Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

construo: Difference between revisions

From LSJ
Sophocles, Antigone, 781
(CSV import)
m (Text replacement - "Low German German Low German" to "Low German")
 
(One intermediate revision by the same user not shown)
Line 10: Line 10:
{{Georges
{{Georges
|georg=cōn-[[struo]], strūxī, strūctum, ere, I) zusammenschichten, A) im allg., [[zusammen]]- od. aufschichten, a) übh.: [[fenum]], Plin.: [[ligna]] concisa [[arte]] ([[mit]] [[Kunst]]), Ov.: dentes in ore constructi, zusammengereiht, in [[Reihen]] geordnet, Cic. – b) aufsammelnd, divitias, Hor.: constructa et coacervata [[pecunia]], Cic.: [[copia]] ornamentorum constructa [[uno]] in [[loco]], Cic. – c) übtr., [[als]] gramm. t. t., [[verbinden]], [[konstruieren]], Prisc. 17, 156 u.a. [[spät]]. Gramm. – B) prägn.: 1) [[Schicht]] [[auf]] [[Schicht]], [[Lage]] [[auf]] [[Lage]] fügend [[zusammensetzen]], [[zusammenfügen]], a) bauend [[zusammen]]- od. aufschichten = [[bauen]], [[aufbauen]], [[erbauen]], [[errichten]] (Ggstz. destruere), favos (v. Bienen), Plin.: navem, [[aedificium]], Cic.: [[rogum]], Plin.: aggeres, Plin.: cubilia [[sibi]] nidosque (v. Tieren), Cic. – [[fabrica]] [[illa]] [[tanti]] operis, quā construi a deo [[atque]] aedificari [[mundum]] facit ([[Plato]]), Cic. – c. [[nidum]] [[luto]] od. turis surculis (v. Vögeln), Plin.: casas [[luto]] pennisque, Plin.: horrea saxeo [[muro]], Suet.: alci [[sepulcrum]] saxo quadrato, Liv.: lignis congestis pyram, Auct. b. Afr. – b) aufhäufend aufschichten, [[auftürmen]], acervum, Hor.: [[tanti]] acervi nummorum [[apud]] istum construuntur, ut etc., Cic. – 2) [[hoch]] [[besetzen]], [[large]] multiplici constructae sunt dape mensae, Catull. 64, 305. – / Vulg. [[Fut]]. [[Akt]]. construiturus, Ven. [[Fort]]. 2, 9, 64 u. 3, 9, 25.
|georg=cōn-[[struo]], strūxī, strūctum, ere, I) zusammenschichten, A) im allg., [[zusammen]]- od. aufschichten, a) übh.: [[fenum]], Plin.: [[ligna]] concisa [[arte]] ([[mit]] [[Kunst]]), Ov.: dentes in ore constructi, zusammengereiht, in [[Reihen]] geordnet, Cic. – b) aufsammelnd, divitias, Hor.: constructa et coacervata [[pecunia]], Cic.: [[copia]] ornamentorum constructa [[uno]] in [[loco]], Cic. – c) übtr., [[als]] gramm. t. t., [[verbinden]], [[konstruieren]], Prisc. 17, 156 u.a. [[spät]]. Gramm. – B) prägn.: 1) [[Schicht]] [[auf]] [[Schicht]], [[Lage]] [[auf]] [[Lage]] fügend [[zusammensetzen]], [[zusammenfügen]], a) bauend [[zusammen]]- od. aufschichten = [[bauen]], [[aufbauen]], [[erbauen]], [[errichten]] (Ggstz. destruere), favos (v. Bienen), Plin.: navem, [[aedificium]], Cic.: [[rogum]], Plin.: aggeres, Plin.: cubilia [[sibi]] nidosque (v. Tieren), Cic. – [[fabrica]] [[illa]] [[tanti]] operis, quā construi a deo [[atque]] aedificari [[mundum]] facit ([[Plato]]), Cic. – c. [[nidum]] [[luto]] od. turis surculis (v. Vögeln), Plin.: casas [[luto]] pennisque, Plin.: horrea saxeo [[muro]], Suet.: alci [[sepulcrum]] saxo quadrato, Liv.: lignis congestis pyram, Auct. b. Afr. – b) aufhäufend aufschichten, [[auftürmen]], acervum, Hor.: [[tanti]] acervi nummorum [[apud]] istum construuntur, ut etc., Cic. – 2) [[hoch]] [[besetzen]], [[large]] multiplici constructae sunt dape mensae, Catull. 64, 305. – / Vulg. [[Fut]]. [[Akt]]. construiturus, Ven. [[Fort]]. 2, 9, 64 u. 3, 9, 25.
