ἕβδομος

English (LSJ)

ἑβδόμη, ἕβδομον, (ἑπτά)
A seventh, Il.19.117, etc.; ἡ ἑβδόμη = the seventh day, Hdt.6.57 (pl.), Arist.HA588a8; sabbath, Ph.1.675, Ep.Hebr.4.4.
2 = ἑπτά, ἑβδόμαις πύλαις A.Th.125 (lyr., s.v.l.), cf. Thom.Mag.p.133 R.; ἐν κύκλοισιν ἑβδόμοις Milet.6.46.
3 ἕβδομα, τά, seven years' work, LXX Ge.29.27.

Spanish (DGE)

ἑβδόμη, ἕβδομον
• Alolema(s): fem. ἕβδομα Pi.P.4.10; ἕβδεμος SEG 9.72.101 (Cirene IV a.C.); hέβδεμος SEG 41.788 (Camarina V a.C.), CID 1.9d.6 (IV a.C.); ἕδδεμος SEG 43.311B.13 (Tesalia II a.C.)
• Morfología: [át. sg. dat. fem. ἑβδόμει IG 13.430.6 (V a.C.), Ath.Agora 19.L4a.89 (IV a.C.)]
I 1 numeral ordinal séptimo μείς Il.19.117, (ἡμέρα) Hes.Op.770, cf. CID l.c., LXX Ge.2.2, τὴν γενεθλίην ἑβδόμην ... θυγατρὸς ἡμέρην Call.Fr.202.22, del sábado, entre los judíos, LXX Ex.12.15, 16.26, Le.13.5, del domingo, entre los cristianos IApameia 59.7 (VI d.C.), ὥρα Macho 74, Polyaen.8.16.1, γενεά Pi.l.c., ἐγ κύκλοισιν ἑβδόμοις = en el séptimo año e.d. a los siete años de edad Didyma 567.4 (II/I a.C.), ἑβδόμη λεγεών = legio septima, IPrusias 90.10 (imper.), ἐπιστολή Amph.Seleuc.315
usado por el cardinal ἑπτὰ δ' ἀγήνορες ... πύλαις ἑβδόμαις προσίστανται A.Th.126, ἕλκων σταθμὸν ἕβδομον ἡμιτάλαντον = con seis talentos y medio de peso Hdt.1.50
ἕβδομος βοῦς = el bollo medialuna (cf. βοῦς C II 1) que hacía el número siete de los ofrendados sucesivamente a la luna desde su primera fase creciente, Euthycl.2, Clidem.12, Paus.Gr.β 17, a Hestia Sokolowski 2.21 (Atenas III/II a.C.), prov. βοῦς ἕβδομος ref. los que son muy bobos, Philem.89, Posidipp.7, Paus.Gr.β 17, Diogenian.3.50.
2 septenario, que se compone de siete unidades ref. los siete dones del Espíritu Santo τὴν ἐν Τριάδι πίστιν τῆς ἑβδόμης χάριτος εἶναι δημιουργόν Didym.M.39.1120C.
II subst.
1Ἕβδομος = Hebdomo, Séptimo n. de mes en Acaya GDI 1774.1 (Delfos II a.C.), IG 5(1).1433.32 (Mesene I d.C.), en Fócide GDI 1793.1 (Delfos II a.C.).
2 ἡ ἑβδόμη = el día séptimo de cada una de las tres décadas en que se dividía el mes νεομηνίας δὲ ἀνὰ πάσας καὶ ἑβδόμας ἱσταμένου τοῦ μηνός Hdt.6.57, Γαμελινος ἑβδόμɛ̄ι ἱσταμένο = en el día séptimo de Gamelión, IG 13.430.6 (V a.C.), ἐν τῷ Ἀρτεμιτίου μηνὶ ἑβδόμᾱι ἱσταμένου IG 4.840.10 (Calauria III a.C.), simpl. ἑβδόμει Ath.Agora l.c., cf. SEG 35.666A.6 (Ambracia II a.C.), ἑβδόμɛ̄ι ἐπὶ δέκα Mονιχιōνος = en el día diecisiete de Muniquión, IG 13.377.7 (V a.C.), cf. 22.1673.76 (IV a.C.), ἑβδόμɛ̄ι φθίνοντος = en el día veintisiete, IG 22.1492.105 (IV a.C.), ἑβδόμῃ ἐπ' εἰκάδι FD 4.281.7 (II a.C.), cf. SB 7632.4 (II a.C.)
gener. el día séptimo τὰ πλεῖστα δ' ἀναιρεῖται πρὸ τῆς ἑβδόμης = la mayor parte (de los niños) muere antes del séptimo día Arist.HA 588a8, ἁγνευσεῖ ἑβδέμαν = se purificará el día séptimo la recién parida SEG 9.72.101 (Cirene IV a.C.)
en lit. jud.-crist. ref. al sábado περὶ τῆς ἑβδόμης ὑπάρχοντα νόμον Ph.1.675, cf. Ep.Hebr.4.4, Didym.Gen.76.11.
3 ἡ ἑβδόμη = séptima parte, séptimo cierto tributo PMeyer 10.6 (II d.C.).
4 τὰ ἕβδομα = fiestas de celebración del nacimiento a los siete días εἰς ἕβδομα θυγατρίου γεννηθέντος Call.Fr.202.22, cf. γενέθλιος II 2.
5 τὰ ἕβδομα = semana συντέλεσον ... τὰ ἕβδομα = LXX Ge.29.27, op. ἡμέραι Vett.Val.140.16, μετὰ ... τὰ ἕβδομα τοῦ πάσχα Ath.Al.Fug.6.3.

