μᾶζα: Difference between revisions
(Bailly1_3) |
|||
| (34 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=maza | |Transliteration C=maza | ||
|Beta Code=ma=za | |Beta Code=ma=za | ||
|Definition=ἡ, ( | |Definition=ἡ, ([[μάσσω]], on the accent v. Hdn.Gr.2.937; later [[μάζα]] Moer.p.258 P.)<br><span class="bld">A</span> [[barley]]-[[cake]], Archil.2, [[Herodotus|Hdt.]]1.200, Democr.246, etc.; ἀμολγαίη Hes.''Op.''590; [[κυρβαίη]] ([[varia lectio|v.l.]] [[κυρκαίη]]) Hom.''Epigr.''15.6; φυστή Ar.''V.''610: distinguished from [[ἄρτος]] ([[wheaten]] [[bread]]), Hp.''VM''8, cf. ''Acut.'' 37, ''Aff.''52, Ar.''Ec.''606, Antiph.226.1, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''1.2.11, Ath.3.114e; μ. καὶ [[ὕδωρ]] Epicur.''Ep.''3p.64U.; [[δουλία]]ς μάζης [[τυχεῖν]] = to [[eat]] the [[bread]] of [[slavery]], [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''1041: [[proverb|prov.]], [[ἀγαθὴ καὶ μᾶζα μετ' ἄρτον]], of [[second]] [[best]] things, Zen.1.12; [[μᾶζαν μεμαχώς]] = having [[bake]]d a [[cake]], with a play on μάχην [[μεμαχημένος]], [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''55.<br><span class="bld">II</span> generally, [[lump]], [[mass]], [[ball]], [[LXX]] ''Bel''27, Suid. [[sub verbo|s.v.]] παλάθαι; χρυσοῦ J.''AJ''5.1.10, cf. Dsc.5.79: especially in Alchemy, [[amalgam]], [[ἀνέκλειπτος]] μ. ''PHolm.''2.17, ''PLeid.X.''7. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=<i>mieux que</i> [[μάζα]];<br />ης (ἡ) :<br /><b>1</b> [[pâte]], [[masse de pâte]];<br /><b>2</b> [[pain d'orge]], [[galette]].<br />'''Étymologie:''' R. Μαγ, pétrir ; v. [[μάσσω]]. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''μᾶζα''': ἡ, ([[μάσσω]]) [[κρίθινος]] ἄρτος, κρίθινον [[πλακούντιον]], Ἡρόδ. 1. 200, Ἀρχίλ. 2, κτλ.· ἀμολγαία Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 592· [[κυρβαίη]] Ὁμ. Ἐπιγράμμ. 15. 6· φυστὴ Ἀριστοφ. Σφ. 610 (ἴδε τὰς λέξ.): ὑποδεεστέρα τοῦ ἄρτου (τοῦ σιτίνου), Ἱππ. 11. 11., 228. 39, Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 606, Κωμικ. παρ’ Ἀθην. 60Β κἑξ., Ξεν. Κύρ. 1. 2, 11· δουλίας μάζης τυχεῖν, ἐσθίειν ἄρτον τῆς δουλείας, Αἰσχύλ. Ἀγ. 1041 (κατὰ τὴν διόρθωσιν τοῦ Enger)· καὶ παροιμ., ἀγαθὴ καὶ [[μᾶζα]] μετ’ ἄρτον Παροιμιογρ. σ. 230· - μᾶζαν μεμαχώς, κατασκευάσας πλακοῦντα, | |lstext='''μᾶζα''': ἡ, ([[μάσσω]]) [[κρίθινος]] ἄρτος, κρίθινον [[πλακούντιον]], Ἡρόδ. 1. 200, Ἀρχίλ. 2, κτλ.· ἀμολγαία Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 592· [[κυρβαίη]] Ὁμ. Ἐπιγράμμ. 15. 