irascor: Difference between revisions
Ὡς αἰσχρὸν εὖ ζῆν ἐν πονηροῖς ἤθεσιν → Turpis res laute vivere ingenium malum → Wie schimpflich, wenn ein schlechter Mensch in Wohlstand lebt
m (Text replacement - "(?s)({{Lewis.*?}}\n)({{.*}}\n)({{LaEn.*?}}$)" to "$3 $1$2") |
(CSV2 import) |
||
Line 10: | Line 10: | ||
{{Georges | {{Georges | ||
|georg=īrāscor, īrāscī ([[ira]]), [[zürnen]] = [[zornig]] [[werden]] u. = [[zornig]] [[sein]] (Ggstz. mirari), pueri dicunt [[eum]] [[furenter]] irasci, Cic.: desinere irasci, Petron.: ir. de [[nihilo]], Plaut.: in cornua irasci = [[mit]] den Hörnern [[kämpfen]], Verg.: [[mit]] Dat., amicis, Cic.: [[sibi]], Sen. u. Ps. Quint. decl.: hominibus irasci et suscensere (v. den Göttern), Cic.: ir. admonitioni alcis, Quint. – m. in u. Akk., an et in [[hunc]] fratrem irascitur? Sen. contr. 10, 2 (32), 14 B. zw. (Kießling an etiamnunc fratri irascitur?). – [[mit]] [[contra]] u. Akk., [[turpe]] est viro forti [[contra]] feminam irasci, Serv. Verg. Aen. 2, 592. – [[mit]] ob u. Akk., [[illi]] ob unum [[aut]] alterum liberius [[dictum]], Sen. ad Marc. 22, 4; vgl. [[iratus]]. – m. [[pro]] u. Abl., irascuntur [[boni]] viri [[pro]] suorum iniuriis, Sen. de [[ira]] 1, 12, 4. – m. allg. Acc., idne ([[deswegen]]) irascimini, si [[quis]] superbior est [[quam]] [[nos]], [[Cato]] origg. 5. fr. 7: [[nihil]] irascuntur, Gell. 19, 22, 10: remittimus [[hoc]] [[tibi]], ne nostram vicem irascaris, statt [[unser]] zu z., unsere [[Rächer]] zu [[spielen]], Liv. 34, 32, 6. – m. Acc. u. Infin., irascitur natum [[esse]] quemquam, [[qui]] etc., Donat. Ter. Andr. 1, 5, 10. – m. folg. [[quod]], [[saepe]] absenti [[atque]] insonti [[tibi]] [[irascor]] [[atque]] [[suscenseo]], [[quod]] [[facis]], ne etc., [[Fronto]] epist. ad M. Caes. 4, 2. p. 60, 25 N. – übtr., irascitur [[ventus]], Petron.: [[mare]], Plin. – / Parag. Infin. irascier, Plaut. capt. 845. Lucil. 658. – Aktive Nbf., noli irascere, Pompon. com. 30: u. im [[Passiv]], in [[hac]] [[materia]] [[diutius]] laborandum est, ut [[factum]] credatur, [[quam]] ut irascatur, M. Caes. [[bei]] [[Fronto]] ep. ad M. Caes. 5, 23 (38). p. 82, 24 N. | |georg=īrāscor, īrāscī ([[ira]]), [[zürnen]] = [[zornig]] [[werden]] u. = [[zornig]] [[sein]] (Ggstz. mirari), pueri dicunt [[eum]] [[furenter]] irasci, Cic.: desinere irasci, Petron.: ir. de [[nihilo]], Plaut.: in cornua irasci = [[mit]] den Hörnern [[kämpfen]], Verg.: [[mit]] Dat., amicis, Cic.: [[sibi]], Sen. u. Ps. Quint. decl.: hominibus irasci et suscensere (v. den Göttern), Cic.: ir. admonitioni alcis, Quint. – m. in u. Akk., an et in [[hunc]] fratrem irascitur? Sen. contr. 10, 2 (32), 14 B. zw. (Kießling an etiamnunc fratri irascitur?). – [[mit]] [[contra]] u. Akk., [[turpe]] est viro forti [[contra]] feminam irasci, Serv. Verg. Aen. 2, 592. – [[mit]] ob u. Akk., [[illi]] ob unum [[aut]] alterum liberius [[dictum]], Sen. ad Marc. 22, 4; vgl. [[iratus]]. – m. [[pro]] u. Abl., irascuntur [[boni]] viri [[pro]] suorum iniuriis, Sen. de [[ira]] 1, 12, 4. – m. allg. Acc., idne ([[deswegen]]) irascimini, si [[quis]] superbior est [[quam]] [[nos]], [[Cato]] origg. 5. fr. 7: [[nihil]] irascuntur, Gell. 19, 22, 10: remittimus [[hoc]] [[tibi]], ne nostram vicem irascaris, statt [[unser]] zu z., unsere [[Rächer]] zu [[spielen]], Liv. 34, 32, 6. – m. Acc. u. Infin., irascitur natum [[esse]] quemquam, [[qui]] etc., Donat. Ter. Andr. 1, 5, 10. – m. folg. [[quod]], [[saepe]] absenti [[atque]] insonti [[tibi]] [[irascor]] [[atque]] [[suscenseo]], [[quod]] [[facis]], ne etc., [[Fronto]] epist. ad M. Caes. 4, 2. p. 60, 25 N. – übtr., irascitur [[ventus]], Petron.: [[mare]], Plin. – / Parag. Infin. irascier, Plaut. capt. 845. Lucil. 658. – Aktive Nbf., noli irascere, Pompon. com. 30: u. im [[Passiv]], in [[hac]] [[materia]] [[diutius]] laborandum est, ut [[factum]] credatur, [[quam]] ut irascatur, M. Caes. [[bei]] [[Fronto]] ep. ad M. Caes. 5, 23 (38). p. 82, 24 N. | ||