German (Pape)

[Seite 700] der siebente, von Hom. an überall.

French (Bailly abrégé)

ἑβδόμη, ἕβδομον :
septième ; ἡ ἑβδόμη (ἡμέρα) le septième jour.
Étymologie: ἑπτά.

Russian (Dvoretsky)

ἕβδομος: седьмой Hom. etc.

Greek (Liddell-Scott)

ἕβδομος: ἑβδόμη, ἕβδομον, (ἑπτὰ) Ὅμ., κλ.· ἡ ἑβδόμη (ἐνν. ἡμέρα), Ἡρόδ. 6. 57, Ἀριστ. Ἱστ. Ζ. 7. 12. 2) ἐν Αἰσχύλ. Θήβ. 125 (ει τὸ κείμενον ἔχει ὀρθῶς) ἑβδόμαις πύλαις, πρέπει νὰ εἶναι = ἑπτά, ὡς ἀναφέρει τὸ χωρίον Θωμ. ὁ Μάγιστρος. 3) Ἕβδομος, ὁ, ὄνομα μηνὸς Φωκέων καὶ Ἀχαιῶν, ἀντιστοιχοῦντος τῷ τῶν Δελφῶν Ἐνδὺς Ποιτροπίῳ καὶ τῷ τῶν Θεσσαλῶν Θύῳ, Ἐπιγρ. Δελφῶν, W. et F. 55. 109. 128.

English (Slater)

ἕβδομος seventh ἑβδόμᾳ καὶ σὺν δεκάτᾳ γενεᾷ i. e. seventeenth (P. 4.10) Εὐξαντίου ὃς ἀνα[ίνετο] αὐταρχεῖν, πολίων δ' ἑκατὸν πεδέχειν μέρος ἕβδομον Πασιφάας λτ;σὺνγτ; υἱοῖσι (Pae. 4.38)

English (Strong)

ordinal from ἑπτά; seventh: seventh.

Greek Monolingual

-η, -ο (AM ἕβδομος, ἑβδόμη, ἕβδομον)
1. αυτός που κατέχει τη θέση με τον αριθμό επτά
2. το ουδ. ως ουσ. το έβδομο(ν)
ένα από τα επτά ίσα ή όμοια μέρη ενός συνόλου
αρχ.
1. (ως απόλ.) επτά
2. (το ουδ. ως επίρρ.) ἕβδομον
για έβδομη φορά
3. (το ουδ. πληθ. ως ουσ.) τὰ ἕβδομα
έργο επτά χρόνων.

Greek Monotonic

ἕβδομος: -η, -ον (ἑπτά), έβδομος, Λατ. septimus, σε Όμηρ. κ.λπ.· ἡ ἑβδόμη, η έβδομη μέρα, σε Ηρόδ.

