κουρεῶτις

English (LSJ)

(sc. ἡμέρα, Hsch.; κουρεῶτις ἑορτή Alciphr.3.46), ιδος, ἡ, the third day of the Ἀπατούρια, on which children were presented to the φράτερες, and boys competed in recitation, Pl.Ti.21b; ἡ κουρεῶτις Ἀπατουρίων IG22.1237.28. (Perh. from κείρω, κουρά, because the child's hair is said to have been cut on that day, Hsch.)

Greek (Liddell-Scott)

κουρεῶτις: (δηλ. ἡμέρα), ιδος, ἡ, ἡ τρίτη ἡμέρα τῶν Ἀπατουρίων, καθ’ ἣν οἱ υἱοὶ τῶν Ἀθηναίων πολιτῶν κατὰ τὴν ἡλικίαν τριῶν ἢ τεσσάρων ἐτῶν εἰσήγοντο εἰς τοὺς φράτερας καὶ τὰ ὀνόματα αὐτῶν κατεχωρίζοντο εἰς τὸν κατάλογον τῆς οἰκείας φρατρίας (κοινὸν γραμματεῖον), ὅπερ μετὰ ταῦτα ἐχρησίμευεν ὡς ἀπόδειξις ὅτι εἶναι πολῖται, Πλάτ. Τίμ. 21Β, πρβλ. Ἰσαῖ. 70. 43· ὡσαύτως, ἡ κ. ἑορτὴ Ἀλκίφρων 3. 46· ― ἴδε Hom. Pol. Ant. § 100 κἑξ., καὶ πρβλ. μειαγωγέω, μεῖον ΙΙ. (Ἴσως ἐκ τοῦ κείρω, κουρά, ἐπειδὴ λέγεται ὅτι κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην ἐκείρετο ἡ κόμη τοῦ παιδίου καὶ προσεφέρετο ὡς θυσία εἰς τὴν Ἄρτεμιν, Ἡσύχ. ἐν λ. κουρεῶτις).

Russian (Dvoretsky)

κουρεῶτις: ῐδος adj. f (sc. ἡμέρα или ἑορτή) торжество пострижения (третий день праздника τὰ Ἀπατούρια, когда афиняне приводили на собрание φράτορες своих 3-4 летних детей для официального внесения их в акты гражданского состояния фратрий; в ознаменование этого события приносились в жертву богам овца или ягненок; по мнению других, в этот день детей впервые стригли) Plat.

German (Pape)

ιδος, ἡ, sc. ἡμέρα od. ἑορτή, der dritte Tag des Apaturienfestes, an welchem die drei od. vier Jahre alten Söhne der athenischen Bürger in die Versammlung der φράτορες gebracht n. in das Zunftregister, κοινὸν γραμματεῖον, eingetragen wurden, womit man als echtathenisches Kind anerkannt ward; der Vater gab einen Schmaus und brachte ein Schaf od. Lamm als Opfer dar (s. κούρειον); Plat. Tim. 21b; Alciphr. 3.46; Vetera Lexica, die es von κόρος, κοῦρος ableiten, od. von κείρω, κουρά, weil an diesem Tage das Haar des Kindes zuerst beschnitten worden sei.

Wikipedia EL

Μία από τις λιγότερο γνωστές εορτές των αρχαίων Αθηναίων ήταν τα λεγόμενα Απατούρια, τριήμερη πολιτική εορτή, της οποίας η τρίτη και τελευταία ημέρα λεγόταν «κουρεώτις».

Τα Απατούρια ήταν μια γιορτή πολιτική που γινόταν κατά τον μήνα Πυανεψιώνα (15 Οκτωβρίου – 15 Νοεμβρίου) προς τιμήν της Απατουρίας Αθηνάς, του Διός Φρατρίου και του Μελαναίγιδος Διονύσου.

Αφορμή της ήταν η μονομαχία του Μέλανθου και του Ξάνθου από τη Βοιωτία και η νίκη του Μέλανθου με απάτη, όταν οι Βοιωτοί και οι Αθηναίοι πολεμούσαν μεταξύ τους για την Οινόη.

Η τρίτη ημέρα ονομάζονταν Κουρεώτις, γιατί κατά την διάρκειά της ενέγραφαν τους κούρους, δηλαδή τα μικρά αγόρια, που ήταν τριών ή τεσσάρων ετών στους φράτερες. Την ίδια ημέρα γινόταν και έλεγχος της προόδου των φοιτούντων στα σχολεία παιδιών και απαγγέλλονταν διάφορα ποιήματα και χωρία διαφόρων συγγραφέων. Οι μαθητές που αρίστευαν βραβεύονταν.

Όσο για τους φράτερες πρέπει να γνωρίζουμε αυτό: μετά τον Ίωνα οι φυλές ήταν τέσσερις, από τον Κλεισθένη έγιναν δέκα και κατόπι έγιναν δώδεκα. Κάθε φυλή χωρίστηκε στα τρία. Το ένα τρίτο της φυλής ονομάστηκε τριττύς και έπειτα πατρία ή φατρία, και φράτερες αυτού που άνηκαν στην ίδια φυλή και φατρία, επειδή ήταν συγγενείς μεταξύ τους, και σε αυτούς τους φράτερες γινόταν η εγγραφή των αγοριών.

Κατά την εορτή επίσης οι πατέρες πρόσφεραν σε θυσία τα «κούρεια» (ονομασία των αμνών που θυσιάζονταν αυτή την ημέρα), οι οποίοι στη συνέχεια προσφέρονταν στους φράτορες «προς ευωχία».