προοίμιον

English (LSJ)

τό, Trag. contr. φροίμιον (v. infr.): (οἶμος):—

   A opening, introduction; in Music, prelude, overture, Pi.P.1.4; in Ep. poems, proëm, preamble, Id.N.2.3, Ar.Eq.1343; in speeches, exordium, Critias 43 tit., Arist. Rh.1414b19, Phld.Rh.1.56S., Stoic.2.96, etc.; προοιμίοις ἡδονῆς with prefaces about pleasure, X.Mem.2.1.27.    2 metaph. of any prelude or beginning, φροίμιον χορεύσομαι A.Ag.31, cf. 829; φροιμίοις <δυσφροιμίοις> ib. 1216, cf. Th.7; λόγους . . μηδέπω 'ν προοιμίοις only just beginning, Id.Pr.741; εἴ τι τοῦδε φ. ματᾷ any part of this presage, Id.Eu. 142; ὁρῶ τάδε φροίμια . . πόνων Id.Supp.830 (lyr.), cf. E.Hipp.568, X. Mem.4.2.3; ἐγχέων π. Pi.Fr.78; π. δείπνου Alex.110.3; π. ἔχθρας Plb.22.4.15; ἀρχῆς Id.25.3.8 (pl.); δάκρυά μοι τὰ π. τῆς τέχνης Luc. Somn.3; of premonitory symptoms of disease, Orib.Syn.8.2.    II hymn or short poem, such as those attributed to Homer, Ἀπόλλωνος Th.3.104, cf. Pl.Phd.60d, R.531d; φροίμιον Ἀντιλόχου (fort. Ἀρχιλόχου) Call.Fr.223.

German (Pape)

[Seite 737] τό, Eingang, Anfang, bes. Vorspiel in der Musik (s. οἶμος), Pind. P. 7, 2, ἀγησιχόρων προοιμίων ἀμβολάς 1, 4; auch eine eigene Art kleiner lyrischer Gesänge, die vor einem größern Hymnus angestimmt wurden, τὸ εἰς τὸν Ἀπόλλω προοίμοιν, Plat. Phaed. 60 d; vgl. Thuc. 3, 104 u. Schaef. melet. p. 29. – Und Vorrede, Vorspiel einer Rede, Aesch. Prom. 743; οἰκτροῖς προοιμίοις, Eur. Herc. Fur. 1179, u. öfter; u. in Prosa, προοίμιον πρῶτον ὡς δεῖ τοῦ λόγου λέγεσθαι ἐν ἀρχῇ, Plat. Phaedr. 266 d, u. öfter; Folgde auch übertr., καταρχὴ καὶ προοίμιον ἔχθρας, Pol. 23, 2, 15; τὰ προοίμια τῆς ἀρχῆς, der Anfang der Regierung, 26, 5, 8; τῆς μανίας, Luc. abdic. 32. S. auch φροίμιον.

Greek (Liddell-Scott)

προοίμιον: τό, Ἀττ. συνῃρ. φροίμιον, Αἰσχύλ. καὶ Εὐρ.· (οἶμος): ― εἴσοδος ἢ προεισαγωγὴ εἰς τι· ἐν τῇ Μουσικῇ, προανάκρουσις, εἰσαγωγικὸν μέλος, Πινδ. Π. 1. 6. ἐν τοῖς Ἐπικ. ποιήμασι, πρόλογος, εἰσαγωγή, Λατ. exordium Πίνδ. Ν. 2. 3, Ἀριστοφ. Ἱππ. 1338· οὕτως ἐν τοῖς ῥητορικοῖς λόγοις, Ἀριστ. Ρητ. 3. 14, Cic. de Orat. 2. 80, Quintil. 4. 1· προοιμίοις τῆς ἡδονῆς, διὰ προοιμίων ἡδονικῶν, Ξεν. Ἀπομν. 2. 1, 27. 2) μεταφορ., ἐπὶ παντὸς προοιμίου ἢ ἀρχῆς, φροίμιον χορεύσομαι Αἰσχύλ. Ἀγ. 31, πρβλ. 829· φροιμίοις δυσφροιμίοις (κατὰ τὸν Ἕρμανν.) αὐτόθι 1216· οὓς γὰρ νῦν ἀκήκοας λόγους, εἶναι δόκει σοι μηδέπω ’ν προοιμίοις, μόλις ἐν τῇ ἀρχῇ, ὁ αὐτ. ἐν Πρ. 741, πρβλ. Θήβ. 7· εἰ τι τοῦδε φρ. ματᾷ, «μάταιον γίνεται» (Σχολ.), ἡ δὲ λέξις προοίμιον ἀναφέρεται εἰς τὴν παρακολουθοῦσαν ᾠδὴν τοῦ χοροῦ, Ἰού, Ἰού, κτλ, ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 142· ὁρῷ τάδε φροίμια… πόνων ὁ αὐτ. ἐν Ἱκέτ. 830, πρβλ. Εὐρ. Ἱππ. 568, Ξεν Ἀπομν. 4. 2, 3· πρ. ἐγχέων Πινδ. Ἀποσπ. 225· πρ. δείπνου Ἄλεξις ἐν «Κρατεύᾳ» 1. 3· πρ. ἔχθρας, τῆς ἀρχῆς Πολύβ. 23. 2, 15., 26. 5, 8· δάκρυά μοι τὰ πρ. τῆς τέχνης Λουκ. Ἐνύπν. 3, κτλ. ΙΙ. καθόλου, ὕμνος ἢ βραχὺ ποίημα οἷα τὰ εἰς τὸν Ὅμηρον ἀποδιδόμενα, Θουκ. 3. 104, Πλάτ. Φαίδων 60D, πρβλ. Πολ. 531D.

French (Bailly abrégé)

ου (τό) :
1 préambule ou prélude d’un chant, particul. petit poème lyrique, hymne;
2 exorde ou début d’un discours ; fig. prélude, début.
Étymologie: πρό, οἶμος.