ὄμπνη

English (LSJ)

ἡ, A food, bread-corn, Διόνυσον ὄμπνῃ συντίθησιν Sosith.2.11 (cj. Herm. for δαίνυσι τ' ἔμπης, dub.) : in plural ὄμπναι, cakes of meal and honey, sacrificial cakes, Call. Fr.123, 268; πολυωπέας ὄμπνας honeycombs, Nic.Al.450 (ὄμπας codd. opt. and Sch.). (The form ὄμπη is found in Nic. l.c., AB287, Hsch., Phot., EM625.52.) II ὄμπνη· τροφή, εὐδαιμονία, Hsch.

German (Pape)

[Seite 342] ἡ, die Nahrung, τροφή, VLL. u. Schol., bes. die aus Feldfrüchten, VLL.; für Getreide braucht es Lycophr. 621; in Griechenland bes. Weizen u. Gerste; – ὄμπναι sind auch die mit Honig zu Opferkuchen zubereiteten Feldfrüchte, bes. Weizen, Poll. 1, 28; – Nic. Al. 450 nennt die Honigwaben der Bienenstöcke πολυωπέας ὄμπνας. Die Wurzel des Wortes scheint οπ, ops, womit auch ὄφελος, ὀφέλλω zusammenhangen mögen, so daß der Grundbegriff Fruchtbarkeit, Segen, Gedeihen ist. Die Ableitung einiger Alten von ἀμπνέω, weil man essen müsse, um athmen, leben zu können, ist unstatthaft.

Greek (Liddell-Scott)

ὄμπνη: ἡ, ὁ πρὸς τροφὴν δημητριακὸς σῖτος, Σχολ. εἰς Λυκόφρ. 621, (ἔνθα ὁ Λυκόφρ. ἔχει: ὄμπνιον στάχυν) Σωσίθεος ἐν Ἑρμάνν. Πονηματ. 1. 55 ἐν τῷ πληθ. ὄμπναι, πλακούντια ἐξ ἀλεύρου καὶ μέλιτος, πλακούντια τῶν θυσιῶν, Καλλ. Ἀποσπ. 123, 268 πολυωπέας ὄμπνιας, κηρήθρας, Νικ. Ἀλεξιφ. 450. ΙΙ. ὁ Ἡσύχ. ἑρμηνεύει τὴν λέξιν καὶ διὰ τοῦ εὐδαιμονία. - Ὁ τύπος ὄμπη (Α. Β. 287, Ἡσύχ., Φώτ., Ἐτυμ. Μέγ.) φαίνεται ἡμαρτημένος. - Ἐντεῦθεν τὰ ἐπίθετα ὄμπνιος (ὃ ἴδε) καὶ ὀμπνηρὸς Ἡσύχ.· ὀμπνιακὸς Ἀνθ. Π. 9. 707· ὀμπνικὸς Σουΐδ. (Πιθ. ἐκ τῆς αὐτῆς ῥίζης καὶ τὸ ἄφενος, Λατ. ops, opulentus, opimus, opiparus, ἅτινα πάντα ἔχουσι τὴν κοινὴν ἔννοιαν τῆς ἀφθονίας καὶ αὐξήσεως).

French (Bailly abrégé)

ης (ἡ) :
fruits de la terre, blé, froment.
Étymologie: DELG skr ápnas- « gain, richesse », lat. ops.

Greek Monotonic

ὄμπνη: ἡ, τροφή, σιτηρό.

Frisk Etymological English

Grammatical information: f.
Meaning: food, corn, pl. cake of flour and honey, honeycombs (Call., Nic., H., EM).
Other forms: Also ὄμπη.
Derivatives: ὄμπν(ε)ιος belonging to corn, high in nourishment, fruitful (S. Fr. 246, hell. poet.), f. Ὄμπνια surname of Demeter (Call., Nonn.; after πότνια); ὀμπνειόχειρ πλουσιόχειρ, πλούσιος H.; ὀμπνιακός id. (AP); ὀμπνηρὸν ὕδωρ τρόφιμον H.
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]
Etymology: Since long (Curtius) conneceted with Skt. ápnas n. produce, property, possession, OWNo. efni n. (PGm. *afnii̯a-, IE *ópnii̯o-m n.) material, goods for smth. (with efna, OE æfnan carry out, work); the inner nasal through anticipation of the suffix? (cf. E. Kretschmer Festschr. Kretschmer 118); from there through dissim. ὄμπη(?) Here perh. also Hitt. ḫappin-ant-'rich, -eš- get rich, -aḫḫ- make rich (Laroche Rev. hitt. et as. 11, 41 f.). -- On further connection with Lat. ops, opus etc. s. W.-Hofmann s. vv. and s. omnis, WP. 1, 175 f., Pok. 780. Unclear ὀμφύνειν αὔξειν, σεμνύνειν, ἐντιμότερον ποιεῖν H. (Not here ἄφενος.) - Acc. to Furnée 161 ὀμφὺνειν points to a form ὀμφυ-, which shows that the word is Pre-Greek.

Middle Liddell

ὄμπνη, ἡ,
food, corn.

Frisk Etymology German

ὄμπνη: {ómpnē}
Forms: (auch ὄμπη)
Grammar: f.
Meaning: Nahrung, Getreide, pl. Kuchen aus Mehl und Honig, Honigscheiben (Kall., Nik., H., EM).
Derivative: Davon ὄμπν(ε)ιος zum Getreide gehörig, reich an Nahrung, fruchtbar (S. Fr. 246, hell u. sp. Dicht.), f. Ὄμπνια Beiwort der Demeter (Kall., Nonn. u.a.; nach πότνια); ὀμπνειόχειρ· πλουσιόχειρ, πλούσιος H.; ὀμπνιακός ib. (AP); ὀμπνηρὸν ὕδωρ· τρόφιμον H.
Etymology : Seit lange (Curtius usw.) mit aind. ápnas n. Ertrag, Habe, Besitz, awno. efni n. (urg. *afnii̯a-, idg. *ópnii̯o-m n.) ‘Stoff, Zeug für etw.’ (.mit efna, ags. æfnan ausführen, wirken) verbunden; der Binnennasal durch Antizipation aus dem Suffix? (vgl. E. Kretschmer Festschr. Kretschmer 118); daraus durch Dissim. ὄμπη. Hierher vielleicht noch heth. ḫappin-ant-’reich, -eš- reich werden, -aḫḫ- reich machen (Laroche Rev. hitt. et as. 11, 41 f.). — Über weitere Beziehung zu lat. ops, opus usw. s. W.-Hofmann s. vv. und s. omnis, WP. 1, 175 f., Pok. 780. Unklar ὀμφύνειν· αὔξειν, σεμνύνειν, ἐντιμότερον ποιεῖν H. Vgl. zu ἄφενος.
Page 2,390-391