τευθίς: Difference between revisions
(6_12) |
m (Text replacement - "Theophrastus" to "Thphr.") |
||
| (21 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=tefthis | |Transliteration C=tefthis | ||
|Beta Code=teuqi/s | |Beta Code=teuqi/s | ||
|Definition=ίδος, ἡ, < | |Definition=-ίδος, ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[calamary]] or [[squid]], [[Loligo vulgaris]], Semon.15, [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''1156,''Eq.''929,934, [[Theophrastus|Thphr.]] ''Sign.''40, Gal.6.769, etc.; cf. [[τεῦθος]]:—in Philox.2.13, [[τευθιάς]], άδος, ἡ,<br><span class="bld">II</span> name of some sort of [[pastry]], Iatrocl. ap. Ath.7.326e. [τευθῐς, ῐδος Ar. ll.cc., but also [[ῖδος]], Ath.3.106c ([[si vera lectio|s. v.l.]]).] | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1101.png Seite 1101]] ίδος, ἡ, eine Art Dintenfisch, der Kalamar, loligo; Ar. Ach. 1120 Equ. 926; comic. bei Ath. oft, s. VII, 326; Arist. H. A. 4, 1 u. sonst. Auch eine Art Backwerk. Iatrocles bei Ath. a. a. O. – [Nach Draco 15, 24 ist ι lang, aber in den vorhandenen Dichterstellen kurz; s. Ar. Equ. 936. 941 Ach. 1156; Opp. Hal. 1, 428.] | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1101.png Seite 1101]] ίδος, ἡ, eine Art Dintenfisch, der Kalamar, loligo; Ar. Ach. 1120 Equ. 926; comic. bei Ath. oft, s. VII, 326; Arist. H. A. 4, 1 u. sonst. Auch eine Art Backwerk. Iatrocles bei Ath. a. a. O. – [Nach Draco 15, 24 ist ι lang, aber in den vorhandenen Dichterstellen kurz; s. Ar. Equ. 936. 941 Ach. 1156; Opp. Hal. 1, 428.] | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ίδος (ἡ) :<br /><b>1</b> calmar, <i>poisson</i>;<br /><b>2</b> [[sorte de pâtisserie]].<br />'''Étymologie:''' [[τεῦθος]] -- DELG étym. obscure, pê substrat. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''τευθίς:''' ίδος (ῐδ) или ῖδος ἡ зоол. кальмар (Loligo [[vulgaris]]) Arph. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''τευθίς''': -ίδος, ἡ, [[εἶδος]] μαλακίου, ὡς ἡ [[σηπία]], loligo vul?aris, κοινῶς «καλαμάρι», [[ὅπερ]] ἔτι καὶ νῦν ἀποτελεῖ εὐάρεστον [[ἔδεσμα]] παρ’ ἡμῖν, Ἀριστοφ. Ἀχ. 1156, Ἱππ. 929, 934, κλπ., πρβλ. [[τεῦθος]]· - παρὰ Φιλοξ 2. 13, ὁ Bgk. ἀναγινώσκει τευθιάς, άδος, ή. ΙΙ. [[ὄνομα]] εἴδους τινὸς ζυμαρικοῦ («[[πέμμα]] πλακουντῶδες» καθ’ Ἡσύχ.), Ἰατροκλ. παρ’ Ἀθην. 326E. [τευθῐς, ῐδος Ἀριστοφ. ἔνθ’ ἀνωτ., ἀλλὰ καὶ ῑδος, Δράκων 15. 24, Ἀθήν. 106C]. - Περὶ τευθίδος ἴδε Ξενοκρ. Κοραῆ σ. 15, 40, 43, 57, 68, 152, 194, 195. | |lstext='''τευθίς''': -ίδος, ἡ, [[εἶδος]] μαλακίου, ὡς ἡ [[σηπία]], loligo vul?aris, κοινῶς «καλαμάρι», [[ὅπερ]] ἔτι καὶ νῦν ἀποτελεῖ εὐάρεστον [[ἔδεσμα]] παρ’ ἡμῖν, Ἀριστοφ. Ἀχ. 1156, Ἱππ. 929, 934, κλπ., πρβλ. [[τεῦθος]]· - παρὰ Φιλοξ 2. 