θαλυκρός: Difference between revisions
Περὶ τῶν Ἱπποκράτους καὶ Πλάτωνος δογμάτων → On the Doctrines of Hippocrates and Plato
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)<b class="b3">(\w+)<\/b>" to "$1") |
m (LSJ1 replacement) |
||
| (9 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=thalykros | |Transliteration C=thalykros | ||
|Beta Code=qalukro/s | |Beta Code=qalukro/s | ||
|Definition=ά, όν, | |Definition=ά, όν, [[hot]], [[glowing]], ἁπάντῃ πάντα θ. ἐγώ Call.Fr.anon. 69; θ. κέντρον ἐρωμανίης ''AP''5.219 (Agath.):—hence [[θαλυκρέομαι]], = [[ψεύδομαι]], [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]] | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1185.png Seite 1185]] warm, erhitzend; θαλ. [[κέντρον]] ἐρωμανίης Agath. 15 (V, 220); Suid. erkl. [[διάπυρος]]. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1185.png Seite 1185]] warm, erhitzend; θαλ. [[κέντρον]] ἐρωμανίης Agath. 15 (V, 220); Suid. erkl. [[διάπυρος]]. Übertr., hitzig, leidenschaftlich, verwegen, auch frech, Hesych., der sogar ἀναιδές, πανοῦργον dafür setzt. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''θᾰλῡκρός:''' [[пламенный]], [[жгучий]] ([[κέντρον]] ἐρωμανίης Anth.). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
| Line 17: | Line 20: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[θαλυκρός]], -ά, -όν (Α)<br />[[θερμός]], [[διάπυρος]] («θαλυκρὸν [[κέντρον]] ἐρωτομανίης» — καυτό [[κεντρί]] ερωτικής μανίας).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Το -<i>κ</i>- στο θ. ανάγεται πιθ. σε ένα ΙΕ χειλοϋπερωικό q<sup>w</sup> ( | |mltxt=[[θαλυκρός]], -ά, -όν (Α)<br />[[θερμός]], [[διάπυρος]] («θαλυκρὸν [[κέντρον]] ἐρωτομανίης» — καυτό [[κεντρί]] ερωτικής μανίας).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Το -<i>κ</i>- στο θ. ανάγεται πιθ. σε ένα ΙΕ χειλοϋπερωικό q<sup>w</sup> ([[πρβλ]]. [[θάλπω]]). Οι τ. <i>θαλύψαι</i>, <i>θαλύ</i> <span style="color: red;"><</span> <i>πτ</i> > <i>εσθαι</i> αποτελούν [[μάλλον]] αναλογικούς μεταπλασμούς. Κατά το [[θαλυκρός]] σχηματίστηκε το επίθ. [[αλυκρός]]]. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
| Line 26: | Line 26: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''θαλυκρός''': {thalukrós}<br />'''Meaning''': [[heiß]], [[glühend]] (Kall. ''Fr''. ''anon''. 69, ''AP'' 5, 219), nach H. auch = ἰταμόν, λαμπρόν, βλοσυρόν, ἀναιδές, πανοῦργον, mit [[θαλυκρέονται]] | |ftr='''θαλυκρός''': {thalukrós}<br />'''Meaning''': [[heiß]], [[glühend]] (Kall. ''Fr''. ''anon''. 69, ''AP'' 5, 219), nach H. auch = ἰταμόν, λαμπρόν, βλοσυρόν, ἀναιδές, πανοῦργον, mit [[θαλυκρέονται]]· ψεύδονται H.<br />'''Derivative''': Daneben θαλύ<πτ>εσθαι· φλέγεσθαι; θαλύψαι· θάλψαι, πυρῶσαι; θαλυσσόμενος· φλεγόμενος H.<br />'''Etymology''': Neben dem Gutturalstamm in [[θαλυκρός]], θαλύσσομαι repräsentieren θαλύ<πτ>εσθαι und θαλύψαι offenbar analogische Neubildungen (Schulze GGA 1897, 874; vgl. Schwyzer 704). Die erwünschte Verbindung mit [[θάλπω]] sucht Brugmann Grundr.<sup>2</sup> 1, 596, Gramm.<sup>4</sup> 137 (s. auch Schwyzer 296) in der Weise zustandezubringen, daß er in -π- ein idg. ''q<sup>u̯</sup>'' sieht, dessen labialer Nachschlag in θαλύσσομαι usw. in die vorausgehende Silbe getreten sei mit daraus folgender Beibehaltung des -κ-; alles wenig überzeugend. Nach [[θαλυκρός]] entstand [[ἀλυκρός]], s. 1. [[ἀλέα]] [[Wärme]]. Oder hat zu [[ἀλέα]] ein *ἀλύσσομαι, [[ἀλυκρός]] existiert, wozu durch Kreuzung mit [[θάλπω]] θαλύσσομαι, [[θαλυκρός]]? (vgl. Güntert Reimwortbildungen 159).<br />'''Page''' 1,650-651 | ||
}} | }} | ||
Latest revision as of 10:59, 25 August 2023
English (LSJ)
ά, όν, hot, glowing, ἁπάντῃ πάντα θ. ἐγώ Call.Fr.anon. 69; θ. κέντρον ἐρωμανίης AP5.219 (Agath.):—hence θαλυκρέομαι, = ψεύδομαι, Hsch.