}}
{{LaZh
|lnztxt=construo, is, uxi, uctum, uere. 3. :: [[聚積]]。[[造作]]
}}
}}
{{trml
{{trml
|trtx====[[build]]===
|trtx====[[build]]===
Afrikaans: bou; Albanian: ndërtoj; Amharic: መገንባት; Arabic: بَنَى‎; Algerian Arabic: بْنى‎; Moroccan Arabic: بْنى‎; South Levantine Arabic: بْنى‎; Armenian: կառուցել, շինել, սարքել, կերտել; Assamese: সাজ, বনা; Azerbaijani: qurmaq; Basque: eraiki; Belarusian: будаваць, пабудаваць; Bengali: নির্মাণ করা; Breton: sevel; Bulgarian: строя, градя; Burmese: ဆောက်; Catalan: construir, edificar; Chechen: хьал да; Cherokee: ᎠᏁᏍᎨᎭ, ᎠᏐᏲᎭ; Chinese Mandarin: 建設/建设, 建造; Classical Nahuatl: chīhua; Cornish: gwruthyl, byldya, derevel, drehevel; Czech: stavět, postavit, budovat, vybudovat; Danish: bygge; Dutch: [[bouwen]]; Esperanto: konstrui; Estonian: ehitama; Ewe: tu; Faroese: byggja; Finnish: rakentaa; French: [[construire]], [[édifier]], [[ériger]], [[bâtir]]; Ge'ez: ሐነጸ; Georgian: აშენება, აგება; German: [[bauen]]; Gothic: 𐍄𐌹𐌼𐍂𐌾𐌰𐌽; Greek: [[χτίζω]]; Ancient Greek: [[οἰκοδομέω]], [[δέμω]], [[μηχανάομαι]], [[πήγνυμι]], [[ποιέω]], [[τεύχω]]; Hebrew: בָּנָה‎; Hindi: तामीर करना, निर्माण करना; Hungarian: épít; Icelandic: byggja; Ido: konstruktar; Indonesian: membangun, mendirikan; Ingrian: rakentaa, stroittaa; Ingush: хьал де; Irish: tóg; Old Irish: con·utaing; Italian: [[costruire]], [[edificare]]; Japanese: 建てる, 築く, 建設する, 構築する; Karachay-Balkar: этерге, кураргъа; Kashubian: bùdowac; Kazakh: салу, құру; Khmer: សង់, កសាង; Kituba: tunga, kutunga; Korean: 만들다, 짓다, 건설하다; Kurdish Central Kurdish: دروستکردن‎; Northern Kurdish: ava kirin; Kyrgyz: куруу, салуу; Ladino: fraguar; Lao: ກໍ່ສ້າງ, ກໍ່, ສ້າງ; Latin: [[munio]], [[aedifico]], [[struo]], [[construo]]; Latvian: celt; Lingala: tónga; Lithuanian: statyti; Low German German Low German: boen; Macedonian: гради; Malay: membina; Malayalam: നിർമ്മിക്കുക; Maltese: bena; Maori: hanga; Marathi: बांधणे; Mongolian Cyrillic: барих, босгох; Nepali: निर्माण गर्नु; Norman: construithe, bâti; Norwegian Bokmål: bygge; Nynorsk: byggja; Occitan: construire; Old English: timbran; Old Norse: byggja; Oromo: ijaaruu; Persian: ساختن‎; Polish: budować, zbudować, wybudować, stawiać, postawić, wznosić, wznieść; Portuguese: [[construir]]; Romanian: clădi, construi; Russian: [[строить]], [[построить]]; Scots: build, big; Scottish Gaelic: tog; Serbo-Croatian Cyrillic: градити, изградити; Roman: gráditi, izgráditi; Shan: ၵေႃႇသၢင်ႈ; Slovak: stavať, postaviť; Slovene: graditi; Sorbian Lower Sorbian: twariś; Sotho: haha; Southern Altai: јазаар, тӧзӧӧр, эдер; Spanish: [[construir]], [[edificar]]; Swahili: kujenga; Swedish: anlägga, bygga, förfärdiga, uppföra, uppresa, upprätta; Sylheti: ꠛꠣꠘꠣꠘꠤ, ꠢꠣꠎꠣ; Tajik: сохтан; Tatar: төзү, ясау; Thai: ก่อ, สร้าง, ก่อสร้าง; Tibetan: བརྒྱབ, བཟོས; Turkish: yapmak, inşa etmek, kurmak; Ukrainian: будувати, збудувати; Urdu: تعمیر کرنا‎; Uyghur: سالماق‎, قىلماق‎; Uzbek: qurmoq, solmoq; Venetian: costruir; Vietnamese: xây, xây dựng; Volapük: bumön; Walloon: basti; Welsh: codi, adeiladu; White Hmong: kho; Yiddish: בויען‎, אויסבויען‎; Zhuang: hwnj, caux
