δαῆναι

English (LSJ)

Spanish (DGE)

• Morfología: [sin pres.; aor. ind. ἐδάην Il.3.208, A.A.124, S.El.169, Theoc.28.19, red. δέδαε Od.6.233, 20.72, subj. δαείω Il.16.423, Od.9.280 (interpr. como pres. en Hsch.), δαῶμεν Il.2.299, opt. δαείην A.R.2.415, inf. δαήμεναι Il.6.150, 21.487, δαῆσαι Hsch.δ 68, part. δαείς Sol.1.50, A.Ch.603, en v. med. inf. c. diéct. δεδάασθαι por δεδάεσθαι Od.16.316; fut. med. δαήσομαι Od.3.187; perf. δεδάηκα Od.8.134, part. δεδαώς Od.17.519, en v. med. δεδαημένος h.Merc.483, Theoc.8.4]
I en aor. y fut.
1 enterarse bien, entender bien el significado real de algo, frec. junto a otros verb. de conocimiento y percepción εἰ δ' ἐθέλεις καὶ ταῦτα δαήμεναι, ὄφρ' εὖ εἰδῇς ἡμετέρην γενεήν Il.6.150, 20.213, ἴστω δ' ὅστις ... δαεὶς τὰν ... πρόνοιαν A.Ch.604, στρατόμαντις ἰδὼν δύο ... μαχίμους ἐδάη λαγοδαίτας cuando el adivino del ejército vio las dos (águilas) entendió bien el significado de las belicosas devoradoras de la liebre A.A.124, ὄψιν ... ἐδάην E.Hec.76, ἵνα θαῦμα μετὰ φρεσὶ σῇσι δαείης Orph.L.377, ὅσσα ... πεύθομαι, ἣ θέμις ἐστί, δαήσεαι muy bien te enterarás, justo es, de cuanto averigüé, Od.3.187, δαῆναι ἐμὸν νόον Od.4.493, ὁ δὲ λάθεται ὧν τ' ἔπαθ' ὧν τ' ἐδάη (c. atracción del relat.) S.El.169
•ref. al conocimiento técnico que los dioses conceden o es fruto de aprendizaje, experimentación o estudio Ἀθηναίης τε καὶ Ἡφαίστου ... ἔργα δαείς Sol.1.50, σοὶ δ' αὐτάγρετόν ἐστι δαήμεναι ὅττι μενοινᾷς h.Merc.489, cf. 444, 474, Stesich.89.7S., GVI 1528.4 (Sicino III/IV d.C.), ἀνέρος, ὃς πολλ' ἐδάη σοφὰ ... φάρμακα Theoc.28.19
•tb. c. gen. εἰ δ' ἐθέλεις πολέμοιο δαήμεναι, ὄφρ' εὖ εἰδῇς Il.21.487
•c. or. interr. πῶς γὰρ ἐμεῦ σὺ ... δαήσεαι εἴ τι ... περίειμι; ¿cómo llegarás a enterarte sobre mí si en algo soy superior?, Od.19.325, ὄφρα ἴδωμαι ... ἠδὲ δαείω ἢ ἄρ' ὁμῶς ... ἐλεύσεται Il.21.61, cf. 2.299, Od.9.280, hά κα ποιῶν ποὶ τὸν θεὸν ἰόιɛ̄{ι} ... δαῆναι χρή[ιζ] ων queriendo enterarse de qué cosa haciendo podría acercarse al dios, IG 4.760.6 (Trezén V a.C.)
•abs. δαέντι al entendido Pi.O.7.53.
2 reconocer ἀμφοτέρων δὲ φυὴν ἐδάην καὶ μήδεα πυκνά Il.3.208, ψυχάς B.5.64, ῥιπὰν μελιαδέος οἴνου Pi.Fr.166.1
•en v. med. reconocer por uno mismo, probar, ensayar γυναῖκας ... δεδάασθαι ... αἵ τε ... καὶ αἳ ... Od.16.316.
3 c. gen. de origen aprender ἐκ Διὸς ὀμφῆς ... θέσφατα πάντα h.Merc.471, τὰ δὲ παρὰ τῶν ἱερέων Luc.Syr.D.1.
II en perf. c. valor de pres. saber, conocer, ser entendido o experto εἴ τιν' ἄεθλον οἶδέ τε καὶ δεδάηκε Od.8.134, ὅς τις ἂν αὐτὴν (κιθάρα) τέχνῃ καὶ σοφίῃ δεδαημένος ἐξερεείνῃ quien, conociéndola bien, con arte y sabiduría la ensaye (la cítara), h.Merc.483, καὶ τούτων βαναυσίης οὐδεὶς δεδάηκε οὐδέν y ninguno de ellos conoce oficio manual alguno Hdt.2.165, δεδαὼς ... ἄκεσμα νόσου experto en la curación de la enfermedad, IUrb.Rom.1247 (I d.C.), δεδαῶτες ἁλίκτυπον ἄντυγα νήσων Nonn.D.26.174, δεδαυῖα βαρὺν πόθον Nonn.D.6.305, ὅσσα χρόνῳ δεδάηκα πολύτροπα cuantas cosas de muy variada especie con el tiempo conozco Nonn.D.37.186
•c. ac. y gen. o gen. c. ἐκ: θεῶν ἒξ ... δεδαὼς ἔπε' ἱμερόεντα βροτοῖσι Od.17.519, ταῦτα δὲ Μουσάων σοφίης δεδαημένος GDRK 16.20
•c. gen. παντοίης σοφίης δεδαηκότα Hes.Fr.306, ναυτιλίης D.P.262, Ἄρεως D.P.1004
•c. inf. ἄμφω συρίσδεν δεδαημένω Theoc.8.4.
III en aor. tem. y red. c. valor causativo enseñar c. doble ac. ὃν Ἥφαιστος δέδαεν ... παντοίην τέχνην Od.6.233, 23.160, cf. 8.448
•c. inf. ἔργα δ' Ἀθηναίη δέδαε κλυτὰ ἐργάζεσθαι Od.20.72, κανόνεσσι δάε ζυγὰ μετρήσασθαι A.R.1.724, cf. 4.989, ἱππήεσσι κελεῦσαι, Κάστωρ ... δέδαεν Theoc.24.129, cf. Hsch.l.c.; cf. tb. διδάσκω.
• Etimología: De un tema δα- c. suf. -η de la misma r. que διδάσκω q.u.

