συμβάλλω
ἄνευ γὰρ φίλων οὐδεὶς ἕλοιτ᾽ ἂν ζῆν, ἔχων τὰ λοιπὰ ἀγαθὰ πάντα → without friends no one would choose to live, though he had all other goods
English (LSJ)
fut. -βᾰλῶ: aor. -έβᾰλον, inf. -βᾰλεῖν: pf. -βέβληκα: aor. 1 Pass. -εβλήθην:—of these tenses Hom. uses only pres. Act., aor. Act. and Med., but most commonly Ep. intr. aor. forms συμβλήτην, -βλήμεναι, Med. σύμβλητο, -βληντο, -βλήμενος, subj. 2sg. -βλήεαι prob. cj. for -βλήσεαι in Il.20.335, 3sg. contr.
A -βληται Od.7.204:—throw together, dash together, σύν ῥ' ἔβαλον ῥινούς, of men in close combat, Il.4.447, 8.61; ἀσπίδας E.Ph.1405, Ar. Pax 1274 (hex.), X.HG4.3.19, etc.; bring together, unite, e.g. of rivers that fall into one another, ἐς μισγάγκειαν συμβάλλετον ὄβριμον ὕδωρ Il.4.453; ῥοὰς Σιμόεις συμβάλλετον ἠδὲ Σκάμανδρος 5.774:— Med., πολλοὶ ποταμοὶ σ. τὸ σφέτερον ὕδωρ Hdt.4.50 (cf. δάκρυα δάκρυσι σ. E.Or.336 (lyr., Act.)); ὁ Ἀκεσίνης τῷ Ἰνδῷ τὸ ὕδωρ σ. Arr.An.6.1.5; σ. τὰ ὦτα πρὸς τὴν γῆν have their ears reaching to... Arist.HA 606a15:—Pass., κατὰ τὰς ῥᾶγας συμβεβλημένων [τῶν δακτύλων] Sor. 2.60. 2 collect, X.Cyr.2.1.5; store up, accumulate, κριθὰς ἵπποις συμβεβλημένας πολλάς Id.An.3.4.31. 3 jumble up together, διαφέροντα σ. εἰς ταὐτόν Pl.Plt.285a. 4 intr. in Act., fit (cf. σύμβολον 1.1), Arist.EE1239b14; to be suitable, τὰ χεδροπὰ σ. εἰς τὰς νέας Thphr.CP3.20.7 (unless = sow, set). b to be profitable, σ. τῷ πολιτικῷ . . δικαίῳ εἶναι Phld.Rh.2.285 S.; σ. ἀναμένειν ἡμέραν μίαν Gal.16.496. 5 intr., come together, ἔνθα δίστομοι . . σ. ὁδοί where two roads join, S.OC901, cf. Str.6.3.7; τὰ συμβάλλοντα the watersmeet, IG9(2) p.xi (Delph., iii/ii B.C.); [φλὲψ] σ. τῇ ἀποσχίσει Arist.HA514a12; collide, τοὺς τύπους ἀνάγκη συμβάλλειν ἑαυτοῖς Thphr.Sens.52: Geom., meet, τὸ σημεῖον, καθ' ὃ συμβάλλουσιν the point in which (the straight lines) meet, Archim.Sph.Cyl.1.23, etc. 6 βλέφαρα σ. ὕπνῳ close the eyes in sleep, A.Ag.15; σ. ὄμμα, in death, ib. 1294 (but ποῖον ὄμμα συμβαλῶ; how shall I meet her eyes with mine? E.IA455). 