αἰσχύνω: Difference between revisions
Θυμοῦ κρατῆσαι κἀπιθυμίας καλόν → Res pulchra et iram et cupiditatem vincere → Den Zorn zu bändigen und die Begier ist schön
(Bailly1_1) |
(Autenrieth) |
||
| Line 12: | Line 12: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>impf.</i> [[ᾔσχυνον]], <i>f.</i> αἰσχυνῶ, <i>ao.</i> [[ᾔσχυνα]], <i>pf.</i> ᾔσχυκα <i>et</i> ᾔσχυγκα;<br /><b>I.</b> enlaidir, défigurer : [[πρόσωπον]] IL le visage;<br /><b>II.</b> déshonorer :<br /><b>1</b> être une cause de déshonneur pour, acc. : αἰσχ. [[γένος]] πατέρων IL déshonorer la race de ses ancêtres;<br /><b>2</b> déshonorer par des relations intimes : αἰσχ. [[λέχος]] OD, εὐνήν ESCHL souiller la couche ; <i>abs.</i> déshonorer (une femme, des enfants, <i>etc.</i>);<br /><b>3</b> discréditer, décrier;<br /><b><i>Pass.-Moy.</i></b> αἰσχύνομαι (<i>f.</i> [[αἰσχυνοῦμαι]], <i>rar.</i> αἰσχυθήσομαι ; <i>ao.</i> [[ᾐσχύνθην]], <i>pf. rare</i> [[ᾔσχυμμαι]]);<br /><b>1</b> avoir le sentiment de l’honneur;<br /><b>2</b> avoir honte ; [[τι]] <i>ou</i> τινι de qch ; τινα devant qqn.<br />'''Étymologie:''' [[αἰσχύνη]]. | |btext=<i>impf.</i> [[ᾔσχυνον]], <i>f.</i> αἰσχυνῶ, <i>ao.</i> [[ᾔσχυνα]], <i>pf.</i> ᾔσχυκα <i>et</i> ᾔσχυγκα;<br /><b>I.</b> enlaidir, défigurer : [[πρόσωπον]] IL le visage;<br /><b>II.</b> déshonorer :<br /><b>1</b> être une cause de déshonneur pour, acc. : αἰσχ. [[γένος]] πατέρων IL déshonorer la race de ses ancêtres;<br /><b>2</b> déshonorer par des relations intimes : αἰσχ. [[λέχος]] OD, εὐνήν ESCHL souiller la couche ; <i>abs.</i> déshonorer (une femme, des enfants, <i>etc.</i>);<br /><b>3</b> discréditer, décrier;<br /><b><i>Pass.-Moy.</i></b> αἰσχύνομαι (<i>f.</i> [[αἰσχυνοῦμαι]], <i>rar.</i> αἰσχυθήσομαι ; <i>ao.</i> [[ᾐσχύνθην]], <i>pf. rare</i> [[ᾔσχυμμαι]]);<br /><b>1</b> avoir le sentiment de l’honneur;<br /><b>2</b> avoir honte ; [[τι]] <i>ou</i> τινι de qch ; τινα devant qqn.<br />'''Étymologie:''' [[αἰσχύνη]]. | ||
}} | |||
{{Autenrieth | |||
|auten=([[αἶσχος]]), aor. ᾔσχῦνε, perf. [[pass]]. ᾐσχῦμμένος: I. [[act]]., [[disfigure]], [[then]] [[disgrace]], [[insult]]; ἀρετήν, ‘[[tarnish]]’ the [[fame]] of my [[prowess]], Il. 23.571.—II. [[mid]]., be [[ashamed]] of, or to do or [[say]] [[anything]] [[disgraceful]]. | |||
}} | }} | ||
Revision as of 15:21, 15 August 2017
English (LSJ)
[ῡ]: Ion. impf. αἰσχύνεσκε (κατ-) Q.S.14.531: fut.