6· φυστὴ Ἀριστοφ. Σφ. 610 (ἴδε τὰς λέξ.): ὑποδεεστέρα τοῦ ἄρτου (τοῦ σιτίνου), Ἱππ. 11. 11., 228. 39, Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 606, Κωμικ. παρ’ Ἀθην. 60Β κἑξ., Ξεν. Κύρ. 1. 2, 11· δουλίας μάζης τυχεῖν, ἐσθίειν ἄρτον τῆς δουλείας, Αἰσχύλ. Ἀγ. 1041 (κατὰ τὴν διόρθωσιν τοῦ Enger)· καὶ παροιμ., ἀγαθὴ καὶ [[μᾶζα]] μετ’ ἄρτον Παροιμιογρ. σ. 230· - μᾶζαν μεμαχώς, κατασκευάσας πλακοῦντα, μετὰ λογοπαιγνίου ἐπὶ τοῦ μάχην μεμαχημένος, Ἀριστοφ. Ἱππ. 55. - Καθ’ Ἡσύχ.: «[[μᾶζα]]· ἄλφιτα πεφυρμένα ὕδατι καὶ ἐλαίῳ», καὶ «μᾶζαν· ἀντὶ τῆς τροφῆς, καὶ τῆς μεμαγμένης κόπρου». (Ἐν τοῖς Ἀντιγράφ. κοινῶς φέρεται, μάζα· ἀλλ’ οἱ Γραμμ. μαρτυροῦσιν ὅτι ἐν τῇ παλαιᾷ Ἀτθίδι ἦτο [[μᾶζα]], Ἡρῳδ. περὶ μον. λέξ. σ. 31. 19, Μοῖρις, κλ.· πρβλ. Λοβεκ. Παραλ. 405.) | ||
}} | }} | ||
{{ | {{lsm | ||
| | |lsmtext='''μᾶζα:''' ἡ ([[μάσσω]]), γλυκιά [[πίτα]] από [[κριθάρι]], σε Ηρόδ., Ησίοδ., Αττ. | ||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[barley-cake]] (IA.), [[(metall-)clump]], [[mass]], [[ball]] (LXX, J., pap.).<br />Other forms: (Hdn. Gr. 2, 937, after Moer. Att.), [[μάζα]] (hell. after Moer.), Megar. [[μᾶδδα]] (Ar. Ach. 732, 835)<br />Compounds: Compp., e.g. <b class="b3">μαζο-νόμος</b> (pap. IIIp), <b class="b3">-νόμον</b> (hell. inscr.), <b class="b3">-νόμιον</b> (Callix. 2), <b class="b3">-νομεῖον</b> (com.) <b class="b2">trencher for b.-c.</b>; <b class="b3">ὁλό-μαζος</b> [[with its whole mass]], [[complete]] (Hero Stereom.).<br />Derivatives: Deminut. <b class="b3">μαζ-ίσκη</b> (Ar.), <b class="b3">-ίον</b> (Phryn. Com. a.o.). Adj. <b class="b3">μαζ-ηρός</b> [[belonging to μᾶζα]] (Poll.; like [[σιτηρός]] a.o.), [[μαζεινὸς]] (for [[μάζινος]]?) <b class="b3">βοῦς ὁ ἐξ ἀλφίτων</b> H. Denomin. [[μαζάω]] [[knead a barley-cake]] (pap., H.), <b class="b3">ὑπερ-μαζάω</b> <b class="b2">get too much (barley-bread)</b> (Ath., Luc.; also [[μαζάω]] [Suid.]; cf. [[κριθάω]]). -- Unclear [[μαζύγιον]] n. (beside [[μαζύς]] f.) [[amalgam]] (Zos. Alch.). -<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] [696] <b class="b2">*maǵ-</b>? [[knead]].<br />Etymology: From <b class="b3">μαγ-ῆναι</b>, pres. [[μάσσω]] (s. v.) with ι̯<b class="b3">α-</b>suffix (Chantraine Form. 99, Schwyzer 474); cf. <b class="b3">μᾶζα μεμαγμένη</b> (Archil.). The unclear long [[α]] must be secondary, cf. Leumann Mél. Marouzeau (1948) 380f. (= Kl. Schr. 163f.); further Björck Alpha impurum 44. From [[μάζα]] Lat. [[massa]] [[clumpen]], [[Masse]] (Plaut.); s. W.