ἐρεύθω: Difference between revisions
Καλῶς ἀκούειν μᾶλλον ἢ πλουτεῖν θέλε → Opulentiae antepone rumorem bonum → Erstrebe anstatt Reichtum lieber guten Ruf
m (Text replacement - "(\{\{grml\n.*?)(\n\}\}\n\{\{grml\n\|mltxt=)(.*?\n\}\}\n)" to "\1<br />\3") |
(1b) |
||
Line 30: | Line 30: | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''ἐρεύθω:''' делать красным, обагрять (αἵματι γαῖαν Hom.); pass. быть обагренным (ἐρευθόμενοι βωμοί Theocr.). | |elrutext='''ἐρεύθω:''' делать красным, обагрять (αἵματι γαῖαν Hom.); pass. быть обагренным (ἐρευθόμενοι βωμοί Theocr.). | ||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: <b class="b2">make red, colour red</b> (Il.).<br />Other forms: Aor. <b class="b3">ἐρεῦσαι</b>,<br />Compounds: also with prefix <b class="b3">συνεξ-</b>, <b class="b3">κατ-</b>,<br />Derivatives: <b class="b3">ἔρευθος</b> n. [[redness]] (Hp., Ph.) with <b class="b3">ἐρευθής</b> <b class="b2">red-coloured</b> (Str., Arat.; on the formation Chantraine Formation 428, Schwyzer 513), further the poetical <b class="b3">ἐρευθήεις</b> (<b class="b3">-ιόεις</b>) <b class="b2">id.</b> (A. R.; Schwyzer 527), <b class="b3">ἐρευθαλέος</b> <b class="b2">id.</b> (Nonn.), prob. innovation (Debrunner IF 23, 7); not old <b class="b2">l-n-</b>interchange in spite of <b class="b3">Ἐρευθαλίων</b> (Hom.; like <b class="b3">Δευκαλίων</b>, <b class="b3">Πυγμαλίων</b> a. o.), <b class="b3">Ἐρευθαλία</b> town in Argos (Sch.; like <b class="b3">Οἰχαλία</b>). Denomin. verbs: <b class="b3">ἐρευθέω</b> <b class="b2">get red</b> (Luc., pap.) with <b class="b3">ἐρεύθημα</b> (Gal.), <b class="b3">ἐρευθιάω</b> <b class="b2">id.</b> (Hp.; after the verbs of disease). - The plant name <b class="b3">ἐρευθέδανον</b> n. <b class="b2">red dye, Rubia tinctorum</b> (Hdt., Thphr.; Schwyzer 530, Chantraine 362); also <b class="b3">ἐρυθρόδανον</b>, s. [[ἐρυθρός]].<br />Origin: IE [Indo-European] [872] <b class="b2">*h₁reudʰ-</b> [[red]]<br />Etymology: <b class="b3">ἐρεύθω</b> is identical with ONo. [[rjōđa]] <b class="b2">make bloody</b>, OE [[rēodan]] <b class="b2">paint red</b>. <b class="b3">ἔρευθος</b> too can have a outer-Greek equivalent, i. e. in Lat. [[rōbus]], [[rōbur]], <b class="b2">-oris</b> [[heartwood]] (with dialectal [[ō]] < [[eu]]), as heartwood is stronger red or browny than the sap-wood (see W.-Hofmann s. v.). <b class="b2">s-</b>stem forms have been assumed, but see on <b class="b3">ἐρυσίβη</b>. - An old formation is [[ἐρυθρός]]; s. v. | |||
}} | }} |
Revision as of 01:03, 3 January 2019
English (LSJ)
aor. 1 inf.
A ἐρεῦσαι Il. (v. infr.):—make red, stain with red, αἵματι γαῖαν 11.394 ; γαῖαν ἐρεῦσαι αὐτοῦ ἐνὶ Τροίῃ 18.329 ; βωμὸν φόνοισι Pythag. ap. S.E. M.9.128:—Pass., to be or become red, Sapph.93, Hp.Epid.2.3.1, Morb. Sacr.15, Theoc.17.127 ; [ἀστὴρ] καλὸν -όμενος A.R.1.778. II intr. in Act., ἔρ]ευθε φώτων [αἵμα] τι γαῖα B.12.152 ; τὸ πρόσωπον ἐ. Hp. Morb.4.38. (ONorse rjóþa, OE. réodan 'redden', OE. réad 'red' ; v. ἐρυθρός.)
German (Pape)
[Seite 1026] röthen, roth färben, γαῖαν αἵματι Il. 11, 394. 18, 329; – pass. roth werden, Hippocr.; ἐρευθομένων ἐπὶ βωμῶν Theocr. 17, 127; Ap. Rh. 1, 778 u. a. Sp. – Hippocr. braucht auch das act. so, τὸ πρόσωπον ἐρεύθει, wird roth.
