διδασκαλικός

English (LSJ)

ή, όν,

   A of or for teaching, τινός Philol.11; ὄργανον Pl.Cra.388b; λόγοι X.Mem.1.2.21; πειθὼ δ. περί τι Pl.Grg.453e, cf. 455a: ἡ -κή (sc. τέχνη) the faculty of giving instruction, Id.Sph.231b; τὸ -κόν Id.Lg.813b; so, in disparagement, τὸ πρεσβυτικὸν καὶ δ. the didactic manner of old age, of Isocrates, Hermog.Id.2.11: Comp. -ώτερος Arist.Metaph.982a13. Adv. -κῶς Pl.Cra.388c, Plb.6.3.5: Comp. -ώτερον Dioph.1p.474T., Hermog. Inv.1.1.    2 -κή (sc. ὁμολογίἀ, ἡ, contract of apprenticeship, POxy. 275.34 (i A. D.).    3 Gramm., τόπος δ., locus classicus, Sch.Il.5.857.

German (Pape)

[Seite 615] zum Lehren oder Unterrichten gehörig, geschickt, Plat. Gorg. 755 a; ἡ ἐν τοῖς λόγοις διδασκαλική, sc. τέχνη, Soph. 229 e; λόγοι Xen. Mem. 1, 2, 21; Arist. u. Folgde; τόπος διδασκαλικός, locus classicus, Schol. Il. 5, 857. – Adv., Plat. Crat. 388 c.

Greek (Liddell-Scott)

δῐδασκᾰλικός: -ή, -όν, ὁ ἀνήκων ἢ ἁρμόζων εἰς διδασκαλίαν ἢ εἰς διδάσκαλον, καὶ ὁ ἐπιτήδειος εἰς τὸ διδάσκειν, διδακτικός, Πλάτ. Κρατ. 388Β, Ξεν. Ἀπομν. 1. 2, 21· περί τινος Πλάτ. Γοργ. 455Α· ― ἡ διδασκαλικὴ (ἐνν. τέχνη), ἡ περὶ τὴν διδασκαλίαν ἱκανότης, εὐχέρεια, ὁ αὐτ. Σοφ. 231Β· τινός, περί τινος, ὁ αὐτ. Γοργ. 453Ε· τὸ διδασκαλικόν, ὁ αὐτ. Νόμ. 813Β· ― τόπος δ., locus classicus, Γραμμ. ― Ἐπίρρ. -κῶς, Πλάτ. Κρατ. 388Β, Πολύβ. 6. 3, 5· ὑπερθ. διδασκαλικώτατα Κλήμ. Ἀλ. 380.

French (Bailly abrégé)

ή, όν :
1 qui concerne l’enseignement ; λόγοι διδασκαλικοί XÉN les discours, càd les enseignements du maître;
2 capable d’enseigner, apte à instruire ; τὸ διδασκαλικόν PLUT ce qui peut instruire.
Étymologie: διδάσκαλος.

Spanish (DGE)

-ή, -όν

• Alolema(s): fem. -ά Philol.B 11; διδεσκ- PMich.Teb.123re.2.34 (I d.C.)
I apto, propio para enseñar, instructivo, didáctico gener. de abstr. c. gen. ἁ φύσις δ. τῶ ἀπορουμένω Philol.l.c., sin rég. πειθώ Pl.Grg.453e, λόγοι X.Mem.1.2.21, Vett.Val.54.3, cf. Isoc.12.271, ἐπιστήμη Arist.Metaph.982^a28, παιδείας τρόπος I.Ap.2.171, δύναμις Eun.Cyz.Apol.25, φιλοσοφία δὲ τὸ σαφὲς καὶ δ. ἀσπασαμένη Plu.2.406e, cf. Ph.1.319, del estilo oratorio de Isócrates, Hermog.Id.2.11 (p.397), σχῆμα D.H.Amm.2.1.2, de una obra literaria, Aus.234.29, Seru.Georg.1.proem., ὁ τόπος Sch.Er.Il.5.857b
•en la reflexión lingüíst. ὄνομα ἄρα δ. τί ἐστιν ὄργανον καὶ διακριτικὸν τῆς οὐσίας entonces el nombre es un instrumento que puede instruir y discernir sobre la esencia Pl.Cra.388b
•de pers. enseñante, que instruye οὐδ'... διδασκαλικὸς ὁ ῥήτωρ ... δικαστηρίων ... δικαίων τε πέρι καὶ ἀδίκων no es el orador el que instruye a los tribunales sobre lo justo y lo injusto Pl.Grg.455a, μάγειρος Ath.291d, Οὐάρρων Lyd.Mag.proem.12
•neutr. compar. como adv. de manera más instructiva τὰς τέχνας ἀφηγήσασθαι Hermog.Inu.1.1 (p.94), ὑποδείξομεν ... τὰ ζητούμενα Dioph.474.10.
II subst.
1 ἡ δ. el arte de la enseñanza, la enseñanza Pl.Sph.231b, c. gen. τῶν ἔργων Arist.Pol.1260^b4
•tb. neutr. τραχὺ ὀνομάζων τὸ δ. tildando de severa mi enseñanza Gr.Nyss.M.46.313D.
2 ἡ δ. contrato de aprendizaje κυρία ἡ δ. POxy.275.34 (I d.C.), SB 10236.40 (I d.C.), cf. PMich.Teb.l.c., SB 13305.35 (III d.C.).
3 ἡ δ. un tipo de poema exegético Diom.482.31, 483.1.
4 τὸ δ. capacidad de instruir μουσικῆς τὸ δ. Pl.Lg.813b, ἔστι γὰρ ἡ δίδαξις ἐνέργεια τοῦ διδασκαλικοῦ Arist.Ph.202^b7.
5 τὸ δ. documento formal, informe oficial ἐπιδέδωκα ὑμῖν τὸ δ. πρὸς εἴδησιν τῆς ἡμῶν δεσποίνης PMasp.283.2.25, cf. 3.24 (VI d.C.), δ. προσφέρειν τοῖς ... ἐπάρχοις τοῖς τὴν ψήφον προάγουσιν Iust.Nou.119.5.
III adv. -ῶς de forma instructiva o magistral Pl.Cra.388c, ὑποδεικνύειν Plb.6.3.5, τοῖς λεγομένοις Str.1.1.10, cf. Vett.Val.18.11, Aristid.Rh.531, Clem.Al.Strom.3.74.3.

Greek Monolingual

-ή, -ό (Α διδασκαλικός, -ή, -όν) και δασκαλικός, -ή, -ό και δασκάλικος, -η, -ο διδάσκαλος
αυτός που αναφέρεται σε διδάσκαλο
αρχ.-νεοελλ. φρ. «διδασκαλικός τόπος, διδασκαλικό(ν) χωρίο(ν)» — χωρίο με το οποίο ερμηνεύεται φανερά η σημασία λέξεως ή πράγματος (locus classicus)
νεοελλ.
το θηλ. ως ουσ. η διδασκαλική (ενν. τέχνη) και δασκαλική
το διδασκαλικό επάγγελμα
αρχ.-μσν.
το ουδ. ως ουσ. το διδασκαλικόν
πληροφορία, αναφορά («οι ευλαβέστατοι μοναχοί... επέδωκαν διδασκαλικόν»)
αρχ.
1. το θηλ. ως ουσ. η διδασκαλική (τέχνη)
α) η ικανότητα ή ευχέρεια για διδασκαλία
β) συμφωνητικό προσλήψεως μαθητευομένου
2. το ουδ. ως ουσ. το διδασκαλικόν
το κατάλληλο για διδασκαλία, το διαφωτιστικό.