-Hofmann s.v., also Leumann Sprache 1, 206 (= Kl. Schr. 172f.). Comparison with OCS [[mažǫ]], [[mazati]] <b class="b2">salve,smear</b> would lead to <b class="b2">*maǵ-</b>. which is impossible as IE did not have an <b class="b2">*a</b>. - Not with Assmann Phil. 67, 199 Semit. LW [loanword] (to Hebr. [[maṣṣāh]] [[unsoured bread]]; this rather from Greek.?, s. Gordon Antiquity 30, 22ff.). | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=[[μᾶζα]], ἡ, [[μάσσω]]<br />a [[barley]]-[[cake]], Hdt., Hes., Attic | |||
}} | |||
{{FriskDe | |||
|ftr='''μᾶζα''': (Hdn. Gr. 2, 937, nach Moer. att.),<br />{mãza}<br />'''Forms''': [[μάζα]] (hell. nach Moer.), megar. [[μᾶδδα]] (Ar. ''Ach''. 732, 835)<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Gerstenteig]], [[Gerstenbrot]] (ion. att.), ‘(Metall-)Klumpen’ (LXX, J., Pap. u.a.).<br />'''Composita''': Kompp., z.B. [[μαζονόμος]] (Pap. III<sup>p</sup>), -νόμον (hell. Inschr. u. a.), -νόμιον (Kallix. 2), -νομεῖον (Kom.) [[Schneidebrett]]; [[ὁλόμαζος]] [[mit seiner ganzen Masse]], [[vollständig]] (Hero ''Stereom''.).<br />'''Derivative''': Ableitungen: Deminutiva [[μαζίσκη]] (Ar.), -ίον (Phryn. Kom. u.a.). Adj. μαζηρός [[zur [[μᾶζα]] gehörig]] (Poll.; wie [[σιτηρός]] u.a.), [[μαζεινὸς]] (für [[μάζινος]]?) [[βοῦς]]· ὁ ἐξ ἀλφίτων H. Denomin. [[μαζάω]] [[einen Gerstenteig kneten]] (Pap., H.), [[ὑπερμαζάω]] ‘(mit Gerstenbrot) überfüttert werden’ (Ath., Luk. u.a.; auch [[μαζάω]] [Suid.]; vgl. [[κριθάω]]). — Unklar [[μαζύγιον]] n. (neben μαζύς f.) [[Amalgam]] (Zos. Alch.).<br />'''Etymology''': Von μαγῆναι, Präs. [[μάσσω]] (s. d.) mit ι̯α-Suffix (Chantraine Form. 99, Schwyzer 474); vgl. [[μᾶζα]] μεμαγμένη (Archil. u. a.). Die unklare Länge des α muß sekundär sein, vgl. Leumann Mél. Marouzeau (1948) 380f. (= Kl. Schr. 163f.); weitere Lit. bei Björck Alpha impurum 44. Aus [[μάζα]] lat. ''massa'' ‘Klumpen, ''Masse''’ (seit Plaut.); s. W.-Hofmann s.v., auch Leumann Sprache 1, 206 (= Kl. Schr. 172f.). — Nicht mit Assmann Phil. 67, 199 semit. LW (zu hebr. ''maṣṣāh'' [[ungesäuertes Brot]]; dies vielmehr aus dem Griech.?, s. Gordon Antiquity 30, 22ff.).<br />'''Page''' 2,158-159 | |||
}} | |||
{{WoodhouseReversedUncategorized | |||
|woodrun=[[barley bread]], [[barley cake]], [[of barley]] | |||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=ἡ (=κρίθινο ψωμί). Ἀπό τό [[μάσσω]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα. | |||
}} | |||
{{pape | |||
|ptext=[[richtiger]] als [[μάζα]]. | |||
}} | }} | ||
Latest revision as of 22:05, 29 October 2024
English (LSJ)
ἡ, (μάσσω, on the accent v. Hdn.Gr.2.937; later μάζα Moer.p.258 P.)
