διάστημα

English (LSJ)

ατος, τό, (διαστῆναι)

   A interval, freq. in Music, Archyt.2, Pl.R.531a, Aristox.Harm.p.4 M., al., Arist.Pr.922b6, Damox.2.57; of Time, δ. τετραετές Plb.9.1.1: generally, ἐκ μεγάλων δ. κινεῖσθαι Democr.191; δ. μεταξὺ κόσμων Epicur.Ep.2p.37U.; distance, Phld. D.3.8,9.    b Geom., radius, κέντρῳ τῷ Α, διαστήματι τῷ ΑΒ, γεγράφθω κύκλος Euc.1.1, cf. Ph.Bel.52.14; of a sphere, Autol. 6.    c aperture, ἀγγεῖον ἔχον δ. μέγα Arist.GA787b4; ἐκ πολλοῦ δ. Id.Aud.800a36; τὰ δ. τῆς χειρὸς τῶν δακτύλων the spaces between the fingers, Aen.Tact.31.35.    2 Medic., diastasis, of bones, Hp.Off.23 (pl.), cf. Gal.18(2).887.    3 difference, τῶν ἡδονῶν μεγάλα τὰ δ. Nicom.Com.1.22.    4 ratio, Archyt.2, Arist.Ph.202a18.    5 in Aristotle's symbolism, conjunction of two terms, APr. 42b10, APo.82b7, al.    6 extension, dimension, χρόνος κινήσεως δ. Zeno Stoic.1.26, cf. Chrysipp.ib.2.164, Dam.Pr.389; of Space, Arist.Ph.209a4, Plot.6.4.2; ὧν πρότερον διάστημα ἐνειστήκει whose extension (i.e. surface) it (the εἴδωλον) formerly occupied, Epicur. Nat.2.3.    II distinction of style, Longin.40.2.

Greek (Liddell-Scott)

διάστημα: τό, (διαστῆναι) διάστημα, ὁ μεταξὺ χῶρος, Πλάτ. Πολ. 531Α, κτλ.· ἐπὶ ἤχων, ὁ αὐτ. Φίλ. 17C, Ἀριστ. Προβλ. 19. 47, Δαμόξ. Συντρ. 1. 57· ἐπὶ χρόνου, ἐκ πολλοῦ δ. Ἀριστ. Ἀκουσμ. 7 κἑξ.· δ. τετραετὲς Πολύβ. 9. 1, 1. 2) βίαιος χωρισμός, Ἱππ. κατ’ Ἰητρ. 748. 3) διαφορά, τῶν ἡδονῶν μεγάλα τὰ δ. Νικόμαχ. Εἰλειθ. 1. 22. 4) ἐν τῇ τοῦ Ἀριστοτέλους λογικῇ, ἡ σχέσις μεταξὺ ὑποκειμένου καὶ κατηγορουμένου, ὥστε σχεδὸν = πρότασις, Ἀν. Πρ. 1. 4, 14 κ. ἀλλ.· πρβλ. 1. 25, 11, Ἀν. Ὑστ. 1. 21, 2. ΙΙ. ὕψος, Λογγῖν. 40.

French (Bailly abrégé)

ατος (τό) :
intervalle, distance.
Étymologie: διΐστημι.

Spanish (DGE)

