ὀρταλίς: Difference between revisions
Ἅγιος ὁ Θεός, Ἅγιος ἰσχυρός, Ἅγιος ἀθάνατος, ἐλέησον ἡμᾶς → holy God, holy Mighty, holy Immortal, have mercy on us
(29) |
(2b) |
||
| Line 18: | Line 18: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[ὀρταλίς]], η (Α)<br /><b>1.</b> [[νεογνό]] πτηνού, [[νεοσσός]]<br /><b>2.</b> κατοικίδιο [[πτηνό]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. <i>ὀρτ</i>-[[αλίς]], με [[επίθημα]] -[[αλίς]] (<b>πρβλ.</b> [[δορκάς]]: <i>δορκ</i>-[[αλίς]]) παράγεται πιθ. από το αμάρτυρο ρηματ. επίθ. [[ὀρτός]] (<b>πρβλ.</b> <i>θέ</i>-<i>ορτος</i>, <i>κονί</i>-<i>ορτος</i>) του ρ. [[ὄρνυμι]] «[[σηκώνω]], [[εγείρω]]» και δηλώνει τα νεογνά τών πτηνών που προσπαθούν να πετάξουν. Δυσχερέστερη φαίνεται η [[σύνδεση]] της λ. με το [[ὄρνις]]. | |mltxt=[[ὀρταλίς]], η (Α)<br /><b>1.</b> [[νεογνό]] πτηνού, [[νεοσσός]]<br /><b>2.</b> κατοικίδιο [[πτηνό]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. <i>ὀρτ</i>-[[αλίς]], με [[επίθημα]] -[[αλίς]] (<b>πρβλ.</b> [[δορκάς]]: <i>δορκ</i>-[[αλίς]]) παράγεται πιθ. από το αμάρτυρο ρηματ. επίθ. [[ὀρτός]] (<b>πρβλ.</b> <i>θέ</i>-<i>ορτος</i>, <i>κονί</i>-<i>ορτος</i>) του ρ. [[ὄρνυμι]] «[[σηκώνω]], [[εγείρω]]» και δηλώνει τα νεογνά τών πτηνών που προσπαθούν να πετάξουν. Δυσχερέστερη φαίνεται η [[σύνδεση]] της λ. με το [[ὄρνις]]. | ||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[hen]] (Nic. Al. 294).<br />Derivatives: <b class="b3">ὀρτάλιχος</b> m. <b class="b2">young bird</b> (A. Ag. 54, Ar. Ach. 871, AP, Opp.), <b class="b2">young animal</b> (S. Fr. 793), [[chick]] (Theoc.), <b class="b3">-ιχεύς</b> m. <b class="b2">id.</b> (Nic. Al. 228: acc. <b class="b3">-ῆα</b>, metr. enlargement at verse-end; Bosshardt 64). Denomin. <b class="b3">ἀν-ορταλίζω</b> <b class="b2">to prance, to clap the wings like a hen (cock)</b> v.t. (Ar. Eq. 1344).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Popular formations in <b class="b3">-ίς</b> resp. <b class="b3">-ιχος</b> (<b class="b3">ἀηδονίς</b>, <b class="b3">κόψιχος</b> etc.; Chantraine 344 a. 403, Schwyzer 465 a. 498), first from an <b class="b3">λ-</b>stem (unless rather with complete <b class="b3">-αλίς</b> as in <b class="b3">συκ-αλίς</b>, <b class="b3">δορκ-αλίς</b> [: <b class="b3">δορκ-άς</b>] a.o.), lastly from a noun <b class="b3">*ὀρτος</b> of unknown meaning. The obvious connection with <b class="b3">ὄρνυμαι</b> <b class="b2">rise, come into movement</b> (cf. <b class="b3">κονι-ορ-τός</b>, <b class="b3">θέ-ορ-τος</b>) does not mean much semantically. Cf. Baunack Phil. 70, 465 f. | |||
}} | }} | ||
Revision as of 06:46, 3 January 2019
English (LSJ)
ίδος, ἡ,
A fowl, Nic. Al.294.
German (Pape)
[Seite 387] (von ὄρνυμι, mit ὄρνις verwandt), ίδος, ἡ, dor. u. poet. = νεοσσός, σκύμνος, das Junge eines Thieres, bes. junger Vogel, Küchlein, Nic. Al. 295. Häufiger in den abgeleiteten Formen.
Greek (Liddell-Scott)
ὀρτᾰλίς: -ίδος, ἡ, νεογνὸν ζῷον, οἱονδήποτε, Λατ. pullus, νεοσσός, νεογνὸν πτηνόν, ὀρνίθιον· καθόλου πτηνὸν κατοικίδιον, «ὀρνίθι», Νικ. Ἀλ. 295. - Βοιωτ. λέξ. πρβλ. ὀρτάλιχος
Greek Monolingual
ὀρταλίς, η (Α)
1. νεογνό πτηνού, νεοσσός
2. κατοικίδιο πτηνό.
[ΕΤΥΜΟΛ. Ο τ. ὀρτ-αλίς, με επίθημα -αλίς (πρβλ. δορκάς: δορκ-αλίς) παράγεται πιθ. από το αμάρτυρο ρηματ. επίθ. ὀρτός (πρβλ. θέ-ορτος, κονί-ορτος) του ρ. ὄρνυμι «σηκώνω, εγείρω» και δηλώνει τα νεογνά τών πτηνών που προσπαθούν να πετάξουν. Δυσχερέστερη φαίνεται η σύνδεση της λ. με το ὄρνις.
Frisk Etymological English
Grammatical information: f.
Meaning: hen (Nic. Al. 294).
Derivatives: ὀρτάλιχος m. young bird (A. Ag. 54, Ar. Ach. 871, AP, Opp.), young animal (S. Fr. 793), chick (Theoc.), -ιχεύς m. id. (Nic. Al. 228: acc. -ῆα, metr. enlargement at verse-end; Bosshardt 64). Denomin. ἀν-ορταλίζω to prance, to clap the wings like a hen (cock) v.t. (Ar. Eq. 1344).
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: Popular formations in -ίς resp. -ιχος (ἀηδονίς, κόψιχος etc.; Chantraine 344 a. 403, Schwyzer 465 a. 498), first from an λ-stem (unless rather with complete -αλίς as in συκ-αλίς, δορκ-αλίς [: δορκ-άς] a.o.), lastly from a noun *ὀρτος of unknown meaning. The obvious connection with ὄρνυμαι rise, come into movement (cf. κονι-ορ-τός, θέ-ορ-τος) does not mean much semantically. Cf. Baunack Phil. 70, 465 f.