A barley-cake, Archil.2, Hdt.1.200, Democr.246, etc.; ἀμολγαίη Hes.Op.590; κυρβαίη (v.l. κυρκαίη) Hom.Epigr.15.6; φυστή Ar.V.610: distinguished from ἄρτος (wheaten bread), Hp.VM8, cf. Acut. 37, Aff.52, Ar.Ec.606, Antiph.226.1, X.Cyr.1.2.11, Ath.3.114e; μ. καὶ ὕδωρ Epicur.Ep.3p.64U.; δουλίας μάζης τυχεῖν = to eat the bread of slavery, A.Ag.1041: prov., ἀγαθὴ καὶ μᾶζα μετ' ἄρτον, of second best things, Zen.1.12; μᾶζαν μεμαχώς = having baked a cake, with a play on μάχην μεμαχημένος, Ar.Eq.55.
II generally, lump, mass, ball, LXX Bel27, Suid. s.v. παλάθαι; χρυσοῦ J.AJ5.1.10, cf. Dsc.5.79: especially in Alchemy, amalgam, ἀνέκλειπτος μ. PHolm.2.17, PLeid.X.7.
French (Bailly abrégé)
mieux que μάζα;
ης (ἡ) :
1 pâte, masse de pâte;
2 pain d'orge, galette.
Étymologie: R. Μαγ, pétrir ; v. μάσσω.
Greek (Liddell-Scott)
μᾶζα: ἡ, (μάσσω) κρίθινος ἄρτος, κρίθινον πλακούντιον, Ἡρόδ. 1. 200, Ἀρχίλ. 2, κτλ.· ἀμολγαία Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 592· κυρβαίη Ὁμ. Ἐπιγράμμ. 15. 6· φυστὴ Ἀριστοφ. Σφ. 610 (ἴδε τὰς λέξ.): ὑποδεεστέρα τοῦ ἄρτου (τοῦ σιτίνου), Ἱππ. 11. 11., 228. 39, Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 606, Κωμικ. παρ’ Ἀθην. 60Β κἑξ., Ξεν. Κύρ. 1. 2, 11· δουλίας μάζης τυχεῖν, ἐσθίειν ἄρτον τῆς δουλείας, Αἰσχύλ. Ἀγ. 1041 (κατὰ τὴν διόρθωσιν τοῦ Enger)· καὶ παροιμ., ἀγαθὴ καὶ μᾶζα μετ’ ἄρτον Παροιμιογρ. σ. 230· - μᾶζαν μεμαχώς, κατασκευάσας πλακοῦντα, μετὰ λογοπαιγνίου ἐπὶ τοῦ μάχην μεμαχημένος, Ἀριστοφ. Ἱππ. 55. - Καθ’ Ἡσύχ.: «μᾶζα· ἄλφιτα πεφυρμένα ὕδατι καὶ ἐλαίῳ», καὶ «μᾶζαν· ἀντὶ τῆς τροφῆς, καὶ τῆς μεμαγμένης κόπρου». (Ἐν τοῖς Ἀντιγράφ. κοινῶς φέρεται, μάζα· ἀλλ’ οἱ Γραμμ. μαρτυροῦσιν ὅτι ἐν τῇ παλαιᾷ Ἀτθίδι ἦτο μᾶζα, Ἡρῳδ. περὶ μον. λέξ. σ. 31. 19, Μοῖρις, κλ.· πρβλ. Λοβεκ. Παραλ. 405.)
Greek Monotonic
μᾶζα: ἡ (μάσσω), γλυκιά πίτα από κριθάρι, σε Ηρόδ., Ησίοδ., Αττ.
Frisk Etymological English
Grammatical information: f.
Meaning: barley-cake (IA.), (metall-)clump, mass, ball (LXX, J., pap.).
Other forms: (Hdn. Gr. 2, 937, after Moer. Att.), μάζα (hell. after Moer.), Megar. μᾶδδα (Ar. Ach. 732, 835)
Compounds: Compp., e.g. μαζο-νόμος (pap. IIIp), -νόμον (hell. inscr.), -νόμιον (Callix. 2), -νομεῖον (com.) trencher for b.-c.; ὁλό-μαζος with its whole mass, complete (Hero Stereom.).
