ὄχημα

English (LSJ)

ατος, τό,

   A anything that bears or supports: hence, Zeus is called γῆς ὄχημα stay of earth (γαιήοχος), E.Tr.884.    II carriage, chariot, Hdt.5.21, etc.: prop. mule-car, opp. ἅρμα (war-car), Pi.Fr.106.6; also ὀ. ἱππικά S.El.740; ἁρμάτων ὀχήματα E.Supp.662; ὄ. ἵππειον, πωλικόν, Id.Alc. 67, Rh.621, cf. Tim.Pers.205; αὔρα, θεῶν ὄ. Trag.Adesp.565; ἔπαρχος ὀχημάτων, = Lat. praefectus vehiculorum, IG14.1072 (Rome, ii A. D.), cf. Supp.Epigr.4.520.12 (Ephes., ii A. D.).    2 of ships, mostly with some addition, λινόπτερ' ηὗρε ναυτίλων ὀ. A.Pr.468; ὄ. ναός S.Tr.656 (lyr.); νάϊον ὄ. E.IT410 (lyr.); τὰ ὀ. τά τε πεζὰ καὶ τὰ ἐν τῇ θαλάττῃ Pl. Hp.Ma.295d, cf. Phd.113d.    3 of animals that are ridden, ὄ. κανθάρου a riding-beetle (as we say a riding-horse), Ar.Pax866; of Arion's dolphin, App.Anth.1.3; of a horse, Max.Tyr.14.4.    4 metaph., vehicle, raft, ὄ. ἀοιδᾶν, as Pi. calls his ode, Fr.124.1; ἐπὶ βεβαιοτέρου ὀ., λόγου θείου τινός, διαπορευθῆναι Pl.Phd.85d; ὄ. τροφῆς, of water, Hp.Alim.55 (but of the vena cava, Id. ap. Gal.UP4.5); τὸ σιτίον οἷον ὀ. τῷ ὑγρῷ χρώμενον Plu.2.698d; of honey as a vehicle for drugs, Gal. 10.300; σῶμα . . ψυχῆς λεπτὸν ὄ. Orac. ap. Hierocl. in CA26p.478M.; of the supposed vehicle consisting of fine and indestructible matter informed by the soul, its spiritual body, Procl.Inst.205, cf. Iamb. Myst.5.12, Dam.Pr.102; ἀχράντῳ ὀ. χρώμεναι τῷ . . κάλλει Procl.in Alc. p.33 C.

German (Pape)

[Seite 429] τό, Alles, was trägt oder stützt, wie Eur. statt γαιήοχος den Zeus γῆς ὄχημα nennt, Troad. 884; vgl. Jacobs zu Achill. Tat. p. 451. – Gew. Fuhrwerk, Fahrzeug; ναυτίλων λινόπτερα, Aesch. Prom. 466; ξὺν ἵπποις καμπύλοις τ' ὀχήμασιν, Suppl. 180; ἱππικά, Soph. El. 730; πολύκωπον ὄχ, ναός, Schiff, Trach. 653; Eur. sowohl ἵππειον, πωλικόν, als νάϊον, Alc. 68 Rhes. 621 I. T. 410; auch ἁρμάτων ὀχήματα, Aesch. Suppl. 662 u. öfter; ζευκτά, Plut. de aere al. 3. – Komisch ὄχημα κανθάρου, Ar. Pax 830; öfter bei Plat., wie Polit. 288 a, ἐμβιβάσας ὡς εἰς ὄχημα Tim. 41 e, von Schiffen Phaed. 113 d, vgl. Hipp. mai. 295 d, τὰ ὀχήματα τά τε πεζὰ καὶ τὰ ἐν τῇ θαλάττῃ πλοῖα; Sp., wie Luc.

Greek (Liddell-Scott)

ὄχημα: τό, (ὀχέω) πᾶν ὅ, τι φέρει ἢ ὑποστηρίζει τι, στήριγμα ὅθεν ὁ Ζεὺς καλεῖται γῆς ὄχημα, τὸ στήριγμα τῆς γῆς (γαιήοχος), πρβλ. Εὐρ. Τρῳ. 884. ΙΙ. ὄχημα, ὡς καὶ νῦν, Λατ. vehiculum, Ἡρόδ. 5. 21 καὶ Ἀττικ.· -κυρίως ἅμαξα συρομένη ὑπὸ ἡμιόνων, κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸ ἅρμα, Πινδ. Ἀποσπάσμ. 73· ἀλλὰ καὶ ὄχ. ἱππικὸν Σοφ. Ἠλ. 740· ἁρμάτων ὀχήματα Εὐρ. Ἱκ. 662· ὄχ. ἵππειον, πωλικὸν ὁ αὐτ. ἐν Ἀλκ. 67, Ρῆσ. 621. 2) ἐπὶ πλοίων, ἀλλὰ κατὰ τὸ πλεῖστον μετά τινος προσθήκης, λινόπτερ’ εὗρε ναυτίλων ὄχ. Αἰσχύλου Πρ. 468· ὄχ. ναὸς Σοφ. Τρ. 656· νάϊον ὄχ. Εὐρ. Ι. Τ. 410· τὰ ὀχ. τά τε πεζὰ καὶ τὰ ἐν τῇ θαλάττῃ Πλάτ. Ἱππ. Μείζων 295D, πρβλ. Φαίδωνα 113D. 3) ἐπὶ ζῴων, ἐφ’ ὧν τις ὀχεῖται, ὄχημα κανθάρου, κάνθαρος πρὸς ἱππασίαν (οἱονεὶ ἵππος), Ἀριστοφάν. Εἰρ. 866· ἐπὶ τοῦ δελφῖνος, Ἀνθολ. Π. παράρτ. 105· ἐπὶ ἵππου, Μάξιμ. Τυρ. 14. 4. 4) μεταφορ., ἐρατᾶν ὄχημ’ ἀοιδᾶν, ὡς ὁ Πίνδ. καλεῖ μίαν τῶν ἑαυτοῦ ᾠδῶν ἣν πέμπει πρὸς φίλον, Ἀποσπ. 89· ἐπὶ βεβαιοτέρου ὀχήματος, λόγου θείου τινός, διαπορευθῆναι Πλάτ. Φαίδων 85D· τὸ σιτίον οἷον ὀχήματι τῷ ὑγρῷ χρώμενον Πλούτ. 2. 698D.

French (Bailly abrégé)

ατος (τό) :
1 voiture, chariot, char traîné par des chevaux;
2 navire, vaisseau;
3 fig. véhicule (de la pensée, de la parole, etc.).
Étymologie: ὀχέω.