ἀρχέγονος: Difference between revisions
Τὸ νικᾶν αὐτὸν αὑτὸν πασῶν νικῶν πρώτη τε καὶ ἀρίστη. Τὸ δὲ ἡττᾶσθαι αὐτὸν ὑφ' ἑαυτοῦ πάντων αἴσχιστόν τε ἅμα καὶ κάκιστον. → Τo conquer yourself is the first and best victory of all, while to be conquered by yourself is of all the most shameful as well as evil
m (Text replacement - "συχν." to "συχν.") |
m (Text replacement - " Cristo " to " Cristo ") |
||
Line 17: | Line 17: | ||
}} | }} | ||
{{DGE | {{DGE | ||
|dgtxt=-ον<br /><b class="num">I</b> de elementos y conceptos fil. [[originario]] [[αἰτία]] Arist.<i>Mu</i>.399<sup>a</sup>26 (cj.), ἀρχεγονώτατον ὄν Ph.1.237, τὸ ὂν ... μονάδος ἀρχεγονώτερον Ph.2.472, etc., τὸ ὑγρόν Corn.<i>ND</i> 17, τὸ πῦρ Clem.Al.<i>Prot</i>.4.64, φύσις Ael.<i>Fr</i>.243<br /><b class="num">•</b>de pers. y personif. [[originario]], [[engendrado en el principio]], [[venerable]] Θέμις <i>IP</i> 324.17 (II d.C.), [[Διόνυσος]] Nonn.<i>D</i>.24.48, Ὠκεανός Pamprepius 3.95, Χάος <i>PMag</i>.4.1459, cf. ἀρχέγονον [[βλάστημα]] Θεοῦ ref. a Cristo <i>AP</i> 1.119.28, pero εἰκόνας ἀρχεγόνων ... μερόπων imágenes de hombres de tiempos pasados</i>, <i>AP</i> 7.563 (Paul.Sil.)<br /><b class="num">•</b>simpl. [[antiguo]] (ἡ ἀριθμητική) ἀρχεγονωτέρα καὶ μήτηρ αὐτῶν <i>Theol.Ar</i>.17, κῆρυξ ἀρχεγόνου βαπτίσματος Nonn.<i>Par.Eu.Io</i>.1.6, cf. γῆν καὶ ὕδωρ καὶ ἔτι τὰ τούτων ἀρχεγονώτερα Them.<i>Or</i>.13.162a.<br /><b class="num">II</b> subst.<br /><b class="num">1</b> τὸ ἀ. [[arquetipo]] c. gen. τῶν ἁπάντων ἐθνῶν ἀρχέγονα γενέσθαι D.S.1.8 (= Democr.B 5 ?), ἡ φύσις πάσης τέχνης ἀρχέγονόν ἐστ' Damox.2.8, ἀρχέγονον τῆς τῶν ζῴων φύσεως D.S.1.88, τὸν Ὠκεανὸν ἔφασαν ἀρχέγονον εἶναι πάντων Corn.<i>ND</i> 8, Ὅμηρον ... ἀρχέγονον τῶν ... Πλάτωνος λόγων Them.<i>Or</i>.20.236b, (ἡ [[ἀπειρία]]) ἡ τῶν ὅλων ἀ. Procl.<i>Inst</i>.152.<br /><b class="num">2</b> subst. ὁ ἀ. [[viejo]] νέοισι καὶ ἀρχεγόνοισιν ἐρίζων Nonn.<i>D</i>.25.27. | |dgtxt=-ον<br /><b class="num">I</b> de elementos y conceptos fil. [[originario]] [[αἰτία]] Arist.<i>Mu</i>.399<sup>a</sup>26 (cj.), ἀρχεγονώτατον ὄν Ph.1.237, τὸ ὂν ... μονάδος ἀρχεγονώτερον Ph.2.472, etc., τὸ ὑγρόν Corn.<i>ND</i> 17, τὸ πῦρ Clem.Al.<i>Prot</i>.4.64, φύσις Ael.<i>Fr</i>.243<br /><b class="num">•</b>de pers. y personif. [[originario]], [[engendrado en el principio]], [[venerable]] Θέμις <i>IP</i> 324.17 (II d.C.), [[Διόνυσος]] Nonn.<i>D</i>.24.48, Ὠκεανός Pamprepius 3.95, Χάος <i>PMag</i>.4.1459, cf. ἀρχέγονον [[βλάστημα]] Θεοῦ ref. a [[Cristo]] <i>AP</i> 1.119.28, pero εἰκόνας ἀρχεγόνων ... μερόπων imágenes de hombres de tiempos pasados</i>, <i>AP</i> 7.563 (Paul.Sil.)<br /><b class="num">•</b>simpl. [[antiguo]] (ἡ ἀριθμητική) ἀρχεγονωτέρα καὶ μήτηρ αὐτῶν <i>Theol.Ar</i>.17, κῆρυξ ἀρχεγόνου βαπτίσματος Nonn.<i>Par.Eu.Io</i>.1.6, cf. γῆν καὶ ὕδωρ καὶ ἔτι τὰ τούτων ἀρχεγονώτερα Them.<i>Or</i>.13.162a.<br /><b class="num">II</b> subst.<br /><b class="num">1</b> τὸ ἀ. [[arquetipo]] c. gen. τῶν ἁπάντων ἐθνῶν ἀρχέγονα γενέσθαι D.S.1.8 (= Democr.B 5 ?), ἡ φύσις πάσης τέχνης ἀρχέγονόν ἐστ' Damox.2.8, ἀρχέγονον τῆς τῶν ζῴων φύσεως D.S.1.88, τὸν Ὠκεανὸν ἔφασαν ἀρχέγονον εἶναι πάντων Corn.<i>ND</i> 8, Ὅμηρον ... ἀρχέγονον τῶν ... Πλάτωνος λόγων Them.<i>Or</i>.20.236b, (ἡ [[ἀπειρία]]) ἡ τῶν ὅλων ἀ. Procl.<i>Inst</i>.152.<br /><b class="num">2</b> subst. ὁ ἀ. [[viejo]] νέοισι καὶ ἀρχεγόνοισιν ἐρίζων Nonn.<i>D</i>.25.27. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml |
Revision as of 15:10, 7 April 2022
English (LSJ)
ον, A original, primal, τὸ ἀ. ὑγρόν Corn.ND17, cf. Nonn. D.24.48, al.; οὐσία Gal.5.418: Comp. -ώτερος Ph.2.472: Sup., Id.1.237. II (perhaps parox. ἀρχεγόνος) first author or origin, ἡ φύσις πάσης τέχνης ἀρχέγονόν ἐστ' Damox.2.8, cf. D.S.1.88; τῶν ὅλων Procl.Inst.152; Ὠκεανὸς ἀ. πάντων Corn.ND8.
