ετάζω

Greek Monolingual

(ΑΜ ἐτάζω)
(συνηθέστ. εν συνθέσει) ερευνώ, εξετάζω, αναζητώ («ἐτάζειν τοὺς ἀδικέοντας», Δημόκρ.)
το ρήμα σύνηθες στους Ο: «σὺ εἶ ὁ ἑτάζων καρδίας», Α' Παραλειπομένων
αρχ.-μσν.
υποβάλλω σε δοκιμασίες, βασανίζω, τυραννώ («ἤτασεν ὁ θεὸς τὸν Φαραὼ ἐτασμοῖς μεγάλοις καὶ πονηροῖς», ΠΔ)
αρχ.
αποκαλύπτω.
[ΕΤΥΜΟΛ. Θεωρείται παράγωγο του επιθ. ετός, που απαντά μόνο στον τύπο ετά «αληθή, αγαθά» και του οποίου η ετυμολογία είναι αβέβαιη. Πρόκειται μάλλον για ρηματικό επίθετο του ειμί αναγόμενο σε ΙΕ τύπο s-e-to-s και συγγενές με τα αρχ. ινδ. satya- «αληθής» και αρχ. ισλ. sannr «αληθής». Η ψίλωση αποδίδεται στην ιωνική προέλευση της λέξεως, η όλη όμως ετυμολογία είναι αμφίβολη.
ΠΑΡ. αρχ. έτασις, ετασμός, εταστής.
ΣΥΝΘ. ανετάζω, αντεξετάζω, αντιπαρεξετάζω, διεξετάζω, εξετάζω, επεξετάζω, κατεξετάζω, παρεξετάζω, παρετάζω, προεξετάζω, προσεξετάζω, συνεξετάζω.