Frisk Etymological English

Grammatical information: num., ordinal
Meaning: the seventh (Il.)
Other forms: OCor., Delph. ἑβδέμα(ν);
Compounds: ἑβδομα-γενής born on the 7th day, surname of Apollon (Plu. 2, 717d; -α- after ἑβδομαγέτης?).
Derivatives: ἑβδομαῖος (ἑβδεμ- Epid.) appearing on the 7th day, seventhdayfever (Hp. usw.), -αῖον n. N. feast for Apollon (Chios, Miletos); ἑβδόμειος honoured on the 7th day (of Ap. IG 2, 1653), ἑβδομεύομαι get your name on the 7th day (Lys.). - ἑβδόματος (Il.) after δέκατος, ἑβδεμάται dat. f. (Epigramm, Argos; Herzog Philol. 71, 6). - On ἑβδομ-αγέτης s. ἑβδομήκοντα. ἑβδομάς f. number seven (days etc) (Sol., Hp.) with ἑβδομαδικός belonging to the week and ἑβδομάζω keep the sabbat, ἑβδομάκις seven times (Call.). - Sommer Zum Zahlwort 10ff.
Origin: IE [Indo-European] [909] *s(e)ptm-os seventh
Etymology: The ordinal ἕβδομος, ἕβδεμος from IE *sebdmos (with Greek vowel and IE assimilation for *s(e)ptmos from *septm̥ seven) is with OCS sedmъ identical. With influence of the cardinal, e. g. Lat. septimus, Skt. saptamá-, Hitt.šiptam-iya- (a fluidity, s. Friedrich Heth. Wb. s. v., Sommer Zum Zahlwort 23 n.); with loss of the t and pm > km OLith. sẽkmas. - Cf. ἑπτά.

Middle Liddell

ἕβδομος, η, ον ἑπτά
seventh, Lat. septimus, Hom., etc.; ἡ ἑβδόμη the seventh day, Hdt.

Frisk Etymology German

ἕβδομος: {hébdomos}
Forms: altkor., delph. ἑβδέμα(ν);
Meaning: der siebente (seit Il.), über die angebliche Bed. sieben in A. Th. 125 s. Sommer Zum Zahlwort 7ff.
Composita: Komp. ἑβδομαγενής ‘am 7. Tage geboren’, Beiwort des Apollon (Plu. 2, 717d; -α- nach ἑβδομαγέτης).
Derivative: Ableitungen: ἑβδομαῖος (ἑβδεμ- Epid.) ‘am 7. Tage erscheinend, Siebentagsfieber’ (Hp. usw.), -αῖον n. N. einer Apollonfeier (Chios, Miletos); ἑβδόμειος ‘am 7. Tage geehrt’ (von Ap. IG 2, 1653), ἑβδομεύομαι ‘seinen Namen am 7. Tage erhalten’ (Lys.). — ἑβδόματος (Il.) Erweiterung nach δέκατος, ἑβδεμάται Dat. f. (Epigramm, Argos; Herzog Philol. 71, 6). — Zu ἑβδομαγέτης, ἐβδομάς, -άκις s. ἑβδομήκοντα.
Etymology: Das Ordinale ἕβδομος, ἕβδεμος aus idg. *sebdmos (mit griech. Sproßvokal und idg. Assimilation für *septmos von *septm̥ sieben) ist mit aksl. sedmъ (mit Verdrängung des Labials) identisch. Daneben, mit Anschluß an die Grundzahl, z. B. lat. septimus, aind. saptamá-, heth.šiptam-iya- Bez. einer Flüssigkeit (vgl. Friedrich Heth. Wb. s. v., Sommer Zum Zahlwort 23 A.); mit Verdrängung des t und pm > km alit. sẽkmas. — Vgl. ἑπτά.
Page 1,435

Chinese

原文音譯:›bdomoj 赫不多摩士
詞類次數:形容詞(9)
原文字根:(第)七
字義溯源:第七,第七日,第七位;源自(ἑπτά)*=七)。( 約4:52)所記載的未(1442)時(5610)數量太多,不能盡錄;
2) 第七位(3) 啓10:7; 啓11:15; 啓16:17;
3) 第七日(1) 來4:4

