεν Ἥφαιστος Ap. Rh. 3, 222; a. sp. D., auch Eust.
French (Bailly abrégé)
creuser, bêcher.
Étymologie: DELG à rapprocher pê de λάχανον.
Russian (Dvoretsky)
Frisk Etymological English
λάχανον
Grammatical information: v.
Meaning: dig (since ω 242).
Other forms: aor. λαχῆναι.
Compounds: also with ἀμφι-, ἐκ-, δια-,
Derivatives: λάχανον, gew. pl. -α, n. garden-herbs, vegetables (IA.); often as 1. member, e.g. λαχανο-πώλης greengrocer (Critias, pap.). Several derivv.: 1. diminut. λαχάνιον (D. L., pap.), -ίδιον (H.). 2. λαχανική, -όν taxes on vegetables (Inscr. Magn., Sammelb.), λαχανάριον herbarium (Gloss.). 3. λαχαν-ᾶς (Hdn. Gr.), -εύς (Procl.) greengrocer. 4. λαχαν-ώδης (Arist., Thphr.), -ηρός (Thphr.), -ιος (Jul., Ostr.) belonging to vegetables. 5. λαχανεύω plant, cultivate, harvest vegetables (pap., Str., App.) with λαχανεία cultivation etc. of vegetables (LXX, pap., J.), also λαχαν-ιά gardenbed (H., sch., also pap.?; doubted by Scheller Oxytonierung 68 f.); λαχάνευ-μα cultivation of vegetables (Procl.), -τής greengrocer (pap.). 6. λαχανίζομαι, -ω harvest vegetables, to be at grass (of horses) (EM, Hippiatr.) with -ισμός (Th., pap., Hippiatr.).
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]
Etymology: Quite doubtfull λαχή in A. Th. 914 (lyr.) τάφων πατρῴων λαχαί ('the digging' sch.); rather λάχαι to λαγχάνω, s. v. The semantic difficulty to connect λαχαίνω and λάχανον with each other (cf. Schwyzer 725), may perhaps be colved with Debrunner IF 21, 43 (after Fraenkel Denom. 8) in this way, that the only late appearing denominative simplex λαχαίνω is a backformation from the compp., especially ἀμφι-λαχαίνω (ω 242). - Further unclear. In this interpretation disappears the any way doubtfull connection (after Fick 2, 238) with some Celtic words for spade v. t., MIr. lāige m. spade, lāigen f. lance, s. O'Rahilly Ériu 13, 152 f. - As there is no etym., the word for vegetables will be of Pre-Greek origin; on λαχαίνω see above. - On the absence of a preverb J.-L. Perpillou, RPh. 73 (1999) 96.
Frisk Etymology German
λαχαίνω: {lakhaínō}
Forms: Aor. λαχῆναι,
Grammar: v.
Meaning: graben (ep. seit ω 242).
Composita: auch mit ἀμφι-, ἐκ-, δια-,
Derivative: Daneben λάχανον, gew. pl. -α, n. Gartenkraut, Gemüse (ion. att.); oft als Vorderglied, z.B. λαχανοπώλης Gemüsehändler (Kritias, Pap. u. a.). Zahlreiche Ableitungen: 1. Deminutiva λαχάνιον (D. L., Pap.), -ίδιον (H.). 2. λαχανική, -όν Gemüsesteuer (Inscr. Magn., Sammelb.), λαχανάριον· herbarium (Gloss.). 3. λαχανᾶς (Hdn. Gr.), -εύς (Prokl.) Gemüsehändler. 4. λαχανώδης (Arist., Thphr. usw.), -ηρός (Thphr.), -ιος (Jul., Ostr.) zum Gemüse gehörig. 5. λαχανεύω Gemüse pflanzen, bauen, ernten (Pap., Str., App. u. a.) mit λαχανεία ‘Gemüsebau, -ernte’ (LXX, Pap., J.), daneben λαχανιά Gemüsebeet (H., Sch., auch Pap.?; von Scheller Oxytonierung 68 f. angezweifelt); λαχάνευμα Gemüsebau (Prokl.), -τής Gemüsebauer (Pap.). 6. λαχανίζομαι, -ω Gemüse ernten, grasen (EM, Hippiatr. u. a.) mit -ισμός (Th., Pap., Hippiatr.). — Ganz fraglich λαχή in A. Th. 914 (lyr.) τάφων πατρῴων λαχαί (’das Graben’ Sch.); eher λάχαι zu λαγχάνω, s. d.
Etymology: Die semantische Schwierigkeit, λαχαίνω und λάχανον mit einander zu verbinden (vgl. Schwyzer 725), ist vielleicht mit Debrunner IF 21, 43 (nach Fraenkel Denom. 8) so zu lösen, daß das erst spät auftretende denominative Simplex λαχαίνω aus den Kompp., namentlich ἀμφιλαχαίνω (ω 242), eine Rückbildung ist. — Sonst dunkel. Bei der obigen Deutung entfällt die auch ohnedies zweifelhafte Anknüpfung (nach Fick 2, 238) an einige keltische Wörter für Spaten o. dgl., mir. lāige m. Spaten, lāigen f. Lanze, s. O’Rahilly Ériu 13, 152 f.
Page 2,92
Greek (Liddell-Scott)
λᾰχαίνω: μέλλ. -ᾰνῶ, ὀρύσσω, σκάπτω, τάφρον μεγάλην ἐλάχηνε Μόσχ. 4. 96· κρῆναι ἃς ἐλάχηνεν Ἀπολλ. Ρόδ. Γ. 222· ἔργα σιδήρου λ., ὀρύσσειν, ἀνοίγειν μεταλλεῖα σιδήρου, Καλλ. Ἀποσπ. 305· λαχαίνων φυτὰ Εὐστ. Πονημάτ. 255. 64. ― Ὁ Ὅμηρος ἔχει ἀμφιλαχαίνω. ― Καθ’ Ἡσύχ. «λαχαίνειν· ... ἀφ’ οὗ καὶ τὸ λάχανον, τὸ μεγάλως χαῖνον».
Greek Monolingual
(I)
βλ. λαγχάνω.
(II)
λαχαίνω (Α)
σκάβω, ορύσσω («μεγάλην ἐλάχαινε... τάφρον», Μόσχ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Ο τ. λαχαίνω συνδέεται με τη λ. λάχανον (μετονοματικό παράγωγο) και προήλθε πιθ. κατ' απόσπαση από το σύνθ. ἀμφι-λαχαίνω «σκάβω γύρω», το οποίο αναφερόταν στα φυτά. Κατ' άλλους, η λ. συνδέεται με κελτικές λ. με σημ. «τσάπα», πρβλ. μέσ. ιρλδ. lāige «φτυάρι», lāigen «δόρυ»].
Greek Monotonic
λᾰχαίνω: μέλ. -ᾰνῶ, αόρ. ἐλάχηνα, (από √ΛΑΧΑΝ), σκάβω, σε Μόσχ.