Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

tumidus: Difference between revisions

From LSJ

Μολὼν λαβέCome and take them

Plutarch, Apophthegmata Laconica 225C12
(6_16)
 
(D_9)
Line 1: Line 1:
{{Lewis
{{Lewis
|lshtext=<b>tŭmĭdus</b>: a, um, adj. [[tumeo]],<br /><b>I</b> [[swollen]], [[swelling]], [[rising]] [[high]], [[protuberant]], [[tumid]] ([[class]].).<br /><b>I</b> Lit.: [[membrum]] tumidum ac turgidum, Cic. Tusc. 3, 9, 19: [[serpens]] inflato collo, tumidis cervicibus, id. Vatin. 2, 4: [[Python]], Ov. M. 1, 460: Echidnae, id. ib. 10, 313: [[venter]], id. Am. 2, 14, 15: papillae, id. R. Am. 338: [[virginitas]], i. e. [[with]] [[swelling]] breasts, Stat. Th. 2, 204: [[mare]], Verg. A. 8, 671: [[aequor]], id. ib. 3, 157; Ov. M. 14, 544: [[fluctus]], id. ib. 11, 480: [[Nilus]], Hor. C. 3, 3, 48: [[vela]], id. Ep. 2, 2, 201: montes, Ov. Am. 2, 16, 51: terrae Germaniae, Tac. A. 2, 23 Ritter; cf. Nipperd. ad loc. (Halm, umidis): crudi tumidique lavemur, i. e. [[swollen]], stuffed [[with]] [[food]], Hor. Ep. 1, 6, 61.—Comp.: oculi, Cels. 2, 6: [[humus]], Col. 4, 1, 3.—<br /><b>II</b> Trop.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> Swollen or [[swelling]] [[with]] [[passionate]] [[excitement]]; [[excited]], incensed, enraged, exasperated; puffed up, elated, [[haughty]], [[arrogant]]; [[restless]], [[violent]], [[ready]] to [[break]] [[out]] ([[mostly]] [[poet]].; not in Cic.); [[with]] [[anger]]: tumida ex irā tum [[corda]] residunt, Verg. A. 6, 407: ōs, Hor. A. P. 94: es [[tumidus]] genitoris [[imagine]] falsi, Ov. M. 1, 754.—With [[pride]], Ov. M. 8, 396; 8, 495; Hor. S. 1, 7, 7: [[sermo]], id. ib. 2, 5, 98: [[minae]], id. C. 4, 3, 8: cum tumidum est cor, i. e. swells [[with]] [[ambition]], Hor. S. 2, 3, 213: tumidi minantur, [[swelling]] [[with]] [[rage]], Stat. Achill. 1, 155: ingenia genti tumida, Just. 41, 3, 7: tumidae gentium inflataeque cervices, Flor. 4, 12, 2: quem tumidum ac sui jactantem et ambitiosum institorem eloquentiae videat, Quint. 11, 1, 50.—Sup.: ([[Alexander]]) tumidissimum [[animal]], [[most]] [[arrogant]], Sen. Ben. 2, 16, 2: Eridani tumidissimus [[accola]] [[Celtae]], [[most]] [[seditious]], Sil. 11, 25.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Of [[style]], etc.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; Of the [[orator]] [[himself]], [[bombastic]], [[pompous]]: fiunt pro grandibus tumidi, Quint. 10, 2, 16: quem (Ciceronem) et suorum homines temporum incessere audebant ut tumidiorem, ut Asianum et redundantem, id. 12, 10, 12.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>2</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; Of [[speech]], [[inflated]], [[turgid]], [[tumid]], [[bombastic]]: non negaverim et totam Asiae regionem inaniora parere ingenia et nostrorum tumidiorem sermonem esse, Liv. 45, 23, 16: [[quod]] [[alibi]] magnificum, tumidum [[alibi]], Quint. 