Afrikaans: bou; Albanian: ndërtoj; Amharic: መገንባት; Arabic: بَنَى‎; Algerian Arabic: بْنى‎; Moroccan Arabic: بْنى‎; South Levantine Arabic: بْنى‎; Armenian: կառուցել, շինել, սարքել, կերտել; Assamese: সাজ, বনা; Azerbaijani: qurmaq; Basque: eraiki; Belarusian: будаваць, пабудаваць; Bengali: নির্মাণ করা; Breton: sevel; Bulgarian: строя, градя; Burmese: ဆောက်; Catalan: construir, edificar; Chechen: хьал да; Cherokee: ᎠᏁᏍᎨᎭ, ᎠᏐᏲᎭ; Chinese Mandarin: 建設/建设, 建造; Classical Nahuatl: chīhua; Cornish: gwruthyl, byldya, derevel, drehevel; Czech: stavět, postavit, budovat, vybudovat; Danish: bygge; Dutch: [[bouwen]]; Esperanto: konstrui; Estonian: ehitama; Ewe: tu; Faroese: byggja; Finnish: rakentaa; French: [[construire]], [[édifier]], [[ériger]], [[bâtir]]; Ge'ez: ሐነጸ; Georgian: აშენება, აგება; German: [[bauen]]; Gothic: 𐍄𐌹𐌼𐍂𐌾𐌰𐌽; Greek: [[χτίζω]]; Ancient Greek: [[οἰκοδομέω]], [[δέμω]], [[μηχανάομαι]], [[πήγνυμι]], [[ποιέω]], [[τεύχω]]; Hebrew: בָּנָה‎; Hindi: तामीर करना, निर्माण करना; Hungarian: épít; Icelandic: byggja; Ido: konstruktar; Indonesian: membangun, mendirikan; Ingrian: rakentaa, stroittaa; Ingush: хьал де; Irish: tóg; Old Irish: con·utaing; Italian: [[costruire]], [[edificare]]; Japanese: 建てる, 築く, 建設する, 構築する; Karachay-Balkar: этерге, кураргъа; Kashubian: bùdowac; Kazakh: салу, құру; Khmer: សង់, កសាង; Kituba: tunga, kutunga; Korean: 만들다, 짓다, 건설하다; Kurdish Central Kurdish: دروستکردن‎; Northern Kurdish: ava kirin; Kyrgyz: куруу, салуу; Ladino: fraguar; Lao: ກໍ່ສ້າງ, ກໍ່, ສ້າງ; Latin: [[munio]], [[aedifico]], [[struo]], [[construo]]; Latvian: celt; Lingala: tónga; Lithuanian: statyti; Low German: boen; Macedonian: гради; Malay: membina; Malayalam: നിർമ്മിക്കുക; Maltese: bena; Maori: hanga; Marathi: बांधणे; Mongolian Cyrillic: барих, босгох; Nepali: निर्माण गर्नु; Norman: construithe, bâti; Norwegian Bokmål: bygge; Nynorsk: byggja; Occitan: construire; Old English: timbran; Old Norse: byggja; Oromo: ijaaruu; Persian: ساختن‎; Polish: budować, zbudować, wybudować, stawiać, postawić, wznosić, wznieść; Portuguese: [[construir]]; Romanian: clădi, construi; Russian: [[строить]], [[построить]]; Scots: build, big; Scottish Gaelic: tog; Serbo-Croatian Cyrillic: градити, изградити; Roman: gráditi, izgráditi; Shan: ၵေႃႇသၢင်ႈ; Slovak: stavať, postaviť; Slovene: graditi; Sorbian Lower Sorbian: twariś; Sotho: haha; Southern Altai: јазаар, тӧзӧӧр, эдер; Spanish: [[construir]], [[edificar]]; Swahili: kujenga; Swedish: anlägga, bygga, förfärdiga, uppföra, uppresa, upprätta; Sylheti: ꠛꠣꠘꠣꠘꠤ, ꠢꠣꠎꠣ; Tajik: сохтан; Tatar: төзү, ясау; Thai: ก่อ, สร้าง, ก่อสร้าง; Tibetan: བརྒྱབ, བཟོས; Turkish: yapmak, inşa etmek, kurmak; Ukrainian: будувати, збудувати; Urdu: تعمیر کرنا‎; Uyghur: سالماق‎, قىلماق‎; Uzbek: qurmoq, solmoq; Venetian: costruir; Vietnamese: xây, xây dựng; Volapük: bumön; Walloon: basti; Welsh: codi, adeiladu; White Hmong: kho; Yiddish: בויען‎, אויסבויען‎; Zhuang: hwnj, caux
}}
{{LaZh
|lnztxt=construo, is, uxi, uctum, uere. 3. :: [[聚積]]。[[造作]]
}}
}}

