σπέος
English (LSJ)
Ep. σπεῖος, τό, Ep. Noun (also in Inscr.Cypr.98 H.), cavern, grotto, Od.5.57, etc.; ὑπὸ σ. ἤλασε μῆλα Il.4.279; [Κύκλωπες] οἴκεον ἐν σπήεσσι Od.9.400; ἐν σπέσσι γλαφυροῖσι ib.114; νῆα . . ὡρμίσαμεν κοῖλον σ. εἰσερύσαντες 12.317.—Hom. uses only the following forms: nom.and acc. sg. σπέος, Il.13.32, ll.cc.; irreg. dat. σπῆϊ 18.402, Od.2.20,al., cf. Hes.Th.297 (σπέϊ in Opp.C.4.246): of the Ep. form σπεῖος, acc. sg. only in Od.5.194; gen. σπείους only in Od. (5.68, al.): of the pl., only dat. σπέσσι and σπήεσσι, only in Od. (1.15, al., 9.400, al.); gen. σπείων h.Ven.263; irreg. dat. pl. σπεάτεσσι, as if from σπέας, in Xenoph.37.
German (Pape)
[Seite 919] τό, ep. σπεῖος, das lat. specus, Höhle, Grotte; acc., ὁπότε σπέος ἤλασε μῆλα, Il. 4, 279; öfter μέγα, γλαφυρόν; σπεῖος, Od. 5, 194, gen. σπείους, 9, 141 u. öfter; dat. σπῆϊ, il. 18, 402 Od. 2, 20 u. öfter, wie Hes. Th. 297; im plur., σπήεσσι, Od. 10, 404. 16, 232 u. öfter; σπέσσι, 4, 403. 23, 335; σπείων, H. h. Ven. 264; Hdn. π. μον. λ. p. 30 ist σπεάτεσσι aus Xenophan. angeführt.
French (Bailly abrégé)
(τό) :
dat. σπῆϊ, dat. pl. σπέσσι ou σπήεσσι;
antre, caverne.
Étymologie: DELG terme archaïque sans étym.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
σπέος -ους, τό, ep. ook σπεῖος -ους [~ σπήλαιον?] dat. σπῆϊ, plur. σπέσσι, σπήεσσι, grot.
Russian (Dvoretsky)
σπέος: эп. тж. σπεῖος, ους τό (gen. σπέεος и σπείσυς, dat. σπῆϊ и σπήει, pl.: gen. σπείων, dat. σπέσσι, σπήεσσι, σπέεσ(σ)ι и σπεέεσσι) пещера, грот Hom., Hes.
English (Autenrieth)
gen. σπείους, dat. σπῆι, pl. dat. σπέσσι and σπήεσσι: cave, cavern, grotto; pl., of one with many parts, Od. 16.232.
Greek Monolingual
και επικ. τ. σπεῖος, τὸ, Α
βαθιά σπηλιά, σπήλαιο (α. «ὑπό τε σπέος ἤλασε μῆλα», Ομ. Ιλ.
β. «νύμφη πότνι' ἔρυκε Καλυψώ... ἐν σπέεσι γλαφυροῖσι», Ομ. Οδ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Αρχαϊκός όρος, άγνωστης ετυμολ., ο οποίος πρέπει να συνδέεται με τη λ. σπήλαιον. Ο επικ. τ. σπεῖος με μετρική έκταση].
Greek Monotonic
σπέος: Επικ. σπεῖος, τό, σπηλιά, σπήλαιο, άντρο, λημέρι, σε Όμηρ.· ως προς τον τύπο σπέος, ο Όμηρ. χρησιμ. μόνον ονομ. και αιτ. ενικ., με Επικ. δοτ. σπῆι· ως προς τον τύπο σπεῖος, αιτ. ενικ., γεν. σπείους, δοτ. πληθ. σπέσσι και σπήεσσι· γεν. πληθ. σπείων, σε Ομηρ. Ύμν.