13, ὁ Bgk. ἀναγινώσκει τευθιάς, άδος, ή. ΙΙ. [[ὄνομα]] εἴδους τινὸς ζυμαρικοῦ («[[πέμμα]] πλακουντῶδες» καθ’ Ἡσύχ.), Ἰατροκλ. παρ’ Ἀθην. 326E. [τευθῐς, ῐδος Ἀριστοφ. ἔνθ’ ἀνωτ., ἀλλὰ καὶ ῑδος, Δράκων 15. 24, Ἀθήν. 106C]. - Περὶ τευθίδος ἴδε Ξενοκρ. Κοραῆ σ. 15, 40, 43, 57, 68, 152, 194, 195. | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=-ίδος, η, ΝΑ<br />(στα νεοελλ. [[λόγιος]] τ.) [[γένος]] κεφαλόποδων [[μαλακίων]] ένα [[είδος]] του οποίου [[είναι]] το κοινώς [[σήμερα]] γνωστό [[καλαμάρι]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[είδος]] ζυμαρικού.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Πρόκειται πιθ. για λ. του προελληνικού γλωσσικού υποστρώματος (<b>πρβλ.</b> τα τοπωνύμια <i>Τευθίς</i> στην Αρκαδία και <i>Τευθέα</i> στην Αχαΐα, [[καθώς]] και το ανδρων. <i>Τεῦθος</i>, που αντιστοιχεί πιθ. στο μυκην. <i>teuto</i>). Κατ' ἀλλη [[άποψη]], λιγότερο πιθανή, η λ. συνδέεται με τον τ. [[τεύθριον]]. Για τις υποθέσεις που έχουν διατυπωθεί <b>βλ. λ.</b> [[τεύθριον]]. | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''τευθίς:''' -ίδος[ῐ], ἡ, [[καλαμάρι]], [[σουπιά]], σε Αριστοφ. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=a [[cuttlefish]], [[cuttle-fish]], Ar. | |||
}} | |||
{{FriskDe | |||
|ftr='''τευθίς''': -ίδος (auch -ῖδος)<br />{teuthís}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Art Tintenfisch]] (Semon., Ar., Thphr. u.a.),<br />'''Derivative''': θεῦτιν Akk. (Hippon. ex H.); auch [[τεῦθος]] m. von einer größeren Art (Arist.); τευθιάς f. (Philox.). Davon [[τευθίδιον]] n. (Kom.), -ώδης ’τ.-ähnlich’ (Ath.). Einzelheiten bei Thompson Fishes s.v.<br />'''Etymology''': Etymologie unbekannt, wahrscheinlich Fremdwort; vgl. ON Τευθίς (Arkadien), -έα (Achaia). Verschiedene idg. Deutungsversuche: eig. "das Wasser trü-bend, verwirrend", zu aind. ''dódhat''- [[erschütternd]], [[ungestüm]], [[tobend]] usw. (idg. ''dheu''-''dh''- WP. 1, 839 mit Fick u.a., Pok. 264 f.); zu idg. ''dheu''-''dh''-, aber auf die Farbe bezogen ebenso wie der Pfl.name [[τεύθριον]] = [[πόλιον]], [[ἐρυθρόδανον]] (Schindler KZ 81, 71 mit Vorbehalt); zu ''dheu''- [[laufen]], [[rinnen]] (woraus [[saftig]] und [[färben]]; Tovar Münch. Stud. 10, 77 ff.; dazu noch myk. ''te''-''u''-''ta''-''ra''-''ko''-''ro''?); ebenso, aber pelasgisch (Carnoy Ant. class. 24, 25, REGr. 69, 288). Semit. Etymologie bei Lewy Fremdw. 18, RhM 80, 108 und Grimme Glotta 14, 17.— Vgl. zu [[τεῦτλον]].