κύαρ: Difference between revisions
m (Text replacement - " <span class="bld">" to "<span class="bld">") |
m (LSJ1 replacement) |
||
| (11 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=kyar | |Transliteration C=kyar | ||
|Beta Code=ku/ar | |Beta Code=ku/ar | ||
|Definition=τό, | |Definition=τό, a [[hole]], as [[the eye]] of a needle, etc., Hp.''Morb.''2.33, cf. ''Acut.'' (''Sp.'') 61; [[orifice]] of the ear, Poll.2.86. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1522.png Seite 1522]] ατος, τό, Höhle, Loch, Nadelöhr, Hippocr.; innere | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1522.png Seite 1522]] ατος, τό, Höhle, Loch, Nadelöhr, Hippocr.; innere Öffnung des Ohres, Poll. 2, 86. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{bailly | ||
| | |btext=αρος (τό) :<br />[[trou]], [[trou d'une aiguille]].<br />'''Étymologie:''' Bailly donne pour le gén. [[κύατος]] ; idée de rondeur, cf. [[κύω]], [[κύκλος]]. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{elnl | ||
| | |elnltext=κύαρ -ος, τό oog van de naald. Hp. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=το (Α [[κύαρ]], -ατος)<br />μικρή οπή, όπως η οπή της βελόνας («ῥάβδον λαβὼν κασσιτερίνην λεπτὴν ἐκ τοῦ ἑτέρου [[κύαρ]] ἔχουσαν», Ιπποκρ.)<br /><b>2.</b> το βαθύτερο [[σημείο]] του ακουστικού πόρου<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> η οπή της στομίδας του χαλινού στην οποία προσαρμόζεται η γλωχίδα του παραγναθιδίου<br /><b>2.</b> η οπή του αναβολέα από την οποία διέρχεται η [[αρτάνη]] του.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. ανάγεται σε τ. <i>κυFαρ</i> <span style="color: red;"><</span> IE <i>kuwr</i> «[[τρύπα]]» και συνδέεται με αβεστ. <i>s</i><i>ū</i><i>ra</i> «[[τρύπα]]», αρμ. <i>sor</i> «οπή, [[κοιλότητα]]», λατ. <i>cavus</i> «[[κοίλος]]», <i>caverna</i> «[[κοιλότητα]]» — [[είναι]] [[επίσης]] [[συγγενής]] με τις λ. [[κύλα]], [[κοῖλος]], [[κῶος]]. Η ύπαρξη του συνθέτου <i>ἔγ</i>-<i>κυαρ</i> «[[έγκυος]]» ενισχύει τη [[σύνδεση]] της λ. [[κύαρ]] με τη λ. [[κυέω]] για σημασιολογικούς λόγους]. | |mltxt=το (Α [[κύαρ]], -ατος)<br />μικρή οπή, όπως η οπή της βελόνας («ῥάβδον λαβὼν κασσιτερίνην λεπτὴν ἐκ τοῦ ἑτέρου [[κύαρ]] ἔχουσαν», Ιπποκρ.)<br /><b>2.</b> το βαθύτερο [[σημείο]] του ακουστικού πόρου<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> η οπή της στομίδας του χαλινού στην οποία προσαρμόζεται η γλωχίδα του παραγναθιδίου<br /><b>2.</b> η οπή του αναβολέα από την οποία διέρχεται η [[αρτάνη]] του.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. ανάγεται σε τ. <i>κυFαρ</i> <span style="color: red;"><</span> IE <i>kuwr</i> «[[τρύπα]]» και συνδέεται με αβεστ. <i>s</i><i>ū</i><i>ra</i> «[[τρύπα]]», αρμ. <i>sor</i> «οπή, [[κοιλότητα]]», λατ. <i>cavus</i> «[[κοίλος]]», <i>caverna</i> «[[κοιλότητα]]» — [[είναι]] [[επίσης]] [[συγγενής]] με τις λ. [[κύλα]], [[κοῖλος]], [[κῶος]]. Η ύπαρξη του συνθέτου <i>ἔγ</i>-<i>κυαρ</i> «[[έγκυος]]» ενισχύει τη [[σύνδεση]] της λ. [[κύαρ]] με τη λ. [[κυέω]] για σημασιολογικούς λόγους]. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''κύᾰρ''': -ᾰρος, ὁ, (κύω) ὀπή, ὡς ἡ τῆς βελόνης κτλ., Ἱππ. 471. 52· κ. βελόνης ὁ αὐτ. ἐν 406. 42· τὸ ἐντὸς τοῦ τρυπήματος τοῦ ὠτὸς [[μέρος]], Πολυδ. Β΄, 86. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=[zie [[κυεω]]]<br />Grammatical information: n.<br />Meaning: | |etymtx=[zie [[κυεω]]]<br />Grammatical information: n.<br />Meaning: [[eye of a needle]], [[orifice of the ear]] (Hp., Poll.).<br />Origin: IE [Indo-European] [592] <b class="b2">*kuh₂-r</b> [[swell]]?<br />Etymology: Old [[r-]]stem, with thematic tranformation in Av. [[sūr-a-]] m. [[hole]], [[lacuna]] (IE. <b class="b2">*ḱūr-o-</b>), further with other ablaut Arm. [[sor]] [[hole]] (IE. <b class="b2">*ḱou̯er-o-</b> ?); but hardly Lat. [[caverna]] (Etruscan ?; W.-Hofmann s.v.; diff. Specht Ursprung 350). An alternating [[l-]]stem is supposed in <b class="b3">κύλα τὰ ὑποκάτω τῶν βλεφάρων κοιλώματα</b> H. (s.v.); further [[κοῖλος]] [[hollow]] from <b class="b3">*κοϜιλ-ος</b>. With sufflx Lat. [[cavus]] [[hollow]] (s. [[κοῖλος]]). See also on [[κῶος]] [[cave]] (s. v.). - The words are generally connected with the group of [[κυέω]] assuming a basic [[curvation]] (with <b class="b2">inside c.</b> > [[hollowing]], resp. <b class="b2">ouside c.</b> > [[vaulting]]; s. Pok. 592ff., W.-Hofmann s. [[cavus]]). If there is a connection at all, we must rather start from a meaning <b class="b2">blow (up)</b>; cf. Skt. <b class="b2">śūna-</b> [[swelled up]], [[grown up]], <b class="b2">śū́na</b> n. [[empty]], [[lack]], <b class="b2">śūnyá-</b> [[empty]], [[hollow]]. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''κύαρ''': {kúar}<br />'''Grammar''': n.<br />'''Meaning''': [[Nadelöhr]], [[Ohröffnung]] (Hp., Poll.).<br />'''Etymology''' : Alter ''r''-Stamm, mit thematischer Umbildung in aw. ''sūr''-''a''- m. [[Loch]], [[lacuna]] (idg. *''ḱūr''-''o''-), außerdem mit anderem Ablaut in arm. ''sor'' [[Loch]] (idg. *''ḱou̯er''-''o''- o.ä.); dagegen kaum lat. ''caverna'' (etruskisch ?; W.-Hofmann s.v. m. Lit., anders Specht Ursprung 350). Einen alternierenden ''l''-Stamm zeigt [[κύλα]] | |ftr='''κύαρ''': {kúar}<br />'''Grammar''': n.<br />'''Meaning''': [[Nadelöhr]], [[Ohröffnung]] (Hp., Poll.).<br />'''Etymology''': Alter ''r''-Stamm, mit thematischer Umbildung in aw. ''sūr''-''a''- m. [[Loch]], [[lacuna]] (idg. *''ḱūr''-''o''-), außerdem mit anderem Ablaut in arm. ''sor'' [[Loch]] (idg. *''ḱou̯er''-''o''- o.ä.); dagegen kaum lat. ''caverna'' (etruskisch ?; W.-Hofmann [[sub verbo|s.v.]] m. Lit., anders Specht Ursprung 350). Einen alternierenden ''l''-Stamm zeigt [[κύλα]]· τὰ [[ὑποκάτω]] τῶν βλεφάρων κοιλώματα H. (s.d.); ähnlich [[κοῖλος]] [[hohl]] aus *κοϝιλος. Ohne Sufflx u. a. lat. ''cavus'' [[hohl]] (s. [[κοῖλος]]), mit Dehnstufe [[κῶος]] [[Höhle]] (s. d.). — Die fraglichen Wörter werden allgemein zur Sippe von [[κυέω]] gezogen unter Annahme einer Grundbedeutung [[Biegung]] (woraus [[Einbiegung]] > [[Höhlung]], bzw. [[Ausbiegung]] > [[Wölbung]]; s. WP. 1, 365ff., Pok. 592ff., W.-Hofmann s. ''cavus''). Wenn Zusammenhang überhaupt besteht, ist vielmehr von einer Bedeutung [[aufblasen]] auszugehen, woraus [[innerlich aushöhlen]]; vgl. aind. ''śūna''- [[angeschwollen]], [[aufgewachsen]], ''śū́na''n. [[Leere]], [[Mangel]], ''śūnyá''- [[leer]], [[hohl]].<br />'''Page''' 2,38 | ||
}} | }} | ||
Latest revision as of 11:15, 25 August 2023
English (LSJ)
τό, a hole, as the eye of a needle, etc., Hp.Morb.2.33, cf. Acut. (Sp.) 61; orifice of the ear, Poll.2.86.