Greek (Liddell-Scott)
ἐρεύθω: ἀόρ. α΄ ἀπαρ. ἐρεῦσαι· (ἐρυθρός): κάμνω τι ἐρυθρόν, κηλιδῶ δι’ ἐρυθροῦ χρώματος, ὁ δὲ θ’ αἵματι γαῖαν ἐρεύθων Ἰλ. Λ. 394· γαῖαν ἐρεῦσαι αὐτοῦ ἐνὶ Τροίῃ Σ. 329. ― Παθ., εἶμαι ἢ γίνομαι ἐρυθρός, Σαπφὼ 94, Ἱππ. 1020Ε, Θεόκρ. 17. 127, Ἀπολλ. Ρόδ. Α. 778, κτλ.· πρβλ. συνεξερεύθω.
French (Bailly abrégé)
f. ἐρεύσω, ao. ἤρευσα, pf. inus.
Pass. seul. prés. et impf. ἠρευθόμην;
faire rougir, rougir : αἵματι γαῖαν IL la terre de sang ; Pass. devenir rouge, rougir.
Étymologie: cf. lat. ruber, rufus.
English (Autenrieth)
aor. inf. ἐρεῦσαι: redden, dye with blood, Il. 11.394, Il. 18.329. (Il.)
Greek Monolingual
ἐρεύθω (Α)
1. κάνω κάτι ερυθρό, το κοκκινίζω, το χρωματίζω κόκκινο («ὁ δὲ θ’ αἵματι γαῑαν ἐρεύθων» Ομ. Ιλ.)
2. (αμτβ.) είμαι ή γίνομαι ερυθρός, κοκκινωπός, κοκκινίζω («τὸ πρόσωπον ἐρεύθει», Ιπποκρ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Θεματικός ενεστώτας που αντιστοιχεί ακριβώς προς το αρχ. ισλ. rjōda «ματώνω», αρχ. αγγλ. rēodan «χρωματίζω, βάφω κάτι κόκκινο» και ανάγεται σε ΙΕ ρίζα reudh- «κόκκινος». Στην ίδια ρίζα ανάγεται και το μεταρρηματικό έρευθος, που αντιστοιχεί προς το λατ. rōbur «δρυς, το σκληρό σκούρο εσωτερικό ξύλο ορισμένων δένδρων»].
ἐρευθῶ, -έω (Α) έρευθος
είμαι ή γίνομαι κόκκινος, κοκκινίζω.
Greek Monotonic
ἐρεύθω: απαρ. αορ. αʹ ἐρεῦσαι, καθιστώ κάτι κόκκινο, βάφω κόκκινο, σε Ομήρ. Ιλ. — Παθ., είμαι ή γίνομαι κόκκινος, ροδίζω, σε Θεόκρ.
Russian (Dvoretsky)
ἐρεύθω: делать красным, обагрять (αἵματι γαῖαν Hom.); pass. быть обагренным (ἐρευθόμενοι βωμοί Theocr.).
Frisk Etymological English
Grammatical information: v.
Meaning: make red, colour red (Il.).
Other forms: Aor. ἐρεῦσαι,
Compounds: also with prefix συνεξ-, κατ-,
Derivatives: ἔρευθος n. redness (Hp., Ph.) with ἐρευθής red-coloured (Str., Arat.; on the formation Chantraine Formation 428, Schwyzer 513), further the poetical ἐρευθήεις (-ιόεις) id. (A. R.; Schwyzer 527), ἐρευθαλέος id. (Nonn.), prob. innovation (Debrunner IF 23, 7); not old l-n-interchange in spite of Ἐρευθαλίων (Hom.; like Δευκαλίων, Πυγμαλίων a. o.), Ἐρευθαλία town in Argos (Sch.; like Οἰχαλία). Denomin. verbs: ἐρευθέω get red (Luc., pap.) with ἐρεύθημα (Gal.), ἐρευθιάω id. (Hp.; after the verbs of disease). - The plant name ἐρευθέδανον n. red dye, Rubia tinctorum (Hdt., Thphr.; Schwyzer 530, Chantraine 362); also ἐρυθρόδανον, s. ἐρυθρός.
Origin: IE [Indo-European] [872] *h₁reudʰ- red
Etymology: ἐρεύθω is identical with ONo. rjōđa make bloody, OE rēodan paint red. ἔρευθος too can have a outer-Greek equivalent, i. e. in Lat. rōbus, rōbur, -oris heartwood (with dialectal ō < eu), as heartwood is stronger red or browny than the sap-wood (see W.-Hofmann s. v.). s-stem forms have been assumed, but see on ἐρυσίβη. - An old formation is ἐρυθρός; s. v.