Latest revision as of 16:50, 18 September 2024

Latin > English

construo construere, construxi, constructus V TRANS :: heap/pile/load (up); make/build/construct; arrange (in group); amass, collect

Latin > English (Lewis & Short)

con-strŭo: struxi, structum, 3 (
I part. fut. constrŭĭtūra, Ven. Carm. 2, 10 fin.), v. a.
I To heap, bring, or gather together, to heap or pile up (class.): acervos nummorum apud aliquem, Cic. Phil. 2, 38, 97; cf.: omnibus rebus et modis constructā et coacervatā pecuniā, id. Agr. 1, 5, 14; and acervum, Hor. S. 1, 1, 44: divitias, id. ib. 2, 3, 96: carros, to make a barricade, Sisenn. ap. Non. p. 195, 29: has omnes multas magnificasque res, Cic. de Or. 1, 35, 161; cf.: copiam ornamentorum uno in loco, id. ib. § 162: super prela congeriem, Plin. 18, 31, 74, § 318.—
II (Like compono, II.) To make by piling up, to make, fabricate, construct, build (class.; most freq. in Cic.).
   A In gen.: construere atque aedificare mundum, Cic. N. D. 1, 8, 19: ut navem, ut aedificium idem destruit facillime qui construxit, id. Sen. 20, 72; cf. delubra, id. Leg. 2, 8, 19: arces, Sil. 8, 145: sepulcrum saxo quadrato, Liv. 1, 26, 14; cf.: horrea saxeo muro constructa, Suet. Ner. 38; and: pilam saxeam magnis molibus, Verg. A. 9, 712: cubilia sibi nidosque (aves), Cic. N. D. 2, 52, 129; cf. nidos, id. de Or. 2, 6, 23; and: nidum sibi, Ov. M. 15, 397: dentibus in ore constructis manditur cibus, arranged, Cic. N. D. 2, 54, 134: large multiplici constructae sunt dape mensae, furnished, * Cat. 64, 304.—
   B Esp., in gram. lang., to connect grammatically, construct, Prisc. p. 1099 sq. P. et saep.