}} | |||
{{LaZh | |||
|lnztxt=irascor, eris, ratus sum, rasci. d. 3. :: 發忿怒。Celer irascor 快於怒。Irascor tibi hoc dictum 因此言怒汝。*Irascere ''pro'' Irasci. | |||
}} | }} |
Latest revision as of 20:15, 12 June 2024
Latin > English
irascor irasci, iratus sum V DEP :: get angry, fly into a rage; be angry at (with DAT)
Latin > English (Lewis & Short)
īrascor: īrātus (
I act. collat. form īra-sco, ĕre, Pompon. and Nigid. ap. Non. 127, 8 sq.: irascier, Plaut. Capt. 4, 2, 60), 3, v. dep. ira, to be angry, to be in a rage (syn.: succenseo, indignor); constr. absol.; with dat., with in and acc., or acc. of pronouns (class.).
(a) With dat. (so most freq.): vehementer mihi, Plaut. Truc. 2, 6, 64: tibi jure, Ter. And. 2, 3, 20: di inmortales hominibus irasci et succensere consuerunt, Cic. Rosc. Com. 16, 46: ego non tibi irascor, quod, etc., id. Sull. 18, 50: miror, cur tu huic irascere, id. Planc. 7, 17; id. Vat. 9, 21: improbitati candidatorum, id. Mil. 16, 42: his irascebamur, id. Lig. 11, 13; id. Sull. 17, 49: ego tibi irascerer: tibi ego possem irasci? id. Q. Fr. 1, 3, 1: irasci amicis, id. Phil. 8, 5: inimicis, Caes. B. C. 1, 8: votis meis, Ov. H. 1, 68: patriae, Nep. Epam. 7, 1: admonitioni, Quint. 2, 6, 3: erroribus, Sen. de Ira, 2, 10, 1.—
(b) Absol.: noli irascier, Plaut. Capt. 4, 2, 60: de nihilo, id. Truc. 4, 2, 56: numquam sapiens irascitur, Cic. Tusc. 3, 9, 19: numquam irasci desinet sapiens, si semel coeperit, Sen. de Ira, 2, 9, 1: nec cuiquam irasci propiusque accedere virtus, Verg. A. 10, 712: irasci, quod ausi hoc essent superi, Ov. M. 6, 269: qui nesciat irasci, Juv. 10, 360.—
(g) With in and acc.: an et in hunc fratrem irascitur, Sen. Contr. 5, 32, 14: iratus est Dominus in populum suum, Vulg. Psa. 105, 40: taurus irasci in cornua discit, to gather his rage into his horns, Verg. G. 3, 232; id. A. 12, 104.—
(d) With acc.: idne irascimini, si quis, etc., Cato ap. Gell. 7, 3: nihil, Gell. 19, 12, 10: ne nostram vicem irascaris, with us, Liv. 34, 32, 6.—(ε) Rarely with pro: viri pro suorum injuriis, Sen. de Ira, 1, 12, 4. —
II Transf., of inanim. subjects: cum pelago ventus irascitur, Petr. 104: iratus est furor meus in te, Vulg. Job, 42, 7: irascetur furor eorum in nos, ib. Psa. 123, 3.—Hence, īrātus, a, um, P. a., angered, enraged, angry, violent, furious (class.): numquid iratus es mihi propter has res? Plaut. Ps. 5, 2, 30: iratum adversario judicem facere, Cic. de Or. 1, 51, 220: quam ìratus de judicio, et de vilico! id. Fl. 4, 11: quamvis irata est, non hoc irata negabit, Ov. M. 2, 568 al.: cum sint tibi (convivi) irati, Cic. Att. 16, 3, 1: non existimo Marcellum ideo fortem fuisse, quia fuerit iratus, id. Tusc. 4, 22, 49: non quasi fortuitus nec ventorum rabie, sed iratus cadat in terras ignis, Juv. 13, 226.—Comp.: Archytas cum vilico factus esset iratior, Cic. Tusc. 4, 36, 78.—Sup.: Caesar illis fuerat iratissimus, Cic. Phil. 8, 6, 19.—
B Transf., of things, raging, violent, furious: mare, Hor. Epod. 2, 6: venter, ravening, id. S. 2, 8, 5: sitis, violent, Prop. 4 (5), 9, 62: venti, id. 4 (5), 6, 28: sistrum, Juv. 13, 93.— Adv.: īrātē, angrily, Phaedr. 4, 24, 14.— Comp.: iratius, Col. 7, 12, 5.