German (Pape)
[Seite 1185] warm, erhitzend; θαλ. κέντρον ἐρωμανίης Agath. 15 (V, 220); Suid. erkl. διάπυρος. Übertr., hitzig, leidenschaftlich, verwegen, auch frech, Hesych., der sogar ἀναιδές, πανοῦργον dafür setzt.
Russian (Dvoretsky)
θᾰλῡκρός: пламенный, жгучий (κέντρον ἐρωμανίης Anth.).
Greek (Liddell-Scott)
θᾰλῡκρός: -ά, -όν, θερμός, «καίων», διάπυρος, θ. κέντρον ἐρωμανίης Ἀνθ. Π. 5. 220· θαλυκρόν· ἀναιδές, πανοῦργον, θερμόν, Ἡσύχ.· - ἀποθ., θαλυκρέομαι, = ψεύδομαι, Ἡσύχ.
Greek Monolingual
θαλυκρός, -ά, -όν (Α)
θερμός, διάπυρος («θαλυκρὸν κέντρον ἐρωτομανίης» — καυτό κεντρί ερωτικής μανίας).
[ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολ. Το -κ- στο θ. ανάγεται πιθ. σε ένα ΙΕ χειλοϋπερωικό qw (πρβλ. θάλπω). Οι τ. θαλύψαι, θαλύ < πτ > εσθαι αποτελούν μάλλον αναλογικούς μεταπλασμούς. Κατά το θαλυκρός σχηματίστηκε το επίθ. αλυκρός].
Frisk Etymological English
Grammatical information: adj.
Meaning: warm, glowing (Call. Fr. anon. 69, AP 5, 219), in H. = ἰταμόν, λαμπρόν, βλοσυρόν, ἀναιδές, πανοῦργον, with θαλυκρέονται ψεύδονται H.
Derivatives: θαλύ<πτ>εσθαι φλέγεσθαι; θαλύψαι θάλψαι, πυρῶσαι; θαλυσσόμενος φλεγόμενος H.
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]
Etymology: Beside the present θαλύσσομαι the aorist had θαλύψαι (Schulze GGA 1897, 874; Schwyzer 704). The connection with θάλπω is explained by Brugmann I.2 1, 596, Gramm.4 137 (s. also Schwyzer 296), assuming that -π- represents a kʷ, "dessen labialer Nachschlag in θαλύσσομαι usw. in die vorausgehende Silbe getreten sei mit daraus folgender Beibehaltung des -κ-"; both forms can be explained from *dʰal-ukʷ- followed by i̯ or s. In θαλυκρός we have k after u. S. on θάλπω. - Unclear ἀλυκρός, s. 1. ἀλέα warmth.
Frisk Etymology German
θαλυκρός: {thalukrós}
Meaning: heiß, glühend (Kall. Fr. anon. 69, AP 5, 219), nach H. auch = ἰταμόν, λαμπρόν, βλοσυρόν, ἀναιδές, πανοῦργον, mit θαλυκρέονται· ψεύδονται H.
Derivative: Daneben θαλύ<πτ>εσθαι· φλέγεσθαι; θαλύψαι· θάλψαι, πυρῶσαι; θαλυσσόμενος· φλεγόμενος H.
Etymology: Neben dem Gutturalstamm in θαλυκρός, θαλύσσομαι repräsentieren θαλύ<πτ>εσθαι und θαλύψαι offenbar analogische Neubildungen (Schulze GGA 1897, 874; vgl. Schwyzer 704). Die erwünschte Verbindung mit θάλπω sucht Brugmann Grundr.2 1, 596, Gramm.4 137 (s. auch Schwyzer 296) in der Weise zustandezubringen, daß er in -π- ein idg. qu̯ sieht, dessen labialer Nachschlag in θαλύσσομαι usw. in die vorausgehende Silbe getreten sei mit daraus folgender Beibehaltung des -κ-; alles wenig überzeugend. Nach θαλυκρός entstand ἀλυκρός, s. 1. ἀλέα Wärme. Oder hat zu ἀλέα ein *ἀλύσσομαι, ἀλυκρός existiert, wozu durch Kreuzung mit θάλπω θαλύσσομαι, θαλυκρός? (vgl. Güntert Reimwortbildungen 159).
Page 1,650-651