Latin > French (Gaffiot 2016)

cōnstrŭō,¹² strūxī, strūctum, ĕre, tr.,
1 entasser par couches (avec ordre), ranger : dentes in ore constructi Cic. Nat. 2, 134, les dents rangées dans la bouche ; acervi nummorum apud istum construuntur Cic. Phil. 2, 97, on empile chez lui les écus || garnir : constructæ dape mensæ Catul. 64, 304, tables garnies de mets
2 bâtir, édifier : navem Cic. CM 72, construire un vaisseau || [gramm.] construire : Prisc. Gramm. 17, 156.

Latin > German (Georges)

cōn-struo, strūxī, strūctum, ere, I) zusammenschichten, A) im allg., zusammen- od. aufschichten, a) übh.: fenum, Plin.: ligna concisa arte (mit Kunst), Ov.: dentes in ore constructi, zusammengereiht, in Reihen geordnet, Cic. – b) aufsammelnd, divitias, Hor.: constructa et coacervata pecunia, Cic.: copia ornamentorum constructa uno in loco, Cic. – c) übtr., als gramm. t. t., verbinden, konstruieren, Prisc. 17, 156 u.a. spät. Gramm. – B) prägn.: 1) Schicht auf Schicht, Lage auf Lage fügend zusammensetzen, zusammenfügen, a) bauend zusammen- od. aufschichten = bauen, aufbauen, erbauen, errichten (Ggstz. destruere), favos (v. Bienen), Plin.: navem, aedificium, Cic.: rogum, Plin.: aggeres, Plin.: cubilia sibi nidosque (v. Tieren), Cic. – fabrica illa tanti operis, quā construi a deo atque aedificari mundum facit (Plato), Cic. – c. nidum luto od. turis surculis (v. Vögeln), Plin.: casas luto pennisque, Plin.: horrea saxeo muro, Suet.: alci sepulcrum saxo quadrato, Liv.: lignis congestis pyram, Auct. b. Afr. – b) aufhäufend aufschichten, auftürmen, acervum, Hor.: tanti acervi nummorum apud istum construuntur, ut etc., Cic. – 2) hoch besetzen, large multiplici constructae sunt dape mensae, Catull. 64, 305. – / Vulg. Fut. Akt. construiturus, Ven. Fort. 2, 9, 64 u. 3, 9, 25.

