ἐξαρνέομαι
Οὐ γὰρ ἀργίας ὤνιον ἡ ὑγίεια καὶ ἀπραξίας, ἅ γε δὴ μέγιστα κακῶν ταῖς νόσοις πρόσεστι, καὶ οὐδὲν διαφέρει τοῦ τὰ ὄμματα τῷ μὴ διαβλέπειν καὶ τὴν φωνὴν τῷ μὴ φθέγγεσθαι φυλάττοντος ὁ τὴν ὑγίειαν ἀχρηστίᾳ καὶ ἡσυχίᾳ σῴζειν οἰόμενος → For health is not to be purchased by idleness and inactivity, which are the greatest evils attendant on sickness, and the man who thinks to conserve his health by uselessness and ease does not differ from him who guards his eyes by not seeing, and his voice by not speaking
English (LSJ)
aor. 1
A ἐξηρνησάμην Hdt.3.74, Att. ἐξηρνήθην Pl.Smp. 192e, Lg.949a, Cret. aor. subj. ἐξαννήσεται Leg.Gort.3.6:—deny utterly, τὸν φόνον Hdt.l.c.; οὔ τοι τοῦτό γ' ἐξαρνήσομαι E.Hel.579, etc.; ἤν τις ὀφείλων ἐξαρνῆται should deny a debt, Ar.Ec.660; μὴ λαβεῖν ἐξαρνούμενος D.27.16; οὐκ ἐ. πράττειν Aeschin.3.250.
German (Pape)
[Seite 872] mit aor. pass., läugnen, verneinen; Eur. Andr. 436; τί, Hel. 579; ἤν τις ὀφείλων ἐξαρνῆται Ar. Eccl. 660; φόνον Her. 3, 74; μὴ λαβεῖν Dem. 27, 16; οὐκ ἐξαρνοῦνται πράττειν, ἀλλ' ὁμολογοῦσιν Aesch. 3, 250; ἐξαρνηθέντι καὶ ἐξομοσαμένῳ Plat. Legg. XII, 949 a; abschlagen, τὰ μὲν δανειζόμενοι, τὰ δὲ ἐξαρνούμενοι Rep. V, 465 c.
Greek (Liddell-Scott)
ἐξαρνέομαι: ἀόρ. ἐξηρνησάμην Ἡρόδ. 3. 74· ἀλλὰ παρὰ τοῖς Ἀττ. ἀείποτε ἐξηρνήθην Πλάτ. Συμπ. 192Ε, Νόμοι 949Α. Ἀποθ. Ἀρνοῦμαι ὅλως διόλου, τὸν φόνον Ἡρόδ. ἔνθ’ ἀνωτ.· οὐ τοῦτό γ’ ἐξαρνήσομαι Εὐρ. Ἑλ. 579, κτλ.· ἤν τις ὀφείλων ἐξαρνῆσαι Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 660· μὴ λαβεῖν ἐξαρνούμενος Δημ. 818. 24· οὐκ ἐξ. πράττειν Αἰσχίν. 89. 24.
French (Bailly abrégé)
-οῦμαι;
f. ἐξαρνήσομαι, ao. ἐξηρνήθην, ion. ἐξηρνησάμην;
1 nier : τι qch;
2 refuser, avec μή et l’inf. refuser de ; οὐκ ἐξαρνοῦμαι avec l’inf. ESCHN je ne refuse pas de.
Étymologie: ἐξ, ἀρνέομαι.
Spanish (DGE)
• Alolema(s): cret. ἐκσαννέομαι ICr.4.72.3.6 (Gortina V a.C.)
I 1negar c. ac. abstr. τὸν φόνον Hdt.3.74, (τὴν κακίαν) D.S.14.1, τὴν εὐσέβειαν Const.App.5.6.5, ἅπαντα τὰ νόμιμα D.H.10.4, τοῦτο E.Hel.579, cf. Pl.Lg.949a, τὸ πρᾶγμα Anaximen.Rh.1443a8, τὰ ὄντα Aristid.Or.28.12, τὴν ὁμολογίαν Plb.28.20.9, τὴν συγγραφήν Iust.Nou.18.8, τὰς ἀριθμήσεις Iust.Nou.18.10, c. atracción del relat. ν δέ κ' ἐκσαννε̄́σεται de lo que ella niegue (haberse llevado) ICr.l.c.
•c. otras constr.: c. part. pred. del suj. ἤν τις ὀφείλων ἐξαρνῆται si alguno niega su deuda Ar.Ec.660, cf. Isoc.21.6, c. inf. ἀναιδῶς μὴ λαβεῖν ἐξαρνούμενος D.27.16, οὐκ ἐξαρνοῦνται πράττειν Aeschin.3.250, οὔτ' ἐξαρνοῦμαι μὴ οὐ c. inf. no niego que Aeschin.1.136, οὐκ ἂν ἐξηρνεῖσθε αὐτὸν εἶναι θεόν Iust.Phil.Dial.126.2.
2 renegar de οὐδὲ ἐξαρνήσομαί σε LXX 4Ma.5.35, ἐξηρνήσατο αὐτόν Hsch.H.Hom.19.2.1, τοὔνομα ἐξηρνούμεθα Them.Or.10.135b.
II negar(se), decir que no, rechazar una propuesta, acusación o mandato, abs. κήρυσσ' ἅπασιν· οὐ γὰρ ἐξαρνούμεθα E.Andr.436, οὐδ' ἂν εἷς ἐξαρνηθείη Pl.Smp.192e, cf. Prt.342b, D.C.53.24.3, ὅτε καὶ οἱ μετὰ μαρτύρων δανεισάμενοι ἐξηρνοῦντο Isoc.21.7, εἰ δέ τινες ἐξαρνούμενοι διωθοῖντο τὴν ἐπιταγήν Plb.13.7.6, ὡς μήτε ἐξαρνεῖσθαι μήτε ἀντιλέγειν App.Pun.53.
Greek Monotonic
ἐξαρνέομαι: μέλ. -ήσομαι, αόρ. αʹ ἐξηρνησάμην και ἐξηρνήθην· αποθ., αρνιέμαι εντελώς, σε Ηρόδ., Ευρ.
Russian (Dvoretsky)
ἐξαρνέομαι: (aor. ἐξηρνήθην - ион. ἐξηρνησάμην)
1) решительно отрицать, опровергать (τι Her., Eur.): ἤν τις ὀφείλων ἐξαρνῆται Arph. если кто-л. станет отрицать свой долг;
2) не соглашаться, отказываться Plat., Aeschin.