Latin > French (Gaffiot 2016)
īrāscor,⁸ īrātus sum, āscī (ira), intr., se mettre en colère, s’emporter ; contre qqn, qqch. [avec dat.] : Cic. Sulla 50 ; Mil. 42 ; etc. || [avec in et acc.] Sen. Rhet. Contr. 5, 32, 14 [mais irasci in cornua Virg. G. 3, 232, porter sa colère dans ses cornes, combattre avec les cornes] || [avec acc. de pron. n.] : nihil Gell. 19, 12, 10, ne s’irriter en rien, cf. Cat. d. Gell. 17, 3 || avec pro : Sen. Ira 1, 12, 4 || [absolt] : Cic. Tusc. 3, 19 ; Sen. Ira 2, 9, 1. inf. irascier Pl. Capt. 845 || forme active : irascere Pompon. Com. 30.
Latin > German (Georges)
īrāscor, īrāscī (ira), zürnen = zornig werden u. = zornig sein (Ggstz. mirari), pueri dicunt eum furenter irasci, Cic.: desinere irasci, Petron.: ir. de nihilo, Plaut.: in cornua irasci = mit den Hörnern kämpfen, Verg.: mit Dat., amicis, Cic.: sibi, Sen. u. Ps. Quint. decl.: hominibus irasci et suscensere (v. den Göttern), Cic.: ir. admonitioni alcis, Quint. – m. in u. Akk., an et in hunc fratrem irascitur? Sen. contr. 10, 2 (32), 14 B. zw. (Kießling an etiamnunc fratri irascitur?). – mit contra u. Akk., turpe est viro forti contra feminam irasci, Serv. Verg. Aen. 2, 592. – mit ob u. Akk., illi ob unum aut alterum liberius dictum, Sen. ad Marc. 22, 4; vgl. iratus. – m. pro u. Abl., irascuntur boni viri pro suorum iniuriis, Sen. de ira 1, 12, 4. – m. allg. Acc., idne (deswegen) irascimini, si quis superbior est quam nos, Cato origg. 5. fr. 7: nihil irascuntur, Gell. 19, 22, 10: remittimus hoc tibi, ne nostram vicem irascaris, statt unser zu z., unsere Rächer zu spielen, Liv. 34, 32, 6. – m. Acc. u. Infin., irascitur natum esse quemquam, qui etc., Donat. Ter. Andr. 1, 5, 10. – m. folg. quod, saepe absenti atque insonti tibi irascor atque suscenseo, quod facis, ne etc., Fronto epist. ad M. Caes. 4, 2. p. 60, 25 N. – übtr., irascitur ventus, Petron.: mare, Plin. – / Parag. Infin. irascier, Plaut. capt. 845. Lucil. 658. – Aktive Nbf., noli irascere, Pompon. com. 30: u. im Passiv, in hac materia diutius laborandum est, ut factum credatur, quam ut irascatur, M. Caes. bei Fronto ep. ad M. Caes. 5, 23 (38). p. 82, 24 N.
Latin > Chinese
irascor, eris, ratus sum, rasci. d. 3. :: 發忿怒。Celer irascor 快於怒。Irascor tibi hoc dictum 因此言怒汝。*Irascere pro Irasci.