German (Pape)
[Seite 1522] ατος, τό, Höhle, Loch, Nadelöhr, Hippocr.; innere Öffnung des Ohres, Poll. 2, 86.
French (Bailly abrégé)
αρος (τό) :
trou, trou d'une aiguille.
Étymologie: Bailly donne pour le gén. κύατος ; idée de rondeur, cf. κύω, κύκλος.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
κύαρ -ος, τό oog van de naald. Hp.
Greek Monolingual
το (Α κύαρ, -ατος)
μικρή οπή, όπως η οπή της βελόνας («ῥάβδον λαβὼν κασσιτερίνην λεπτὴν ἐκ τοῦ ἑτέρου κύαρ ἔχουσαν», Ιπποκρ.)
2. το βαθύτερο σημείο του ακουστικού πόρου
νεοελλ.
1. η οπή της στομίδας του χαλινού στην οποία προσαρμόζεται η γλωχίδα του παραγναθιδίου
2. η οπή του αναβολέα από την οποία διέρχεται η αρτάνη του.
[ΕΤΥΜΟΛ. Η λ. ανάγεται σε τ. κυFαρ < IE kuwr «τρύπα» και συνδέεται με αβεστ. sūra «τρύπα», αρμ. sor «οπή, κοιλότητα», λατ. cavus «κοίλος», caverna «κοιλότητα» — είναι επίσης συγγενής με τις λ. κύλα, κοῖλος, κῶος. Η ύπαρξη του συνθέτου ἔγ-κυαρ «έγκυος» ενισχύει τη σύνδεση της λ. κύαρ με τη λ. κυέω για σημασιολογικούς λόγους].
Greek (Liddell-Scott)
κύᾰρ: -ᾰρος, ὁ, (κύω) ὀπή, ὡς ἡ τῆς βελόνης κτλ., Ἱππ. 471. 52· κ. βελόνης ὁ αὐτ. ἐν 406. 42· τὸ ἐντὸς τοῦ τρυπήματος τοῦ ὠτὸς μέρος, Πολυδ. Β΄, 86.
Frisk Etymological English
[zie κυεω]
Grammatical information: n.
Meaning: eye of a needle, orifice of the ear (Hp., Poll.).
Origin: IE [Indo-European] [592] *kuh₂-r swell?
Etymology: Old r-stem, with thematic tranformation in Av. sūr-a- m. hole, lacuna (IE. *ḱūr-o-), further with other ablaut Arm. sor hole (IE. *ḱou̯er-o- ?); but hardly Lat. caverna (Etruscan ?; W.-Hofmann s.v.; diff. Specht Ursprung 350). An alternating l-stem is supposed in κύλα τὰ ὑποκάτω τῶν βλεφάρων κοιλώματα H. (s.v.); further κοῖλος hollow from *κοϜιλ-ος. With sufflx Lat. cavus hollow (s. κοῖλος). See also on κῶος cave (s. v.). - The words are generally connected with the group of κυέω assuming a basic curvation (with inside c. > hollowing, resp. ouside c. > vaulting; s. Pok. 592ff., W.-Hofmann s. cavus). If there is a connection at all, we must rather start from a meaning blow (up); cf. Skt. śūna- swelled up, grown up, śū́na n. empty, lack, śūnyá- empty, hollow.
Frisk Etymology German
κύαρ: {kúar}
Grammar: n.
Meaning: Nadelöhr, Ohröffnung (Hp., Poll.).
Etymology: Alter r-Stamm, mit thematischer Umbildung in aw. sūr-a- m. Loch, lacuna (idg. *ḱūr-o-), außerdem mit anderem Ablaut in arm. sor Loch (idg. *ḱou̯er-o- o.ä.); dagegen kaum lat. caverna (etruskisch ?; W.-Hofmann s.v. m. Lit., anders Specht Ursprung 350). Einen alternierenden l-Stamm zeigt κύλα· τὰ ὑποκάτω τῶν βλεφάρων κοιλώματα H. (s.d.); ähnlich κοῖλος hohl aus *κοϝιλος. Ohne Sufflx u. a. lat. cavus hohl (s. κοῖλος), mit Dehnstufe κῶος Höhle (s. d.). — Die fraglichen Wörter werden allgemein zur Sippe von κυέω gezogen unter Annahme einer Grundbedeutung Biegung (woraus Einbiegung > Höhlung, bzw. Ausbiegung > Wölbung; s. WP. 1, 365ff., Pok. 592ff., W.-Hofmann s. cavus). Wenn Zusammenhang überhaupt besteht, ist vielmehr von einer Bedeutung aufblasen auszugehen, woraus innerlich aushöhlen; vgl. aind. śūna- angeschwollen, aufgewachsen, śū́nan. Leere, Mangel, śūnyá- leer, hohl.
Page 2,38