German (Pape)
[Seite 364] ὁ, der Stammvater des Geschlechts; übh. Urheber, Anfänger; auch adj., ἡ φύσις ἀρχέγονον πάσης τέχνης Damox. bei Ath. III, 102 a; vgl. D. Sic. 1, 88; compar. ἀρχεγονώτερος Themist.
Greek (Liddell-Scott)
ἀρχέγονος: -ον, ὁ πρῶτος γένους ἢ γενεᾶς τινος, ἀρχαῖος, παλαιός, πρωτόγονος, Ἀριστ. Φυτ. 1. 3, 14, συχν. παρὰ Νόνν. ΙΙ. ἡ πρώτη αἰτία ἢ ἀρχή, ἡ φύσις πάσης τέχνης ἀρχέγονόν ἐστ’ Δαμόξενος ἐν «Συντρόφοις» 1. 8., (ἴσως ἐνταῦθα ἔπρεπεν ἡ λέξις νὰ παροξύνηται): πρβλ. Διόδ. 1. 88.
Spanish (DGE)
-ον
I de elementos y conceptos fil. originario αἰτία Arist.Mu.399a26 (cj.), ἀρχεγονώτατον ὄν Ph.1.237, τὸ ὂν ... μονάδος ἀρχεγονώτερον Ph.2.472, etc., τὸ ὑγρόν Corn.ND 17, τὸ πῦρ Clem.Al.Prot.4.64, φύσις Ael.Fr.243
•de pers. y personif. originario, engendrado en el principio, venerable Θέμις IP 324.17 (II d.C.), Διόνυσος Nonn.D.24.48, Ὠκεανός Pamprepius 3.95, Χάος PMag.4.1459, cf. ἀρχέγονον βλάστημα Θεοῦ ref. a Cristo AP 1.119.28, pero εἰκόνας ἀρχεγόνων ... μερόπων imágenes de hombres de tiempos pasados, AP 7.563 (Paul.Sil.)
•simpl. antiguo (ἡ ἀριθμητική) ἀρχεγονωτέρα καὶ μήτηρ αὐτῶν Theol.Ar.17, κῆρυξ ἀρχεγόνου βαπτίσματος Nonn.Par.Eu.Io.1.6, cf. γῆν καὶ ὕδωρ καὶ ἔτι τὰ τούτων ἀρχεγονώτερα Them.Or.13.162a.
II subst.
1 τὸ ἀ. arquetipo c. gen. τῶν ἁπάντων ἐθνῶν ἀρχέγονα γενέσθαι D.S.1.8 (= Democr.B 5 ?), ἡ φύσις πάσης τέχνης ἀρχέγονόν ἐστ' Damox.2.8, ἀρχέγονον τῆς τῶν ζῴων φύσεως D.S.1.88, τὸν Ὠκεανὸν ἔφασαν ἀρχέγονον εἶναι πάντων Corn.ND 8, Ὅμηρον ... ἀρχέγονον τῶν ... Πλάτωνος λόγων Them.Or.20.236b, (ἡ ἀπειρία) ἡ τῶν ὅλων ἀ. Procl.Inst.152.
2 subst. ὁ ἀ. viejo νέοισι καὶ ἀρχεγόνοισιν ἐρίζων Nonn.D.25.27.
Greek Monolingual
-η, -ο (AM ἀρχέγονος, -ον)
1. ο παλαιός, ο αρχαίος, ο πρώτος του γένους
2. ο πρωταρχικός
νεοελλ.
ο πρωτόγονος ή ο καθυστερημένος.
Russian (Dvoretsky)
ἀρχέγονος:
1) первоначальный, первичный (χυμὸς ἐν δένδροις Arst.);
2) служащий первоисточником (τῆς τῶν ζῴων φύσεως Diod.).