<br />'''Page''' 2,886-887 | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx=Afrikaans: pylinkvis; Ainu: パㇱサンナ, マシタンペ; Albanian: kallamar; Arabic: حَبَّار; Egyptian Arabic: توتيا, سبيط, كلاماري; Tunisian Arabic: سيبيا, سوبية, سوبيا, شوباي, شوابي; Armenian: կաղամար; Azerbaijani: kalmar; Basque: txibia; Bau Bidayuh: sutung; Belarusian: кальмар; Bengali: স্কুইড; Brunei Malay: sutung; Bulgarian: калмар; Burmese: ပြည်ကြီးငါး; Catalan: calamars, calamar; Chinese Cantonese: 魷魚, 鱿鱼; Mandarin: 烏賊, 乌贼, 魷魚, 鱿鱼; Min Nan: 魷魚, 鱿鱼, 鰇魚; Wu: 魷魚, 鱿鱼; Cornish: stifek; Czech: krakatice; Danish: blæksprutte; Dutch: [[inktvis]]; Esperanto: sepio; Estonian: kalmaar; Faroese: høgguslokkur; Fijian: sulua; Finnish: kalmari, mustekala; French: [[seiche]], [[pieuvre]], [[poulpe]], [[encornet]], [[calmar]]; Galician: lura; Georgian: მელანთევზი; German: [[Kalmar]], [[Tintenfisch]]; Greek: [[καλαμάρι]]; Ancient Greek: [[τευθίς]]; Greenlandic: amikoq; Gujarati: સ્ક્વિડ; Hawaiian: mūheʻe, heʻe; Hebrew: דְּיוֹנוּן; Hindi: विद्रूप, स्क्विड; Hungarian: tintahal, kalmár, szépia; Icelandic: smokkfiskur, smokkur; Ido: kalmaro; Indonesian: cumi-cumi, nus, ikan sotong; Interlingua: calamar; Irish: scuid, máthair shúigh; Italian: [[calamaro]]; Japanese: 烏賊, 鰞, 柔魚; Javanese: iwak nus; Kannada: ಸ್ಕ್ವಿಡ್; Kazakh: кальмар; Khmer: ត្រីមឹក, មឹក; Korean: 오징어; Kyrgyz: кальмар; Lao: ຫມຶກ, ປາອີ່ຮື; Latin: [[loligo]]; Latvian: kalmārs; paskvila; Lithuanian: kalmaras; Macedonian: лигна; Malay: sotong; Malayalam: കണവ; Maltese: klamar; Manx: dyachlym, peie vreinn, squid; Maori: wheke, ngū; Marathi: स्क्विड; Mi'kmaq: seta'su anim; Navajo: łóóʼ bigaan neeznání, łóóʼ bigaan neeznání íiyisígíí; Nepali: स्क्विड; Norman: cônet; Northern Norwegian: akkar; Old English: cudele; Orok: askuttu; Persian: ماهی مرکب, انکاس; Polish: kalmar anim, kałamarnica; Portuguese: [[lula]]; Quechua: samanna; Romanian: calmar; Russian: [[кальмар]]; Sambali: posit; Samoan: gūfe'e, fe'e; Sassarese: tòtanu; Scottish Gaelic: gibeanach, gibearnach, gubarnach, iasg-cutail; Serbo-Croatian Cyrillic: ли̏гња; Roman: lȉgnja; Sinhalese: දැල්ලා; Slovak: kalmar; Slovene: lígenj; Southern Spanish: calamar; Sundanese: cumi-cumi; Swahili: pweza; Swedish: bläckfisk; Tagalog: pusit; Tajik: калмар; Tamil: கணவாய்; Telugu: స్క్విడ్; Thai: ปลาหมึก, หมึก; Tigrinya: ኣቡ ቐለም; Tok Pisin: urita; Turkish: mürekkep balığı, kalamar; Turkmen: kalmar; Ukrainian: кальмар; Uzbek: kalmar; Vietnamese: mực ống; Waray-Waray: nuos; Welsh: ystifflog, môr-lawes, twyllwr du, pibwr inc; Yiddish: טינטפֿיש; Zazaki: kalamar; Zhuang: byayouzyiz | |||
}} | }} | ||
Latest revision as of 07:34, 2 November 2024
English (LSJ)
-ίδος, ἡ,
A calamary or squid, Loligo vulgaris, Semon.15, Ar.Ach.1156,Eq.929,934, Thphr. Sign.40, Gal.6.769, etc.; cf. τεῦθος:—in Philox.2.13, τευθιάς, άδος, ἡ,
II name of some sort of pastry, Iatrocl. ap. Ath.7.326e. [τευθῐς, ῐδος Ar. ll.cc., but also ῖδος, Ath.3.106c (s. v.l.).]
