φυτουργός: Difference between revisions

m (Text replacement - "   <span class="bld">" to "<span class="bld">")
Tags: Mobile edit Mobile web edit
m (Text replacement - "Secund.''Sent.''" to "Secund.''Sent.''")
 
(13 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=fytourgos
|Transliteration C=fytourgos
|Beta Code=futourgo/s
|Beta Code=futourgo/s
|Definition=όν, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[tending plants]] or [[trees]], φ. δένδρων <span class="bibl">Secund.<span class="title">Sent.</span>16</span>: as Subst., [[planter]], [[gardener]], φ. ἱεροὶ Ἀπόλλωνος <span class="title">SIG</span>22 (Epist.Darei), cf. <span class="title">APl.</span>4.255, Plu.2.2b. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> metaph., [[begetting]], [[generating]], πατὴρ φ. <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>592</span> (lyr.); τοῦ φ. πατρός <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>1482</span>; <b class="b3">ὁ φ</b>. (without [[πατήρ]]) <span class="bibl">E.<span class="title">Tr.</span>481</span>; φυτουργὸς Θέτιδος <span class="bibl">Id.<span class="title">IA</span>949</span>; in later Prose, πατέρα καὶ φ. <span class="bibl">Jul.<span class="title">Or.</span>2.83a</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[creator]], [[author]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>597d</span>.</span>
|Definition=φυτουργόν,<br><span class="bld">A</span> [[tending plants]] or [[trees]], φ. δένδρων [[Secundus|Secund.]]''[[Sententiae|Sent.]]''16: as [[substantive]], [[planter]], [[gardener]], φ. ἱεροὶ Ἀπόλλωνος ''SIG''22 (Epist.Darei), cf. ''APl.''4.255, Plu.2.2b.<br><span class="bld">II</span> metaph., [[begetting]], [[generating]], πατὴρ φ. A.''Supp.''592 (lyr.); τοῦ φ. πατρός [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''1482; <b class="b3">ὁ φ.</b> (without [[πατήρ]]) E.''Tr.''481; φυτουργὸς Θέτιδος Id.''IA''949; in later Prose, πατέρα καὶ φ. Jul.''Or.''2.83a.<br><span class="bld">2</span> [[creator]], [[author]], [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 597d.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1320.png Seite 1320]] Gewächse bearbeitend, pflegend, bes. Gartengewächse u. Bäume, der Gärtner, auch Winzer, Ep. ad. 235 (Plan. 255). – Übertr., der erste natürliche Urheber, Plat. Rep. X, 597 d; – der Erzeuger, Aesch. Suppl. 587, Soph. O. R. 1482, Eur. I. A. 949 Troad. 481.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1320.png Seite 1320]] Gewächse bearbeitend, pflegend, bes. Gartengewächse u. Bäume, der Gärtner, auch Winzer, Ep. ad. 235 (Plan. 255). – Übertr., der erste natürliche Urheber, Plat. Rep. X, 597 d; – der Erzeuger, Aesch. Suppl. 587, Soph. O. R. 1482, Eur. I. A. 949 Troad. 481.
}}
{{bailly
|btext=ός, όν :<br /><b>1</b> [[qui travaille à la culture des plantes]], [[jardinier]];<br /><b>2</b> [[qui plante]] ; <i>fig.</i> qui engendre, créateur ; <i>abs.</i> ὁ [[φυτουργός]] père ; <i>en gén.</i> [[auteur]], [[créateur d'une chose]].<br />'''Étymologie:''' [[φυτόν]], [[ἔργον]].
}}
{{elru
|elrutext='''φῠτουργός:''' ὁ<br /><b class="num">1</b> [[растениевод]], [[садовник]] Plut.;<br /><b class="num">2</b> (тж. φ. [[πατήρ]] Aesch.) родитель, отец Trag.;<br /><b class="num">3</b> [[создатель]], [[творец]] (τινος Plat.).
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''φῠτουργός''': -όν, ([[ἔργον]]) ὁ καλλιεργῶν φυτά· ὡς οὐσιαστ., [[κηπουρός]], [[ἀμπελουργός]], Ἀνθ. Πλαν. 255, Πλούτ. 2. 2Β. ΙΙ. μεταφορ., πατὴρ φ. Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 592· τοῦ φ. πατρὸς Σοφ. Ο. Τ. 1482· [[οὕτως]], ὁ [[φυτουργός]] ([[ἄνευ]] τοῦ [[πατήρ]]), Εὐρ. Τρῳ. 481· φυτουργὸς Θέτιδος ὁ αὐτ. ἐν Ι. Α. 949. 2) ὁ δημιουργός, ὁ πρωτουργὸς πράγματός τινος, Πλάτ. Πολ. 597D. ― Πρβλ. [[φυτοεργός]].
