φέγγω
English (LSJ)
A = φαίνω, make bright, Hsch.:—Pass., shine, gleam, φλογὶ φέγγεται λειμών Ar.Ra.344(lyr.).
II intr., shine, ὁ λαμπτὴρ φεγγέτω Aen.Tact.26.3, cf. A.R.4.1714, J.AJ3.8.3.
German (Pape)
[Seite 1260] wie φάω, φαίνω, 1) intrans., scheinen, leuchten, glänzen, Ap. Rh. 4, 1714. – 2) trans., erleuchten, erhellen, Sp.; pass., φλογί, Ar. Ran. 344.
French (Bailly abrégé)
1 intr. briller;
2 tr. faire briller ; Pass. briller.
Étymologie: φέγγος.
Greek (Liddell-Scott)
φέγγω: φαίνω, ὡς καὶ νῦν, φωτίζω, «φέγγουσαν· λαμπρύνουσαν» Ἡσύχ. ― Παθ., φλογὶ φέγγεται λειμών, φωτίζεται, Ἀριστοφ. Βάτρ. 344. ΙΙ. ἀμεταβ., λάμπω, αὐτίκα δ’ ἡὼς ἔφεγγεν ἀνερχομένη Ἀπολλ. Ρόδ. Δ. 1714, Ἰωσήπ. Ἰουδ. Ἀρχ. 3. 8. 3.
Greek Monolingual
ΝΜΑ
1. (μτβ.) ρίχνω φως πάνω σε κάποιον ή σε κάτι, φωτίζω (α. «το βραδινό μας το λυχνάρι / που θα μάς φέγγει μέσ' στο σπίτι», Παλαμ.
β. «φλογὶ φέγγεται λειμών», Αριστοτ.)
2. (αμτβ.) εκπέμπω φως, λάμπω (α. «φέγγει το πρόσωπό του από χαρά» β. «ὁ λαμπτὴρ φεγγέτω», Αιν. Τακτ.)
νεοελλ.
1. φεγγαρίζω
2. (στο γ' εν. ως απρόσ.) φέγγει
ξημερώνει («θα φύγω πριν φέξει»)
3. φρ. α) «του 'φεξε» — του συνέβη απροσδόκητα κάτι καλό
β) «έφεξε από την πείνα [ή την αρρώστεια]» — αδυνάτισε πάρα πολύ από την πείνα [ή την αρρώστεια]
γ) «φέξε μου και γλίστρησα»
ειρων. λέγεται σε περιπτώσεις που βοήθεια ή πληροφορία ή συμβουλή δίνεται πολύ αργά, όταν πλέον είναι ανώφελη.
[ΕΤΥΜΟΛ. Το ρ. φέγγω / φέγγομαι απαντά παρλλ. προς το ουδ. φέγγος, δεν είναι, όμως, δυνατόν να θεωρηθεί μετονοματικό παρ. Κατά μία άποψη, πρόκειται για υποχωρητ. σχηματισμό από το φέγγος, πρβλ. σθένω: σθένος (για ετυμολ. βλ. λ. φέγγος)].