Latin > Chinese

construo, is, uxi, uctum, uere. 3. :: 聚積造作

Translations

build

Afrikaans: bou; Albanian: ndërtoj; Amharic: መገንባት; Arabic: بَنَى‎; Algerian Arabic: بْنى‎; Moroccan Arabic: بْنى‎; South Levantine Arabic: بْنى‎; Armenian: կառուցել, շինել, սարքել, կերտել; Assamese: সাজ, বনা; Azerbaijani: qurmaq; Basque: eraiki; Belarusian: будаваць, пабудаваць; Bengali: নির্মাণ করা; Breton: sevel; Bulgarian: строя, градя; Burmese: ဆောက်; Catalan: construir, edificar; Chechen: хьал да; Cherokee: ᎠᏁᏍᎨᎭ, ᎠᏐᏲᎭ; Chinese Mandarin: 建設/建设, 建造; Classical Nahuatl: chīhua; Cornish: gwruthyl, byldya, derevel, drehevel; Czech: stavět, postavit, budovat, vybudovat; Danish: bygge; Dutch: bouwen; Esperanto: konstrui; Estonian: ehitama; Ewe: tu; Faroese: byggja; Finnish: rakentaa; French: construire, édifier, ériger, bâtir; Ge'ez: ሐነጸ; Georgian: აშენება, აგება; German: bauen; Gothic: 𐍄𐌹𐌼𐍂𐌾𐌰𐌽; Greek: χτίζω; Ancient Greek: οἰκοδομέω, δέμω, μηχανάομαι, πήγνυμι, ποιέω, τεύχω; Hebrew: בָּנָה‎; Hindi: तामीर करना, निर्माण करना; Hungarian: épít; Icelandic: byggja; Ido: konstruktar; Indonesian: membangun, mendirikan; Ingrian: rakentaa, stroittaa; Ingush: хьал де; Irish: tóg; Old Irish: con·utaing; Italian: costruire, edificare; Japanese: 建てる, 築く, 建設する, 構築する; Karachay-Balkar: этерге, кураргъа; Kashubian: bùdowac; Kazakh: салу, құру; Khmer: សង់, កសាង; Kituba: tunga, kutunga; Korean: 만들다, 짓다, 건설하다; Kurdish Central Kurdish: دروستکردن‎; Northern Kurdish: ava kirin; Kyrgyz: куруу, салуу; Ladino: fraguar; Lao: ກໍ່ສ້າງ, ກໍ່, ສ້າງ; Latin: munio, aedifico, struo, construo; Latvian: celt; Lingala: tónga; Lithuanian: statyti; Low German: boen; Macedonian: гради; Malay: membina; Malayalam: നിർമ്മിക്കുക; Maltese: bena; Maori: hanga; Marathi: बांधणे; Mongolian Cyrillic: барих, босгох; Nepali: निर्माण गर्नु; Norman: construithe, bâti; Norwegian Bokmål: bygge; Nynorsk: byggja; Occitan: construire; Old English: timbran; Old Norse: byggja; Oromo: ijaaruu; Persian: ساختن‎; Polish: budować, zbudować, wybudować, stawiać, postawić, wznosić, wznieść; Portuguese: construir; Romanian: clădi, construi; Russian: строить, построить; Scots: build, big; Scottish Gaelic: tog; Serbo-Croatian Cyrillic: градити, изградити; Roman: gráditi, izgráditi; Shan: ၵေႃႇသၢင်ႈ; Slovak: stavať, postaviť; Slovene: graditi; Sorbian Lower Sorbian: twariś; Sotho: haha; Southern Altai: јазаар, тӧзӧӧр, эдер; Spanish: construir, edificar; Swahili: kujenga; Swedish: anlägga, bygga, förfärdiga, uppföra, uppresa, upprätta; Sylheti: ꠛꠣꠘꠣꠘꠤ, ꠢꠣꠎꠣ; Tajik: сохтан; Tatar: төзү, ясау; Thai: ก่อ, สร้าง, ก่อสร้าง; Tibetan: བརྒྱབ, བཟོས; Turkish: yapmak, inşa etmek, kurmak; Ukrainian: будувати, збудувати; Urdu: تعمیر کرنا‎; Uyghur: سالماق‎, قىلماق‎; Uzbek: qurmoq, solmoq; Venetian: costruir; Vietnamese: xây, xây dựng; Volapük: bumön; Walloon: basti; Welsh: codi, adeiladu; White Hmong: kho; Yiddish: בויען‎, אויסבויען‎; Zhuang: hwnj, caux