|lstext='''φῠτουργός''': -όν, ([[ἔργον]]) ὁ καλλιεργῶν φυτά· ὡς οὐσιαστ., [[κηπουρός]], [[ἀμπελουργός]], Ἀνθ. Πλαν. 255, Πλούτ. 2. 2Β. ΙΙ. μεταφορ., πατὴρ φ. Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 592· τοῦ φ. πατρὸς Σοφ. Ο. Τ. 1482· [[οὕτως]], ὁ [[φυτουργός]] ([[ἄνευ]] τοῦ [[πατήρ]]), Εὐρ. Τρῳ. 481· φυτουργὸς Θέτιδος ὁ αὐτ. ἐν Ι. Α. 949. 2) ὁ δημιουργός, ὁ πρωτουργὸς πράγματός τινος, Πλάτ. Πολ. 597D. ― Πρβλ. [[φυτοεργός]].
}}
{{bailly
|btext=ός, όν :<br /><b>1</b> qui travaille à la culture des plantes, jardinier;<br /><b>2</b> qui plante ; <i>fig.</i> qui engendre, créateur ; <i>abs.</i> ὁ [[φυτουργός]] père ; <i>en gén.</i> auteur, créateur d’une chose.<br />'''Étymologie:''' [[φυτόν]], [[ἔργον]].
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=-όν, ΜΑ, και [[φυτοεργός]], -όν, Α<br /><b>1.</b> αυτός που καλλιεργεί και περιποιείται φυτά, [[ιδίως]] δένδρα κήπου<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> [[πρωτουργός]], [[δημιουργός]] («τῷ φυτουργῷ τῆς μάχης», Πισίδ. Γ.)<br /><b>3.</b> <b>το αρσ. ως ουσ.</b> ὁ [[φυτουργός]]<br />[[κηπουρός]] και [[κυρίως]] [[αμπελουργός]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>μτφ.</b> (με ή [[χωρίς]] τη λ. [[πατήρ]]) γεννήτορας, [[πατέρας]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[φυτόν]] <span style="color: red;">+</span> -<i>ουργός</i> (<span style="color: red;"><</span> [[ἔργον]]), <b>πρβλ.</b> <i>λιθ</i>-<i>ουργός</i>].
|mltxt=-όν, ΜΑ, και [[φυτοεργός]], -όν, Α<br /><b>1.</b> αυτός που καλλιεργεί και περιποιείται φυτά, [[ιδίως]] δένδρα κήπου<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> [[πρωτουργός]], [[δημιουργός]] («τῷ φυτουργῷ τῆς μάχης», Πισίδ. Γ.)<br /><b>3.</b> <b>το αρσ. ως ουσ.</b> ὁ [[φυτουργός]]<br />[[κηπουρός]] και [[κυρίως]] [[αμπελουργός]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>μτφ.</b> (με ή [[χωρίς]] τη λ. [[πατήρ]]) γεννήτορας, [[πατέρας]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[φυτόν]] <span style="color: red;">+</span> -<i>ουργός</i> (<span style="color: red;"><</span> [[ἔργον]]), [[πρβλ]]. [[λιθουργός]]].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''φῠτουργός:''' -όν (*[[ἔργω]])·<br /><b class="num">I.</b> αυτός που δουλεύει στα φυτά· ως ουσ., [[κηπουρός]], [[αμπελουργός]], σε Ανθ.<br /><b class="num">II.</b> μεταφ., [[δημιουργός]], σε Σοφ., Ευρ.· [[πρωτεργάτης]] ενός πράγματος, σε Πλάτ.
|lsmtext='''φῠτουργός:''' -όν (*[[ἔργω]])·<br /><b class="num">I.</b> αυτός που δουλεύει στα φυτά· ως ουσ., [[κηπουρός]], [[αμπελουργός]], σε Ανθ.<br /><b class="num">II.</b> μεταφ., [[δημιουργός]], σε Σοφ., Ευρ.· [[πρωτεργάτης]] ενός πράγματος, σε Πλάτ.
}}
{{elru
|elrutext='''φῠτουργός:''' ὁ<br /><b class="num">1)</b> растениевод, садовник Plut.;<br /><b class="num">2)</b> (тж. φ. [[πατήρ]] Aesch.) родитель, отец Trag.;<br /><b class="num">3)</b> создатель, творец (τινος Plat.).
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=φῠτ-ουργός, όν [*[[ἔργω]]<br /><b class="num">I.</b> [[working]] at plants; as Subst. a [[gardener]], vinedresser, Anth.<br /><b class="num">II.</b> metaph. [[begetting]], Soph., Eur.: the [[author]] of a [[thing]], Plat.
|mdlsjtxt=φῠτ-ουργός, όν [*[[ἔργω]]<br /><b class="num">I.</b> [[working]] at plants; as [[substantive]] a [[gardener]], vinedresser, Anth.<br /><b class="num">II.</b> metaph. [[begetting]], Soph., Eur.: the [[author]] of a [[thing]], Plat.
}}
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[begetting children]], [[of a parent]]
|woodrun=[[begetting children]], [[of a parent]]
}}
}}

