ἐμπίς: Difference between revisions
ἀγεωμέτρητος μηδεὶς εἰσίτω → no one ignorant of geometry may enter, let no one ignorant of geometry enter, let no one ignorant of geometry come in
(1b) |
m (Text replacement - "-ίδος" to "-ίδος") |
||
(19 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=empis | |Transliteration C=empis | ||
|Beta Code=e)mpi/s | |Beta Code=e)mpi/s | ||
|Definition=ίδος, ἡ, <span class=" | |Definition=-ίδος, ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[mosquito]], [[gnat]], Ar.''Nu.''157; ἐμπίδες ὀξύστομοι Id.''Av.'' 245, cf. [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''490a21, Porph.''Abst.''3.20; the gnat ''Chironomus'', [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''551b27; prob. [[may-fly]], ib.601a4.<br><span class="bld">2</span> [[larva]] of the [[οἶστρος]], ib.487b5 ([[varia lectio|v.l.]]). | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=-ίδος, ἡ<br />entom.<br /><b class="num">1</b> pequeño insecto alado, tal vez cierto [[mosquito]] trompetero prob. de la familia <i>Culicidae</i>: caracterizado por su zumbido y por habitar zonas húmedas ἀνήρετ' ... τὰς ἐμπίδας κατὰ τὸ στόμ' ᾄδειν ἢ κατὰ τοὐρροπύγιον; preguntó, ¿los mosquitos zumban por la trompa o por el culo?</i> Ar.<i>Nu</i>.157, cf. 165, ἑλείας παρ' αὐλῶνας ὀξυστόμους ἐμπίδας Ar.<i>Au</i>.244, ἐ. Τρικορυσία mosquito del demo de Tricorito</i> lugar de marismas, Ar.<i>Lys</i>.1032, ταῖς ἐμπίσι ταῖς ἐν τῷ σκότῳ βομβούσαις Aristid.<i>Or</i>.3.672, sobre sus larvas, Arist.<i>HA</i> 551<sup>b</sup>27, 552<sup>a</sup>7, clasificado entre los ἔντομα o insectos, Arist.<i>HA</i> 601<sup>a</sup>3, entre los dípteros, Arist.<i>HA</i> 490<sup>a</sup>21, Luc.<i>Cont</i>.8, junto con otros insectos molestos, Plu.<i>Fr</i>.193.80, Luc.<i>Musc.Enc</i>.1, asim. a κώνωψ Arist.<i>GA</i> 721<sup>a</sup>10, κώνωπες καὶ αἱ λεγόμεναι ἐμπίδες Artem.3.8, [[εἶδος]] κώνωπος παραποτάμιον ζωνὴν ἔχοντος Sch.Ar.<i>Nu</i>.157c.<br /><b class="num">2</b> dud. [[tábano]] ἐ.· ... [[εἶδος]] ζώου παρὰ τοῖς ὕδασι γενόμενον, ὅμοιον κώνωπι, μεῖζον δέ Hsch.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Deriv. pop. de [[ἐμπίνω]] ‘[[beber]]’ (la sangre). | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0813.png Seite 813]] ίδος, ἡ, die Stechmücke, nach Schol. Ar. Nubb. 157 das spätere [[κώνωψ]]; ὀξύστομοι Av. 244; Arist. H. A. 1, 1 u. Sp. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0813.png Seite 813]] ίδος, ἡ, die Stechmücke, nach Schol. Ar. Nubb. 157 das spätere [[κώνωψ]]; ὀξύστομοι Av. 244; Arist. H. A. 1, 1 u. Sp. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ίδος (ἡ) :<br />sorte de grand cousin, <i>insecte</i>.<br />'''Étymologie:''' cf. <i>lat.</i> [[apis]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἐμπίς:''' ίδος ἡ зоол.<br /><b class="num">1</b> [[долгоножка]], [[карамора]] (Tipula) Arph., Arst.;<br /><b class="num">2</b> предполож. [[личинка слепня]] Arst. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἐμπίς''': ἴδος, ἡ, [[εἶδος]] ἐντόμου ἐκμυζῶντος τὸ [[αἷμα]], μείζονος δὲ τοῦ κώνωπος, τὸ Λατ. culex ἢ [[ἴσως]] tipula culiciformis, Ἀριστοφ. Νεφ. 157 κἑξ.· τὰς ὀξυστόμους ἐμπίδας ὁ αὐτ. Ὄρνιθ. 245, [[ἔνθα]] ὁ Σχολιαστὴς ἑρμηνεύει τὴν λέξιν: «ζῷόν ἐστιν ἐν ὕδατι γινόμενον ὅμοιον τῷ κώνωπι, μεῖζον δὲ τῇ περιοχῇ, κατὰ τὸ [[μέσον]] λευκῷ περιεζωσμένον», πρβλ. Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 1. 5, 13., 5. 19, 14. 2) ἡ πρώτη μορφὴ τῆς μεταμορφώσεως τοῦ οἴστρου, ἡ [[νύμφη]] ἐξ ἧς μετεμορφώθη εἰς οἶστρον, ἔνια τῶν ζῴων... μεταβάλλει εἰς [[ἄλλην]] μορφήν... [[οἷον]] ἐπὶ τῶν ἐμπίδων· γίνεται γὰρ ἐξ αὐτῶν ὁ [[οἶστρος]] Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 1. 1, 17, πρβλ. καὶ Ἡσύχ. ἐν λέξει. | |lstext='''ἐμπίς''': ἴδος, ἡ, [[εἶδος]] ἐντόμου ἐκμυζῶντος τὸ [[αἷμα]], μείζονος δὲ τοῦ κώνωπος, τὸ Λατ. culex ἢ [[ἴσως]] tipula culiciformis, Ἀριστοφ. Νεφ. 157 κἑξ.· τὰς ὀξυστόμους ἐμπίδας ὁ αὐτ. Ὄρνιθ. 245, [[ἔνθα]] ὁ Σχολιαστὴς ἑρμηνεύει τὴν λέξιν: «ζῷόν ἐστιν ἐν ὕδατι γινόμενον ὅμοιον τῷ κώνωπι, μεῖζον δὲ τῇ περιοχῇ, κατὰ τὸ [[μέσον]] λευκῷ περιεζωσμένον», πρβλ. Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 1. 5, 13., 5. 19, 14. 2) ἡ πρώτη μορφὴ τῆς μεταμορφώσεως τοῦ οἴστρου, ἡ [[νύμφη]] ἐξ ἧς μετεμορφώθη εἰς οἶστρον, ἔνια τῶν ζῴων... μεταβάλλει εἰς [[ἄλλην]] μορφήν... [[οἷον]] ἐπὶ τῶν ἐμπίδων· γίνεται γὰρ ἐξ αὐτῶν ὁ [[οἶστρος]] Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 1. 1, 17, πρβλ. καὶ Ἡσύχ. ἐν λέξει. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
Line 26: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἐμπίς:''' - | |lsmtext='''ἐμπίς:''' -ίδος, ὁ, [[κουνούπι]], [[σκνίπα]], Λατ. [[culex]], σε Αριστοφ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=-ίδος<br />Grammatical information: f.<br />Meaning: [[gnat]] (Ar., Arist.).<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: Popular derivation from | |etymtx=-ίδος<br />Grammatical information: f.<br />Meaning: [[gnat]] (Ar., Arist.).<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: Popular derivation from [[ἐμπίνειν]] <b class="b2">drink oneself full (of blood)</b>, cf. e. g. [[δικλίδες]] to [[κλίνειν]]. Strömberg Wortstudien 14 (s. also Prellwitz Glotta 16, 153) with full argumentation. Older interpretations, all wrong, in Strömberg and Bq. Cf. Gil Fernandez, Nombres de insectos 26. Diff. Szemerényi, Syncope 143 n. 1. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
Line 38: | Line 38: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''ἐμπίς''': -ίδος<br />{empís}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Stechmücke]] (Ar., Arist. u. a.).<br />'''Etymology''' : Volkstümliche Rückbildung aus ἐμπίνειν ‘sich voll (von Blut) trinken’, vgl. z. B. δικλίδες zu κλίνειν. Strömberg Wortstudien 14 (s. auch Prellwitz Glotta 16, 153) mit ausführlicher Begründung. Ältere Deutungen, alle verfehlt, bei Strömberg und Bq.<br />'''Page''' 1,506 | |ftr='''ἐμπίς''': -ίδος<br />{empís}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Stechmücke]] (Ar., Arist. u. a.).<br />'''Etymology''': Volkstümliche Rückbildung aus ἐμπίνειν ‘sich voll (von Blut) trinken’, vgl. z. B. δικλίδες zu κλίνειν. Strömberg Wortstudien 14 (s. auch Prellwitz Glotta 16, 153) mit ausführlicher Begründung. Ältere Deutungen, alle verfehlt, bei Strömberg und Bq.<br />'''Page''' 1,506 | ||
}} | }} |
Latest revision as of 14:22, 1 March 2024
English (LSJ)
-ίδος, ἡ,
A mosquito, gnat, Ar.Nu.157; ἐμπίδες ὀξύστομοι Id.Av. 245, cf. Arist.HA490a21, Porph.Abst.3.20; the gnat Chironomus, Arist.HA551b27; prob. may-fly, ib.601a4.
2 larva of the οἶστρος, ib.487b5 (v.l.).
Spanish (DGE)
-ίδος, ἡ
entom.
