νῆσσα
English (LSJ)
A v. νῆττα.
German (Pape)
[Seite 254] ἡ, die Schwimmende (νέω), die Ente, Luc. Iud. Voc. 8. S. das att. νῆττα.
Greek (Liddell-Scott)
νῆσσα: ἴδε ἐν λ. νῆττα.
French (Bailly abrégé)
ης (ἡ) :
canard, oiseau.
Étymologie: νέω².
Greek Monolingual
η (Α νῆσσα και αττ. τ. νῆττα και βοιωτ. δωρ. τ. νᾱσσα)
γένος νηκτικών πτηνών που, σύμφωνα με τη σημερινή ταξινόμηση, ανήκουν στην οικογένεια τών νησσιδών, κν. πάπια
νεοελλ.
φρ. «ποιεί την νήσσαν» — υποκρίνεται ότι δεν καταλαβαίνει ή υποκρίνεται ότι δεν ξέρει, αλλ. κάνει την πάπια.
[ΕΤΥΜΟΛ. Η λ. ανάγεται σε ΙΕ τ. ntiә «πάπια» με n- φωνηεντικό, θ. σε -ti- (πρβλ. λιθουαν. antis, αρχ. ινδ. ātī, αμφίβολης σημ., λατ. anas, anatis, αρχ. άνω γερμ. anut κ.λπ.), λαρυγγικό φθόγγο (απ' όπου το μακρό φωνήεν nā- του τ., πρβλ. νᾶσσα) και κατάλ. -yă χαρακτηριστική θηλυκών ονομάτων ζώων (πρβλ. κίσσα, μέλισσα). Η σύνδεση της λ. με το θέμα νη- του νήχω «κολυμπώ» δεν φαίνεται πιθανή].
Greek Monotonic
νῆσσα: βλ. νῆττα.
Russian (Dvoretsky)
νῆσσα: атт. νῆττα, беот. νᾶσσα ἡ νέω II] утка Her., Arph.
Frisk Etymological English
Grammatical information: f.
Meaning: Att. νῆττα, Boeot. (Ar. Ach. 875) νᾶσσα f. duck (IA.).
Derivatives: Diminutiva νηττάριον (Ar., Men.), νηττίον (Nicostr. Com.), νησσίον (pap. VI--VIIp).
Origin: IE [Indo-European]X [probably] [41] *h₂enh₂t- duck.
Etymology: Formation in -ια like μυῖα, κίσσα and many other animal-names (Chantraine Form. 98). Besides there is in Baltic, partly also in Slavic an i-stem, e.g. Lith. ántis, WRuss. úc f. (PSlav. *ǫtь) duck, perhaps also in Skt. ātí-, ātī́ f. name of a waterbird (because of the unknown meaning not certain, s. Mayrhofer s.v.); in Slavic also an ū-stem, e.g. ORuss. uty, gen. utъve (PSlav. *ǫty). We must start from a t-stem, which was in diff. ways extended, but in Lat. anas, anat-is, gen. pl. anat(i)um, partly also in German., e.g. OHG anut (pl. enti i-st.), OWNo. pl. endr (sg. ǫnd second. ō-stem) still retained. On the complicated ablaut s. Schwyzer 361, Kuhn KZ 71, 146. -- Details w. lit. in WP. 1,60, Pok. 41 f., W.-Hofmann s. anas, Fraenkel s. ántis, Vasmer s. útka I. The form h2enHt- however, suggested by Lithuaninan and Latin, would give *ἀν- in Greek. No sulution has been found for this. Rix. HS 104(1991)186-192 suggested a dissimilation of h₂ - h₂ to s - h₂, with adaptation to the root of νήχ-ω swim, which is only a remote possibility.
Frisk Etymology German
νῆσσα: {nē̃ssa}
Forms: att. νῆττα, böot. (Ar. Ach. 875) νᾶσσα
Grammar: f.
Meaning: Ente (ion. att.).
Derivative: Deminutiva νηττάριον (Ar., Men.), νηττίον (Nikostr. Kom.), νησσίον (Pap. VI—VIIp).
Etymology : Bildung auf -ια wie μυῖα, κίσσα und viele andere Tiernamen (Chantraine Form. 98). Daneben steht im Baltischen, z.T. auch im Slavischen ein i-Stamm, z.B. lit. ántis, wruss. úc f. (urslav. *ǫtь) Ente, vielleicht auch in aind. ātí-, ātī́ f. N. eines Wasservogels (wegen der unbekannten Bed. nicht sicher, s. Mayrhofer s.v.); im Slavischen auch ein ū-Stamm, z.B. aruss. uty, Gen. utъve (urslav. *ǫty). Auszugehen ist von einem t-Stamm, der verschiedentlich erweitert wurde, aber in lat. anas, anat-is, Gen. pl. anat(i)um, z.T. auch im. German., z.B. ahd. anut (pl. enti i-St.), awno. pl. endr (sg. ǫnd sekund. ō-Stamm) noch erhalten ist. Zu dem verwickelten Ablaut s. Schwyzer 361, Kuhn KZ 71, 146. —Einzelheiten m. reicher Lit. bei WP. 1,60, Pok. 41 f., W.-Hofmann s. anas, Fraenkel s. ántis, Vasmer s. útka I.
Page 2,317-318
