expurgo: Difference between revisions
Οὐ γὰρ ἀργίας ὤνιον ἡ ὑγίεια καὶ ἀπραξίας, ἅ γε δὴ μέγιστα κακῶν ταῖς νόσοις πρόσεστι, καὶ οὐδὲν διαφέρει τοῦ τὰ ὄμματα τῷ μὴ διαβλέπειν καὶ τὴν φωνὴν τῷ μὴ φθέγγεσθαι φυλάττοντος ὁ τὴν ὑγίειαν ἀχρηστίᾳ καὶ ἡσυχίᾳ σῴζειν οἰόμενος → For health is not to be purchased by idleness and inactivity, which are the greatest evils attendant on sickness, and the man who thinks to conserve his health by uselessness and ease does not differ from him who guards his eyes by not seeing, and his voice by not speaking
(D_4) |
(CSV import) |
||
(5 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 1: | Line 1: | ||
{{LaEn | |||
|lnetxt=expurgo expurgare, expurgavi, expurgatus V :: [[cleanse]], [[purify]]; [[exculpate]] | |||
}} | |||
{{Lewis | {{Lewis | ||
|lshtext=<b>ex-purgo</b>: āvi, ātum, 1, v. a.,<br /><b>I</b> to [[purge]], [[cleanse]], [[purify]] ([[class]].).<br /><b>I</b> Lit.: [[dolabella]] [[quicquid]] emortuum est (trunci aut [[vitis]]), Col. 4, 24, 5: capisterio [[quicquid]] exteretur, id. 2, 9, 1: lepras, psoras, lichenas, lentigines, Plin. 23, 7, 64, § 126.—Poet.: quae poterunt [[umquam]] [[satis]] expurgare (me) cicutae? i. e. to [[cure]] of poetic [[ecstasy]], * Hor. Ep. 2, 2, 53: [[vetus]] [[fermentum]], [[remove]] by [[cleansing]], Vulg. 1 Cor. 5, 7.—<br /> <b>B</b> Trop.: expurgandus est [[sermo]], * Cic. Brut. 74, 258.—<br /><b>II</b> In partic., to [[clear]] from [[censure]], to [[exculpate]], [[vindicate]], [[justify]], [[excuse]]: me expurgare [[tibi]] [[volo]], Plaut. Capt. 3, 4, 87; id. Mil. 2, 6, 17: [[sine]] me expurgem, Ter. And. 5, 3, 29; id. Hec. 5, 1, 16: non [[facile]] est expurgatu, id. ib. 2, 3, 4: [[sese]] [[parum]] expurgat, fails to [[vindicate]], Sall. J. 69, 4: requirens objecta et expurgaturum asseverans, Tac. A. 16, 24: fidem consiliumque publicum, Gell. 7, 3, 5.—Hence, P. a.: expurgātus, a, um, [[pure]], [[clear]]; comp.: [[mens]], Rufin. Orig. de Princ. 1, 1, 7. | |lshtext=<b>ex-purgo</b>: āvi, ātum, 1, v. a.,<br /><b>I</b> to [[purge]], [[cleanse]], [[purify]] ([[class]].).<br /><b>I</b> Lit.: [[dolabella]] [[quicquid]] emortuum est (trunci aut [[vitis]]), Col. 4, 24, 5: capisterio [[quicquid]] exteretur, id. 2, 9, 1: lepras, psoras, lichenas, lentigines, Plin. 23, 7, 64, § 126.—Poet.: quae poterunt [[umquam]] [[satis]] expurgare (me) cicutae? i. e. to [[cure]] of poetic [[ecstasy]], * Hor. Ep. 2, 2, 53: [[vetus]] [[fermentum]], [[remove]] by [[cleansing]], Vulg. 1 Cor. 5, 7.—<br /> <b>B</b> Trop.: expurgandus est [[sermo]], * Cic. Brut. 74, 258.—<br /><b>II</b> In partic., to [[clear]] from [[censure]], to [[exculpate]], [[vindicate]], [[justify]], [[excuse]]: me expurgare [[tibi]] [[volo]], Plaut. Capt. 3, 4, 87; id. Mil. 2, 6, 17: [[sine]] me expurgem, Ter. And. 5, 3, 29; id. Hec. 5, 1, 16: non [[facile]] est expurgatu, id. ib. 2, 3, 4: [[sese]] [[parum]] expurgat, fails to [[vindicate]], Sall. J. 69, 4: requirens objecta et expurgaturum asseverans, Tac. A. 16, 24: fidem consiliumque publicum, Gell. 7, 3, 5.—Hence, P. a.: expurgātus, a, um, [[pure]], [[clear]]; comp.: [[mens]], Rufin. Orig. de Princ. 1, 1, 7. | ||
}} | }} | ||
{{Gaffiot | {{Gaffiot | ||
|gf=<b>expūrgō</b>,¹³ āvī, ātum, āre, tr.,<br /><b>1</b> nettoyer, émonder, retrancher, enlever : Col. Rust. 4, 24, 5 ; Plin. 23, 126 || [fig.] corriger : expurgandus [[est]] [[sermo]] Cic. Br. 259, il faut châtier le style<br /><b>2</b> [fig.] purger : Hor. Ep. 2, 2, 53<br /><b>3</b> disculper, justifier : Ter. Andr. 900 ; Hec. 277 ; Sall. J. 79, 4 ; Tac. Ann. 16, 24. | |gf=<b>expūrgō</b>,¹³ āvī, ātum, āre, tr.,<br /><b>1</b> nettoyer, émonder, retrancher, enlever : Col. Rust. 4, 24, 5 ; Plin. 23, 126 || [fig.] corriger : expurgandus [[est]] [[sermo]] Cic. Br. 259, il faut châtier le style<br /><b>2</b> [fig.] purger : Hor. Ep. 2, 2, 53<br /><b>3</b> disculper, justifier : Ter. Andr. 900 ; Hec. 277 ; Sall. J. 79, 4 ; Tac. Ann. 16, 24.||[fig.] corriger : expurgandus [[est]] [[sermo]] Cic. Br. 259, il faut châtier le style<br /><b>2</b> [fig.] purger : Hor. Ep. 2, 2, 53<br /><b>3</b> disculper, justifier : Ter. Andr. 900 ; Hec. 277 ; Sall. J. 79, 4 ; Tac. Ann. 16, 24. | ||