French (Bailly abrégé)

inf. ao.2 Pass. de *δάω.

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

δαῆναι ep. inf. η- aor. van* δάω.

Russian (Dvoretsky)

δᾰῆναι: эп. = δαήμεναι.

English (Autenrieth)

see ΔΑ.

Greek Monotonic

δαῆναι: απαρ. Παθ. αορ. βʹ του *δάω.

Greek (Liddell-Scott)

δαῆναι: ἴδε ἐν λ.*δάω.

Frisk Etymological English

Grammatical information: v.
Meaning: learn (Il.),
Other forms: ep. also δαήμεναι intr. aor., fut. δαήσομαι, perf. δεδάηκα, δεδαώς (Od.), δεδάημαι (h. Merc.), redupl. aor. in caus. δέδαε (Od.), 3. pl. δέδαον H., inf. δεδάασθαι (for δεδαέσθαι?) (π 316), second. δάε, ἔδαε (A. R.), δα[ι]ῆσαι διδάξαι H.; pres. διδάσκω, s. v.
Derivatives: δαήμων knowing (Il.) with δαημοσύνη (A. R.); privative ἀδαἡς (s. v.); δάησις (EM); Δάειρα, s. v.
Origin: IE [Indo-European] [201] *dens- learn
Etymology: δα- from IE. *dn̥s-, to δήνεα. So δαῆναι contains the zero grade of IE. *dens-, seen in Av. dīdaiŋhē and in nominal forms, e. g. Skt. dasrá- effecting miracles. Aor. δέ-δα-ε from *de-dn̥s-e-t. - Cf. δήνεα, διδάσκω, δαΐφρων.