Latest revision as of 22:52, 12 November 2024

English (LSJ)

φυτουργόν,
A tending plants or trees, φ. δένδρων Secund.Sent.16: as substantive, planter, gardener, φ. ἱεροὶ Ἀπόλλωνος SIG22 (Epist.Darei), cf. APl.4.255, Plu.2.2b.
II metaph., begetting, generating, πατὴρ φ. A.Supp.592 (lyr.); τοῦ φ. πατρός S.OT1482; ὁ φ. (without πατήρ) E.Tr.481; φυτουργὸς Θέτιδος Id.IA949; in later Prose, πατέρα καὶ φ. Jul.Or.2.83a.
2 creator, author, Pl.R. 597d.

German (Pape)

[Seite 1320] Gewächse bearbeitend, pflegend, bes. Gartengewächse u. Bäume, der Gärtner, auch Winzer, Ep. ad. 235 (Plan. 255). – Übertr., der erste natürliche Urheber, Plat. Rep. X, 597 d; – der Erzeuger, Aesch. Suppl. 587, Soph. O. R. 1482, Eur. I. A. 949 Troad. 481.

French (Bailly abrégé)

ός, όν :
1 qui travaille à la culture des plantes, jardinier;
2 qui plante ; fig. qui engendre, créateur ; abs.φυτουργός père ; en gén. auteur, créateur d'une chose.
Étymologie: φυτόν, ἔργον.

Russian (Dvoretsky)

φῠτουργός:
1 растениевод, садовник Plut.;
2 (тж. φ. πατήρ Aesch.) родитель, отец Trag.;
3 создатель, творец (τινος Plat.).

Greek (Liddell-Scott)

φῠτουργός: -όν, (ἔργον) ὁ καλλιεργῶν φυτά· ὡς οὐσιαστ., κηπουρός, ἀμπελουργός, Ἀνθ. Πλαν. 255, Πλούτ. 2. 2Β. ΙΙ. μεταφορ., πατὴρ φ. Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 592· τοῦ φ. πατρὸς Σοφ. Ο. Τ. 1482· οὕτως, ὁ φυτουργός (ἄνευ τοῦ πατήρ), Εὐρ. Τρῳ. 481· φυτουργὸς Θέτιδος ὁ αὐτ. ἐν Ι. Α. 949. 2) ὁ δημιουργός, ὁ πρωτουργὸς πράγματός τινος, Πλάτ. Πολ. 597D. ― Πρβλ. φυτοεργός.

Greek Monolingual

-όν, ΜΑ, και φυτοεργός, -όν, Α
1. αυτός που καλλιεργεί και περιποιείται φυτά, ιδίως δένδρα κήπου
2. μτφ. πρωτουργός, δημιουργός («τῷ φυτουργῷ τῆς μάχης», Πισίδ. Γ.)
3. το αρσ. ως ουσ.φυτουργός
κηπουρός και κυρίως αμπελουργός
αρχ.
μτφ. (με ή χωρίς τη λ. πατήρ) γεννήτορας, πατέρας.
[ΕΤΥΜΟΛ. < φυτόν + -ουργός (< ἔργον), πρβλ. λιθουργός].

Greek Monotonic

φῠτουργός: -όν (*ἔργω
I. αυτός που δουλεύει στα φυτά· ως ουσ., κηπουρός, αμπελουργός, σε Ανθ.
II. μεταφ., δημιουργός, σε Σοφ., Ευρ.· πρωτεργάτης ενός πράγματος, σε Πλάτ.

Middle Liddell

φῠτ-ουργός, όν [*ἔργω
I. working at plants; as substantive a gardener, vinedresser, Anth.
II. metaph. begetting, Soph., Eur.: the author of a thing, Plat.

English (Woodhouse)

begetting children, of a parent