γαῖσος
ἐκ Χάεος δ' Ἔρεβός τε μέλαινά τε Νὺξ ἐγένοντο... (Hesiod's Theogony 123) → From Chasm, Erebos and black Night came to be...
English (LSJ)
ὁ (or γαῖσον, τό, Ph.Bel.99.16, cf.AB88), a sort of javelin, LXX Jo.8.18, Ju.9.7, Plb.6.39.3, 18.18.4, PTeb.230 (ii B. C.), D.S.13.57:—hence prob. Celtic pr. n. Γαισάται or Γαιζῆται, οἱ, expld. by Plb. as mercenaries, 2.22.1. (Iberian word acc. to Ath.6.273f.)
Spanish (DGE)
-ου, ὁ
• Alolema(s): γεσός Crit.Hist.Fr.Hist.6; γαισός Hsch.γ 64; γαισσός Hdn.Epim.12
lat. gaesum, cierta arma arrojadiza gala, jabalina πολέμιον γαῖσον δωρεῖται Plb.6.39.3, ταῖς δὲ χερσὶν ... τοὺς γαίσους φέροντες Plb.18.18.4, cf. Ph.Mech.99.16, PTeb.230 (II a.C.), LXX Io.8.18, Iu.9.7, D.S.13.57, Caes.Gal.3.4.1, Verg.Aen.8.662, Crit.Hist.l.c., Orac.Sib.3.650, Hdn.l.c., Paus.Gr.γ 1, Hsch., Sud.
• Etimología: Prést. de origen celta, a través del lat. gaesum, cf. gal. Gaesatōrix, Gaesōrix, irl. gae, bretón gew, cf. χαῖος.
German (Pape)
[Seite 470] ὁ (Accent nach Arcad. p. 75; doch findet sich auch γαισός; die Form γαῖσον ist zw., s. B. A. 88), ein leichter Wurfspieß, nach Ath. VI, 273 f der Iberer, nach D. Sic, 15, 57 der Punier, nach Poll. 7, 156 der Libyer; Pol. 6, 39 u. öfter.
Russian (Dvoretsky)
γαῖσος: ὁ метательное копье (у карфагенян и кельтов) Polyb., Diod.
Greek (Liddell-Scott)
γαῖσος: ὁ, ἢ γαῖσον, τό, (Α. Β. 88) gaesum, εἶδος ἀκοντίου, ᾧ ἐχρῶντο οἱ Κελτοὶ (Πολύβ. 6. 39, 3, κλπ.) οἱ Ἴβηρες (Ἀθήν. 273F), οἱ Καρχηδόνιοι (Διόδ. Σ. 15, 57), οἱ Λίβυες (Πολ. 7, 156)· ― ἐντεῦθεν ἴσως τὸ Κελτικὸν ὄνομα Γαισάται ἢ -οι, οἱ, ὅπερ ὁ Πολύβ. μεταφράζει: «μισθοφόροι», 2. 22, 1. (Ἰβηρικὴ λέξις κατὰ τὸν Ἀθήν. 273F.)
Greek Monolingual
γαῖσος και γαισός, ο και γαῖσον, το (Α)
είδος σιδερένιου ακοντίου με πλατιά αιχμή (που το χρησιμοποιούσαν οι Ίβηρες, οι Καρχηδόνιοι, οι Κελτοί και οι Λίβυες).
[ΕΤΥΜΟΛ. Η λ. γαίσος όπως και η λατ. gaesum είναι δάνεια γαλατικής προελεύσεως. Ο ελλ. τύπος πιθανόν να προέρχεται από τον λατ. τ. και όχι απευθείας από τον γαλατικό. Ανάγονται δε σε ινδοευρ. ρίζα ĝhaiso- «μπαστούνι, ακόντιο»
Πρβλ. αρχ. ιρλ. gae «κοντάρι, ακόντιο», αγγλοσαξ. gāτ «κοντάρι, ακόντιο», κορν. gew «ακόντιο, κοντάρι» κ.λπ.].
Frisk Etymological English
Grammatical information: m.
Meaning: a Gaulish javelin (Ph. Bel.).
Other forms: also γαῖσον n.
Derivatives: γαισᾶται/-οι mercenarii (Plb.) is a LW [loanword] from Lat. gaesatus
Origin: LW [a loanword which is (probably) not of Pre-Greek origin] Lat.
Etymology: Like Lat. gaesum from Gaulish, but through Latin. - Cf. the PN Gaesāto-rīx, Gaeso-rīx, Vandal. Gaise-rīcus, Goth. Rada-gaisus. - Celtic OIr. gae, Corn. gew javelin. Here also OHG OS gēr, OE gār, ON geirr m. spear. Schrader-Nehring Reallex. 2, 425, Pok. 410. - Further s. χαῖος. Acc. to Ath. 6, 273f. the word was Iberian.
Frisk Etymology German
γαῖσος: {gaĩsos}
Forms: auch γαῖσον n.
Grammar: m.,
Meaning: Bez. eines Wurfspießes (Plb., Ph. Bel., LXX usw.).
Etymology: Wie lat. gaesum aus dem Gallischen. — Daneben γαισᾶται, -οι mercennarii (Plb.) aus lat. gaesātī ‘mit einem g. bewaffnete gallische Soldtruppen’, vgl. die EN Gaesāto-rīx, Gaeso-rīx, vandal. Gaise-rīcus, got. Rada-gaisus (Kretschmer Zeitschr. f. d. Alt. 66, 8, Jacobsohn ibid. 219ff.). — Andere keltische Formen sind z. B. air. gae, korn. gew Speer. Hierher noch das germ. Wort für Speer, ahd. as. gēr, ags. gār, anord. geirr m.; über die naheliegende Annahme einer Entlehnung aus dem Keltischen Schrader-Nehring Reallex. 2, 425. — Weitere Anknüpfungen sind höchst unsicher, vgl. s. χαῖος. Wie bei vielen anderen Waffennamen ist mit fremdem Ursprung zu rechnen (nach Ath. 6, 273f. war γαῖσος iberisch). Vgl. noch L. Hahn Rom und Romanismus im griech. Osten 49.
Page 1,282-283