Frisk Etymology German

δαῆναι: ep. auch δαήμεναι intr. Aor.
{daē̃nai}
Forms: Fut. δαήσομαι, Perf. δεδάηκα, δεδαώς (seit Od.), δεδάημαι (h. Merc. usw.), redupl. Aor. in kaus. Bed. δέδαε lehrte (Od.), 3. pl. δέδαον H., Inf. δεδάασθαι wohl für δεδαέσθαι (π 316), sekundär δάε, ἔδαε (A. R.), δα[ι]ῆσαι· διδάξαι H.; Präs. διδάσκω, s. d.
Grammar: v.
Meaning: lernen (ep. poet. seit Il.),
Derivative: Ableitungen: δαήμων kundig (ep. ion. seit Il.) mit δαημοσύνη (A. R. u. a.); privative Zusammenbildung ἀδαἡς (s. d.); δάησις (EM); unsicher Δάειρα, s. d.
Etymology: Der Stamm δα- kann auf idg. *dn̥s- zurückgeführt werden, wodurch Anschluß an δήνεα erreicht wird. Mithin liegt in δαῆναι die Schwundstufe von idg. dens- vor, das noch in aw. dīdaiŋhē ich werde unterwiesen und in mehreren nominalen Formen, z. B. aind. dasrá- wundertätig erscheint. Aor. δέδαε somit aus *de-dn̥s-e-t. — Vgl. δήνεα, διδάσκω, δαΐφρων.
Page 1,338

