κύπρος
πάντων χρηµάτων µέτρον ἐστίν ἄνθρωπος, τῶν µέν ὄντων ὡς ἐστιν, τῶν δέ οὐκ ὄντων ὡς οὐκ ἔστιν → man is the measure of all things, of things which are, that they are, and of things which are not, that they are not (Protagoras fr.1)
English (LSJ)
ἡ,
A henna, Lawsonia inermis, LXX Ca.1.14, AP4.1.42 (Mel.), Dsc.1.95, J.BJ4.8.3. 2 = κύπρινον μύρον, Thphr.Od.25, PPetr.2p.114 (iii B.C.), etc. II a measure of corn, Alc.141, SIG302 (Gambreum, iv B.C.), Rev.Ét.Gr.19.237 (Aphrod.). 2 = κεφάλαιον ἀριθμοῦ, Hsch.
German (Pape)
[Seite 1534] (s. nom. pr.), ἡ, ein auf der Insel Cyprus häufig wachsender Baum, mit Blättern, denen des Oelbaums ähnlich, aus dessen weißer Blüthe ein wohlriechendes Oel gemacht wurde, Diosc. – Nach Hesych. auch ein Getreidemaaß, zwei modii haltend; vgl. Poll. 4, 169 u. 10, 113 aus Alcaeus.
French (Bailly abrégé)
ου (ἡ) :
cyprus ou henné, plante odorante, à Chypre, en Syrie, en Égypte.
Étymologie: Κύπρος.
Greek Monolingual
κύπρος, ἡ (AM)
το δένδρο λαουσονία η άοπλος
αρχ.
1. το κύπρινον («τῆς κύπρου ἡ ἐργασία παραπλησία τῇ τοῦ ροδίνου», Θεόφρ.)
2. μέτρο σιτηρών
3. (κατά τον Ησύχ.) «κεφάλαιον ἀριθμοῡ».
[ΕΤΥΜΟΛ. Η λ. με τη σημ. «δένδρο λαουσονία η άοπλος» είναι προφανώς δάνεια, σημιτ. προελεύσεως (πρβλ. εβρ. koper)
με τη σημ. «μέτρο σιτηρών» η λ. είναι άγνωστης ετυμολ. και παραμένει αβέβαιη η υπόθεση ότι είναι σημιτ. προελεύσεως].
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
κύπρος -ου, ἡ hennastruik. cypros ( bep. inhoudsmaat).
Russian (Dvoretsky)
κύπρος: ἡ бот. кипр (Lawsonia alba, кустарник, из цветов которого добывались благовония) Anth.
Frisk Etymological English
1
Grammatical information: f.
Meaning: henna, Lawsonia inermis, and the salve from it (Thphr., LXX, Dsc.).
Derivatives: κύπρινον (μύρον, ἔλαιον, Dsc. Aret.); κύπριον τὸ ἀρνόγλωσσον H. (= Plantago etc.). Denomin. verb κυπρίζω bloom with κυπρισμός blooming (of olive or vine, LXX, Eust.). On κυπρῖνος s. v.
Origin: LW [a loanword which is (probably) not of Pre-Greek origin] Sem.
Etymology: From Semitic; cf. Hebr. kōfer (Lewy Fremdw. 40 f.). Whether κύπειρον, -ος with Lewy belongs here, is uncertain (but see s. v.); cf. Schrader-Nehring Reallex. 1, 671. Masson, Emprunts sémit. 52.
2
Grammatical information: m.
Meaning: corn measure (Alc., inscr.); ἡμί-κυπρον (Hippon.), after H. = ἥμισυ μεδίμνου.
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: Persson Beitr. 1, 104 n. 4 compares κύπελλον, κύπη; well-argued doubts in WP. 1, 373; rather LW [loanword]. - Lewy Fremdw. 263 n. 1 reminds of Hebr. kepōr beaker (?).