German (Pape)
[Seite 1101] ίδος, ἡ, eine Art Dintenfisch, der Kalamar, loligo; Ar. Ach. 1120 Equ. 926; comic. bei Ath. oft, s. VII, 326; Arist. H. A. 4, 1 u. sonst. Auch eine Art Backwerk. Iatrocles bei Ath. a. a. O. – [Nach Draco 15, 24 ist ι lang, aber in den vorhandenen Dichterstellen kurz; s. Ar. Equ. 936. 941 Ach. 1156; Opp. Hal. 1, 428.]
French (Bailly abrégé)
ίδος (ἡ) :
1 calmar, poisson;
2 sorte de pâtisserie.
Étymologie: τεῦθος -- DELG étym. obscure, pê substrat.
Russian (Dvoretsky)
τευθίς: ίδος (ῐδ) или ῖδος ἡ зоол. кальмар (Loligo vulgaris) Arph.
Greek (Liddell-Scott)
τευθίς: -ίδος, ἡ, εἶδος μαλακίου, ὡς ἡ σηπία, loligo vul?aris, κοινῶς «καλαμάρι», ὅπερ ἔτι καὶ νῦν ἀποτελεῖ εὐάρεστον ἔδεσμα παρ’ ἡμῖν, Ἀριστοφ. Ἀχ. 1156, Ἱππ. 929, 934, κλπ., πρβλ. τεῦθος· - παρὰ Φιλοξ 2. 13, ὁ Bgk. ἀναγινώσκει τευθιάς, άδος, ή. ΙΙ. ὄνομα εἴδους τινὸς ζυμαρικοῦ («πέμμα πλακουντῶδες» καθ’ Ἡσύχ.), Ἰατροκλ. παρ’ Ἀθην. 326E. [τευθῐς, ῐδος Ἀριστοφ. ἔνθ’ ἀνωτ., ἀλλὰ καὶ ῑδος, Δράκων 15. 24, Ἀθήν. 106C]. - Περὶ τευθίδος ἴδε Ξενοκρ. Κοραῆ σ. 15, 40, 43, 57, 68, 152, 194, 195.
Greek Monolingual
-ίδος, η, ΝΑ
(στα νεοελλ. λόγιος τ.) γένος κεφαλόποδων μαλακίων ένα είδος του οποίου είναι το κοινώς σήμερα γνωστό καλαμάρι
αρχ.
είδος ζυμαρικού.
[ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολ. Πρόκειται πιθ. για λ. του προελληνικού γλωσσικού υποστρώματος (πρβλ. τα τοπωνύμια Τευθίς στην Αρκαδία και Τευθέα στην Αχαΐα, καθώς και το ανδρων. Τεῦθος, που αντιστοιχεί πιθ. στο μυκην. teuto). Κατ' ἀλλη άποψη, λιγότερο πιθανή, η λ. συνδέεται με τον τ. τεύθριον. Για τις υποθέσεις που έχουν διατυπωθεί βλ. λ. τεύθριον.
Greek Monotonic
τευθίς: -ίδος[ῐ], ἡ, καλαμάρι, σουπιά, σε Αριστοφ.
Middle Liddell
a cuttlefish, cuttle-fish, Ar.
Frisk Etymology German
τευθίς: -ίδος (auch -ῖδος)
{teuthís}
Grammar: f.
Meaning: Art Tintenfisch (Semon., Ar., Thphr. u.a.),
Derivative: θεῦτιν Akk. (Hippon. ex H.); auch τεῦθος m. von einer größeren Art (Arist.); τευθιάς f. (Philox.). Davon τευθίδιον n. (Kom.), -ώδης ’τ.-ähnlich’ (Ath.). Einzelheiten bei Thompson Fishes s.v.
Etymology: Etymologie unbekannt, wahrscheinlich Fremdwort; vgl. ON Τευθίς (Arkadien), -έα (Achaia). Verschiedene idg. Deutungsversuche: eig. "das Wasser trü-bend, verwirrend", zu aind. dódhat- erschütternd, ungestüm, tobend usw. (idg. dheu-dh- WP. 1, 839 mit Fick u.a., Pok. 264 f.); zu idg. dheu-dh-, aber auf die Farbe bezogen ebenso wie der Pfl.name τεύθριον = πόλιον, ἐρυθρόδανον (Schindler KZ 81, 71 mit Vorbehalt); zu dheu- laufen, rinnen (woraus saftig und färben; Tovar Münch. Stud. 10, 77 ff.; dazu noch myk. te-u-ta-ra-ko-ro?); ebenso, aber pelasgisch (Carnoy Ant. class. 24, 25, REGr. 69, 288). Semit. Etymologie bei Lewy Fremdw. 18, RhM 80, 108 und Grimme Glotta 14, 17.— Vgl. zu τεῦτλον.
