άωρος: Difference between revisions

From LSJ

Ὅπλον μέγιστόν ἐστιν ἡ ἀρετὴ βροτοῖς → Virtus hominibus arma praestantissima → Die stärkste Wehr ist für den Menschen Tüchtigkeit

Menander, Monostichoi, 433
m (Text replacement - ">" to ">")
m (Text replacement - "ΕΤΥΜΟΛ." to "ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ")
 
Line 1: Line 1:
{{grml
{{grml
|mltxt=<b>(I)</b><br />[[ἄωρος]], -ον (Α) [[ώρα]]<br /><b>1.</b> [[ανώριμος]], [[άγουρος]]<br /><b>2.</b> [[άκαιρος]], [[παράκαιρος]]<br /><b>3.</b> [[δύσμορφος]], [[αποκρουστικός]].<br /><b>(II)</b><br />[[ἄωρος]], -ον (Α)<br /><b>1.</b> [[μετέωρος]]<br /><b>2.</b> (για πόδια ζώου) [[μπροστινός]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Πρόκειται για λ. αβέβαιης ετυμολογίας, στην οποία έχουν δοθεί διάφορες ερμηνείες. Χρησιμοποιήθηκε στην [[Οδύσσεια]] ως [[επίθετο]] του <i>πόδες</i> για τη [[Σκύλλα]], που παρουσιάζεται ως [[τέρας]] με [[πολλά]] πόδια. Στα σχόλια συνδέεται η λ. με το [[αιωρώ]] και ερμηνεύεται <i>άωροι</i><br />«κρεμαστοί», ενώ [[κατά]] τον Αρίσταρχο <i>άωροι</i><br />«άκωλοι» ([[κωλή]] «[[μηρός]], [[μπούτι]]»). Κατ' άλλους <i>άωροι</i> <span style="color: red;"><</span> <i>α</i>- <b>στερ.</b> <span style="color: red;">+</span> <b>ιων.</b> <i>ὤρη</i> ή <i>ὥρη</i> «[[μέρος]] από το ζώο που πρόκειται να θυσιαστεί», και συγκεκριμένα «[[γάμπα]]», σε [[αντίθεση]] [[προς]] το [[κωλή]] «[[μηρός]]». Τέλος στον Φιλήμονα τον κωμικό η λ. απαντά ως επίθ. του <i>πόδες</i> για τα μπροστινά πόδια, [[χρήση]] [[υστερογενής]] και κωμική].<br /><b>(III)</b><br />[[ἄωρος]], ο (Α)<br />ο ύπνος.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Εάν τα [[άωρος]] και <i>ώρος</i> «ύπνος» θεωρηθούν παράλληλοι τύποι, [[τότε]] προέρχονται πιθ. από εκτεταμένη ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] (<i>∂</i>)<i>w</i><i>ō</i><i>ro</i>- (<b>πρβλ.</b> και (<i>∂</i>)-<i>w</i><i>ō</i><i>r</i><i>ā</i> > αρχ. ισλ. <i>όrαr</i> «[[σύγχυση]]») της ρίζας <i>∂</i><sub>2</sub><i>w</i>-<i>er</i>- παράλληλα [[προς]] τη [[ρίζα]] <i>∂</i><sub>2</sub><i>w</i>-<i>es</i>- (<b>πρβλ.</b> αόρ. <i>άεσα</i> του [[αέσκω]]), [[οπότε]] το <i>α</i>- του τ. [[άωρος]] θα [[είναι]] προθεματικό. Εξάλλου ίσως υπάρχει κάποια [[σχέση]] της λ. με το ρ. [[αωτώ]] «[[κοιμάμαι]]»].
|mltxt=<b>(I)</b><br />[[ἄωρος]], -ον (Α) [[ώρα]]<br /><b>1.</b> [[ανώριμος]], [[άγουρος]]<br /><b>2.</b> [[άκαιρος]], [[παράκαιρος]]<br /><b>3.</b> [[δύσμορφος]], [[αποκρουστικός]].<br /><b>(II)</b><br />[[ἄωρος]], -ον (Α)<br /><b>1.</b> [[μετέωρος]]<br /><b>2.</b> (για πόδια ζώου) [[μπροστινός]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ</span></b> Πρόκειται για λ. αβέβαιης ετυμολογίας, στην οποία έχουν δοθεί διάφορες ερμηνείες. Χρησιμοποιήθηκε στην [[Οδύσσεια]] ως [[επίθετο]] του <i>πόδες</i> για τη [[Σκύλλα]], που παρουσιάζεται ως [[τέρας]] με [[πολλά]] πόδια. Στα σχόλια συνδέεται η λ. με το [[αιωρώ]] και ερμηνεύεται <i>άωροι</i><br />«κρεμαστοί», ενώ [[κατά]] τον Αρίσταρχο <i>άωροι</i><br />«άκωλοι» ([[κωλή]] «[[μηρός]], [[μπούτι]]»). Κατ' άλλους <i>άωροι</i> <span style="color: red;"><</span> <i>α</i>- <b>στερ.</b> <span style="color: red;">+</span> <b>ιων.</b> <i>ὤρη</i> ή <i>ὥρη</i> «[[μέρος]] από το ζώο που πρόκειται να θυσιαστεί», και συγκεκριμένα «[[γάμπα]]», σε [[αντίθεση]] [[προς]] το [[κωλή]] «[[μηρός]]». Τέλος στον Φιλήμονα τον κωμικό η λ. απαντά ως επίθ. του <i>πόδες</i> για τα μπροστινά πόδια, [[χρήση]] [[υστερογενής]] και κωμική].<br /><b>(III)</b><br />[[ἄωρος]], ο (Α)<br />ο ύπνος.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ</span></b> Εάν τα [[άωρος]] και <i>ώρος</i> «ύπνος» θεωρηθούν παράλληλοι τύποι, [[τότε]] προέρχονται πιθ. από εκτεταμένη ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] (<i>∂</i>)<i>w</i><i>ō</i><i>ro</i>- (<b>πρβλ.</b> και (<i>∂</i>)-<i>w</i><i>ō</i><i>r</i><i>ā</i> > αρχ. ισλ. <i>όrαr</i> «[[σύγχυση]]») της ρίζας <i>∂</i><sub>2</sub><i>w</i>-<i>er</i>- παράλληλα [[προς]] τη [[ρίζα]] <i>∂</i><sub>2</sub><i>w</i>-<i>es</i>- (<b>πρβλ.</b> αόρ. <i>άεσα</i> του [[αέσκω]]), [[οπότε]] το <i>α</i>- του τ. [[άωρος]] θα [[είναι]] προθεματικό. Εξάλλου ίσως υπάρχει κάποια [[σχέση]] της λ. με το ρ. [[αωτώ]] «[[κοιμάμαι]]»].
}}
}}