8, 3, 18: [[visus]] es mihi in scriptis meis annotasse quaedam ut tumida, quae ego sublimia arbitrabar, Plin. Ep. 9, 26, 5; 7, 12, 4; Quint. 8, 3, 13; 8, 3, 56; 2, 5, 10: sufflati [[atque]] tumidi, Gell. 7, 14, 5.— Comp.: tumidior [[sermo]], Liv. 45, 23, 16: ut [[tibi]] tumidius videretur, [[quod]] est sonantius et elatius, Plin. Ep. 7, 12, 4: fuisset tumidius, si, etc., Quint. 11, 1, 28.—<br /><b>III</b> Act., puffing up, causing to [[swell]]: tumidoque inflatur [[carbasus]] [[Austro]], Verg. A. 3, 357 Forbig. ad loc.: nec tumidos causabitur Euros, Ov. Am. 1, 9, 13.—Trop.: Qui [[nunc]] in tumidum jactando venit honorem, Prop. 2, 24, 31 (3, 16, 15) Paley ad loc.—Hence, adv.: tŭmĭdē (acc. to II. A.), [[haughtily]], [[pompously]]: tumidissime dixit Murrhedius, Sen. Contr. 4, 25 fin.>
|lshtext=<b>tŭmĭdus</b>: a, um, adj. [[tumeo]],<br /><b>I</b> [[swollen]], [[swelling]], [[rising]] [[high]], [[protuberant]], [[tumid]] ([[class]].).<br /><b>I</b> Lit.: [[membrum]] tumidum ac turgidum, Cic. Tusc. 3, 9, 19: [[serpens]] inflato collo, tumidis cervicibus, id. Vatin. 2, 4: [[Python]], Ov. M. 1, 460: Echidnae, id. ib. 10, 313: [[venter]], id. Am. 2, 14, 15: papillae, id. R. Am. 338: [[virginitas]], i. e. [[with]] [[swelling]] breasts, Stat. Th. 2, 204: [[mare]], Verg. A. 8, 671: [[aequor]], id. ib. 3, 157; Ov. M. 14, 544: [[fluctus]], id. ib. 11, 480: [[Nilus]], Hor. C. 3, 3, 48: [[vela]], id. Ep. 2, 2, 201: montes, Ov. Am. 2, 16, 51: terrae Germaniae, Tac. A. 2, 23 Ritter; cf. Nipperd. ad loc. (Halm, umidis): crudi tumidique lavemur, i. e. [[swollen]], stuffed [[with]] [[food]], Hor. Ep. 1, 6, 61.—Comp.: oculi, Cels. 2, 6: [[humus]], Col. 4, 1, 3.—<br /><b>II</b> Trop.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> Swollen or [[swelling]] [[with]] [[passionate]] [[excitement]]; [[excited]], incensed, enraged, exasperated; puffed up, elated, [[haughty]], [[arrogant]]; [[restless]], [[violent]], [[ready]] to [[break]] [[out]] ([[mostly]] [[poet]].; not in Cic.); [[with]] [[anger]]: tumida ex irā tum [[corda]] residunt, Verg. A. 6, 407: ōs, Hor. A. P. 94: es [[tumidus]] genitoris [[imagine]] falsi, Ov. M. 1, 754.—With [[pride]], Ov. M. 8, 396; 8, 495; Hor. S. 1, 7, 7: [[sermo]], id. ib. 2, 5, 98: [[minae]], id. C. 4, 3, 8: cum tumidum est cor, i. e. swells [[with]] [[ambition]], Hor. S. 2, 3, 213: tumidi minantur, [[swelling]] [[with]] [[rage]], Stat. Achill. 1, 155: ingenia genti tumida, Just. 41, 3, 7: tumidae gentium inflataeque cervices, Flor. 4, 12, 2: quem tumidum ac sui jactantem et ambitiosum institorem eloquentiae videat, Quint. 11, 1, 50.