Translations

teach

Abkhaz: арҵара; Afrikaans: leer, onderrig; Alabama: aabachi; Albanian: mësoj; Arabic: عَلَّمَ‎; Egyptian Arabic: درس‎; Moroccan Arabic: قرا‎, علم‎; Armenian: սովորեցնել, ուսուցանել, դաս տալ, վարժեցնել; Aromanian: nvetsu, anvetsu; Assamese: শিকোৱা, পঢ়োৱা; Asturian: enseñar; Avar: малъизе; Azerbaijani: öyrətmək; Basque: irakatsi; Belarusian: вучыць, выкладаць; Bengali: শেখান; Bikol Central: tukdo; Bulgarian: уча, уча, обучавам; Burmese: သင်, ပညာပေး; Buryat: һургаха; Catalan: ensenyar; Chechen: хьеха; Cherokee: ᏕᎨᏲᎲᏍᎦ; Chichewa: -phunzitsa; Chinese Cantonese: 教; Dungan: җё; Mandarin: 教, 教授; Min Dong: 教; Min Nan: 教; Wu: 教; Cornish: dyski, deski; Czech: učit; Danish: undervise, lære; Dutch: aanleren, leren, onderwijzen, lesgeven; Elfdalian: lära; Esperanto: instrui, lernigi; Estonian: õpetama; Evenki: алагу-; Faroese: læra, undirvísa; Finnish: opettaa; French: apprendre, enseigner; Friulian: insegnâ; Galician: ensinar, aprender, deprender; Georgian: სწავლა, სწავლება; German: lehren, beibringen; Gothic: 𐍄𐌰𐌻𐌶𐌾𐌰𐌽, 𐌻𐌰𐌹𐍃𐌾𐌰𐌽, 𐌲𐌰𐌻𐌰𐌹𐍃𐌾𐌰𐌽; Greek: διδάσκω; Ancient Greek: ἀναγεννάω, ἀναδιδάσκω, ἀναπηγάζω, ἀναστέλλω, ἀποπαιδαγωγέω, δαῆναι, δαίσκω, δάσκω, δείκνυμι, δεικνύω, δέκνυμι, διαδιδάσκω, διαπαιδαγωγέω, διδασκαλεῖν, διδασκαλεύω, διδασκαλέω, διδασκαλῶ, διδάσκω, δίδωμι, εἰσάγω, ἐκδείκνυμι, ἐκδιδάσκω, ἐκμελετάω, ἐκμουσόω, ἐκπαιδαγωγέω, ἐκπαιδεύω, ἐκφέρω, ἐνδιδάσκω, ἐξάρχω, ἐσσάρχω, καθηγέομαι, καθηγοῦμαι, μαθητεύω, μυέω, παιδεύω, παραδίδωμι, προβιβάζω, σπουδάζω, ὑποδείκνυμι, φρενόω, φρενῶ; Greenlandic: ilinniartitsivoq; Guaraní: mbo'e; Hawaiian: aʻo; Hebrew: לימד \ לִמֵּד‎; Hindi: सिखाना, शिक्षा देना, पढ़ाना; Hinukh: молъа; Hittite: 𒀭𒈾𒉡𒍣; Hungarian: tanít, megtanít, oktat; Icelandic: kenna; Ido: instruktar; Indonesian: ajar, mengajar, mengajari; Interlingua: inseniar; Irish: múin, teagasc; Old Irish: for·cain, do·inchoisc; Istriot: insignà; Italian: insegnare; Japanese: 教える; Javanese: mulang muruk; Kabuverdianu: iduka; Kannada: ಕಲಿಸು; Kazakh: оқыту, сабақ беру; Khmer: បង្រៀន; Korean: 가르치다; Kurdish Central Kurdish: وتنەوە‎; Northern Kurdish: fêr kirin; Kyrgyz: окут-, үйрөтүү, сабак берүү; Lao: ສອນ; Latin: doceo, instruo, addoceo; Latvian: mācīt; Lithuanian: mokyti; Lü: ᦉᦸᧃ; Lushootseed: ʔugʷus, ʔugʷusəd, ʔugʷucid; Luxembourgish: léieren; Macedonian: учи; Malay: mengajar; Malayalam: പഠിപ്പിക്കുക, അഭ്യസിപ്പിക്കുക, ശിക്ഷണം നൽകുക; Maltese: għallem; Manx: ynsee; Mongolian Cyrillic: заах, сургах; Mongolian: ᠵᠢᠭᠠᠬᠤ, ᠰᠤᠷᠭᠠᠬᠤ; Nanai: алоси-; Neapolitan: 'mparà; Nepali: सिकाउनु; Norman: apprendre, ensîngni; Northern Sami: oahpahit; Norwegian: undervise, lære; Occitan: ensenhar; Odia: ଶିକ୍ଷା ଦେବା; Old Church Slavonic Cyrillic: оучити; Old East Slavic: учити, ꙋчити; Old English: lǣran, tǣċan; Old Norse: kenna; Oromo: barsiisuu; Ossetian: ахуыр кӕнын, амонын; Persian: یاد دادن‎ درس دادن‎, آموزاندن‎; Polish: uczyć, nauczyć; Portuguese: ensinar; Quechua: yachachiy; Rapa Nui: haka'ite; Romanian: învăța; Romansch: instruir, docir, mussar; Russian: преподавать, учить, научить, обучать, обучить; Sanskrit: उपदिशति, शास्ति; Scottish Gaelic: teagaisg, foghlaim; Serbo-Croatian Cyrillic: у̀чити; Roman: ùčiti; Sicilian: nzignari, nsignari; Slovak: učiť; Slovene: učiti; Sorbian Lower Sorbian: wucyś; Upper Sorbian: wučić; Spanish: enseñar; Swahili: kufundisha; Swedish: lära, lära ut; Sylheti: ꠢꠤꠇꠣꠘꠤ, ꠙꠠꠣꠘꠤ; Tajik: ёд додан, омӯзонидан, омӯхтан, таълим додан; Tamil: கற்பி; Telugu: బోధించు, నేర్పు; Thai: สอน; Tibetan: སློབ་པ, སློབ་ཁྲིད་བྱེད་པ; Tocharian B: ākl-; Turkish: öğretmek, ders vermek; Turkmen: okatmak, öwretmek; Tuvan: өөредир, өөредип каар; Ugaritic: 𐎍𐎎𐎄; Ukrainian: вчити, навчити, викладати; Urdu: سکھانا‎, پڑھانا‎; Uyghur: ئوقۇتماق‎; Uzbek: oʻrgatmoq, oʻqitmoq, saboq bermoq, dars bermoq; Venetian: insegnar; Vietnamese: dạy, dạy học, dạy bảo, dạy dỗ; Volapük: tidön; Walloon: acsegnî, scoler; Welsh: athrawiaethu; White Yakut: үөрэт; Yiddish: לערנען‎; Yucatec Maya: kaʼans; Zazaki: cı musnaene, musnayen, mısnayen; Zhuang: son