7 generally, join, unite, σ. σχοινία twist ropes (cf. συμβολεύς), Ar.Pax 37; so τοπεῖα IG22.1672.311 (iv B.C.); ὠμόλινον σ. πεντάπλουν Hp.Fist.4; στέφανον Philostr.Her.Prooem.; [αἱ φλέβες] σ. [τὸ σῶμα] εἰς ἕν Arist.PA668b24; fit together, ἁρμούς IG7.4255.23 (Oropus, iv B.C.); σ. καὶ κολλῆσαι ib. 22.1668.73 (iv B.C.); κεραῖαι συμβεβλημέναι PCair.Zen.566.10 (iii B.C.); δεξιὰς σ. ἀλλήλοισι join hands, E.IA58. 8 σ. συμβόλαιά τινι or πρός τινα make a contract with a person, esp. lend him money on bond, D. 34.1, Pl.R.425c, cf. Th.5.77 (Med.); συμβόλαιον εἰς τἀνδράποδα συμβεβλημένον money lent on the security of the slaves, D.27.27: abs., in same sense, Isoc.21.13; make a contract, Pl.Alc.1.125d, OGI669.21 (Egypt, i A.D.), Cod.Just.1.3.55.4; of a marriage contract, Mitteis Chr.372 vi 22, cf. 8 (ii A.D.); advance, lend, πέρα μεδίμνου κριθῶν Is.10.10; ἱμάτια, χρυσία, etc., Ar.Ec.446; ἐπί τισι on certain terms, D.H.6.29; σ. δανεισμῷ Pl.Lg.921d; ὁ συμβαλών the lender, creditor, D.56.2, cf. D.H.5.63 (but οἱ συμβ. the borrowers, debtors, Id.4.9):— Med., with pf. Pass., pay a share, contribute, ὁλκάδα οἱ συμβαλέεσθαι give him a merchant-vessel, Hdt.3.135, cf. Lys.32.24, X.Ages. 2.27; σ. χρήματά τινι εἰς τροφὴν τῶν στρατιωτῶν advance it, Id.An. 1.1.9, cf. IG7.2418 (Thebes, iv B.C.); τριήρεις εἰς κίνδυνον Isoc.4.98; ἐφόδιον PSI4.407.12 (iii B.C.). 9 generally, contribute:— Pass., συμβάλλεταί τις . . μερίς Alex.149.4:—in this sense mostly in Med., τέμενος συμβάλλεσθαι add thereto, Pi.I.1.59; ἡ τύχη οὐδὲν ἔλασσον ξυμβάλλεται ἐς τὸ ἐπαίρειν Th.3.45, cf. Hp.Aër.2, Sosip.1.37, Damox.2.11; τὸ μὴ ἀγανακτεῖν . . ἄλλα τέ μοι πολλὰ συμβάλλεται, καὶ . .many circumstances contribute to my feeling no vexation, and especially... Pl.Ap.36a; σ. βοήθειαν οὐ σμικρὰν πρός τι Id.Lg.836b; τιμὴν καὶ δόξαν τῇ πόλει σ. Isoc.Ep.8.6; οὐ δεῖ λογίζεσθαι, πότερος πλείω συμβέβληται X.Oec.7.13; freq. with μέρος as obj., ἔργων οὐκ ἐλάχιστον μέρος σ. And.1.143; μέρος σ. πρὸς ἀρετήν Pl.Lg.836d, cf. R.331b, D.41.11; οὐκ ἐλάχιστον μέρος πρὸς εὐδαιμονίαν Isoc.7.79; συμβαλλέσθω τὸ μέρος ἕκαστος εἰς τὸ ἀνάλωμα PHal.1.108, cf. 113 (iii B.C.); τὴν μεγίστην εἰς αὐτὰ μοῖραν Pl.Ti.47c, cf. X.Cyr.6.1.28: also abs., οὔτε ποταμὸς οὔτε κρήνη οὐδεμία ἐσδιδοῦσα ἐς πλῆθός οἱ συμβάλλεται contributes to its volume, Hdt.4.50; σ. πρὸς τὸ λανθάνειν X.Cyr.2.4.21, cf. Isoc.7.21; συμβαλλόμενα