—Sup.: ([[Alexander]]) tumidissimum [[animal]], [[most]] [[arrogant]], Sen. Ben. 2, 16, 2: Eridani tumidissimus [[accola]] [[Celtae]], [[most]] [[seditious]], Sil. 11, 25.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Of [[style]], etc.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; Of the [[orator]] [[himself]], [[bombastic]], [[pompous]]: fiunt pro grandibus tumidi, Quint. 10, 2, 16: quem (Ciceronem) et suorum homines temporum incessere audebant ut tumidiorem, ut Asianum et redundantem, id. 12, 10, 12.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>2</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; Of [[speech]], [[inflated]], [[turgid]], [[tumid]], [[bombastic]]: non negaverim et totam Asiae regionem inaniora parere ingenia et nostrorum tumidiorem sermonem esse, Liv. 45, 23, 16: [[quod]] [[alibi]] magnificum, tumidum [[alibi]], Quint. 8, 3, 18: [[visus]] es mihi in scriptis meis annotasse quaedam ut tumida, quae ego sublimia arbitrabar, Plin. Ep. 9, 26, 5; 7, 12, 4; Quint. 8, 3, 13; 8, 3, 56; 2, 5, 10: sufflati [[atque]] tumidi, Gell. 7, 14, 5.— Comp.: tumidior [[sermo]], Liv. 45, 23, 16: ut [[tibi]] tumidius videretur, [[quod]] est sonantius et elatius, Plin. Ep. 7, 12, 4: fuisset tumidius, si, etc., Quint. 11, 1, 28.—<br /><b>III</b> Act., puffing up, causing to [[swell]]: tumidoque inflatur [[carbasus]] [[Austro]], Verg. A. 3, 357 Forbig. ad loc.: nec tumidos causabitur Euros, Ov. Am. 1, 9, 13.—Trop.: Qui [[nunc]] in tumidum jactando venit honorem, Prop. 2, 24, 31 (3, 16, 15) Paley ad loc.—Hence, adv.: tŭmĭdē (acc. to II. A.), [[haughtily]], [[pompously]]: tumidissime dixit Murrhedius, Sen. Contr. 4, 25 fin.>
}}
{{Gaffiot
|gf=<b>tŭmĭdus</b>,⁹ a, um ([[tumeo]]),<br /><b>1</b> enflé, gonflé : Cic. Tusc. 3, 19 ; Vat. 4 ; Virg. En. 8, 671 ; crudi tumidique Hor. Ep. 1, 6, 61, n’ayant pas digéré et gonflés de nourriture ; tumidior [[humus]] Col. Rust. 4, 1, 3, [[sol]] [[plus]] renflé, [[plus]] élevé<br /><b>2</b> [fig.] <b> a)</b> gonflé de colère : Virg. En. 6, 407 ; Hor. P. 94 ; <b> b)</b> gonflé d’orgueil : Quint. 11, 1, 50 ; Ov. M. 1, 754 ; tumidissimum [[animal]] ! Sen. Ben. 2, 16, 2, ô le [[plus]] présomptueux des êtres ! &#124;&#124; cum tumidum [[est]] [[cor]] Hor. S. 2, 3, 213, quand ton cœur [[est]] gonflé d’ambition ; <b> c)</b> gonflé de menaces : Just. 41, 3, 7 ; Stat. Ach. 1, 155 ; <b> d)</b> [rhét.] enflé, boursouflé, emphatique : Quint. 10, 2, 16 ; 12, 10, 12, etc. ; tumidior [[sermo]] Liv. 45, 23, 16, langage un peu boursouflé, cf. Plin. Min. Ep. 7, 12, 4 ; Quint. 11, 1, 28<br /><b>3</b> [poét.] : [[tumidus]] [[auster]] Virg. En. 3, 357, l’[[auster]] gonflé = qui gonfle [la voile], cf. Ov. Am. 1, 9, 13 &#124;&#124; [[tumidus]] [[honor]] Prop. 2, 24, 31, honneur qui gonfle d’orgueil.
}}
}}

