χρήζω: Difference between revisions
Oἱ δὲ Ἀθηναῖοι ἦσαν ἐν μεγάλῳ κινδύνῳ... (adaptation of Herodotus 6.105) → The Athenians were in great danger...
(3_47-test) |
(6) |
||
| Line 1: | Line 1: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[χρῄζω]], ΝΑ, και χρηϊίζω και επικ. και ιων. τ. [[χρηΐζω]] και δωρ. τ. [[χρῄσδω]] και δωρ. και [[μεγαρικός]] τ. χρῄδδω και χρείζω και σπάν. τ. [[χρήζω]] και [[σε]] <b>επιγρ.</b> χρηϊέζω Α<br />έχω [[χρεία]], έχω [[ανάγκη]], [[χρειάζομαι]] (α. «[[δε]] χρήζει [[του]] κύκλου τα στρατέματα», <b>Ερωτόκρ.</b> β. «χρηΐζοντα... ἰητῆρος», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (γενικά) [[επιθυμώ]] [[κάτι]] [[πολύ]]<br /><b>2.</b> (με αιτ. προσ.και αιτ. πράγμ.) [[παρακαλώ]] ή [[επιθυμώ]] να πράξει [[κάποιος]] [[κάτι]]<br /><b>3.</b> (με απρμφ.) [[θέλω]] να πράξω [[κάτι]]<br /><b>4.</b> (με γεν. προσ. και απρμφ.) [[παρακαλώ]] κάποιον να κάνει [[κάτι]]<br /><b>5.</b> <b>(ποιητ.)</b> [[δίνω]] χρησμό, [[χρησμοδοτώ]]<br /><b>6.</b> (το αρσ. μτχ. ενεστ.) <i>[[ὁ]] χρηΐζων</i><br />α) (<b>με [[Σημ|σημ]]. επιθ.</b>) [[φτωχός]], [[ενδεής]]<br />β) (ως υποθ. μτχ.) i) εάν [[κάποιος]] θέλει<br />ii) (για θεό) εάν [[είναι]] [[ευμενής]]<br /><b>7.</b> (το ουδ. μτχ. ενεστ. ως [[ους|ουσ]].) <i>[[Τὸ|τὸ]] χρῇζον</i><br />[[παράκληση]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>[[χρή]]</i> <span style="color: red;">+</span> ρηματ. κατάλ. -<i>ίζω</i>, πιθ. [[κατά]] το <i>χατ</i>-<i>ίζω</i>. Ο τ. απαντά ήδη στον Όμηρο, επικράτησε, όμως, [[κυρίως]] στην ιωνική διάλ., ενώ στην τραγική [[ποίηση]] απαντά με [[Σημ|σημ]]. «[[δίνω]] χρησμό»]. | |mltxt=[[χρῄζω]], ΝΑ, και χρηϊίζω και επικ. και ιων. τ. [[χρηΐζω]] και δωρ. τ. [[χρῄσδω]] και δωρ. και [[μεγαρικός]] τ. χρῄδδω και χρείζω και σπάν. τ. [[χρήζω]] και [[σε]] <b>επιγρ.</b> χρηϊέζω Α<br />έχω [[χρεία]], έχω [[ανάγκη]], [[χρειάζομαι]] (α. «[[δε]] χρήζει [[του]] κύκλου τα στρατέματα», <b>Ερωτόκρ.</b> β. «χρηΐζοντα... ἰητῆρος», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (γενικά) [[επιθυμώ]] [[κάτι]] [[πολύ]]<br /><b>2.</b> (με αιτ. προσ.και αιτ. πράγμ.) [[παρακαλώ]] ή [[επιθυμώ]] να πράξει [[κάποιος]] [[κάτι]]<br /><b>3.</b> (με απρμφ.) [[θέλω]] να πράξω [[κάτι]]<br /><b>4.</b> (με γεν. προσ. και απρμφ.) [[παρακαλώ]] κάποιον να κάνει [[κάτι]]<br /><b>5.</b> <b>(ποιητ.)</b> [[δίνω]] χρησμό, [[χρησμοδοτώ]]<br /><b>6.</b> (το αρσ. μτχ. ενεστ.) <i>[[ὁ]] χρηΐζων</i><br />α) (<b>με [[Σημ|σημ]]. επιθ.</b>) [[φτωχός]], [[ενδεής]]<br />β) (ως υποθ. μτχ.) i) εάν [[κάποιος]] θέλει<br />ii) (για θεό) εάν [[είναι]] [[ευμενής]]<br /><b>7.</b> (το ουδ. μτχ. ενεστ. ως [[ους|ουσ]].) <i>[[Τὸ|τὸ]] χρῇζον</i><br />[[παράκληση]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>[[χρή]]</i> <span style="color: red;">+</span> ρηματ. κατάλ. -<i>ίζω</i>, πιθ. [[κατά]] το <i>χατ</i>-<i>ίζω</i>. Ο τ. απαντά ήδη στον Όμηρο, επικράτησε, όμως, [[κυρίως]] στην ιωνική διάλ., ενώ στην τραγική [[ποίηση]] απαντά με [[Σημ|σημ]]. «[[δίνω]] χρησμό»]. | ||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''χρήζω:''' = [[χράω]] (Γ), [[δίδω]] χρησμό, [[χρησμοδοτώ]], σε Ευρ. | |||
}} | }} | ||
Revision as of 02:40, 31 December 2018
Greek Monolingual
χρῄζω, ΝΑ, και χρηϊίζω και επικ. και ιων. τ. χρηΐζω και δωρ. τ. χρῄσδω και δωρ. και μεγαρικός τ. χρῄδδω και χρείζω και σπάν. τ. χρήζω και σε επιγρ. χρηϊέζω Α
έχω χρεία, έχω ανάγκη, χρειάζομαι (α. «δε χρήζει του κύκλου τα στρατέματα», Ερωτόκρ. β. «χρηΐζοντα... ἰητῆρος», Ομ. Ιλ.)
αρχ.
1. (γενικά) επιθυμώ κάτι πολύ
2. (με αιτ. προσ.και αιτ. πράγμ.) παρακαλώ ή επιθυμώ να πράξει κάποιος κάτι
3. (με απρμφ.) θέλω να πράξω κάτι
4. (με γεν. προσ. και απρμφ.) παρακαλώ κάποιον να κάνει κάτι
5. (ποιητ.) δίνω χρησμό, χρησμοδοτώ
6. (το αρσ. μτχ. ενεστ.) ὁ χρηΐζων
α) (με σημ. επιθ.) φτωχός, ενδεής
β) (ως υποθ. μτχ.) i) εάν κάποιος θέλει
ii) (για θεό) εάν είναι ευμενής
7. (το ουδ. μτχ. ενεστ. ως ουσ.) τὸ χρῇζον
παράκληση.
[ΕΤΥΜΟΛ. < χρή + ρηματ. κατάλ. -ίζω, πιθ. κατά το χατ-ίζω. Ο τ. απαντά ήδη στον Όμηρο, επικράτησε, όμως, κυρίως στην ιωνική διάλ., ενώ στην τραγική ποίηση απαντά με σημ. «δίνω χρησμό»].
Greek Monotonic
χρήζω: = χράω (Γ), δίδω χρησμό, χρησμοδοτώ, σε Ευρ.