contributory causes, Thphr.Sud.6: abs., to be helpful, πολλά ἐστι τὰ συμβαλλόμενα τοῖς βουλομένοις Antipho 5.79, cf. Pl.Lg.905b, D.21.133; φόνου κηκὶς ξ. contributes to the proof, A.Ch.1012: rarely c. gen. partit., ξυμβάλλεται πολλὰ τοῦδε δείματος many things contribute [their share] of this fear, i.e. join in causing it, E.Med.284. 10 συμβάλλεσθαι γνώμας contribute one's opinion to a discussion, Hdt.8.61; περί τινος Pl.Plt. 298c; συμβαλέσθαι περί τινος λόγους X.Cyr.2.2.21; λόγον σ. περὶ βίου contribute an opinion about life, Pl.Lg.905c; also συμβαλέσθαι τι to have something to say, Id.Ion532c, cf. 533a; ταῦτά σοι περὶ Ἔρωτος σ. Id.Smp.185c; συμβαλοῦ γνώμην contribute your opinion, help in judging, S.OC1151; σ. τὴν γνώμην τῆς βουλῆς, with or without εἰς τὸν δῆμον, communicate it, IG22.79.6, 103.17, al.; cast votes, Schwyzer 84.15 (Tylisus, v B.C.). II συμβάλλειν (sc. λόγους) converse, σ. τινί or πρός τινα, Plu.2.222c, Act.Ap.4.15:—Med., ἀτὰρ τί ἐγὼ περὶ κλοπῆς σ.; X.An.4.6.14. II bring men together in hostile sense, pit them against each other, match them, ἀμφοτέρους θεοὶ σύμβαλον Il.20.55; ἐμὲ . . καὶ Μενέλαον συμβάλετε . . μάχεσθαι 3.70; σ. σκύμνον λέοντος σκύλακι κυνός set one to fight with the other, Hdt.3.32; ἄνδρα ἀνδρὶ καὶ ἵππον ἵππῳ σ. Id.5.1; τοὺς ἡβῶντας σ. εἰς ἔριν περὶ ἀρχῆς X.Lac.4.2; ἀλεκτρυόνας σ. Id.Smp.4.9; ἄνδρας φίλους Id.Cyr.6.1.32; εἰς χεῖρα δοῦλον δεσπότῃ μὴ συμβάλῃς Philem. 206: metaph., ἀναισχυντίᾳ σ. τινὰ καὶ προσγυμνάζειν make him contend with... Pl.Lg.647c. b Med., join in fight, σὺν δ' ἐβάλοντο μάχεσθαι ἐναντίον Il.12.377. c intr., come together, σύμβαλον μάχεσθαι 16.565; also ς. alone, come to blows, engage, πρίν γ' ἠὲ ξυμβλήμεναι ἠὲ δαμῆναι 21.578; freq. in Hdt., either abs., as 1.77,82, or c. dat. pers., ib.80,104; Ἄρης Ἄρει δυμβαλεῖ, Δίκα Δίκᾳ A.Ch.461 (lyr.); Ἕλληνες Μήδοις σ. Simon.136; also σ. πρός τινα X.Cyr.7.1.20, Isoc.4.69; εἰς μονομαχίαν πρός τινα Str.14.5.16; συμβάλλων coming into collision, Pl.Plt.273a, cf. Wilcken Chr.16.6 (ii A.D.). 2 σ. πόλεμον καὶ δηϊοτῆτα engage in war, Il.12.181 (prob. interpol.); so in Trag., σ. βάκχαις μάχην E.Ba.837; ἔχθραν τινί Id.Med.44; ἔριν φίλοις ib.521: metaph., συμβαλεῖν ἔπη κακά bandy reproaches, S. Aj.1323; αἰσχρὸν δέ μοι γυναιξὶ συμβάλλειν λόγους E.IA830. 