Revision as of 06:51, 14 August 2017

Latin > English (Lewis & Short)

tŭmĭdus: a, um, adj. tumeo,
I swollen, swelling, rising high, protuberant, tumid (class.).
I Lit.: membrum tumidum ac turgidum, Cic. Tusc. 3, 9, 19: serpens inflato collo, tumidis cervicibus, id. Vatin. 2, 4: Python, Ov. M. 1, 460: Echidnae, id. ib. 10, 313: venter, id. Am. 2, 14, 15: papillae, id. R. Am. 338: virginitas, i. e. with swelling breasts, Stat. Th. 2, 204: mare, Verg. A. 8, 671: aequor, id. ib. 3, 157; Ov. M. 14, 544: fluctus, id. ib. 11, 480: Nilus, Hor. C. 3, 3, 48: vela, id. Ep. 2, 2, 201: montes, Ov. Am. 2, 16, 51: terrae Germaniae, Tac. A. 2, 23 Ritter; cf. Nipperd. ad loc. (Halm, umidis): crudi tumidique lavemur, i. e. swollen, stuffed with food, Hor. Ep. 1, 6, 61.—Comp.: oculi, Cels. 2, 6: humus, Col. 4, 1, 3.—
II Trop.
   A Swollen or swelling with passionate excitement; excited, incensed, enraged, exasperated; puffed up, elated, haughty, arrogant; restless, violent, ready to break out (mostly poet.; not in Cic.); with anger: tumida ex irā tum corda residunt, Verg. A. 6, 407: ōs, Hor. A. P. 94: es tumidus genitoris imagine falsi, Ov. M. 1, 754.—With pride, Ov. M. 8, 396; 8, 495; Hor. S. 1, 7, 7: sermo, id. ib. 2, 5, 98: minae, id. C. 4, 3, 8: cum tumidum est cor, i. e. swells with ambition, Hor. S. 2, 3, 213: tumidi minantur, swelling with rage, Stat. Achill. 1, 155: ingenia genti tumida, Just. 41, 3, 7: tumidae gentium inflataeque cervices, Flor. 4, 12, 2: quem tumidum ac sui jactantem et ambitiosum institorem eloquentiae videat, Quint. 11, 1, 50.—Sup.: (Alexander) tumidissimum animal, most arrogant, Sen. Ben. 2, 16, 2: Eridani tumidissimus accola Celtae, most seditious, Sil. 11, 25.—
   B Of style, etc.
   1    Of the orator himself, bombastic, pompous: fiunt pro grandibus tumidi, Quint. 10, 2, 16: quem (Ciceronem) et suorum homines temporum incessere audebant ut tumidiorem, ut Asianum et redundantem, id. 12, 10, 12.—
   2    Of speech, inflated, turgid, tumid, bombastic: non negaverim et totam Asiae regionem inaniora parere ingenia et nostrorum tumidiorem sermonem esse, Liv. 45, 23, 16: quod alibi magnificum, tumidum alibi, Quint. 8, 3, 18: visus es mihi in scriptis meis annotasse quaedam ut tumida, quae ego sublimia arbitrabar, Plin. Ep. 9, 26, 5; 7, 12, 4; Quint. 8, 3, 13; 8, 3, 56; 2, 5, 10: sufflati atque tumidi, Gell. 7, 14, 5.— Comp.: tumidior sermo, Liv. 45, 23, 16: ut tibi tumidius videretur, quod est sonantius et elatius, Plin. Ep. 7, 12, 4: fuisset tumidius, si, etc., Quint. 11, 1, 28.—
III Act., puffing up, causing to swell: tumidoque inflatur carbasus Austro, Verg. A. 3, 357 Forbig. ad loc.: nec tumidos causabitur Euros, Ov. Am. 1, 9, 13.—Trop.: Qui nunc in tumidum jactando venit honorem, Prop. 2, 24, 31 (3, 16, 15) Paley ad loc.—Hence, adv.: tŭmĭdē (acc. to II. A.), haughtily, pompously: tumidissime dixit Murrhedius, Sen. Contr. 4, 25 fin.>

Latin > French (Gaffiot 2016)

tŭmĭdus,⁹ a, um (tumeo),
1 enflé, gonflé : Cic. Tusc. 3, 19 ; Vat. 4 ; Virg. En. 8, 671 ; crudi tumidique Hor. Ep. 1, 6, 61, n’ayant pas digéré et gonflés de nourriture ; tumidior humus Col. Rust. 4, 1, 3, sol plus renflé, plus élevé
2 [fig.] a) gonflé de colère : Virg. En. 6, 407 ; Hor. P. 94 ; b) gonflé d’orgueil : Quint. 11, 1, 50 ; Ov. M. 1, 754 ; tumidissimum animal ! Sen. Ben. 2, 16, 2, ô le plus présomptueux des êtres ! || cum tumidum est cor Hor. S. 2, 3, 213, quand ton cœur est gonflé d’ambition ; c) gonflé de menaces : Just. 41, 3, 7 ; Stat. Ach. 1, 155 ; d) [rhét.] enflé, boursouflé, emphatique : Quint. 10, 2, 16 ; 12, 10, 12, etc. ; tumidior sermo Liv. 45, 23, 16, langage un peu boursouflé, cf. Plin. Min. Ep. 7, 12, 4 ; Quint. 11, 1, 28
3 [poét.] : tumidus auster Virg. En. 3, 357, l’auster gonflé = qui gonfle [la voile], cf. Ov. Am. 1, 9, 13 || tumidus honor Prop. 2, 24, 31, honneur qui gonfle d’orgueil.