Κανδαύλης: Difference between revisions

From LSJ

Ἰατρὸς ἀδόλεσχος ἐπὶ τῇ νόσῳ νόσοςMedicus loquax, secundus aegro morbus est → Ein Arzt, der schwätzt, verdoppelt nur der Krankheit Last

Menander, Monostichoi, 268
(19)
m (Text replacement - "<b>πρβλ.</b>" to "πρβλ.")
Line 11: Line 11:
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=[[Κανδαύλης]], ὁ (Α)<br /><b>1.</b> λυδική [[ονομασία]] του Ερμή<br /><b>2.</b> όνομα Λυδού βασιλιά.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η [[κλητική]] <i>Κανδαύλα</i> χρησιμοποιούνταν στην Αρχαία ως [[επίκληση]] όπως το <i>κυνάγχα</i> ([[επίκληση]] στον Ερμή [[κατά]] το [[παιχνίδι]] τών ζαριών) <span style="color: red;"><</span> [[κύων]], <i>κυν</i>-<i>ός</i> <span style="color: red;">+</span> [[ἄγχω]] «[[πνίγω]], [[στραγγαλίζω]]». Ο [[Ερμής]] δηλ. εθεωρείτο [[προστάτης]] του παιχνιδιού τών ζαριών, ενώ το [[κύων]] [[πέρα]] από «[[σκύλος]]» σήμαινε και «κακή [[ζαριά]]». Η [[επίκληση]] [[λοιπόν]] <i>κυνάγχα</i> στον Ερμή αποσκοπούσε στο να «στραγγαλιστεί ο [[κύων]]», στο να αποφευχθεί δηλ. ή να εξουδετερωθεί η κακή [[ζαριά]]. Ανάλογη [[περίπτωση]] [[είναι]] και το αρχ. ινδ. <i>svaghnin</i> <span style="color: red;"><</span> <i>svan</i>- «[[σκύλος]]» [[αλλά]] και «κακή [[ζαριά]]» <span style="color: red;">+</span> -<i>ghn</i>-<i>in</i> «[[φονεύς]]». Το [[Κανδαύλης]], [[επομένως]], χρησιμοποιούμενο [[κατά]] τον ίδιο τρόπο, [[είναι]] σύνθ. <span style="color: red;"><</span> <i>καν</i>- (από ΙΕ [[ρίζα]] <i>kwon</i>- «[[σκύλος]]», <b>[[πρβλ]].</b> λατ. <i>canis</i> «[[σκύλος]]») <span style="color: red;">+</span> -<i>δαυ</i>- (από ΙΕ [[ρίζα]] <i>dhau</i>- «[[πνίγω]], [[πιέζω]]», <b>[[πρβλ]].</b> αρχ. σλαβ. <i>daviti</i> «[[στραγγαλίζω]]») <span style="color: red;">+</span> [[επίθημα]] -<i>λᾱ</i>- (<span style="color: red;"><</span> ΙΕ -<i>l</i><i>ā</i>-)].
|mltxt=[[Κανδαύλης]], ὁ (Α)<br /><b>1.</b> λυδική [[ονομασία]] του Ερμή<br /><b>2.</b> όνομα Λυδού βασιλιά.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η [[κλητική]] <i>Κανδαύλα</i> χρησιμοποιούνταν στην Αρχαία ως [[επίκληση]] όπως το <i>κυνάγχα</i> ([[επίκληση]] στον Ερμή [[κατά]] το [[παιχνίδι]] τών ζαριών) <span style="color: red;"><</span> [[κύων]], <i>κυν</i>-<i>ός</i> <span style="color: red;">+</span> [[ἄγχω]] «[[πνίγω]], [[στραγγαλίζω]]». Ο [[Ερμής]] δηλ. εθεωρείτο [[προστάτης]] του παιχνιδιού τών ζαριών, ενώ το [[κύων]] [[πέρα]] από «[[σκύλος]]» σήμαινε και «κακή [[ζαριά]]». Η [[επίκληση]] [[λοιπόν]] <i>κυνάγχα</i> στον Ερμή αποσκοπούσε στο να «στραγγαλιστεί ο [[κύων]]», στο να αποφευχθεί δηλ. ή να εξουδετερωθεί η κακή [[ζαριά]]. Ανάλογη [[περίπτωση]] [[είναι]] και το αρχ. ινδ. <i>svaghnin</i> <span style="color: red;"><</span> <i>svan</i>- «[[σκύλος]]» [[αλλά]] και «κακή [[ζαριά]]» <span style="color: red;">+</span> -<i>ghn</i>-<i>in</i> «[[φονεύς]]». Το [[Κανδαύλης]], [[επομένως]], χρησιμοποιούμενο [[κατά]] τον ίδιο τρόπο, [[είναι]] σύνθ. <span style="color: red;"><</span> <i>καν</i>- (από ΙΕ [[ρίζα]] <i>kwon</i>- «[[σκύλος]]», πρβλ. λατ. <i>canis</i> «[[σκύλος]]») <span style="color: red;">+</span> -<i>δαυ</i>- (από ΙΕ [[ρίζα]] <i>dhau</i>- «[[πνίγω]], [[πιέζω]]», πρβλ. αρχ. σλαβ. <i>daviti</i> «[[στραγγαλίζω]]») <span style="color: red;">+</span> [[επίθημα]] -<i>λᾱ</i>- (<span style="color: red;"><</span> ΙΕ -<i>l</i><i>ā</i>-)].
}}
}}

Revision as of 11:00, 19 December 2018

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: Κανδαύλης Medium diacritics: Κανδαύλης Low diacritics: Κανδαύλης Capitals: ΚΑΝΔΑΥΛΗΣ
Transliteration A: Kandaúlēs Transliteration B: Kandaulēs Transliteration C: Kandaylis Beta Code: *kandau/lhs

English (LSJ)

ὁ, Lydian name for Hermes, expld. as

   A dog-throttler, Hippon.1; name of a Lydian king, Hdt.1.7, al.

Greek Monolingual

Κανδαύλης, ὁ (Α)
1. λυδική ονομασία του Ερμή
2. όνομα Λυδού βασιλιά.
[ΕΤΥΜΟΛ. Η κλητική Κανδαύλα χρησιμοποιούνταν στην Αρχαία ως επίκληση όπως το κυνάγχα (επίκληση στον Ερμή κατά το παιχνίδι τών ζαριών) < κύων, κυν-ός + ἄγχω «πνίγω, στραγγαλίζω». Ο Ερμής δηλ. εθεωρείτο προστάτης του παιχνιδιού τών ζαριών, ενώ το κύων πέρα από «σκύλος» σήμαινε και «κακή ζαριά». Η επίκληση λοιπόν κυνάγχα στον Ερμή αποσκοπούσε στο να «στραγγαλιστεί ο κύων», στο να αποφευχθεί δηλ. ή να εξουδετερωθεί η κακή ζαριά. Ανάλογη περίπτωση είναι και το αρχ. ινδ. svaghnin < svan- «σκύλος» αλλά και «κακή ζαριά» + -ghn-in «φονεύς». Το Κανδαύλης, επομένως, χρησιμοποιούμενο κατά τον ίδιο τρόπο, είναι σύνθ. < καν- (από ΙΕ ρίζα kwon- «σκύλος», πρβλ. λατ. canis «σκύλος») + -δαυ- (από ΙΕ ρίζα dhau- «πνίγω, πιέζω», πρβλ. αρχ. σλαβ. daviti «στραγγαλίζω») + επίθημα -λᾱ- (< ΙΕ -lā-)].