3 Med., fall in with one, meet him, c. dat., freq. in Hom., who uses Ep. aor. forms beginning ξυμβλη- or συμβλη- solely in this sense, Νέστορι δὲ ξύμβληντο Il.14.27, cf. 39; εἰ δ' ἄρα τις . . ξύμβληται ὁδίτης Od.7.204; ξυμβλήμενος ἄλλος ὁδίτης 11.127; ὅτε κεν συμβλήσεαι (leg. -βλήεαι) αὐτῷ Il.20.335; ξυμβλήτην ἀλλήλοιιν Od.21.15. 4 so in Act., συμβαλών having met, A.Ch.677; οἱ συμβάλλοντες those who come in contact with one, Plu.Marc.20; φιλοσόφῳ σ. Arr.Epict.3.9.13, cf. 12, POxy.1063 (ii/iii A.D.), PFay.129.2 (iii A.D.). III compare, σμικρὰ μεγάλοισι Hdt.2.10; ἑωυτόν τινι Id.3.160; ἓν πρὸς ἕν Id.4.50; τι πρός τι Lycurg.68; πρὸς ἄλληλα Pl.Tht.186b; οὐδὲν ἦν τούτων . . πρὸς ἀτταγῆνα συμβαλεῖν Phoenicid.2.5:—Pass., Hdt.2.10, 3.125; τὸ ἀργύριον τὸ Βαβυλώνιον πρὸς τὸ Εὐβοικὸν συμβαλλόμενον τάλαντον the Babyl. talent being compared with, reduced to, the Euboic, ib.95. b compare for the purpose of checking, μέτρῳ συμβεβλημένῳ πρὸς τὸ χαλκοῦν Wilcken Chr.410.11 (iii B.C.), etc. 2 Med., reckon, compute, Hdt.2.31, 4.15, 6.63,65:—Pass., ἡ ὁδὸς ἡ ἡμερησίη ἀνὰ διηκόσια στάδια συμβέβληταί μοι Id.4.101. 3 conclude, infer, conjecture, interpret, συμβαλεῖν τι Pi.N.11.33; σ. ὅτι . . Pl.Cra.412c; τοῦτο σ. S.OC1474; τοῦτο σ., ὅτι. . Ar.V.50; τὰ πρὶν οὐκ εὔγνωστα σ. E.Or.[1394]; εὖ ξυνέβαλεν αὐτά Ar.Eq.427; ἣν [νόσον] οὐδ' ἂν εἷς γνοίη ποτ' οὐδ' ἂν ξυμβάλοι Id.V.72; σ. ἔπη E.Med.675; τοὖναρ Id.IT55; τὴν μαντείαν Pl.Cra.384a; τὸν χρησμόν Arist.Fr.532, cf. 76; σήματα σ., εἰ . . ἤ . . Arat.1146: abs., καθὼς συμβάλλομεν ἐκ τοὖ . . Sor.2.63:—Med., abs., Heraclit.47, freq. in Hdt., as 2.33, 4.87: c. acc., make out, understand, τὸ πρῆγμα ib.111; σ. τι ἔκ τινος 6.107; τῇδε, ὅτι . . from the fact that... 3.68: c. acc. et inf., 1.68, 2.33, 112, al.; folld. by indirect question, 4.45. IV agree, arrange, καθάπερ ξυνέβαλον ἢ διέθεντο IG12.46.14; πρὸς ἐμὲ πάντες συμβάλλετε X.Cyr. 6.2.41:—Med., make a treaty, Foed. ap. Th.5.77; agree upon, fix, settle, λόφον εἰς ὃν δέοι ἁλίζεσθαι X.An.6.3.3; ἔδει σε, καθότι συνεβάλου ἡμῖν, Ἡρακλείδην . . ἀπεσταλκέναι PCair.Zen.314.1 (iii B.C.).