A -ῠνῶ E. Hipp.719, Ion. -υνέω Hdt.9.53: aor. ᾔσχῡνα Il.23.571, Lys.1.4, etc.: pf. σχυγκα D.C. 58.16 :—Pass., fut. αἰσχῠνοῦμαι A.Ag.856, Ar.Fr. 200, Pl. Ti.49d, etc., rarely αἰσχυνθήσομαι (v. sub fin.) : aor. ᾐσχύνθην Hdt. and Att., poet. inf. αἰσχυνθῆμεν Pi.N.9.27 : pf. ᾔσχυμμαι (v. infr. B. I) :—make ugly, disfigure, πρόσωπον, κόμην, Il.18.24, 27, cf. S.Ant.529; αἰ. τὸν ἵππον give the horse a bad form, X.Eq.1.12. 2 mostly in moral sense, dishonour, tarnish, μηδὲ γένος πατέρων αἰσχυνέμεν Il.6.209, cf. 23.571; τὴν Σπάρτην Hdt.9.53; ξενίαν τράπεζαν A.Ag.401; τοὺς πρὸς αἵματος S.Aj.1305; τοὺς πατέρας Pl.Mx. 246d. b esp. dishonour a woman, E.El.44, cf. Plu.Marc.19, etc.; εὐνήν A.Ag.1626; εἰς τὸ σῶμα αἰ. Arist.Pol.1311b7; abs., Foed. Delph.Pell.2A 12. 3 disdain, ἐπιχώρια Pi.P.3.22. B Pass., to be dishonoured, νέκυς σχυμμένος, of Patroclus, Il. 18.180. II to be ashamed, feel shame, abs., Od.7.305, 18.12, Hdt.1.10, E.Hipp.1291. 2 more commonly, to be ashamed at a thing, c. acc. rei, αἰσχυνόμενοι φάτιν ἀνδρῶν Od.21.323; τὴν δυσγένειαν τὴν ἐμὴν αἰ. S.OT1079 : c. dat. rei, Ar.Nu.992, Lys.3.9, D.4.42, etc.; αἰ. ἐπί τινι X.Mem.2.2.8; ἔν τινι Th.2.43; ὑπέρ τινος Lys.14.39; περί τινος 33.6. etc. b c. part., to be ashamed at doing a thing (which one does), A.Pr.642 (v.l.), S.Ant.540, Ar.Fr.200, Pl.Grg. 494e, etc. c c. inf., to be ashamed to do a thing (and therefore not to do it), Hdt.1.82, A.Ag.856, Ch.917, Pl.R.414e, Phdr.257d, etc.; though this condition must not be pressed absolutely, cf. Ap. 22b. d foll. by relat. clause, αἰσχύνεσθαι εἰ . . to be ashamed that... S.El.254, And.4.42; ἐάν . . X.Oec.21.4; μὴ . . Pl.Tht.183e, cf. Machoap.Ath.13.579f; ὅτι . . Lys.2.23. 3 c. acc. pers., to feel shame before one, E.Ion934, 1074, Pherecr.23.6, Pl.Smp.216b; τοὺς γέροντας (at Sparta) Aeschin.1.180; ὅστις γὰρ αὐτὸς αὑτὸν οὐκ αἰσχύνεται, πῶστόν γε μηδὲν εἰδότ' αἰσχυνθήσεται; Philem.229, cf. Gal. 5.26: c. acc. et inf., E.Hel.415; ᾑσχύνθημεν θεοὺς . . προδοῦναι αὐτόν X.An.2.3.22; αἰσχύνομαι ὑμᾶς λέγειν D.40.48; αἰ. πρός τινα Arist.Rh. 1383b12.
French (Bailly abrégé)
impf. ᾔσχυνον, f. αἰσχυνῶ, ao. ᾔσχυνα, pf. ᾔσχυκα et ᾔσχυγκα;
I. enlaidir, défigurer : πρόσωπον IL le visage;
II. déshonorer :
1 être une cause de déshonneur pour, acc. : αἰσχ. γένος πατέρων IL déshonorer la race de ses ancêtres;
2 déshonorer par des relations intimes : αἰσχ. λέχος OD, εὐνήν ESCHL souiller la couche ; abs. déshonorer (une femme, des enfants, etc.);
3 discréditer, décrier;
Pass.-Moy. αἰσχύνομαι (f. αἰσχυνοῦμαι, rar. αἰσχυθήσομαι ; ao. ᾐσχύνθην, pf. rare ᾔσχυμμαι);
1 avoir le sentiment de l’honneur;
2 avoir honte ; τι ou τινι de qch ; τινα devant qqn.
Étymologie: αἰσχύνη.
English (Autenrieth)
(αἶσχος), aor. ᾔσχῦνε, perf. pass. ᾐσχῦμμένος: I. act., disfigure, then disgrace, insult; ἀρετήν, ‘tarnish’ the fame of my prowess, Il. 23.571.—II. mid., be ashamed of, or to do or say anything disgraceful.
