ἄρδην: Difference between revisions
χαῖρ', ὦ μέγ' ἀχρειόγελως ὅμιλε, ταῖς ἐπίβδαις, τῆς ἡμετέρας σοφίας κριτὴς ἄριστε πάντων → all hail, throng that laughs untimely on the day after the festival, best of all judges of our poetic skill
(Bailly1_1) |
(big3_6) |
||
Line 15: | Line 15: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>adv.</i><br /><b>1</b> en haut, en l’air, en enlevant ; <i>abs.</i> en tenant en l’air, en versant d’en haut;<br /><b>2</b> de fond en comble ; [[ἄρδην]] πάντες XÉN tous sans exception.<br />'''Étymologie:''' contr. de [[ἀέρδην]]. | |btext=<i>adv.</i><br /><b>1</b> en haut, en l’air, en enlevant ; <i>abs.</i> en tenant en l’air, en versant d’en haut;<br /><b>2</b> de fond en comble ; [[ἄρδην]] πάντες XÉN tous sans exception.<br />'''Étymologie:''' contr. de [[ἀέρδην]]. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> [[ἀέρδην]] A.<i>A</i>.234<br />adv. <br /><b class="num">1</b> [[en alto]], [[por lo alto]] ἐς ... Τάρταρον ἄ. ῥίψειε [[δέμας]] A.<i>Pr</i>.1051, cf. E.<i>Io</i> 1274, λαβεῖν [[ἀέρδην]] (<i>sc</i>. Ἰφιγένειαν) A.<i>A</i>.l.c., φέρει κόνιν, ἔκ τ' ... ἄ. πρόχου ... τὸν νέκυν στέφει trae el polvo y de un aguamanil en alto ... hace la libación funeraria</i> S.<i>Ant</i>.430, νέκυν ... φέρουσιν ἄ. ἐς τάφον E.<i>Alc</i>.608, πηδῶντος ἄ. Ἕκτορος τάφρων ὕπερ salvando de un gran salto Héctor la trinchera</i> S.<i>Ai</i>.1279<br /><b class="num">•</b>gram. como derivado de [[αἴρω]] A.D.<i>Adu</i>.198.9.<br /><b class="num">2</b> [[de arriba abajo]], [[totalmente]], [[enteramente]] ἧς αἵματι βωμὸς ἐραίνετ' ἄ. con cuya sangre fue rociado el altar de arriba abajo</i> E.<i>IA</i> 1589, μὴ ... πατάξω τὴν γῆν ἄ. que no holle yo la tierra entera</i> LXX <i>Ma</i>.3.23, πάντα τὰ ἔργα ... ἐποίησεν Χιρὰμ χαλκᾶ ἄ. LXX 3<i>Re</i>.7.31<br /><b class="num">•</b>esp. c. verb. indic. destrucción πᾶσαν ἄ. πόλιν ἀπολλύασιν Pl.<i>R</i>.421a, cf. <i>Lg</i>.677c, 716b, Aeschin.3.136, 3.158, Amph.<i>Seleuc</i>.173, Hyp.<i>Phil</i>.8, Marc.Ant.3.3, τὴν δημοκρατίαν ἄ. ὑφελόμενος Aeschin.3.145, τὸ δὲ προφανῶς πεπτωκὸς ἄ. πολίτευμα el estado caído en evidente y total postración</i> Plb.1.35.5, τῆς πατρικῆς οἰκίας ... ἀ. ἀνατετραμμένης <i>UPZ</i> 144.37 (II a.C.), τί μ' ἄ. ὧδ' ἀποκτείνεις; E.<i>Ph</i>.1620, οὐ γυναῖκες ... Λῆμνον ἄ. ἀρσένων ἐξῴκισαν; E.<i>Hec</i>.887, τοὺς δ' ἄ. ἀπολλύοντες Isoc.14.19, cf. 15.160, Luc.<i>Merc.Cond</i>.41, Alciphr.3.6.1, Aen.Tact.proem.1, Plu.2.771c, de un tiburón ἵνα μή ποτε ἄ. ... ἀπόληται Ael.<i>NA</i> 2.13, τὴν μαθηματικὴν ἄ. ἀναιροῦντας Plu.2.410c<br /><b class="num">•</b>c. subst. τῶν ἐχθρῶν ... ἄ. ὄλεθρος D.19.141<br /><b class="num">•</b>en afirmaciones de tipo general c. πάντες [[todos en general]] ὄμνυμι ... πάντας ἄ. τοὺς θεούς Ar.<i>Th</i>.274, ἄ. πάντες πλὴν ὀλίγων ἔξω ἦσαν X.<i>An</i>.7.1.12, τὴν ἡγεμονίαν ... ἄ. ... ἀνέθηκε Θηβαίοις Aeschin.3.143.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Deriv. de [[αἴρω]] q.u. | |||
}} | }} |
Revision as of 12:17, 21 August 2017
English (LSJ)
Adv. contr. for ἀέρδην, (ἀείρω)
A lifted up on high, of a vase carried on the head, S.Ant.430; φέρειν ἄ. E.Alc.608; πηδῶντος ἄ. Ἔκτορος τάφρων ὕπερ S.Aj.1279. II utterly, wholly, εἰς Τάρταρον ἄ. ῥίψειε δέμας A.Pr.1051, cf. E.Hec.887; πᾶσαν ἄ. πόλιν ἀπολλύναι Pl.R.421a; ἄ. διαφθείρεσθαι Id.Lg.677c; Φωκέων ἄ. ὄλεθρος D.19.141; πεπτωκὸς ἄ. πολίτευμα Plb.1.35.5; ὄμνυμι πάντας ἄ. τοὺς θεούς all together, all at once, Ar.Th.274, cf. X.An.7.1.12; later εἰς ἄ., πόλιν ἐξελεῖν Hld.9.2.