German (Pape)
[Seite 977] (s. βάλλω), 1) zusammenwerfen, zusammenbringen, z. B. von Flüssen, die sich in einander ergießen, ᾗχι ῥοὰς Σιμόεις συμβάλλετον ἠδὲ.Σκάμανδρος, Il. 5, 774, wie ποταμοὶ ἐς μισγάγκειαν συμβάλλετον ὄβριμον ὕδωρ, 4, 453; Her. im med., ὕδωρ συμβάλλεσθαι, 4, 50; τὸ μὴ βεβαίως βλέφαρα συμβαλεῖν ὕπνῳ, die Augen schließen, Aesch. Ag. 15, vgl. 1267; δεξιὰς συμβαλεῖν ἀλλήλοις, Eur. L A. 58; auch συμβαλεῖν ἔπη κακά, Soph. Ai. 1304, vom Zank; vgl. ὅταν φίλοι φίλοισι συμβάλωσ' ἔριν, Eur. Med. 521; μάχην τινί, Bacch. 835 (s. unter 2); γυναιξὶ συμβάλλειν λόγους, I. A. 830; ῥινούς, Ar. Pax 1240; πρὸς ἀλλήλας ἱμάτια, Eccl. 446; σχοινία, Stricke zusammenflechten, -drehen, Pax 37; aufschütten, κριθαὶ ἵπποις συμβεβλημέναι, Xen. An. 3, 4, 31. – Med. von dem Seinigen zusammenbringen, beisteuern, hergeben, τέμενος συμβάλλομαι, Pind. I. 1, 59; ὁλκάδα τινί, Einem sein Lastschiff mitgeben, Her. 3, 135; εἴς τι, πρός τι, wozu beisteuern, beitragen, 4, 50; ἡ τύχη οὐδὲν ἔλασσον συμβάλλεται ἐς τὸ ἐπαίρειν, Thuc. 3, 45; ὥςτε καὶ χρήματα συνεβάλλοντο αὐτῷ εἰς τὴν τροφὴν τῶν στρατιωτῶν, Xen. An. 1, 1, 9; dah. helfen wozu, Cyr. 2, 4, 21; μέγα εἴς τι, 1, 2, 8, vgl. 6, 1, 28; Plat. Rep. I, 331 b; daher wie bei uns dazu beitragen, die Ursache sein, τὸ μὴ ἀγανακτεῖν ἄλλα τέ μοι πολλὰ ξυμβάλλεται, Apol. 36 a; τινὶ εἴς τι, Pol. 2, 13, 1 u. oft; – auch zuweilen im act., οἱ συμβάλλοντες; sc. χρήματα, die Geld vorstrecken, die Gläubiger, D. Hal. 4, 9. 5, 62; übh. von Geldgeschäften, συμβόλαια συμβάλλειν, Plat. Rep. IV, 425 c Legg. XI, 922 a; οὐδ' ἑτέρῳ συμβέβληκε, Is. 5, 36; beisteuern, συμβάλλειν παιδὶ ἢ γυναικὶ πέρα μεδίμνου, 10, 10; übh. hinzufügen, συμβάλλεσθαι γνώμας, seine Stimme zu denen der Uebrigen hinzufügen, Her. 8, 61; ξενίαν συνεβάλοντο, sie schlossen Gastfreundschaft, Xen. An. 6, 4, 35; λόγους περί τινος, Cyr. 2, 2, 21. – 2) im feindlichen Sinne, Menschen an einander, in Streit bringen, zum Kampf aufreizen, ἀμφοτέρους θεοὶ σύμβαλον, Il. 20, 55, u. vollständiger, ἐμὲ καὶ Μενέλαον συμβάλετε μάχεσθαι, 3, 70; τινά τινι, Einen mit dem Andern kämpfen lassen, committere, Her. 3, 32. 