Latest revision as of 22:05, 29 December 2020

Greek Monolingual

(I)
ἄωρος, -ον (Α) ώρα
1. ανώριμος, άγουρος
2. άκαιρος, παράκαιρος
3. δύσμορφος, αποκρουστικός.
(II)
ἄωρος, -ον (Α)
1. μετέωρος
2. (για πόδια ζώου) μπροστινός.
[ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ Πρόκειται για λ. αβέβαιης ετυμολογίας, στην οποία έχουν δοθεί διάφορες ερμηνείες. Χρησιμοποιήθηκε στην Οδύσσεια ως επίθετο του πόδες για τη Σκύλλα, που παρουσιάζεται ως τέρας με πολλά πόδια. Στα σχόλια συνδέεται η λ. με το αιωρώ και ερμηνεύεται άωροι
«κρεμαστοί», ενώ κατά τον Αρίσταρχο άωροι
«άκωλοι» (κωλή «μηρός, μπούτι»). Κατ' άλλους άωροι < α- στερ. + ιων. ὤρη ή ὥρη «μέρος από το ζώο που πρόκειται να θυσιαστεί», και συγκεκριμένα «γάμπα», σε αντίθεση προς το κωλή «μηρός». Τέλος στον Φιλήμονα τον κωμικό η λ. απαντά ως επίθ. του πόδες για τα μπροστινά πόδια, χρήση υστερογενής και κωμική].
(III)
ἄωρος, ο (Α)
ο ύπνος.
[ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ Εάν τα άωρος και ώρος «ύπνος» θεωρηθούν παράλληλοι τύποι, τότε προέρχονται πιθ. από εκτεταμένη ετεροιωμένη βαθμίδα ()wōro- (πρβλ. και ()-wōrā > αρχ. ισλ. όrαr «σύγχυση») της ρίζας 2w-er- παράλληλα προς τη ρίζα 2w-es- (πρβλ. αόρ. άεσα του αέσκω), οπότε το α- του τ. άωρος θα είναι προθεματικό. Εξάλλου ίσως υπάρχει κάποια σχέση της λ. με το ρ. αωτώ «κοιμάμαι»].