Page 2,886-887
Translations
Afrikaans: pylinkvis; Ainu: パㇱサンナ, マシタンペ; Albanian: kallamar; Arabic: حَبَّار; Egyptian Arabic: توتيا, سبيط, كلاماري; Tunisian Arabic: سيبيا, سوبية, سوبيا, شوباي, شوابي; Armenian: կաղամար; Azerbaijani: kalmar; Basque: txibia; Bau Bidayuh: sutung; Belarusian: кальмар; Bengali: স্কুইড; Brunei Malay: sutung; Bulgarian: калмар; Burmese: ပြည်ကြီးငါး; Catalan: calamars, calamar; Chinese Cantonese: 魷魚, 鱿鱼; Mandarin: 烏賊, 乌贼, 魷魚, 鱿鱼; Min Nan: 魷魚, 鱿鱼, 鰇魚; Wu: 魷魚, 鱿鱼; Cornish: stifek; Czech: krakatice; Danish: blæksprutte; Dutch: inktvis; Esperanto: sepio; Estonian: kalmaar; Faroese: høgguslokkur; Fijian: sulua; Finnish: kalmari, mustekala; French: seiche, pieuvre, poulpe, encornet, calmar; Galician: lura; Georgian: მელანთევზი; German: Kalmar, Tintenfisch; Greek: καλαμάρι; Ancient Greek: τευθίς; Greenlandic: amikoq; Gujarati: સ્ક્વિડ; Hawaiian: mūheʻe, heʻe; Hebrew: דְּיוֹנוּן; Hindi: विद्रूप, स्क्विड; Hungarian: tintahal, kalmár, szépia; Icelandic: smokkfiskur, smokkur; Ido: kalmaro; Indonesian: cumi-cumi, nus, ikan sotong; Interlingua: calamar; Irish: scuid, máthair shúigh; Italian: calamaro; Japanese: 烏賊, 鰞, 柔魚; Javanese: iwak nus; Kannada: ಸ್ಕ್ವಿಡ್; Kazakh: кальмар; Khmer: ត្រីមឹក, មឹក; Korean: 오징어; Kyrgyz: кальмар; Lao: ຫມຶກ, ປາອີ່ຮື; Latin: loligo; Latvian: kalmārs; paskvila; Lithuanian: kalmaras; Macedonian: лигна; Malay: sotong; Malayalam: കണവ; Maltese: klamar; Manx: dyachlym, peie vreinn, squid; Maori: wheke, ngū; Marathi: स्क्विड; Mi'kmaq: seta'su anim; Navajo: łóóʼ bigaan neeznání, łóóʼ bigaan neeznání íiyisígíí; Nepali: स्क्विड; Norman: cônet; Northern Norwegian: akkar; Old English: cudele; Orok: askuttu; Persian: ماهی مرکب, انکاس; Polish: kalmar anim, kałamarnica; Portuguese: lula; Quechua: samanna; Romanian: calmar; Russian: кальмар; Sambali: posit; Samoan: gūfe'e, fe'e; Sassarese: tòtanu; Scottish Gaelic: gibeanach, gibearnach, gubarnach, iasg-cutail; Serbo-Croatian Cyrillic: ли̏гња; Roman: lȉgnja; Sinhalese: දැල්ලා; Slovak: kalmar; Slovene: lígenj; Southern Spanish: calamar; Sundanese: cumi-cumi; Swahili: pweza; Swedish: bläckfisk; Tagalog: pusit; Tajik: калмар; Tamil: கணவாய்; Telugu: స్క్విడ్; Thai: ปลาหมึก, หมึก; Tigrinya: ኣቡ ቐለም; Tok Pisin: urita; Turkish: mürekkep balığı, kalamar; Turkmen: kalmar; Ukrainian: кальмар; Uzbek: kalmar; Vietnamese: mực ống; Waray-Waray: nuos; Welsh: ystifflog, môr-lawes, twyllwr du, pibwr inc; Yiddish: טינטפֿיש; Zazaki: kalamar; Zhuang: byayouzyiz
