ερέφω: Difference between revisions
μηδέ μοι ἄκλαυστος θάνατος μόλοι, ἀλλὰ φίλοισι καλλείποιμι θανὼν ἄλγεα καὶ στοναχάς → may death not come to me without tears, but when I die may I leave my friends with sorrow and lamentation
(14) |
|||
| Line 1: | Line 1: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[ἐρέφω]] και [[ἐρέπτω]] (Α)<br /><b>1.</b> [[στεγάζω]], [[καλύπτω]] με [[στέγη]], [[σκεπάζω]] («ξύλοις ἤρεψεν τὴν οἰκίαν», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>2.</b> [[επιστέφω]], [[στεφανώνω]], [[καλύπτω]] με [[στεφάνι]]<br /><b>3.</b> [[διακοσμώ]], [[στολίζω]] [[κάτι]] σαν με [[στεφάνι]] ή με [[άνθη]] («κρανίοις... ναόν... ἐρέφοντα», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>4.</b> [[καλύπτω]], [[σκέπω]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. [[ερέφω]], εμφανίζει [[επίθημα]] -<i>ye</i> / -<i>yo</i> ( | |mltxt=[[ἐρέφω]] και [[ἐρέπτω]] (Α)<br /><b>1.</b> [[στεγάζω]], [[καλύπτω]] με [[στέγη]], [[σκεπάζω]] («ξύλοις ἤρεψεν τὴν οἰκίαν», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>2.</b> [[επιστέφω]], [[στεφανώνω]], [[καλύπτω]] με [[στεφάνι]]<br /><b>3.</b> [[διακοσμώ]], [[στολίζω]] [[κάτι]] σαν με [[στεφάνι]] ή με [[άνθη]] («κρανίοις... ναόν... ἐρέφοντα», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>4.</b> [[καλύπτω]], [[σκέπω]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. [[ερέφω]], εμφανίζει [[επίθημα]] -<i>ye</i> / -<i>yo</i> ([[πρβλ]]. [[είρω]] Ι) και συνδέεται με το β’ συνθετικό του αρχ. άνω γερμ. <i>hirnireba</i> «[[κρανίο]], [[κάλυμμα]] εγκεφάλου» —και έμμεσα με αρχ. άνω γερμ. <i>rippa</i>, <i>rippi</i>, αρχ. αγγλ. <i>ribb</i>, αρχ. ισλ. <i>rif</i> «[[πλευρά]]»— ανάγεται δε σε ΙE <i>rebh</i>-<i>io</i>- «[[καλύπτω]] από [[πάνω]]». Η ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] του εμφανίζεται στο παράγωγο <i>όροφος</i>, το οποίο απαντά σε αρκετά υστερογενή [[σύνθετα]] ως β’ συνθετικό, ενώ ο τ. [[ερέφω]] ως β’ συνθετικό εμφανίζεται με τη [[μορφή]] -<i>ερεφής</i> (πιθ. <span style="color: red;"><</span> <i>έρεφος</i> <span style="color: red;"><</span> [[ερέφω]]) και -<i>ηρεφής</i>.<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Β’ συνθετικό) <b>αρχ.</b> <i>αμφιρεφής</i>, [[ανηρεφής]], [[διηρεφής]], [[επηρεφής]], [[κατηρεφής]], [[κισσηρεφής]], [[νυκτηρεφής]], [[πετρηρεφής]], [[συγκατηρεφής]], [[συνηρεφής]], [[υψερεφής]], [[υψηρεφής]]]. | ||
}} | }} | ||
Latest revision as of 08:45, 23 August 2021
Greek Monolingual
ἐρέφω και ἐρέπτω (Α)
1. στεγάζω, καλύπτω με στέγη, σκεπάζω («ξύλοις ἤρεψεν τὴν οἰκίαν», Δημοσθ.)
2. επιστέφω, στεφανώνω, καλύπτω με στεφάνι
3. διακοσμώ, στολίζω κάτι σαν με στεφάνι ή με άνθη («κρανίοις... ναόν... ἐρέφοντα», Πίνδ.)
4. καλύπτω, σκέπω.
[ΕΤΥΜΟΛ. Το ρ. ερέφω, εμφανίζει επίθημα -ye / -yo (πρβλ. είρω Ι) και συνδέεται με το β’ συνθετικό του αρχ. άνω γερμ. hirnireba «κρανίο, κάλυμμα εγκεφάλου» —και έμμεσα με αρχ. άνω γερμ. rippa, rippi, αρχ. αγγλ. ribb, αρχ. ισλ. rif «πλευρά»— ανάγεται δε σε ΙE rebh-io- «καλύπτω από πάνω». Η ετεροιωμένη βαθμίδα του εμφανίζεται στο παράγωγο όροφος, το οποίο απαντά σε αρκετά υστερογενή σύνθετα ως β’ συνθετικό, ενώ ο τ. ερέφω ως β’ συνθετικό εμφανίζεται με τη μορφή -ερεφής (πιθ. < έρεφος < ερέφω) και -ηρεφής.
ΣΥΝΘ. (Β’ συνθετικό) αρχ. αμφιρεφής, ανηρεφής, διηρεφής, επηρεφής, κατηρεφής, κισσηρεφής, νυκτηρεφής, πετρηρεφής, συγκατηρεφής, συνηρεφής, υψερεφής, υψηρεφής].