Derivatives: Deminut. μαζ-ίσκη (Ar.), -ίον (Phryn. Com. a.o.). Adj. μαζ-ηρός belonging to μᾶζα (Poll.; like σιτηρός a.o.), μαζεινὸς (for μάζινος?) βοῦς ὁ ἐξ ἀλφίτων H. Denomin. μαζάω knead a barley-cake (pap., H.), ὑπερ-μαζάω get too much (barley-bread) (Ath., Luc.; also μαζάω [Suid.]; cf. κριθάω). -- Unclear μαζύγιον n. (beside μαζύς f.) amalgam (Zos. Alch.). -
Origin: IE [Indo-European]X [probably] [696] *maǵ-? knead.
Etymology: From μαγ-ῆναι, pres. μάσσω (s. v.) with ι̯α-suffix (Chantraine Form. 99, Schwyzer 474); cf. μᾶζα μεμαγμένη (Archil.). The unclear long α must be secondary, cf. Leumann Mél. Marouzeau (1948) 380f. (= Kl. Schr. 163f.); further Björck Alpha impurum 44. From μάζα Lat. massa clumpen, Masse (Plaut.); s. W.-Hofmann s.v., also Leumann Sprache 1, 206 (= Kl. Schr. 172f.). Comparison with OCS mažǫ, mazati salve,smear would lead to *maǵ-. which is impossible as IE did not have an *a. - Not with Assmann Phil. 67, 199 Semit. LW [loanword] (to Hebr. maṣṣāh unsoured bread; this rather from Greek.?, s. Gordon Antiquity 30, 22ff.).
Middle Liddell
Frisk Etymology German
μᾶζα: (Hdn. Gr. 2, 937, nach Moer. att.),
{mãza}
Forms: μάζα (hell. nach Moer.), megar. μᾶδδα (Ar. Ach. 732, 835)
Grammar: f.
Meaning: Gerstenteig, Gerstenbrot (ion. att.), ‘(Metall-)Klumpen’ (LXX, J., Pap. u.a.).
Composita: Kompp., z.B. μαζονόμος (Pap. IIIp), -νόμον (hell. Inschr. u. a.), -νόμιον (Kallix. 2), -νομεῖον (Kom.) Schneidebrett; ὁλόμαζος mit seiner ganzen Masse, vollständig (Hero Stereom.).
Derivative: Ableitungen: Deminutiva μαζίσκη (Ar.), -ίον (Phryn. Kom. u.a.). Adj. μαζηρός [[zur μᾶζα gehörig]] (Poll.; wie σιτηρός u.a.), μαζεινὸς (für μάζινος?) βοῦς· ὁ ἐξ ἀλφίτων H. Denomin. μαζάω einen Gerstenteig kneten (Pap., H.), ὑπερμαζάω ‘(mit Gerstenbrot) überfüttert werden’ (Ath., Luk. u.a.; auch μαζάω [Suid.]; vgl. κριθάω). — Unklar μαζύγιον n. (neben μαζύς f.) Amalgam (Zos. Alch.).
Etymology: Von μαγῆναι, Präs. μάσσω (s. d.) mit ι̯α-Suffix (Chantraine Form. 99, Schwyzer 474); vgl. μᾶζα μεμαγμένη (Archil. u. a.). Die unklare Länge des α muß sekundär sein, vgl. Leumann Mél. Marouzeau (1948) 380f. (= Kl. Schr. 163f.); weitere Lit. bei Björck Alpha impurum 44. Aus μάζα lat. massa ‘Klumpen, Masse’ (seit Plaut.); s. W.-Hofmann s.v., auch Leumann Sprache 1, 206 (= Kl. Schr. 172f.). — Nicht mit Assmann Phil. 67, 199 semit. LW (zu hebr. maṣṣāh ungesäuertes Brot; dies vielmehr aus dem Griech.?, s. Gordon Antiquity 30, 22ff.).
Page 2,158-159
English (Woodhouse)
Mantoulidis Etymological
ἡ (=κρίθινο ψωμί). Ἀπό τό μάσσω, ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα.