sumptus

Latin > English

sumptus sumptus N M :: cost, charge, expense

Latin > English (Lewis & Short)

sumptus: ,, ūs (
I gen. sumpti, Cato, R. R. 22, 3; Lucil., Turp., Caecil., and Varr. ap. Non. 484, 30 sq.; Turp. ib. 132, 16; Plaut. Trin. 2, 1, 21; id. Cas. 2, 7, 2), m. sumo, II. D., expense, cost, charge (class.; used alike in sing. and plur.; cf. impendium): at tibi tanto sumptui esse mihi molestum'st, Plaut. Mil. 3, 1, 78: quor tu his rebus sumptum suggeris, Ter. Ad. 1, 1, 37; 3, 3, 16; 5, 3, 21: sine sumptu tuo, id. Eun. 5, 8, 46: perpetuos sumptus suppeditare, nec solum necessarios, sed etiam liberales, Cic. Off. 2, 12, 42: illud te rogo, sumptu ne parcas, id. Fam. 16, 4, 2: extra modum sumptu et magnificentiā prodire, id. Off. 1, 39, 140; cf.: sumptus epularum, id. Tusc. 5, 34, 97: quid sumptūs in eam rem aut laboris insumpserit, id. Inv. 2, 38, 113: ad incertum casum et eventum certus quotannis labor et certus sumptus impenditur, id. Verr. 2, 3, 98, § 227: sumptum in rem militarem facere, id. Fam. 12, 30, 4: omnino nullus in imperio meo sumptus factus est, id. Att. 6, 2, 4: nulli sumptūs, nulla jactura, id. Cael. 16, 38; cf. id. Att. 5, 21, 5: adventus noster nemini ne minimo quidem fuit sumptui, id. ib. 5, 14, 2: sumptum nusquam melius posse poni, id. Q. Fr. 3, 1, 2, § 3: exiguus sumptus aedilitatis fuit, id. Off. 2, 17, 59: quaestores sumptum, quem oportebat dari, non dederunt, id. Inv. 2, 29, 87: si qui suo sumptu functus esset officio, id. Fam. 3, 8, 3: magnum numerum equitatūs suo sumptu alere, Caes. B. G. 1, 18: publico sumptu, Liv. 40, 38, 6: oppida publico Sumptu decorare, Hor. C. 2, 15, 19: quom tolerare hujus sumptus non queat, Ter. Heaut. 3, 2, 33: ubi videbit tantos sibi sumptus domi Cottidianos fieri, id. ib. 5, 4, 5; 5, 1, 57: unde in eos sumptus pecunia erogaretur, Liv. 1, 20, 5: in his immanibus jacturis infinitisque sumptibus, Cic. Off. 2, 16, 56: minuendi sunt sumptus, id. Leg. 2, 23, 59: sumptus, quos in cultum praetorum socii facere soliti erant, circumcisi aut sublati, Liv. 32, 27, 4: servi qui opere rustico Faciundo facile sumptum exercerent suum, could pay their expenses, i. e. the cost of keeping them, Ter. Heaut. 1, 1, 91: non amplius in singulas cenas sumptus esse facturos, Gell. 2, 24, 2: cenarum, id. 2, 24, 12; 2, 24, 15.
sumptus: a, um, Part. of sumo.

Latin > French (Gaffiot 2016)

(1) sūmptus, a, um, part. de sumo.
(2) sūmptŭs,⁹ ūs, m., coût, dépense, frais : exiguus sumptus ædilitalis fuit Cic. Off. 2, 59, il n’y a eu que de modiques dépenses pour mon édilité ; perpetuos sumptus suppeditare Cic. Off. 2, 42, fournir aux dépenses continuelles, cf. Cic. Att. 11, 13, 4 ; sumptu [dat.] ne parcas Cic. Fam. 16, 4, 2, [je te prie] de ne pas regarder à la dépense ; adventus noster nemini ne minimo quidem fuit sumptui Cic. Att. 5, 14, 2, mon arrivée n’a pas coûté même la moindre chose à personne ; suo sumptu equitatum alere Cæs. G. 1, 18, 5, entretenir de la cavalerie à ses frais ; sumptu publico Cic. Verr. 2, 5, 45, aux frais de l’État ; in militem sumptum facere Cic. Pomp. 39, faire des dépenses pour l’entretien des soldats, cf. Fam. 12, 30, 4 ; Att. 5, 16, 3 ; sumptum nusquam melius posse poni Cic. Q. 3, 1, 3, [j’affirme] qu’on ne peut nulle part employer mieux son argent ; sumptum dare Cic. Inv. 2, 87, fournir à (allouer pour) une dépense. gén. arch. sumpti Cæcil. 180 ; Turpil. Com. 172 ; Cato Agr. 22, 3 || [v. en part.] sūmptī făcĭō, fecī, factum, ĕre, tr., faire la dépense de : restim sumpti fecerim Pl. Cas. 425, je ferais la dépense d’une corde ; quod facit sumpti Pl. Trin. 250, ce qu’il dépense, cf. Lucil. Sat. 1050 ; Varro Men. 52 || souv. dat. sumptu, v. plus haut Cic. Fam. 16, 4, 2.

Latin > German (Georges)

sūmptus, ūs, m. (sumo), I) das Nehmen, Einnehmen einer Medizin, decoctio cotidie sumptui data, Plin. Val. 1, 61 in. – II) der Aufwand, die Kosten, epularum, Cic.: sumptum facere in rem od. impendere od. insumere od. ponere, Cic.: sumptum haurire ex aerario, suppeditare a sociis, Cic.: sumptum dare, Cic.: sumptum afferre, Cic.: sumptum inferre alci, anrechnen, Cic.: suo sumptu fungi officio, Cic.: sumptu ne parcas, Cic.: omnem sumptum belli polliceri, Iustin.: sumptum suum exercere, die Kosten ihrer Ernährung herausbringen, Ter. u. Eccl.: levantur tamen miserae civitates, quod nullus fit sumptus in nos neque in legatos neque in quaestorem neque in quemquam, weil sie keinen Aufwand für mich, für meine Legaten usw. zu machen brauchen, Cic. ad Att. 5, 16, 3. – Plur., nulli sumptus, nulla iactura, Cic.: luxuriae sumptus suppeditare, Plaut.: porpetuos sumptus suppeditare, nec solum necessarios sed etiam liberales, Cic.: modum facere sumptibus (v. einem Gesetz), Liv.: cum cotidiani maximi fierent sumptus, Nep.: minuendi sunt sumptus, Cic.: sumptus, quos in cultum praetorum socii facere soliti erant, circumcisi aut sublati, Cic. – prägn., großer Aufwand, Verschwendung, Nero inusitatae luxuriae sumptuumque, Eutr. 7, 14: si illi pergo suppeditare sumptibus, die Mittel zu geben für seine V., Ter. heaut. 930. – / Heteroklit. Genet. sumpti, Caecil. com. 180. Turpil. com. 172. Cato r.r. 22, 3. – bes. oft in der Redensart sumpti facere, Kosten aufwenden (auf etw.), absol., intercapedo sumpti faciundi, Turpil. com. 184: m. Acc. worauf? restim, Plaut. Cas. 425: m. Acc. was? od. wieviel? quod facit sumpti, Plaut. trin. 250 Sch.: quid sumpti facere, Lucil. 1050: quantum sumpti fecerit, Varro sat. Men. 52. – Dat. öfter sumptu, zB. Cic. ep. 16, 4, 2.