}} | |||
{{Georges | |||
|georg=ex-pūrgo, āvī, ātum, āre, [[ausputzen]], [[reinigen]], [[säubern]], I) eig.: A) im allg.: [[quidquid]] (spicarum) exteretur scaphisterio exp., Col.: sordida ulcera, Plin. – poet., [[quae]] poterunt [[umquam]] [[satis]] expurgare (me) cicutae? mich ([[von]] der Dichterglut) [[heilen]], Hor. ep. 2, 2, 53. – B) prägn., [[ausputzen]] = reinigend [[entfernen]], dolabellā exp. [[quidquid]] emortuum est, Col.: lepras, psoras, Plin. – II) übtr.: A) im allg.: expurgandus est [[sermo]], Cic. [[Brut]]. 258. – B) insbes., entschuldigend [[reinigen]], [[rechtfertigen]], [[entschuldigen]], se, Plaut.: se alci, Plaut.: expurgaturum (obiecta) asseverans, Tac.: [[consilium]] [[publicum]], Gell.: dissimulandi causā [[aut]] [[sui]] expurgandi, [[sich]] vom Verdachte zu [[reinigen]], Sall. – / Eine gedehnte [[Form]] [[expurigo]] [[von]] Ritschl im [[Plautus]] eingeführt, s. [[Plaut]]. capt. 620 (616 Br.); mil. 497 u. 517. Vgl. Ritschl opusc. 2, 431. | |||
}} | |||
{{LaZh | |||
|lnztxt=expurgo, as, are. :: [[去渣]]。[[淸之]]。[[脫罪]] | |||
}} | }} |
Latest revision as of 18:55, 12 June 2024
Latin > English
expurgo expurgare, expurgavi, expurgatus V :: cleanse, purify; exculpate
Latin > English (Lewis & Short)
ex-purgo: āvi, ātum, 1, v. a.,
I to purge, cleanse, purify (class.).
I Lit.: dolabella quicquid emortuum est (trunci aut vitis), Col. 4, 24, 5: capisterio quicquid exteretur, id. 2, 9, 1: lepras, psoras, lichenas, lentigines, Plin. 23, 7, 64, § 126.—Poet.: quae poterunt umquam satis expurgare (me) cicutae? i. e. to cure of poetic ecstasy, * Hor. Ep. 2, 2, 53: vetus fermentum, remove by cleansing, Vulg. 1 Cor. 5, 7.—
B Trop.: expurgandus est sermo, * Cic. Brut. 74, 258.—
II In partic., to clear from censure, to exculpate, vindicate, justify, excuse: me expurgare tibi volo, Plaut. Capt. 3, 4, 87; id. Mil. 2, 6, 17: sine me expurgem, Ter. And. 5, 3, 29; id. Hec. 5, 1, 16: non facile est expurgatu, id. ib. 2, 3, 4: sese parum expurgat, fails to vindicate, Sall. J. 69, 4: requirens objecta et expurgaturum asseverans, Tac. A. 16, 24: fidem consiliumque publicum, Gell. 7, 3, 5.—Hence, P. a.: expurgātus, a, um, pure, clear; comp.: mens, Rufin. Orig. de Princ. 1, 1, 7.
Latin > French (Gaffiot 2016)
expūrgō,¹³ āvī, ātum, āre, tr.,
1 nettoyer, émonder, retrancher, enlever : Col. Rust. 4, 24, 5 ; Plin. 23, 126 || [fig.] corriger : expurgandus est sermo Cic. Br. 259, il faut châtier le style
2 [fig.] purger : Hor. Ep. 2, 2, 53
3 disculper, justifier : Ter. Andr. 900 ; Hec. 277 ; Sall. J. 79, 4 ; Tac. Ann. 16, 24.
Latin > German (Georges)
ex-pūrgo, āvī, ātum, āre, ausputzen, reinigen, säubern, I) eig.: A) im allg.: quidquid (spicarum) exteretur scaphisterio exp., Col.: sordida ulcera, Plin. – poet., quae poterunt umquam satis expurgare (me) cicutae? mich (von der Dichterglut) heilen, Hor. ep. 2, 2, 53. – B) prägn., ausputzen = reinigend entfernen, dolabellā exp. quidquid emortuum est, Col.: lepras, psoras, Plin. – II) übtr.: A) im allg.: expurgandus est sermo, Cic. Brut. 258. – B) insbes., entschuldigend reinigen, rechtfertigen, entschuldigen, se, Plaut.: se alci, Plaut.: expurgaturum (obiecta) asseverans, Tac.: consilium publicum, Gell.: dissimulandi causā aut sui expurgandi, sich vom Verdachte zu reinigen, Sall. – / Eine gedehnte Form expurigo von Ritschl im Plautus eingeführt, s. Plaut. capt. 620 (616 Br.); mil. 497 u. 517. Vgl. Ritschl opusc. 2, 431.