5, 1; auch intr., an einander gerathen, handgemein werden, kämpfen, αὐτοὶ σύμβαλον μάχεσθαι, sie geriethen an einander, um zu kämpfen, Il. 16, 565; u. so auch im med., σὺν δ' ἐβάλοντο μάχεσθαι, 12, 377. – Uebh. im med. = zusammentreffen mit Einem, ihm begegnen, bes. im sync. aor., absolut, Il. 24, 709, ὁ δὲ ξύμβλητο γεραιὸς Νέστωρ 14, 39, u. gew. mit dem dat., Νέστορι δὲ ξύμβληντο, ib. 27, ἔνθ' Ὕπνῳ ξύμβλητο, ib. 231; ὅτε κεν συμβλήσεαι αὐτῷ, 20, 335, vgl. Od. 6, 54. 10, 105; ξυμβλήμενος ἄλλος ὁδίτης, 11, 127. 15, 441; u. so im aor. act., τὼ ξυμβλήτην ἀλλήλοιϊν, 21, 15; so auch Aesch. Ἄρης Ἄρει συμβάλοι, Ch. 484; ἀγνὼς πρὸς ἀγνῶτ' εἶπε συμβαλὼν ἀνήρ, 666; ἔνθα δίστομοι μάλιστα συμβάλλουσιν ἐμπόρων ὁδοί, die Wege treffen zusammen, Soph. O. C. 905; Einem ein Treffen liefern, Her. 1, 77. 80. 82. 103 u. oft; συνέβαλον Λακεδαιμονίοις μαχόμενοι, Plat. Menex. 242 a; πρὸς μάχην τοῖς ὑπεναντίοις, Pol. 10, 37, 4; εἰς μάχην, 3, 56, 6; τοῖς πολεμίοις, 1, 9, 7 u. oft. – 3) zusammenhalten, zusammenstellen, vergleichen, τί τινι, Her. 2, 10. 3, 160. 4, 53. 99; auch πρός τι, 3, 95. 4, 50; u. pass., συμβληθῆναί τινι, 3, 125; auch med., τὸ Βαβυλώνιον πρὸς τὸ Εὐβοεικὸν τάλαντον συμβαλλεόμενον, 3, 95; πρὸς ἄλληλα, Plat. Theaet. 186 b; τί τινι, Hipp. mai. 289 b. Daher durch Vergleichung der Umstände auszumitteln suchen, einen Schluß daraus machen, vermuthen, folgern, errathen. συμβαλεῖν εὐμαρὲς ἦν τὸ αἷμα, es war leicht abzunehmen, zu errathen, Pind. N. 11, 33; τῷ δὲ τοῦτο συμβαλὼν ἔχεις, Soph. O. C. 1472. Gewöhnlich im med., entweder absol., Her. 4, 15. 45. 87. 7, 24. 184. 8, 30, vgl. Schäf. zu D. Hal. de C. V. p. 199, oder mit acc. c. inf., Her. 1, 68. 2, 33, 113. 5, 1. 6, 108. oder mit ὅτι, 3, 68, u. mit dem bloßen acc., errathen, durch Vermuthung herausbringen 4, 111. 6, 107; συμβαλοῦ γνώμην, überlege bei dir, Soph. O. C. 1153; οὐκοῦν ἐναργὲς, οῦτο συμβαλεῖν, ὅτι οἰχήσεται, Ar. Vesp. 50; ἣν οὐδ' ἂν εἷς γνοίη ποτ' οὐδ' ἂν ξυμβάλοι, 72; ῥᾴδιον συμβαλεῖν, Plat. Crat. 412 c; u. med., Rep. III, 398 c. Auch wie συντίθεσθαι, unter sich verabreden, συνεβάλοντο δὲ καὶ λόφον εἰς ὃν δέοι πάντας ἁλίζεσθαι, Xen. An. 6, 1, 3. – 4) zusammenrechnen, zusammenzählen, Her. 6, 63. 65, u. pass., ἡ ὁδὸς ἀνὰ διηκόσια συμβέβληταί μοι, der Weg wird von mir auf zweihundert Stadien berechnet, 4, 101.