-ματος, τό

• Grafía: graf. διάστεμα PRyl.207a.27 (II d.C.), PBremen 15.30 (II d.C.), ISyène 252.13 (III/IV d.C.)
I ref. al espacio
1 distancia, separación
a) gener. τῶν βρόχων X.Cyn.2.5, ἀπό τε ὑποχονδρίων πρὸς τὰ ἄνω Mnesith.Ath.17.20, πρὸς ἅπαν ἐμβελὲς δ. para cualquier distancia de tiro Plb.8.5.2, cf. 3.66.11, τοῦ Λίσσου καὶ τοῦ κατὰ Ἀκρόλισσον Plb.8.13.4, τῶν παραφυλακῶν τούτων τὸ μεταξὺ δ. SEG 39.1180.38 (Éfeso I a.C.), τὸ συνκεχωρημένον τοῖς ὕδασι ... δ. IEphesos 3217.b.27 (II d.C.)
•abs. Metrod.Sceps.6, Ascl.Tact.4.1, Ph.1.405, D.S.3.34, 17.108, I.AI 15.340, Str.1.1.8, 8.4.5, Plu.Pomp.79, Paus.10.36.4, Ath.488e, App.Hann.37, Eus.LC 6 (p.207), Hld.9.8.1, A.Mart.8.7.6, PRyl.l.c., Porph.Sent.33, τῷ διαστήματι a distancia D.S.3.39, ἐκ μακροῦ διαστήματος desde una larga distancia Plb.9.4.3, cf. Vit.Aesop.G 125, Plu.2.681c, Clem.Epit.A 6.10, ἐν διαστήμασι a trechos Plb.5.53.4, cf. 12.19.7, διὰ ποσοῦ τινος ... διαστήματος cada cierta distancia Callix.1 (p.165), πρὸς ἓν δ. a la misma distancia I.BI 1.414, cf. Soz.HE 2.7.11;
b) cien. τῶν κόσμων ἄνισα τὰ διαστήματα las distancias entre los mundos no son iguales Democr. en Hippol.Haer.1.13.2, τοῖς (τοῦ ἡλίου) διαστήμασι por las diferentes posiciones del sol Plb.9.15.6, ταὐτοῦ ... ἡλίῳ καὶ σελήνῃ διαστήματος Phld.D.3.9.2, cf. Epicur.Ep.[3] 91, Vett.Val.24.25, Longin.9.4, Aristid.Apol.4.2, ἀπὸ γῆς ... μέχρι τῆς σελήνης Ach.Tat.Intr.Arat.17
•en el cómputo en jornadas ἡμερήσιον δ. ὁδοῦ D.H.1.14, δύο ἡμερῶν PBremen l.c., en razonamientos mat. τὸ δ. ἄπειρον la distancia es infinita Arist.Cael.271^b30, entre dos puntos, Arist.Metaph.1085^b30, entre dos rectas, Archim.Con.Sph.9, en sent. abstr. como magnitud, Arist.LI 969^a26, Thphr.Sens.36, Clem.Al.Strom.6.10.80;
c) fig. κατὰ τὸ ἐναντίον τοῦ λόγου δ. según el polo opuesto del pensamiento Aristeas 255, πίστιν ἅμα καὶ ἐκλογὴν οἰκείαν εἶναι καθ' ἕκαστον δ. Clem.Al.Strom.2.3.10.
2 espacio intermedio πρὸς τὴν πόλιν τοῦ ποταμοῦ Plb.5.22.3, cf. 10.11.2, LXX 3Re.6.6, Ez.45.2, Hero Cheir.132, I.BI 5.511, Gr.Nyss.Ep.25.9, Chrys.M.62.78, Hsch.s.u. μεσόδμαι, τῶν δακτύλων Aen.Tact.31.35, βραχὺ δ. ποιῶν dejando un estrecho paso entre las naves, Plb.14.10.12
•hueco Plb.18.18.16, LXX 2Ma.14.44
•extensión τὸ τοῦ τόπου δ. Plb.12.19.9, cf. I.BI 1.22, τῆς χειρός Chrys.M.60.176
•ensanchamiento de los pulmones, Arist.Aud.800^a36
•apertura ref. al conducto por el que sale el aire que produce la voz, Arist.GA 787^b4
•fil. espacio μεταξὺ κόσμων δ. Epicur.Ep.[3] 89, cf. Chrysipp.Stoic.2.164, Plot.6.4.2.
3 fís. dimensión διαστήματα ... τρία, μῆκος καὶ πλάτος καὶ βάθος Arist.Ph.209^a4, cf. Epicur.Fr.[24.41] 4, χρόνος κινήσεως δ. Zeno Stoic.1.26, cf. Dam.in Prm.389
•geom. radio Euc.1.1, Ph.Bel.52.14, Papp.166, de una esfera, Autol.Sphaer.6.
4 medic. diástasis Hp.Off.23, Gal.18(2).887.
II ref. al tiempo
1 intervalo, período ἐν διαστήματι Hp.Decent.17, ἐν τῷ μεταξὺ τούτῳ διαστήματι SEG 29.127.2.40 (Atenas II d.C.), τετραέτες δ. Plb.9.1.1, κατὰ δ. cada cierto tiempo Plb.12.4.6, cf. Thphr.CP 1.12.5, Ph.2.240 (p.43), D.H.1.74, D.Chr.41.10, ὡρῶν τριῶν Act.Ap.5.7, cf. Clem.Al.Strom.1.21.140, Alex.Al.Ep.Alex.24, Symb.Ant.345.3.2, Ath.Al.M.26.37A, Basil.Eunom.596B, Gr.Nyss.Eun.1.342, Chrys.M.63.39, τὰ τῶν νυκτῶν διαστήματα vigilias Cyr.Al.M.69.745D, μὴ δίδου δ. no pares Luc.Asin.10, μικρόν ἐστι τὸ δ. ref. a la duración de la vida, M.Ant.4.50, cf. Ocell.6, ἐν ... τῷ τοῦ πλοὸς διαστήματι en el curso de la travesía X.Eph.1.14.7, cf. Hld.5.4.7, τοὺς πολίτας ἐν διαστέματι κατέχειν mantener en suspenso a los ciudadanos, ISyène l.c.
2 estación del año μετοπωρινὸν δ. Eus.LC 6 (p.209.2).
III ni espacial ni temp.
1 diferencia, distinción αἱ δ' ἐκ μεγάλων διαστημάτων (τέρψιος καὶ βίου) κινούμεναι τῶν ψυχέων Democr.B 191, τῶν ἡδονῶν Nicom.Com.1.22, τῶν καιρῶν Gr.Naz.M.36.401B, cf. Epicur.Fr.[34.22] 11, δ. ποιήσας estableciendo una distinción, Ep.Barn.9.8b.
2 mús. intervalo, diferencia de tono Pl.R.531a, Phlb.17c, Aristox.Harm.27.1, Fr.Temp.34, Damox.2.57, Thphr.Fr.89.2, D.H.Comp.11.18, Plu.2.1138e, Ach.Tat.8.6.5, Aristid.Quint.6.7, 7.10, Porph.in Harm.6.1, Anon.Bellerm.19, τῶν μειζόνων ὅρων Archyt.B 2, τονιαῖον δ. Arist.Pr.922^b6.
3 mat. intervalo, diferencia συνεπληροῦτο τά τε διπλάσια καὶ τριπλάσια διαστήματα Pl.Ti.36a, τὸ αὐτὸ δ. ἓν πρὸς δύο καὶ δύο πρὸς ἕν Arist.Ph.202^a18, cf. Clem.Al.Strom.6.16.141, Περὶ διαστημάτων tít. de una obra de Jenócrates, D.L.4.13.
4 lóg. relación de predicación Arist.APr.42^b10, APo.82^b7.
5 ret. distinción, elevación de estilo, Longin.40.2.