German (Pape)
[Seite 348] = ἀέρδην (ἀείρω), in die Höhe gehoben, ῥίπτειν Aesch. Prom. 1053; λαβεῖν Ag. 226; ἄρδην νέκυν φέρουσιν Eur. Alc. 608; πηδᾶν ἄρδην ὑπὲρ τάφρων, hoch über den Graben hinwegspringen, Soph. Ai. 1258; ἐκ χαλκέας ἄρδην πρόχου χοαῖσι τὸν νέκυν στέφει, indem sie die Kanne hoch hebt, Ant. 428; – vom Grunde aus, gänzlich, διαφθείρειν Plat. Legg. III, 677 c; πόλιν ἀπολλύναι Rep. IV, 421 a; vgl. Dem. 27, 26; öfter Pol., auch πεπτωκὸς ἄρδην πολίτευμα 1, 35, 5; – ἄρδην πάντες Ar. Th. 274; Xen. An. 7, 1, 12.
French (Bailly abrégé)
adv.
1 en haut, en l’air, en enlevant ; abs. en tenant en l’air, en versant d’en haut;
2 de fond en comble ; ἄρδην πάντες XÉN tous sans exception.
Étymologie: contr. de ἀέρδην.
Spanish (DGE)
• Alolema(s): ἀέρδην A.A.234
adv.
1 en alto, por lo alto ἐς ... Τάρταρον ἄ. ῥίψειε δέμας A.Pr.1051, cf. E.Io 1274, λαβεῖν ἀέρδην (sc. Ἰφιγένειαν) A.A.l.c., φέρει κόνιν, ἔκ τ' ... ἄ. πρόχου ... τὸν νέκυν στέφει trae el polvo y de un aguamanil en alto ... hace la libación funeraria S.Ant.430, νέκυν ... φέρουσιν ἄ. ἐς τάφον E.Alc.608, πηδῶντος ἄ. Ἕκτορος τάφρων ὕπερ salvando de un gran salto Héctor la trinchera S.Ai.1279
•gram. como derivado de αἴρω A.D.Adu.198.9.
2 de arriba abajo, totalmente, enteramente ἧς αἵματι βωμὸς ἐραίνετ' ἄ. con cuya sangre fue rociado el altar de arriba abajo E.IA 1589, μὴ ... πατάξω τὴν γῆν ἄ. que no holle yo la tierra entera LXX Ma.3.23, πάντα τὰ ἔργα ... ἐποίησεν Χιρὰμ χαλκᾶ ἄ. LXX 3Re.7.31
•esp. c. verb. indic. destrucción πᾶσαν ἄ. πόλιν ἀπολλύασιν Pl.R.421a, cf. Lg.677c, 716b, Aeschin.3.136, 3.158, Amph.Seleuc.173, Hyp.Phil.8, Marc.Ant.3.3, τὴν δημοκρατίαν ἄ. ὑφελόμενος Aeschin.3.145, τὸ δὲ προφανῶς πεπτωκὸς ἄ. πολίτευμα el estado caído en evidente y total postración Plb.1.35.5, τῆς πατρικῆς οἰκίας ... ἀ. ἀνατετραμμένης UPZ 144.37 (II a.C.), τί μ' ἄ. ὧδ' ἀποκτείνεις; E.Ph.1620, οὐ γυναῖκες ... Λῆμνον ἄ. ἀρσένων ἐξῴκισαν; E.Hec.887, τοὺς δ' ἄ. ἀπολλύοντες Isoc.14.19, cf. 15.160, Luc.Merc.Cond.41, Alciphr.3.6.1, Aen.Tact.proem.1, Plu.2.771c, de un tiburón ἵνα μή ποτε ἄ. ... ἀπόληται Ael.NA 2.13, τὴν μαθηματικὴν ἄ. ἀναιροῦντας Plu.2.410c
•c. subst. τῶν ἐχθρῶν ... ἄ. ὄλεθρος D.19.141
•en afirmaciones de tipo general c. πάντες todos en general ὄμνυμι ... πάντας ἄ. τοὺς θεούς Ar.Th.274, ἄ. πάντες πλὴν ὀλίγων ἔξω ἦσαν X.An.7.1.12, τὴν ἡγεμονίαν ... ἄ. ... ἀνέθηκε Θηβαίοις Aeschin.3.143.
• Etimología: Deriv. de αἴρω q.u.