Greek (Liddell-Scott)
σπέος: Ἐπικ. σπεῖος, τό, Ἐπικ. ὀνομ., σπήλαιον, βαθύτερον (ὡς φαίνεται) ἢ τὸ ἄντρον, Nitzsch εἰς Ὀδ. Ε. 57˙ χρησιμεύει ὡς μάνδρα προβάτων, Ἰλ. Δ. 279˙ ὡς κατοικία τῶν Κυκλώπων, Ὀδ. Ι. 400˙ ἐν σπέσσι γλαφυροῖσι αὐτόθι 114˙ ὡς νεώσοικος ἢ τόπος ἀσφαλὴς πρὸς ἀνέλκυσιν πλοίου, Μ. 317. - Τοῦ τύπου σπέος ὁ Ὅμηρ. ποιεῖται χρῆσιν μόνον τῆς ὀνομ. καὶ αἰτ. τοῦ ἑνικοῦ, Ἰλ. Ν. 32, ἔνθ’ ἀνωτ.˙ ἀνώμαλ. δοτ. σπῆι Σ. 402, Ὀδ. Β. 20, κτλ., πρβλ. Ἡσ. Θ. 297 (σπέϊ παρ’ Ὀππ. ἐν Κυν. 4. 246)˙ τοῦδε Ἐπικ. τύπου σπεῖος, ἑνικ. αἰτιατ. μόνον ἐν Ὀδ. Ε. 194· γεν. σπείους πολλάκις ἀλλὰ μόνον ἐν τῇ Ὀδ.· τοῦ δὲ πληθ. μόνον δοτ. σπήεσσι, ἅπερ ἀπαντῶσι συχν. ἀλλὰ μόνον ἐν τῇ Ὀδ.· ἐν Ὕμν. εἰς Ἀφρ. 264, καὶ γενικ. σπείων· ἀνώμαλ. δοτ. πληθ. σπεάτεσσι, ὡς ἐξ ὀνομ. σπέας, Ξενοφάν. παρ’ Ἡρῳδιαν. π. μον. λέξ. σ. 30. (Πρβλ. σπήλαιον, σπῆλυξ· Λατ. specus, spelaeum, spelunca). ― Καθ’ Ἡσύχ. «σπήλαιον, ἄντρον».
Frisk Etymological English
(σπεῖος)
Grammatical information: n.
Meaning: cavern, cave (ep. Il., also Cypr. inscr.).
Other forms: Gen. σπείους, dat. σπῆϊ, pl. σπέσσι, σπήεσσι etc. (on the explanation Chantraine Gramm. hom. 1, 7, 11, 101, Schwyzer 102, Ruijgh L'élém. ach. 126f.)
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]
Etymology: Old word without etymology. Cf. σπήλαιον. It is no doubt Pre-Greek (Furnée 123).
Middle Liddell
σπέος, επιξ σπεῖος, εος, τό,
a cave, cavern, grotto, Hom.: of the form σπέος, Hom. uses only nom. and acc. sg., with epic dat. σπῆι; of the form σπεῖος, acc. sg., gen. σπείους, dat. pl. σπέσσι and σπήεσσι; gen. pl. σπείων Hhymn.
Frisk Etymology German
σπέος: (σπεῖος)
{spéos}
Forms: Gen. σπείους, Dat. σπῆϊ, pl. σπέσσι, σπήεσσι usw. (zur Erklärung Chantraine Gramm. hom. 1, 7, 11, 101, Schwyzer 102, Ruijgh L’élém. ach. 126f.)
Grammar: n.,
Meaning: Höhle, Grotte (ep. seit Il., auch kypr. Inschr.).
Etymology: Altes Wort ohne Etymologie. Vgl. σπήλαιον.
Page 2,764
Mantoulidis Etymological
τό (=σπήλαιο). Συνώνυμο μέ τά: σπήλαιον, σπῆλυγξ, λατ. specus spelunca (=σπήλαιο, ἄντρο).