1 pequeño insecto alado, tal vez cierto mosquito trompetero prob. de la familia Culicidae: caracterizado por su zumbido y por habitar zonas húmedas ἀνήρετ' ... τὰς ἐμπίδας κατὰ τὸ στόμ' ᾄδειν ἢ κατὰ τοὐρροπύγιον; preguntó, ¿los mosquitos zumban por la trompa o por el culo? Ar.Nu.157, cf. 165, ἑλείας παρ' αὐλῶνας ὀξυστόμους ἐμπίδας Ar.Au.244, ἐ. Τρικορυσία mosquito del demo de Tricorito lugar de marismas, Ar.Lys.1032, ταῖς ἐμπίσι ταῖς ἐν τῷ σκότῳ βομβούσαις Aristid.Or.3.672, sobre sus larvas, Arist.HA 551b27, 552a7, clasificado entre los ἔντομα o insectos, Arist.HA 601a3, entre los dípteros, Arist.HA 490a21, Luc.Cont.8, junto con otros insectos molestos, Plu.Fr.193.80, Luc.Musc.Enc.1, asim. a κώνωψ Arist.GA 721a10, κώνωπες καὶ αἱ λεγόμεναι ἐμπίδες Artem.3.8, εἶδος κώνωπος παραποτάμιον ζωνὴν ἔχοντος Sch.Ar.Nu.157c.
2 dud. tábano ἐ.· ... εἶδος ζώου παρὰ τοῖς ὕδασι γενόμενον, ὅμοιον κώνωπι, μεῖζον δέ Hsch.
• Etimología: Deriv. pop. de ἐμπίνω ‘beber’ (la sangre).
German (Pape)
[Seite 813] ίδος, ἡ, die Stechmücke, nach Schol. Ar. Nubb. 157 das spätere κώνωψ; ὀξύστομοι Av. 244; Arist. H. A. 1, 1 u. Sp.
French (Bailly abrégé)
ίδος (ἡ) :
sorte de grand cousin, insecte.
Étymologie: cf. lat. apis.
Russian (Dvoretsky)
ἐμπίς: ίδος ἡ зоол.
1 долгоножка, карамора (Tipula) Arph., Arst.;
2 предполож. личинка слепня Arst.
Greek (Liddell-Scott)
ἐμπίς: ἴδος, ἡ, εἶδος ἐντόμου ἐκμυζῶντος τὸ αἷμα, μείζονος δὲ τοῦ κώνωπος, τὸ Λατ. culex ἢ ἴσως tipula culiciformis, Ἀριστοφ. Νεφ. 157 κἑξ.· τὰς ὀξυστόμους ἐμπίδας ὁ αὐτ. Ὄρνιθ. 245, ἔνθα ὁ Σχολιαστὴς ἑρμηνεύει τὴν λέξιν: «ζῷόν ἐστιν ἐν ὕδατι γινόμενον ὅμοιον τῷ κώνωπι, μεῖζον δὲ τῇ περιοχῇ, κατὰ τὸ μέσον λευκῷ περιεζωσμένον», πρβλ. Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 1. 5, 13., 5. 19, 14. 2) ἡ πρώτη μορφὴ τῆς μεταμορφώσεως τοῦ οἴστρου, ἡ νύμφη ἐξ ἧς μετεμορφώθη εἰς οἶστρον, ἔνια τῶν ζῴων... μεταβάλλει εἰς ἄλλην μορφήν... οἷον ἐπὶ τῶν ἐμπίδων· γίνεται γὰρ ἐξ αὐτῶν ὁ οἶστρος Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 1. 1, 17, πρβλ. καὶ Ἡσύχ. ἐν λέξει.
Greek Monolingual
η (AM ἐμπίς)
γένος εντόμων της οικογένειας τών εμπιδιδών η οποία περιλαμβάνει μύγες μέτριου μεγέθους και σαρκοφάγες, που απομυζούν άλλα έντομα
αρχ.
1. σκνίπα
2. η προνύμφη του οίστρου
3. νηματοειδές σκουλήκι, παράσιτο του πεπτικού συστήματος, λεβίθα.
Greek Monotonic
ἐμπίς: -ίδος, ὁ, κουνούπι, σκνίπα, Λατ. culex, σε Αριστοφ.
Frisk Etymological English
-ίδος
Grammatical information: f.
Meaning: gnat (Ar., Arist.).
Origin: GR [a formation built with Greek elements]
Etymology: Popular derivation from ἐμπίνειν drink oneself full (of blood), cf. e. g. δικλίδες to κλίνειν. Strömberg Wortstudien 14 (s. also Prellwitz Glotta 16, 153) with full argumentation. Older interpretations, all wrong, in Strömberg and Bq. Cf. Gil Fernandez, Nombres de insectos 26. Diff. Szemerényi, Syncope 143 n. 1.
Middle Liddell
ἐμπίς, ίδος n
a mosquito, gnat, Lat. culex, Ar.
Frisk Etymology German
ἐμπίς: -ίδος
{empís}
Grammar: f.
Meaning: Stechmücke (Ar., Arist. u. a.).
Etymology: Volkstümliche Rückbildung aus ἐμπίνειν ‘sich voll (von Blut) trinken’, vgl. z. B. δικλίδες zu κλίνειν. Strömberg Wortstudien 14 (s. auch Prellwitz Glotta 16, 153) mit ausführlicher Begründung. Ältere Deutungen, alle verfehlt, bei Strömberg und Bq.
Page 1,506