Léxico de magia

-ον tb. ζʹ séptima de una fórmula εἰπὼν τὸν ὑποκείμενον λόγον τοῦτον τὸν ζʹ pronunciando esta fórmula que sigue, la séptima P III 387 P III 372 ὅταν ὁρκίζῃς τὴν γαῖαν λέγων τὸν ἕβδομον λόγον εἰς τὴν γῆν cuando conjures a la tierra diciendo la séptima fórmula a la tierra P III 391 de la luna ἄρχου δὲ τῆς προκειμένης ἐπικλήσεως ἀπὸ ζʹ τῆς σελήνης comienza dicha invocación a partir de la séptima luna P II 43 de una hora ὥρᾳ ἑβδόμῃ ἐλεύσεταί σοι ἔξαντά σου en la hora séptima se acercará a ti de frente P III 631

Lexicon Thucydideum

septimus, seventh, 4.51.2, 6.93.4.

Translations

Afrikaans: sewende; Albanian: shtatë; Arabic: سَابِع‎, سَابِعَة‎; Egyptian Arabic: سابع‎; Armenian: յոթերորդ; Asturian: séptimu; Azerbaijani: yeddinci; Bashkir: етенсе; Basque: zazpigarren; Belarusian: сёмы; Bengali: সপ্তম; Breton: seizhvet; Bulgarian: седми; Burmese: သတ္တမ; Buryat: долоодохи; Catalan: setè, sèptim; Chinese Mandarin: 第七; Chuukese: efisuen; Classical Nahuatl: ic chicōme; Crimean Tatar: yedinci; Czech: sedmý; Danish: syvende; Dutch: zevende; Esperanto: sepa; Estonian: seitsmes; Evenki: нады̄; Faroese: sjeyndi; Finnish: seitsemäs; French: septième; sept; Gagauz: edinci; Georgian: მეშვიდე; German: siebte; Greek: έβδομος; Ancient Greek: ἕβδομος; Hawaiian: hiku; Hebrew: שביעי‎; Hindi: सातवां; Hungarian: hetedik; Icelandic: sjöundi; Ido: sepesma; Indonesian: ketujuh; Interlingua: septime; Irish: seachtú; Italian: settimo; settimo, settima; Japanese: 七番目; Kalmyk: доладгч; Kazakh: жетінші; Khakas: читінӌі; Khmer: ទីប្រាំពីរ; Korean: 일곱째; Kyrgyz: жетинчи; Lao: ທີ່ເຈັດ; Latin: septimus; Latvian: septītais; Lithuanian: septintas; Macedonian: седми; Malay: ketujuh; Malayalam: ഏഴാം, ഏഴാമത്തെ; Maltese: is-seba'; Manchu Manx: shiaghtoo; Maori: tuawhitu, te whitu; Middle English: seventhe; Mongolian: долдугаар, долоодахь; Navajo: tsostsʼid góneʼ; North Frisian Föhr-Amrum: sööwenst; Helgoland: seebens; Northern Sami: čihččet; Norwegian Bokmål: sjuende, syvende; Nynorsk: sjuande; Old Church Slavonic: седмъ; Persian: هفتم‎; Polish: siódmy; Portuguese: sétimo; Romani: eftato; Kalo Finnish Romani: eftato; Romanian: șaptelea; Russian: седьмой; Rusyn: семый; Sanskrit: सप्तम, सप्तमः; Scottish Gaelic: seachdamh; Serbo-Croatian Cyrillic: седми; Roman: sedmi; Shor: четтинчи; Sinhalese: හත්‍වැනි; Slovak: siedmy; Slovene: sedmi; Sorbian Lower Sorbian: sedymy; Upper Sorbian: sedmy; Southern Altai: јетинчи; Spanish: séptimo; Swahili: ya saba; Swedish: sjunde; Tagalog: ikapito; Tajik: ҳафтум; Tatar: җиденче; Telugu: ఏడవ, ఏడో; Thai: ที่เจ็ด; Turkish: yedinci; Turkmen: ýedinji; Ukrainian: сьомий; Urdu: ساتواں‎; Uzbek: yettinchi; Vietnamese: thứ bảy; Volapük: velid; Welsh: seithfed; West Frisian: sânde; Yakut: сэттис; Yiddish: זיבעט‎